Μεταγωγικά αεροσκάφη A400M Koca Yusuf να πετούν συνεχώς προς τη χώρα. Η στρατιωτική βάση Αλ- Ουατίγια προστατεύεται πλέον από το προηγμένο σύστημα αεράμυνας Hisar-O100 και στην ίδια εγκαταστάθηκε και το σύστημα ραντάρ AN/MPQ-64.

Η αναζωπύρωση της κρίσης στη Λιβύη, με μετακινήσεις το τελευταίο διάστημα στρατευμάτων της πλευράς Χάφταρ, η καθαίρεση από την κυβέρνηση της Τρίπολης του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας η οποία διαχειρίζεται τους πόρους από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, με αποτέλεσμα την παράλυση της εν λόγω βιομηχανίας που με τη σειρά της κινδυνεύει να οδηγήσει σε κατάρρευση ό,τι έχει απομείνει από τους θεσμούς και την οικονομία της χώρας, είναι τα θέματα που αναλύονται στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στη Ευρώπη και τον Κόσμο» (Α ’Πρόγραμμα, Σάββατα και Κυριακές 12.00-13.00). Προσκεκλημένος είναι ο διεθνολόγος Γιώργος Μενεσιάν, που ασχολείται με τα θέματα της Β. Αφρικής και με τον οποίο συζητείται επίσης η ολοένα και μεγαλύτερη στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη και ειδικά στο δυτικό τμήμα.

Βυθισμένη στο χάος μετά την πτώση και τον θάνατο του Μουάμαρ Καντάφι, η Λιβύη έχει ως γνωστόν δυο αντίπαλες κυβερνήσεις. Τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) του πρωθυπουργού Αμπντελχαμίντ Ντμπάιμπα, στο δυτικό τμήμα της χώρας με έδρα την πρωτεύουσα Τρίπολη και την ανταγωνιστική στο ανατολικό της τμήμα, που υποστηρίζεται από τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ.

 Οι δύσκολες ισορροπίες στη χώρα διακόπτονται συχνά από στρατιωτικές δράσεις και βίαια επεισόδια που προκαλούν όχι μόνον οι δύο προαναφερόμενες πλευρές, αλλά και πληθώρα αυτονομημένων πολιτοφυλακών. Ετσι, ύστερα από μια σχετική νηνεμία των τελευταίων μηνών,  η πλευρά Χάφταρ ανέλαβε στρατιωτική δράση στο ΝΔ τμήμα της χώρας, προξενώντας την αντίδραση της κυβέρνησης της Τρίπολης και την ανησυχία των δυτικών δυνάμεων που ασχολούνται με τη Λιβύη.

Ο Χαφτάρ, σύμφωνα με λιβυκά αλλά και τουρκικά ΜΜΕ, προσπάθησε το τελευταίο διάστημα να καταλάβει στρατηγικά σημεία της Λιβύης.  Δυνάμεις του φέρονται να επιχείρησαν να επεκτείνουν τον έλεγχό τους στα νοτιοδυτικά της χώρας. Ο Χαφτάρ, από την πλευρά του, περιέγραψε τη στρατιωτική κινητοποίηση ως “μέρος ενός σχεδίου για τη διασφάλιση των ορίων της εξουσίας του και την ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας”. Ο Χαφτάρ δήλωσε ότι δυνάμεις του κινήθηκαν προς τα νοτιοδυτικά για να εκπληρώσουν αυτή την αποστολή και υποστήριξε ότι “δεν στόχευσαν κανέναν”. Ωστόσο, άλλες στρατιωτικές δυνάμεις στη Λιβύη έχουν τεθεί σε επιφυλακή στη Μισράτα και τη Ζαουίγια για να αντιμετωπίσουν τυχόν επιχείρηση του στρατοπέδου Χαφτάρ προς εκείνη την πλευρά.

Oι σχετικές εξελίξεις προξένησαν ανησυχία στη Δύση, που φοβάται κατάρρευση του εύθραυστου modus vivendi που υπάρχει στη Λιβύη. Χαρακτηριστικά, ο Αμερικανός στρατηγός Μάικλ Λάνγκλι, επικεφαλής της διοίκησης των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ που είναι αρμόδια για τη Μέση Ανατολή (CENTCOM) και ο επιτετραμμένος της αμερικανικής πρεσβείας στην Τρίπολη Τζέρεμι Μπεντ,, συναντήθηκαν στη Βεγγάζη με τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, με βάση επίσημη ανακοίνωση της πρεσβείας μέσω X.

Επιπλέον, το τελευταίο διάστημα έχει υπάρξει διακοπή μεγάλου μέρους των εξαγωγών πετρελαίου και αερίου της χώρας. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί αφενός συνέπεια των προαναφερόμενων στρατιωτικών κινήσεων, αλλά αφετέρου της απόφασης της ΚΕΕ να καθαιρέσει τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Λιβύης.

Να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος των πετρελαϊκών υποδομών της χώρας βρίσκεται στο ανατολικό της τμήμα. Η κυβέρνηση που εδρεύει εκεί υπό τον έλεγχο της πλευράς Χάφταρ, ανταγωνιστική αυτής της Τρίπολης ανακοίνωσε ότι οι ροές πετρελαίου και αερίου αναστέλλονται, μετά την απόφαση που έλαβε η ΚΕΕ να απομακρύνει τον προαναφερόμενο διοικητή της ΚΤΛ Σαντίκ ελ Κεμπίρ, ο οποίος βρισκόταν στη θέση αυτή από το 2012. Επιπλέον, ο Αγκίλα Σάλεχ, πρόεδρος του κοινοβουλίου της Λιβύης, με έδρα επίσης το ανατολικό της τμήμα, διεμήνυσε πως οι εξαγωγές πετρελαίου και αερίου της χώρας δεν θα ξαναρχίσουν προτού αποκατασταθεί στο αξίωμά του ο εν λόγω διοικητής. Μάλιστα εξ αιτίας αυτών των γεγονότων υπήρξε διεθνώς μια άνοδος των τιμών του πετρελαίου για ορισμένα 24ωρα, που έφτασε και το 3%.

Πάντως, στο μεταξύ ο Σαντίκ αλ-Καμπίρ και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη της τράπεζας αναγκάστηκαν να φύγουν από τη Λιβύη για να προστατεύσουν τις ζωές τους από πιθανές επιθέσεις ένοπλων πολιτοφυλακών, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο ίδιος στους Financial Times. Ο μέχρι τώρα διοικητής της ΚΤΛ σημείωσε ότι οι προσπάθειες του μεταβατικού πρωθυπουργού Αμπντουλχαμίντ αλ-Ντμπεϊμπά να τον αντικαταστήσει είναι παράνομες και αντίθετες με τις συμφωνίες που έχει διαπραγματευθεί ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) σχετικά με τον έλεγχο της κεντρικής τράπεζας. Ομως, σε μια ακόμη πιο μελανή περιγραφή της κατάστασης,  η αποστολή υποστήριξης των Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη UNSMIL κάλεσε για επείγουσες συνομιλίες για την επίλυση της κρίσης, προειδοποιώντας για κίνδυνο χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κατάρρευσης της χώρας.

Πέραν τούτων, τις μέρες αυτές ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν έφερε προς ψήφιση στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση το νέο τουρκολιβυκό αμυντικό μνημόνιο -που είναι άλλο από εκείνο για την ΑΟΖ-  το οποίο είχε υπογραφεί μεταξύ των δύο πλευρών τον περασμένο Μάιο. Αυτό παρέχει πλήθος ελευθεριών στις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις που βρίσκονται στη Λιβύη.

Επίσης, σύμφωνα με ΜΜΕ της Τουρκίας, λόγω της νέας κρίσης της κυβέρνησης της Τρίπολης με την πλευρά Χάφταρ οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις άρχισαν να ενισχύουν την παρουσία τους στη Λιβύη, με τα μεταγωγικά αεροσκάφη A400M Koca Yusuf να πετούν συνεχώς προς τη χώρα. Με βάση πάντα πληροφορίες των τουρκικών ΜΜΕ, η στρατιωτική βάση Αλ- Ουατίγια προστατεύεται πλέον από το προηγμένο σύστημα αεράμυνας Hisar-O100 και στην ίδια εγκαταστάθηκε και το σύστημα ραντάρ AN/MPQ-64. Ακόμη,  στα τέλη Ιουλίου είχαν λάβει χώρα συζητήσεις για κοινές στρατιωτικές ασκήσεις μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης κατά την επίσκεψη του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού της Τουρκίας, Μετίν Γκιουράκ, στην Τρίπολη.

Αυτό που συζητείται καταληκτικά με τον κ. Μενεσιάν είναι κατά πόσον η Λιβύη ή τουλάχιστον το Δυτικό τμήμα της βρίσκεται υπό την στρατιωτική ομπρέλα της Τουρκίας. Επιπλέον σχολιάζονται πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες έχουν αρχίσει να δημιουργούνται δίαυλοι επικοινωνίας της Άγκυρας με τον Στρατάρχη Χάφταρ, όταν μέχρι πρότινος οι δύο αυτές πλευρές ήταν σφοδροί αντίπαλοι. Στην προσέγγιση αυτή φαίνεται ότι παίζει ρόλο ο επανακαθορισμός των σχέσεων της Τουρκίας με την Αίγυπτο.

ΠΗΓΗ: ertnews.gr