Διάβαζα χτες την ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας της Τουρκίας για τις εκδηλώσεις που ετοιμάζει για την επέτειο της τουρκικής «ειρηνευτικής επιχείρησης» στην Κύπρο και χωρίς να το θέλω το μυαλό μου πήγε στην επιστολή της  Μαρία Άνχελα Ολγκίν η οποία μας ενημέρωσε ότι ζήτησε τη βοήθεια της νευροεπιστήμης για να κατανοήσει «κάποιες συμπεριφορές στην Κύπρο».

Όπως μας έγραψε στην ανοικτή επιστολή που μας έστειλε, οι γνώσεις στη νευροεπιστήμη «υποδηλώνουν ότι ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα συγχωνεύοντας πεποιθήσεις του παρελθόντος με νέες εμπειρίες». Είναι πολύ απλό αυτό, κατανοητό, αλλά χρειάζεται λίγη εμβάθυνση για να καταλάβουμε αν αυτό ισχύει μόνο στις διαπροσωπικές σχέσεις, στις ερωτικές, στις κοινωνικές, στις συγγενικές…

Χωρίς την παρεμβολή φαντασιώσεων, λοιπόν, οι νέες εμπειρίες οι οποίες συγχωνεύονται με πεποιθήσεις του παρελθόντος εντοπίζονται με τον πιο παραστατικό τρόπο στην ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας της Τουρκίας, και ίσως κάποιος από το προεδρικό να την στείλει στην κ. Ολγκίν να την περάσει από τις γνώσεις της νευροεπιστήμης. Άλλωστε, μέχρι τώρα, φαίνεται ότι είναι ένας παράγοντας που δεν έλαβε υπόψη στην προσπάθειά της να μας βοηθήσει. Γι΄ αυτό και η επιστολή της, αλλά και όλη η προσπάθεια της, εστιάζεται στην ψυχολογική διάσταση που αφορά τις σχέσεις των δύο κοινοτήτων. Μας καλεί, ας πούμε, «να συνδεθούμε με το μέλλον», και «να κλείσουμε τις πληγές του παρελθόντος», και «να κοιτάξουμε το μέλλον με έναν πιο υγιή και ελπιδοφόρο τρόπο», χωρίς να βλέπει πουθενά ότι όσο κι αν συμφωνούμε μαζί της δεν είναι στο χέρι μας, είναι στο χέρι της Άγκυρας.

Αφού θα ανανεωθεί η εντολή της πρέπει στην επόμενη φάση να μας εξηγήσει με ποιο τρόπο θα το κάνουμε αυτό. Πρακτικά, δηλαδή, διότι έτσι όπως τα λέει μπορεί να έχει υπόψη ότι γίνονται μαγικά αυτά. Υπάρχει κάποιος τρόπος, έστω και με τη βοήθεια της νευροεπιστήμης, να μην βάζουμε στο μυαλό μας τις νέες εμπειρίες, που δεν μας αφήνουν να αφήσουμε στην άκρη τις πεποιθήσεις του παρελθόντος; Για παράδειγμα, στις 20 Ιουλίου, που θα είναι εδώ το τουρκικό αεροπλανοφόρο Αναντολού με 50 πολεμικά πλοία να κάνουν ναυτική παρέλαση, και θα πρόκειται για μια από τις «νέες εμπειρίες», εμείς πώς θα καταφέρουμε να το αποσυνδέσουμε από το παρελθόν; Να κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε και να σκεφτόμαστε μόνο ότι ήρθε η ώρα «να κλείσουμε τις πληγές του παρελθόντος»; Το ίδιο κι όταν θα περνούν τα τουρκικά πολεμικά αεροπλάνα και θα θυμίζουν στους παλιότερους ότι πρόκειται για μια συνέχεια των εφιαλτικών επιθέσεων τους το 1974; Το ίδιο κι όταν θα είναι εδώ ο Ερντογάν με την κουστωδία του και θα κάνει ομιλίες για να μας απειλεί με κατάληψη όλης της Κύπρου;

Και καλά, ας πούμε ότι αυτά είναι ετήσια δεν είναι καθημερινά, θα τα αντέξουμε και θα τα αφήσουμε πίσω μας. Όπως κάνουμε εδώ και μισό αιώνα. Πώς θα αφήσουμε πίσω μας τα καθημερινά; Δεν συμβαίνουν κάπου μακριά, εδώ δίπλα μας, στη γη μας είναι. Πώς να κάνουμε ότι δεν βλέπουμε, για παράδειγμα, ότι επί μισό αιώνα συνεχίζεται ο παράνομος εποικισμός του νησιού μας, σε βαθμό που έχει ξεπεράσει σε αριθμούς τους Τουρκοκύπριους μαζί με τους οποίους θα συνδεθούμε με το μέλλον; Τη βεβήλωση των εκκλησιών μας; Που σήμερα ακόμα, όχι στο παρελθόν, τις δωρίζει το κατοχικό καθεστώς για να μετατρέπονται σε παλαίστρες, σε σχολές χορού, σε στάβλους, σε αποθήκες του στρατού…

Αλήθεια, κυρία Ολγκίν, βοηθήστε μας να βρούμε με ποιον τρόπο να ξεπεράσουμε «την ιστορία του πόνου», όπως μας καλείται και «να συνδεθούμε με το μέλλον», όταν η ιστορία του πόνου στην πραγματικότητα δεν είναι ιστορία αλλά ζώσα πραγματικότητα. Λέει κάτι η νευροεπιστήμη γι΄ αυτό;

Φιλελεύθερος