Υποχωρούν οι τιμές του πετρελαίου, αλλά και του φυσικού αερίου μετά το έναυσμα του νέου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ για αύξηση της εξόρυξης σχιστολιθικών υδρογονανθράκων στην Αμερική.

Η τιμή του Brent για παράδοση τον Μάρτιο υποχωρούσε το πρωί κατά 37 σεντς στα 79,85 δολάρια το βαρέλι. Μείωση κατά 90 σεντς κατέγραφε και το αμερικανικό αργό, με την τιμή για συμβόλαια παράδοσης τον Φεβρουάριο να υποχωρεί  στα 76.98 δολάρια.

Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ επιβεβαίωσε τα δραστικά του σχέδια για την ενεργειακή πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, χαρακτηρίζοντας εθνική ενεργειακή έκτακτη ανάγκη την μαζική παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. «Θα είμαστε πάλι πλούσιο έθνος και είναι ο υγρός χρυσός κάτω από τα πόδια μας, που θα μας βοηθήσει να φτάσουμε εκεί», τόνισε ο Τραμπ κατά την ομιλία του.

Αυτές οι δηλώσεις υπογράμμισαν τις προσδοκίες στην αγορά πετρελαίου ότι η προσφορά θα παραμείνει αρκετά υψηλή.

Τις τελευταίες ημέρες, η προοπτική μιας μόνιμης κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς  στη Γάζα είχε προκαλέσει ένα «επίπεδο χαλάρωσης» στην αγορά πετρελαίου. Προηγουμένως, οι νέες κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της ρωσικής ενεργειακής βιομηχανίας είχαν ανεβάσει σημαντικά τις τιμές και τουλάχιστον ένα μέρος αυτής της αύξησης έχει πλέον εξαφανιστεί.

Πιο άδειες οι αποθήκες φυσικού αερίου

Την ίδια ώρα ελαφρά πτώση καταγράφουν και οι τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου στην αγορά TTF του Αμστερνταμ, στα 47,5 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Φυσικά, η τιμή έχει ανέβει σε σχέση με ένα χρόνο πριν από τα 23 ευρώ την μεγαβατώρα  κοντά στα 50, αλλά αυτό οφείλεται σε πολλούς λόγους. «Η αγορά αντιμετωπίζει αρκετές αβεβαιότητες καθώς η περιοχή οδεύει προς τους ψυχρότερους χειμερινούς μήνες, ενώ η απώλεια φυσικού αερίου από τον ρωσικό αγωγό μέσω της Ουκρανίας έχει προκαλέσει έλλειμμα 14 δισεκατομμυρίων  μετρικών τόνων», τονίζουν παράγοντες της αγοράς.

Οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι κατά μέσο όρο γεμάτες κατά 60% σύμφωνα με επίσημα στοιχεία., Για να καταλάβουμε τη διαφορά, την ίδια περίοδο το 2024, οι αποθήκες φυσικού αερίου της Γηραιάς Ηπείρου ήταν  γεμάτες στο 74,82% της χωρητικότητάς τους.

O Αμερικανός πρόεδρος εμφανίζεται μάλιστα αποφασισμένος να πιέσει όλο και περισσότερο την ΕΕ να εισάγει αέριο και πετρέλαιο από τις ΗΠΑ, προκειμένου να μην επιβάλει υψηλούς δασμούς στα εισαγόμενα ευρωπαϊκά προϊόντα.

Σύμμαχος ή εχθρός της ΕΚΤ

Η υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου και του αερίου μπορεί φυσικά να αποτελέσουν «σύμμαχο» στις προσπάθειες της ΕΚΤ να μειωθεί ο πληθωρισμός και στην σχεδιαζόμενη περικοπή των επιτοκίων, τουλάχιστον κατά 100 μονάδες βάσης στις τέσσερις επόμενες συνεδριάσεις.

Από τις αρχές του 2025, η τιμή του αργού πετρελαίου είχε αυξηθεί κατά 8 δολάρια για να ξεπεράσει τα 80 δολάρια ανά βαρέλι, γεγονός που έχει θέσει τους κεντρικούς τραπεζίτες σε επιφυλακή. «Αυτό δεν μπορεί ακόμη να χαρακτηριστεί ”τέλεια καταιγίδα”, αλλά θα μπορούσε να είναι ένας μεγάλος φόβος για τους καταναλωτές αργού πετρελαίου και αερίου, όπου τα αποθέματα βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα», τονίζουν παράγοντες της αγοράς.

Το κόστος της ενέργειας μπορεί να γίνει πρόβλημα για την ΕΚΤ σε μια ευαίσθητη στιγμή, όπως είπε ο Αυστριακός κεντρικός τραπεζίτης και μέλος του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ρόμπερτ Χόλτσμαν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο Bloomberg, στο φόρουμ του Νταβός.

Ο Χόλτσμαν είπε ότι ανησυχεί για έναν «κίνδυνο αύξησης του πληθωρισμού» που προέρχεται από  την μείωση των αποθεμάτων φυσικού αερίου  και το τέλος του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου που διέρχεται από την Ουκρανία». Δύο προβλήματα που «απειλούν να κρατήσουν ψηλά τις τιμές της ενέργειας», τόνισε ο Αυστριακός κεντρικός τραπεζίτης.

Οι ενεργειακοί αναλυτές ανησυχούν για τις υψηλές τιμές που θα πρέπει να πληρώσει η Ευρώπη για να γεμίσει τις αποθήκες φυσικού αερίου το καλοκαίρι, όπου θα ανταγωνιστεί την Ασία κυρίως για να μετριάσει την τεράστια ζήτηση της καλοκαιρινής περιόδου. Ένα «ασφάλιστρο» που θα έχει τον αντίκτυπό του στον πληθωρισμό.

Πονοκέφαλοι λόγω Τραμπ

Η πορεία της ΕΚΤ φαίνεται να μαστίζεται από δυσκολίες. Οι απειλές του νέου προέδρου Τραμπ για επιβολή δασμών και στην Ευρώπη, έρχονται σε μια περίοδο όπου η ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίσει μια αποδυναμωμένη οικονομία.

Οι ειδικοί της Pantheon Research προειδοποιούν μάλιστα ότι «οι κίνδυνοι κλίνουν προς τα πάνω σε ό,τι αφορά τον γενικό πληθωρισμό λόγω της ανόδου του πετρελαίου και των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας ως απάντηση στην αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας το 2024».

Οι οικονομολόγοι της Gavekal Research σχολιάζουν πάντως ότι τόσο η Ευρώπη όσο και οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν τώρα ένα περίπλοκο αδιέξοδο και η ενέργεια θα παίξει πλέον καθοριστικό ρόλο στις επερχόμενες συνεδριάσεις της Fed και της ΕΚΤ.

Σύμφωνα με έκθεση της ίδιας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η αύξηση της τιμής του πετρελαίου σε ευρώ κατά 10% μπορεί να προκαλέσει αύξηση 1,5 ποσοστιαίας μονάδας στις τιμές κατανάλωσης ενέργειας, εντός εξαμήνου. Δεδομένου ότι η ενέργεια έχει στάθμιση 8-9% στον ρυθμό ανόδου του γενικού δείκτη τιμών, αυτό αντιπροσωπεύει άμεση αύξηση 0,1-0,2 ποσοστιαίες μονάδες στο συνολικό πληθωρισμό.

Σε ευρώ, η τιμή του αργού πετρελαίου έχει αυξηθεί 12% από τον Δεκέμβριο, επομένως η επίπτωση στον πληθωρισμό είναι ήδη μεγαλύτερη από 0,2 μονάδες τους επόμενους μήνες.

Ο Τζιμ Ρέιντ, επικεφαλής οικονομολόγος  της Deutsche Bank λέει μάλιστα ότι «για να γνωρίζουμε τον δρόμο προς τα εμπρός για την ΕΚΤ, είναι χρήσιμο να ρίξουμε μια ματιά στο πετρέλαιο … καθώς η τιμή του αργού υπήρξε γενικά ένας μεγάλος παράγοντας καμπής στις αλλαγές πολιτικής της ΕΚΤ».