Οι Ερυθρές Ταξιαρχίες, τα «μολυβένια χρόνια», η απαγωγή και η δολοφονία του

Είχαν περάσει ήδη τέσσερις ημέρες από το κακό. Τέσσερις ημέρες σοκ, μουδιάσματος, αδιόρατου πένθους. Όλα τα ένιωθες, σε κατέβαλε η αύρα τους, σε διέλυε το βάρος τους. Εκείνη την περίεργη ημέρα, όχι ένα οποιοδήποτε Σάββατο, αλλά το Σάββατο 13 Μαΐου του 1978, όλοι ήταν εκεί.

Aldo Moro: Η απαγωγή, η δολοφονία και η κηδεία του

Στην επιβλητική Βασιλική του San Giovanni στο Laterano, τον Καθεδρικό Ναό της Ρώμης, μια ανάσα από το «άβατο» του Βατικανού. Πλάι στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Τζοβάνι Λεόνε, δίπλα του ο Πρόεδρος της Βουλής Πιέτρο Ινγκράο, μετά κατά σειράν ο Πρόεδρος της Γερουσίας Αμίντορε Φανφάνι, ο Πρωθυπουργός Τζούλιο Αντρεότι και όλοι οι κορυφαίοι εκφραστές της πολιτικής ζωής της χώρας.

Ο Καρδινάλιος Βικάριος Πολέτι ιερουργεί αγχωμένα, σχεδόν ψιθυριστά. Στο Ναό βρίσκεται ο Θεοτοκιστής Ποντίφικας, ο Άγιος Πατέρας Παύλος ΣΤ’. Ο Πάπας θα διαβάσει μια ομιλία, την οποία θρυλείται ότι την έγραψε με το χέρι του. Η πιο οδυνηρή, η πιο αποκαρδιωτική ομιλία που διαβάστηκε ποτέ από προκαθήμενο της Καθολικής Εκκλησίας. Μια ομιλία χωρίς ίχνος ελπίδας, δίχως την παραμικρή χαραμάδα για εθνική ανάταση.

Δεν έπρεπε να βρίσκεται καν εκεί, το Πρωτόκολλο που ίσχυε για αιώνες απαγόρευε στους Ποντίφικες να παρευρίσκονται σε κηδείες έξω από τα ερμητικά τείχη του Βατικανού. Κι όμως, ο Πάπας Παύλος είναι εκεί, αν και ηττημένος υποφέρει και ξέρει πολύ καλά ότι η παρουσία του επισκιάζει όλες τις υπόλοιπες. Περιστοιχίζεται θαρρείς από αδειανά κοστούμια, γκρι απροσδιόριστους χαρακτήρες που δίνουν την αίσθηση ότι προσπαθούν να επιβιώσουν, να παραμείνουν ζωντανοί σε μια κοιτίδα εξουσίας που δεν υπάρχει πια.

Αν δεν υπήρχε η τραγικότητα του πλαισίου, ο βουβός χαρακτήρας της συγκυρίας, θα μπορούσε κάλλιστα να πρόκειται για σεκάνς από ταινία του Μάριο Μονιτσέλι, από prequel των «Εντιμότατων Φίλων». Ένας εμπαιγμός, μια αδιανόητη φάρσα με σκηνικό μια νεκρώσιμη ακολουθία από την οποία απουσίαζε ο νεκρός.

Ναι, το φέρετρο ήταν άδειο, η σορός του εκλιπόντος δεν βρίσκεται εκεί γιατί ο ίδιος ο νεκρός δεν ήθελε να τελεστεί κηδεία δημοσία δαπάνη, δεν ήθελε κρατικό ή κομματικό περιεχόμενο κατά τον τελευταίο αποχαιρετισμό. «Ούτε Αξιωματούχους, ούτε κόμματα» είχε πει, με τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι και ο ίδιος ήταν μέρος εκείνης της θεσμικής πυραμίδας ως Πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών και Πρωθυπουργός της χώρας.

Αυτός ο άνθρωπος δολοφονήθηκε από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες, τις Brigate Rosse, σε μια περίοδο που -σύμφωνα με τους τρομοκράτες- η Ιταλία «χρειαζόταν μια επίθεση στην καρδιά του κράτους». Με ελάχιστες εξαιρέσεις το πολιτικό σύστημα ήταν αδιάλλακτο και ηρνείτο πεισματικά οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τις Ερυθρές Ταξιαρχίες.

«Το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα είναι γεμάτο μοχθηρία» σημείωνε ο Άλντο Μόρο σε μία από τις πολυάριθμες επιστολές του, «το αίμα μου είναι επάνω τους». Αναφερόταν ακόμη και σε προσωπικούς του φίλους, σε συνοδοιπόρους του για χρόνια ολόκληρα. Ο Τζακανίνι, Γραμματέας του κόμματος, ο Κοσίγκα (τότε υπουργός Εσωτερικών, μετέπειτα Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας) έμειναν άπρακτοι, ανίκανοι να εκπονήσουν οποιοδήποτε σχέδιο, άτολμοι να προτείνουν ένα πλάνο διάσωσης.

Δεν έμεινε μόνον εκεί ο Μόρο. Δεν λυπήθηκε ούτε το υπεράνω υποψίας PCI, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας:

για τη συνέχεια AthensVoice