Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου

Απογοητευτικές επιδόσεις και ως προς τη Δημιουργική Σκέψη καταγράφουν οι Έλληνες μαθητές, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του τρίτου μέρους του διαγωνισμού PISA 2022 που ανακοίνωσε πριν από λίγο ο ΟΟΣΑ, επιβεβαιώνοντας, για μία ακόμα φορά, την ανησυχητική πραγματικότητα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα.

Τα στοιχεία έρχονται για μία ακόμη φορά να καταδείξουν μια βαθιά ριζωμένη και διαχρονική έλλειψη ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας.

Σύμφωνα με την έκθεση “PISA 2022 – Volume III: Creative Minds, Creative Schools” του ΟΟΣΑ, οι Έλληνες μαθητές καταγράφουν επιδόσεις χαμηλότερες του μέσου όρου του Οργανισμού και από τις χαμηλότερες επιδόσεις στην Ευρώπη. Ειδικότερα, η Ελλάδα κατέγραψε στη Δημιουργική Σκέψη βαθμολογία 27 (με το 60 να είναι το ανώτατο προβλεπόμενο σκορ), καταγράφοντας την ίδια επίδοση με την Κόστα Ρίκα και τις περιοχές της Ουκρανίας. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 33, ενώ η πρώτη στη λίστα Σιγκαπούρη “έπιασε” βαθμολογία 41, αποτελώντας το κορυφαίο εκπαιδευτικό σύστημα ως προς τη δημιουργική σκέψη. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 36η θέση από τις συνολικά 64 περιοχές που συμμετείχαν στο τεστ Δημιουργικής Σκέψης. Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη φορά που η PISA αξιολογεί τη δημιουργική σκέψη των μαθητών.

Απογοητευτικό είναι επίσης ότι ενώ η αξιολόγηση έδειξε ότι πολύ λίγοι μαθητές στις χώρες του ΟΟΣΑ πέτυχαν το χαμηλότερο επίπεδο δημιουργικής σκέψης (Επίπεδο 1), στην Κολομβία, τη Σλοβακία, την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Κόστα Ρίκα (με σειρά από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο ποσοστό), πάνω από 1 στους 10 μαθητές είχαν επιδόσεις στο Επίπεδο 1 ή χαμηλότερα.

Μάλιστα, το ποσοστό των μαθητών στην Ελλάδα με επιδόσεις κάτω της baseline (ήτοι Επίπεδο 2 ή χαμηλότερα) ανέρχεται σε 36,2%, ενώ το ποσοστό των μαθητών που πέτυχαν επιδόσεις Επιπέδου 5 ή 6 διαμορφώθηκε στο 9,5%. Συγκριτικά, τα αντίστοιχα ποσοστά στη Σιγκαπούρη διαμορφώνονται σε 5,7% (για τους μαθητές με επίδοση Επιπέδου 2 ή χαμηλότερα) και 57,8% (για εκείνους με επιδόσεις Επιπέδου 5 ή 6). 

Δώδεκα χώρες (Σιγκαπούρη, Κορέα, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Εσθονία, Φινλανδία, Δανία, Λετονία, Βέλγιο, Πολωνία και Πορτογαλία – με φθίνουσα σειρά) παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερες επιδόσεις από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ στη δημιουργική σκέψη, με μέσους όρους βαθμολογίας μεταξύ 41 και 34 βαθμών στην κλίμακα της δημιουργικής σκέψης. 

Υπενθυμίζεται ότι τα δύο πρώτα μέρη του διαγωνισμού PISA 2022 είχαν ανακοινωθεί τον περασμένο Δεκέμβριο, με τα αποτελέσματα να δείχνουν ότι η βαθμολογία της Ελλάδας ήταν χαμηλότερη σε σχέση με το 2018 και στις τρεις υπό εξέταση δεξιότητες -κατανόηση κειμένου, μαθηματικά και φυσικές επιστήμες- που πρέπει να έχουν οι μαθητές έως τα 15 τους χρόνια.

Ο διαγωνισμός Programme for International Student Assessment (PISA) του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) κανονικά έπρεπε να πραγματοποιηθεί το 2021, ωστόσο καθυστέρησε κατά ένα έτος, λόγω της πανδημίας. Το 2022, περίπου 690.000 μαθητές συμμετείχαν στην αξιολόγηση PISA, αντιπροσωπεύοντας περίπου 29 εκατομμύρια 15χρονους από σχολεία σε 81 συμμετέχουσες χώρες/οικονομίες. Στην πρώτη της προσπάθεια να μετρήσει τις δεξιότητες δημιουργικής σκέψης, η PISA του 2022 αξιολόγησε μαθητές 15 ετών σε 64 χώρες και οικονομίες. 

Οι μαθητές της PISA είναι ηλικίας μεταξύ 15 ετών και 3 μηνών έως 16 ετών και 2 μηνών κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης, και έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον 6 χρόνια τυπικής εκπαίδευσης. Αυτό ισχύει ανεξαρτήτως του τύπου του ιδρύματος στο οποίο είναι εγγεγραμμένοι, αν παρακολουθούν πλήρη ή μερική φοίτηση, αν παρακολουθούν ακαδημαϊκά ή επαγγελματικά προγράμματα, και αν φοιτούν σε δημόσια ή ιδιωτικά σχολεία ή σε ξένα σχολεία εντός της εκάστοτε χώρας. 

Διαφορές εντός των ίδιων χωρών 

Διαφορές όμως στις αποδόσεις καταγράφονται και ανάμεσα σε μαθητές που προέρχονται από τις ίδιες περιοχές. 

Όσον αφορά στις διαφορές μεταξύ φύλων, για παράδειγμα, σε καμία χώρα/οικονομία τα αγόρια δεν ξεπέρασαν τα κορίτσια. Στην Ελλάδα, τα κορίτσια πέτυχαν μέση βαθμολογία 28, ενώ τα αγόρια 26. 

Επιπλέον, οι μαθητές με υψηλότερο κοινωνικοοικονομικό στάτους είχαν κατά μέσο όρο καλύτερες επιδόσεις στη δημιουργική σκέψη, με βαθμολογία περίπου κατά 9,5 μονάδες υψηλότερη από τους μειονεκτούντες μαθητές. 

Παράλληλα, όπως θα ήταν αναμενόμενο, οι μαθητές που φοιτούν σε ιδιωτικά σχολεία εμφανίζουν γενικά καλύτερη απόδοση στην αξιολόγηση της δημιουργικής σκέψης σε σχέση με εκείνους που φοιτούν σε δημόσια σχολεία, στην πλειοψηφία χωρών και οικονομιών. Ωστόσο, η ένταση αυτής της συσχέτισης διαφέρει μεταξύ των χωρών/οικονομιών. Στις χώρες και οικονομίες που απέδωσαν κάτω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ στη δημιουργική σκέψη (συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας), ο τύπος σχολείου έχει πιο σημαντική σχέση με τις επιδόσεις: σε πάνω από τα δύο τρίτα αυτών των χωρών/οικονομιών, οι μαθητές ιδιωτικών σχολείων ξεπέρασαν τους συνομηλίκους τους στα δημόσια σχολεία. Στην Ελλάδα, η διαφορά στις επιδόσεις μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων σχολείων διαμορφώνεται στις 7 μονάδες. 

για τη συνέχεια   Capital