Νεαρός αμερικανός στρατιωτικός συνελήφθη χθες Τετάρτη και του ασκήθηκε ποινική δίωξη επειδή αποπειράθηκε να διαβιβάσει ευαίσθητες πληροφορίες για το κύριο άρμα μάχης του στρατού ξηράς των ΗΠΑ, ανακοίνωσε το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Ο Τέιλορ Άνταμ Λι, 22 ετών, πρόκειται να δικαστεί επειδή «αποπειράθηκε να δώσει απόρρητες πληροφορίες σχετικά με τρωτά σημεία αμερικανικού άρματος μάχης σε πρόσωπο που πιστεύεται ότι είναι αξιωματικός ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών, με αντάλλαγμα τη ρωσική υπηκοότητα», τόνισε σύμφωνα με δελτίο Τύπου του υπουργείου ο Ρομάν Ροζάφσκι, βοηθός διευθυντής της υπηρεσίας αντικατασκοπείας της ομοσπονδιακής αστυνομίας, του FBI.

«Η σημερινή σύλληψη είναι μήνυμα προς οποιονδήποτε σκέφτεται να προδώσει τις ΗΠΑ—ιδίως όσους υπηρετούν κι έχουν ορκιστεί να προστατεύουν την πατρίδα μας», πρόσθεσε.

Ο στρατιωτικός Λι, από την πόλη Ελ Πάσο, στα σύνορα του Τέξας με το Μεξικό, υπηρετούσε στην πολιτεία αυτή του αμερικανικού Νότου, στο στρατόπεδο Fort Bliss.

Φέρεται να επιδίωξε να διαβιβάσει στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας τεχνικά χαρακτηριστικά του άρματος μάχης M1Α2 Abrams, σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Ο νεαρός φέρεται ακόμη να έδωσε κάρτα μνήμης γεμάτη έγγραφα σε πρόσωπο που πίστευε πως είναι «αντιπρόσωπος της ρωσικής κυβέρνησης» σε συνάντηση τον Ιούλιο, πρόσθεσε το υπουργείο, χωρίς να αποκαλύψει περισσότερα.

Το 2021, πρώην «πράσινος μπερές», μέλος μονάδας των ειδικών δυνάμεων του αμερικανικού στρατού ξηράς, που παραδέχτηκε πως τον προσέγγισαν πράκτορες της Μόσχας τα χρόνια του 1990 και ότι αποκάλυψε στρατιωτικά μυστικά, καταδικάστηκε να εκτίσει ποινή κάθειρξης 15 και πλέον ετών.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP

Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, πρόκειται να φιλοξενήσει την Παρασκευή στον Λευκό Οίκο τον Πρωθυπουργό της Αρμενίας, Νικόλ Πασινιάν, και τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγιεφ, σε μια κρίσιμη τριμερή συνάντηση με στόχο την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών.

Η είδηση δημοσιοποιήθηκε αρχικά από την Washington Post, επικαλούμενη ανώτερους αξιωματούχους των ΗΠΑ. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η συνάντηση ενδέχεται να οδηγήσει στην ανακοίνωση ενός «πλαισίου συμφωνίας» ή ενός προκαταρκτικού μνημονίου κατανόησης μεταξύ των δύο πλευρών.

Το Reuters, επιβεβαιώνοντας την είδηση την Τρίτη, αναφέρει ότι στόχος της συνάντησης είναι η εξεύρεση λύσης σε μια από τις μακροβιότερες εδαφικές διενέξεις στον μετασοβιετικό χώρο: αυτή του Αρτσάχ (Ναγκόρνο-Καραμπάχ) και των γύρω περιοχών, που αποτέλεσαν πεδίο πολεμικών συγκρούσεων και πολιτικής έντασης για δεκαετίες.

Η επίσκεψη στον Λευκό Οίκο ερμηνεύεται από αναλυτές ως μια προσπάθεια των ΗΠΑ να επανέλθουν ως βασικός γεωπολιτικός διαμεσολαβητής στον Καύκασο, την ώρα που η Ρωσία δείχνει να έχει μειωμένη επιρροή στην περιοχή λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και της εσωτερικής της αποσταθεροποίησης.

 Το Εφετείο του Δικαστηρίου της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης επιβεβαίωσε την 1η Αυγούστου μία ιστορική απόφαση: καταδίκασε τον Πρόεδρο της Σερβικής Δημοκρατίας, Μίλοραντ Ντόντικ, σε φυλάκιση ενός έτους, καθώς και σε εξαετή απαγόρευση πολιτικής δράσης. Ο λόγος;  Η άρνησή του να εφαρμόσει αποφάσεις του Κρίστιαν Σμιτ.  Ενός προσώπου που ουδέποτε εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά λειτουργεί de facto ως “Ύπατος Εκπρόσωπος” στη χώρα. 

Πρόκειται για την πιο βαριά ποινή που έχει επιβληθεί ποτέ σε εν ενεργεία εκλεγμένο ηγέτη στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, και δημιουργεί ένα επικίνδυνο θεσμικό προηγούμενο, όπου ένας πρόεδρος διώκεται ποινικά και απομακρύνεται από την πολιτική ζωή επειδή αρνήθηκε να εφαρμόσει εντολές ενός μη νομιμοποιημένου αλλοδαπού παράγοντα. 

Ο Σμιτ, η “εντολή” και η παραβίαση του Ντέιτον: 

Ο Κρίστιαν Σμιτ δεν διορίστηκε ποτέ από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, γεγονός που καθιστά τη λειτουργία του ως  Ύπατου Εκπροσώπου αντισυνταγματική και παράνομη, σύμφωνα με το Παράρτημα Χ της Συμφωνίας του Ντέιτον. Παρ’ όλα αυτά, επιβάλλει “νόμους”, επεμβαίνει στη δικαιοσύνη και επιχειρεί να αναμορφώσει το νομικό και πολιτικό πλαίσιο της χώρας χωρίς καμία δημοκρατική εντολή. 

Η ποινή φυλάκισης κατά του Ντόντικ, σε συνδυασμό με την απαγόρευση άσκησης πολιτικών καθηκόντων για έξι χρόνια, συνιστά κατάφωρη παραβίαση της Συμφωνίας του Ντέιτον, η οποία έφερε την ειρήνη στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη μετά τον πόλεμο, και κατοχυρώνει την αυτονομία των συνιστώντων μερών. 

Πολιτικό “έγκλημα”: η προστασία του Συντάγματος της Σερβικής Δημοκρατίας 

Ο Ντόντικ τιμωρήθηκε επειδή υπέγραψε νόμο της Βουλής της Σερβικής Δημοκρατίας, ο οποίος δεν αναγνώριζε τις αποφάσεις του Σμιτ.  Ενήργησε βάσει των συνταγματικών του αρμοδιοτήτων, στηριζόμενος στη νομοθετική βούληση ενός εκ τω δύο συστατικών μερών της Β-Ε. Το μήνυμα που αποστέλλεται είναι σαφές: όποιος δεν υποτάσσεται στις εντολές του Σμιτ, απομακρύνεται από την πολιτική σκηνή. 

Διεθνείς αντιδράσεις: Οργή και ανησυχία από Ουγγαρία, Ρωσία και Σερβία. 

Ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, καταδίκασε την απόφαση, λέγοντας ότι «δεν είναι δικαιοσύνη, αλλά γεωπολιτική επιβολή», προσθέτοντας ότι «η δημοκρατική βούληση των λαών στα Δυτικά Βαλκάνια δεν μπορεί να αντικατασταθεί από διεθνή διατάγματα». 

Ο Πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, δήλωσε ότι «το μήνυμα που στέλνεται με την καταδίκη του Ντόντικ είναι ότι η ψήφος του λαού δεν έχει πλέον σημασία» και προειδοποίησε για «θεσμική κατάρρευση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, εάν η τάση αυτή συνεχιστεί». 

Τελικό ερώτημα: Δικαιοσύνη ή νέα μορφή αποικιοκρατίας; 

Η καταδίκη του Μίλοραντ Ντόντικ σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη πρόκληση στη λειτουργία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης από την εποχή της ειρήνευσης. Με τον αποκλεισμό ενός εκλεγμένου ηγέτη από την πολιτική ζωή για έξι χρόνια, ανατρέπεται η συνταγματική τάξη, η έννοια της λαϊκής κυριαρχίας και το πνεύμα του Ντέιτον. 

Η επόμενη μέρα για τη Β-Ε δεν είναι απλώς νομική. Είναι υπαρξιακή.