Ακόμα και χθες ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επανέλαβε ότι έρχονται εξελίξεις στο Κυπριακό. Αυτό λέγεται εδώ και καιρό, ξεκινώντας πρώτα από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος στη βάση των συνομιλιών που είχε προσωπικά το έκανε ξεκάθαρο ότι έπονται σημαντικές εξελίξεις. Ποιες θα είναι αυτές οι εξελίξεις και τι θα περιλαμβάνουν θα γίνει γνωστές πολύ σύντομα.

Είναι δεδομένο ότι θα υπάρξουν εξελίξεις. Το ερώτημα δεν αφορά την μορφή των εξελίξεων, αλλά το ποιοι τις θέλουν πραγματικά και εάν έχουν την πρόθεση ή τη διάθεση να συνδράμουν ώστε η νέα προσπάθεια που θα αναληφθεί από το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών θα έχει όντως αποτέλεσμα.

Μιλώντας χθες κατά την ετήσια συνάντησή τους με τους αρχηγούς των διπλωματικών αποστολών της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Νίκος Χριστοδουλίδης είπε (μεταξύ άλλων) πως ενδεχομένως σύντομα να έχουμε κάποιες εξελίξεις ακόμη και εντός Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου. Δηλώνοντας ευθέως… «εμείς είμαστε έτοιμοι».

Δεν ξέρω, προσωπικά εάν θα πιστέψω ότι όντως ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είναι έτοιμος γι’ αυτές τις εξελίξεις που θα έρθουν. Βεβαίως ο ίδιος μπορεί να ξέρει (μέσα και από τις συναντήσεις του με τον κ. Γκουτέρες και την κ. Ολγκίν) ποιες είναι αυτές οι εξελίξεις γι’ αυτό και εκφράζεται με τόση άνεση και σιγουριά ως το τι έρχεται σε μερικές εβδομάδες. Από την άλλη όμως ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας και ο ευρύτερα ο διεθνής οργανισμός δεν μας έχει συνηθίσει σε ένα «fair game» στο Κυπριακό, κατά τρόπο που να μπορεί να δικαιολογείται από την ελληνοκυπριακή ηγεσία μια σχετική άνεση ως προς τις κατά καιρούς εξελίξεις.

Η προϊστορία στο Κυπριακό λέει πως επιζητείται αμοιβαιότητα σε υποχωρήσεις και χειρονομίες καλής θελήσεως από τις δύο πλευρές προκειμένου να μπορέσει να υπάρξει κινητικότητα. Χωρίς σε καμιά περίπτωση να μπαίνει κάτω ο όποιος προβληματισμός για το ποιος πρέπει και ποιος δεν πρέπει να προβεί σε χειρονομίες. Ούτε και υπήρξε ποτέ ο προβληματισμός εάν ως προς τη λογική ή τη νομιμότητα των κινήσεων που καλούνται οι δύο πλευρές να κάνουν.

Έτσι λοιπόν είδαμε πολλές φορές να επαναλαμβάνεται το ίδιο έργο στο Κυπριακό. Η τουρκική πλευρά να κάνει ένα κλικ πίσω από τις παράλογες και υπερβολικές απαιτήσεις, τις οποίες ούτε ο ίδιος διεθνής οργανισμός αποδέχεται ούτε και η διεθνής κοινότητα, και να θεωρείται ωστόσο ότι έχει προβεί σε κάποια χειρονομία. Η ελληνοκυπριακή πλευρά να πιέζεται για χειρονομίες οι οποίες ουσιαστικά εκφεύγουν των ορίων που (είναι βέβαιο ότι) κανένα άλλο κράτος – ακόμα και αυτά που παρεμβαίνουν για να το βοηθήσουν στο Κυπριακό – δεν θα δεχόταν να εφαρμόσει το ίδιο. Πλην όμως έχουν όλη την «καλή διάθεση» να πιέσουν την ελληνοκυπριακή πλευρά για να κάνει αυτές τις «χειρονομίες καλής θελήσεως».

Η τουρκική πλευρά εμφανίζεται αυτή τη στιγμή ανυποχώρητη και παράλληλα διαμηνύει πως δεν θέλει καμιά εξέλιξη στο Κυπριακό, αλλά αναγνώριση της χωριστής οντότητας στη βάση της κυριαρχικής ισότητας. Γνωρίζει βεβαίως ότι αυτά που ζητά και απαιτεί λίγες πιθανότητες έχουν στο να γίνουν δεκτά από τη διεθνή κοινότητα. Εάν από την άλλη η ίδια η ελληνοκυπριακή πλευρά προβεί σε ενέργειες που ικανοποιούν κάποιες από τις απαιτήσεις της τουρκικής πλευράς, τότε η διεθνής κοινότητα θα είναι καθόλα έτοιμη να στηρίξει αυτές τις «χειρονομίες». Όσο λοιπόν καθυστερούν οι εξελίξεις η τουρκική πλευρά πιστεύει ότι μπορεί να κερδίσει περισσότερα.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά εμφανίζεται σήμερα άνετη επιζητώντας μετά επιτάσεως να υπάρξουν εξελίξεις στο Κυπριακό. Τι γίνεται όμως εάν οι εξελίξεις συνοδεύονται – και πάλι – με την ανάγκη κάποιων χειρονομιών; Θα συνεχίσει να εκφράζεται με τόση άνεση η ελληνοκυπριακή ηγεσία;

Το παράδειγμα με την «χειρονομία καλής θελήσεως» για άνοιγμα του οδοφράγματος στη Μια Μηλιά έχει δώσει μια γεύση του πως τα Ηνωμένα Έθνη και ο διεθνής παράγοντας βλέπουν να ανοίγει ο δρόμος για επανεκκίνηση των προσπαθειών στο Κυπριακό. Μέχρι ποιου βαθμού άραγε είναι διατεθειμένη η ελληνοκυπριακή πλευρά να προβεί σε ανάλογες χειρονομίες, είναι κάτι που θα διαφανεί πολύ σύντομα. Αν και προβλέπουμε από τώρα ότι δεν θα συνεχίσει να είναι τόσο άνετη όσο εμφανίζεται σήμερα.

Φιλελεύθερος