Αυτή την εβδομάδα έγινε γνωστό ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τοποθέτησαν το Αζερμπαϊτζάν στον κατάλογο παρακολούθησης της θρησκευτικής ελευθερίας, επειδή προβαίνει ή επιτρέπει σοβαρές παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας από τότε που ανέλαβε τον έλεγχο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Οι ενέργειες του Αζερμπαϊτζάν δεν είναι καινούργιες. Δεν είναι καινούργιο ότι η λεγόμενη πολιτιστική γενοκτονία λαμβάνει χώρα μπροστά στα μάτια ολόκληρου του πολιτισμένου κόσμου, και ίσως με σιωπηρή συναίνεση. Τι σημαίνει αυτό το βήμα των κρατών, ποιοι είναι οι λόγοι του και ποιες εξελίξεις μπορούν να αναμένονται;

Η πολιτική του Αζερμπαϊτζάν για την εξάλειψη του κάθε αρμενικού ίχνους στο Αρτσάχ δεν είναι καινούργια και δεν είναι τυχαίο ότι μετά την εγκαθίδρυση του ελέγχου του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η μηχανή προπαγάνδας του Αζερμπαϊτζάν σύκωσε κύμα διαμαρτιρίας για την απόφαση να συμπεριληφθούν από τις Ηνωμένες Πολιτείες στον κατάλογο παρακολούθησης της θρησκευτικής ελευθερίας.

Νωρίτερα, τον Νοέμβριο, πραγματοποιήθηκε στη γαλλική πρωτεύουσα επιστημονικό συνέδριο για την ιστορική κληρονομιά του Σουσί, στο οποίο συμμετείχε και ο εκπρόσωπος του Αρτσάχ. Επίσης, τον Δεκέμβριο, διοργανώθηκε στην περίφημη πλατεία της Βαστίλης στο Παρίσι, με κοινή προσπάθεια του Δήμου του Παρισιού και της καθολικής οργάνωσης “L’Œuvre d’Orient”, μια υπαίθρια έκθεση με τίτλο “Ναγκόρνο-Καραμπάχ: η αρμενική κληρονομιά υπό την απειλή της εξαφάνισης”, στην οποία συμμετείχαν 30 άτομα. Στο πλαίσιο της έκθεσης παρουσιάστηκαν αποκλειστικές φωτογραφίες που απεικονίζουν την αρμενική ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά. Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή έως τις 15 Ιανουαρίου. Η Αρμινέ Χαϊραπετιάν, πρώην επικεφαλής του Τμήματος Προστασίας Μνημείων του Αρτσάχ, χαιρετίζει αυτά τα βήματα.

“Αυτή η κίνηση των ΗΠΑ ακολουθεί την ετήσια έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής για τη Θρησκευτική Ελευθερία που αναφέρει ότι υπάρχει ανησυχία ότι το Μπακού μιλάει σε κρατικό επίπεδο για την καταστροφή των αρμενικών ιχνών από ιστορικά μνημεία στο Αρτσάχ”.

Η αρμενική πολιτιστική κληρονομιά τέθηκε σε κίνδυνο από τον πόλεμο των 44 ημερών του 2020, μετά τον οποίο ένας τεράστιος αριθμός μνημείων πέρασε υπό τον έλεγχο του Αζερμπαϊτζάν. Αυτοί οι κίνδυνοι έγιναν μη διαχειρίσιμοι μετά τη στρατιωτική επίθεση του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ στις 19-20 Σεπτεμβρίου 2023 και τον αναγκαστικό εκτοπισμό σχεδόν ολόκληρου του αρμενικού λαού του Αρτσάχ από τα σπίτια και τα εδάφη του.

“Μετά την εθνοκάθαρση, η πολιτική ελίτ του Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσε πόλεμο κατά της παρουσίας της αρμενικής ταυτότητας. Τώρα ολόκληρο το Αρτσάχ είναι υπό κατοχή ως αποτέλεσμα της επιθετικότητας του Αζερμπαϊτζάν και η τεράστια ιστορική κληρονομιά του λαού βρίσκεται στα πρόθυρα της καταστροφής”.

“Μετά την εθνοκάθαρση, η πολιτική ελίτ του Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησε έναν πόλεμο κατά της ύπαρξης της αρμενικής ταυτότητας. Τώρα ολόκληρο το Αρτσάχ είναι υπό κατοχή ως αποτέλεσμα της επιθετικότητας του Αζερμπαϊτζάν και η τεράστια ιστορική κληρονομιά του λαού βρίσκεται στα πρόθυρα της καταστροφής”.

Παρόλο που η εμπειρία των Αρμενίων του Αρτσάχ τα τελευταία χρόνια καθιστά σκεπτικιστή την πολιτική της διεθνούς κοινότητας να περάσει από τα λόγια στις πράξεις, και υπό αυτή την έννοια η προοπτική ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν να καταστείλουν με κάποιο τρόπο το Αζερμπαϊτζάν με αυτό το βήμα είναι πολύ θολή.

“Το επόμενο βήμα, το οποίο φαίνεται να υποτίθεται ότι θα καταστείλει τέτοιες ενέργειες από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν, αλλά δυστυχώς έχουμε προηγούμενα όταν οι διεθνείς αποφάσεις αγνοήθηκαν και το Αζερμπαϊτζάν συνέχισε να ενεργεί ατιμώρητο”.

Μετά το 2020, διάφορες πρωτοβουλίες προσπαθούν να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους καταστροφής της αρμενικής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς στο Αρτσάχ. Μία από αυτές είναι η πλατφόρμα Monument Watch, η οποία είναι αποτελεσματική στην παροχή επαγγελματικού και ακαδημαϊκού υλικού σχετικά με την αρμενική πολιτιστική κληρονομιά. Ο επιστημονικός διευθυντής του προγράμματος, αρχαιολόγος Χαμλέτ Πετροσιάν, θεωρεί αρκετά σοβαρό το έργο των αρμενικών και διεθνών οργανισμών για τη διατήρηση του πολιτισμού, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι η αρμενική πλευρά έχει ακόμη πολλά να κάνει.

“Η πολιτιστική κληρονομιά φαίνεται να είναι ένα από τα θεμέλια ενός είδους σύγκρουσης και φυσικά το Αζερμπαϊτζάν έχει σοβαρό πρόβλημα από αυτή την άποψη για να εξασφαλίσει τη νίκη του στον πόλεμο και συνεχίζει την πολιτική του για την οικειοποίηση της αρμενικής πολιτιστικής κληρονομιάς σε κρατικό επίπεδο. Είναι επίσης ένα είδος πειραματικής πολιτικής για να δούμε τι είδους αντίδραση θα έχει. Ως εκ τούτου, οι προσπάθειες πρέπει να πολλαπλασιαστούν”.

Ο αγώνας για την πολιτιστική κληρονομιά μοιάζει πολύ με τον αγώνα μεταξύ των δύο κρατών, των εθνών, των κοινωνιών γενικότερα, λέει ο Αμλέτ Πετροσιάν, και ο πολιτιστικός πόλεμος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του.

“Εάν το Αζερμπαϊτζάν διεξάγει αυτόν τον πόλεμο με ολοκληρωτικό τρόπο, με όλους τους πόρους του, τα βήματα της αρμενικής πλευράς είναι πιο παθητικά, και αυτός ο αγώνας μοιάζει πολύ με τον γενικό αγώνα μεταξύ των δύο κρατών. Δεν μπορώ να μιλήσω για τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό.

“Πρέπει να δείξουμε στον κόσμο ότι οι Αρμένιοι στο Αρτσάχ δεν είναι μια εθνοτική μειονότητα εναντίον της οποίας ενεργεί το Αζερμπαϊτζάν, αλλά μια ολόκληρη εθνοτική ομάδα που ζει σε αυτό το έδαφος, της οποίας η κληρονομιά καταστρέφεται.”

Σε αυτόν τον πληροφοριακό πόλεμο, πρέπει κανείς να ξέρει πώς να μιλάει σωστά στον κόσμο. Στην τεχνολογική εποχή δεν είναι δύσκολο να αποδείξει κανείς τις ενέργειες του Αζερμπαϊτζάν. Είναι σαφές ότι το πρόβλημα εντοπίζεται πρωτίστως στον πολιτικό τομέα, αλλά τα αποτελέσματα μπορούν να διορθωθούν μόνο αν γίνει επαρκής δουλειά.

ΠΗΓΗ: el.armradio.am