Του James Stavridis*

Με την ένταξη φέτος της Σουηδίας και την περασμένη άνοιξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, η Βαλτική Θάλασσα ονομάστηκε από ορισμένους αναλυτές “λίμνη του ΝΑΤΟ”. Μια ματιά σε έναν χάρτη δείχνει ότι αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό (αλλά όχι εντελώς) αλήθεια – η ακτογραμμή έχει μερικά κομμάτια ρωσικού εδάφους. Το υπόλοιπο τμήμα της παράκτιας ζώνης βρίσκεται στα χέρια του ΝΑΤΟ: Σουηδία, Φινλανδία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Γερμανία και Δανία.

Η Ρωσία ελέγχει ένα κομμάτι της ακτής μεταξύ Λιθουανίας και Πολωνίας λόγω του θύλακα του Καλίνινγκραντ. Και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν εξακολουθεί να ελέγχει την ανατολική γωνία της Βαλτικής Θάλασσας στα ανοικτά της Αγίας Πετρούπολης – ειρωνικά κάποτε θεωρούνταν ως το “παράθυρο προς τον δυτικό κόσμο” από τους τσάρους, αρχής γενομένης από τον Μέγα Πέτρο. Σήμερα, σε περίπτωση σύγκρουσης μεταξύ της Μόσχας και του ΝΑΤΟ, οποιοδήποτε πολεμικό πλοίο της Ρωσίας εκεί θα μπορούσε γρήγορα και εύκολα να εγκλωβιστεί ή να καταστραφεί.

Πώς θα πρέπει η συμμαχία να εκμεταλλευτεί καλύτερα τη νέα (σχεδόν) λίμνη της και τι είδους ασκήσεις και εκπαίδευση θα πρέπει να διεξάγουν οι ναυτικές δυνάμεις των κρατών-μελών για να διασφαλίσουν την ομαλή ομαδική συνεργασία;

Ασκήσεις στη Βαλτική

Όταν ήμουν στρατιωτικός διοικητής της συμμαχίας, απολάμβανα να συμμετέχω κάθε φθινόπωρο στις επιχειρήσεις της Βαλτικής ή BALTOPS. Αυτή η κορυφαία άσκηση του ΝΑΤΟ διεξάγεται από το 1972, με την επόμενη να λαμβάνει χώρα σε λίγες εβδομάδες.

Έλαβα επίσης μέρος στο BALTOPS ως αξιωματικός αρκετές φορές στα τέλη της δεκαετίας του 1970, στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου. Τότε, η ναυτική κατάσταση στη Βαλτική ήταν αρκετά ισορροπημένη μεταξύ ΗΠΑ-ΝΑΤΟ από τη μία πλευρά και ΕΣΣΔ-Σύμφωνο Βαρσοβίας από την άλλη. Η Σουηδία και η Φινλανδία ήταν αυστηρά ουδέτερες. Θυμάμαι να στέκομαι σε σκοπιές στη γέφυρα και να πρέπει να προσέχουμε πολύ τα σοβιετικά πολεμικά πλοία που μπαινόβγαιναν στους σχηματισμούς μας, μας ακολουθούσαν για να συλλέγουν πληροφορίες (συχνά σε επικίνδυνα κοντινές αποστάσεις) και γενικά παρενοχλούσαν τα πλοία μας.

Η κατάσταση άλλαξε

Τα πράγματα έχουν αλλάξει: Η περσινή άσκηση “Επιχείριση της Βαλτικής” περιελάμβανε 20 κράτη, με τη Φινλανδία να συμμετέχει για πρώτη φορά ως πλήρες μέλος και τη Σουηδία ως υποψήφιο μέλος. Η άσκηση περιελάμβανε σχεδόν 50 πλοία, 45 αεροσκάφη και 6.000 άτομα ναυτικό προσωπικό.

Είναι σημαντικό ότι η δράση περιελάμβανε έναν πολύπλοκο ιστό ασκήσεων αεράμυνας, που συνέδεε ολόκληρο το χερσαίο αμυντικό πλέγμα του ΝΑΤΟ, μαζί με πολλαπλά πλοία στη θάλασσα. Έμοιαζε πολύ με τον συνασπισμό που συγκρότησαν οι ΗΠΑ πριν από δύο εβδομάδες και ο οποίος βοήθησε να καταρριφθούν 250 εισερχόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, βαλλιστικοί πύραυλοι και πύραυλοι κρουζ που εκτόξευσε το Ιράν στο Ισραήλ.

Ένα δεύτερο στοιχείο του ναυτικού ελέγχου της Βαλτικής θα είναι η ανάπτυξη αεροπορικής ισχύος στη θάλασσα – αεροπλάνα στα αεροπλανοφόρα μας – για να περιορίσουμε τη ρωσική αεροπορική και θαλάσσια ικανότητα. Σε αυτό που πιθανώς ήταν μια πρόβα για τις επιχειρήσεις στη Βαλτική, ένα παρόμοιο επίπεδο ναυτικής ικανότητας του ΝΑΤΟ έχει επιδειχθεί στη Μεσόγειο τις τελευταίες δύο εβδομάδες στην επιχείρηση Neptune Strike: πέντε ομάδες κρούσης αεροπλανοφόρων και δεκάδες πλοία από 11 έθνη.

για τη συνέχεια Capital