Το τρίπτυχο της βελγικής προεδρίας της ΕΕ: προστασία όσον αφορά την ασφάλεια, ενίσχυση της ευημερίας και προετοιμασία για το μέλλον της ΕΕ, παρουσιάζει ο πρεσβευτής του Βελγίου στην Ελλάδα Μαρκ Καλκούν (Marc Calcoen) σε συνέντευξή του στον Δημήτρη Μάνωλη για το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

“Σκοπός είναι να αποφασίσουμε τι Ευρωπαϊκή Ένωση θέλουμε, ενόψει των απειλών, των προκλήσεων και των διαθέσιμων μέσων, να ανταποκριθούμε στις θεμιτές προσδοκίες των πολιτών και των επιχειρήσεων και να ενισχύσουμε τη φωνή της Ευρώπης στο παγκόσμιο στερέωμα” υπογράμμισε.

Χαρτογραφώντας το πεδίο της βελγικής προεδρίας, προτάσσει ότι θα ενθαρρύνει τη συζήτηση για το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας, τείνοντας προς μια πιο ολοκληρωμένη ενωσιακή προσέγγιση”. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο Βέλγος πρέσβης, η χώρα του οποίου ασκεί από την 1η Ιανουαρίου την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της Ευρώπης, στην ενίσχυση της οικονομίας και στην εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Τους τελευταίους μήνες, θα στραφούμε στο μέλλον και θα επικεντρωθούμε στο Στρατηγικό Θεματολόγιο της ΕΕ 2024-2029, το οποίο θα παρέχει τις κατευθυντήριες γραμμές για το πρόγραμμα εργασίας της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία θα διοριστεί μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές και θα εγκριθεί τον Ιούνιο του 2024. Θα αρχίσουμε επίσης να δουλεύουμε πάνω στο Μέλλον της Ευρώπης, έργο παρόμοιο με το Στρατηγικό Θεματολόγιο, εντούτοις με πιο μακροπρόθεσμη προοπτική, και θα διαμορφώσουμε μια αποτελεσματική ΕΕ ενόψει της επόμενης σημαντικής διεύρυνσης με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και χώρες όπως η Ουκρανία ή η Μολδαβία. Σκοπός είναι να αποφασίσουμε τι Ευρωπαϊκή Ένωση θέλουμε, ενόψει των απειλών, των προκλήσεων και των διαθέσιμων μέσων, να ανταποκριθούμε στις θεμιτές προσδοκίες των πολιτών και των επιχειρήσεων και να ενισχύσουμε τη φωνή της Ευρώπης στο παγκόσμιο στερέωμα. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε να κάνουμε μαζί, πώς θέλουμε να το κάνουμε, πώς μπορούμε να πληρώσουμε γι’ αυτό και, τέλος, πώς θα πρέπει το θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ να αντιμετωπίζει τέτοια ζητήματα. 

Επίσης, εκφράζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την ανησυχία του για την εξάπλωση της κρίσης από τη Γάζα σε άλλα μέρη, και ιδίως στον Λίβανο και στην Ερυθρά Θάλασσα, σημειώνοντας ότι η ΕΕ συγκροτεί διεθνή αποστολή για να συνδράμει στην περιπολία αυτών των υδάτων ώστε να αποτραπούν περαιτέρω επιθέσεις. Προσθέτει ότι το Βέλγιο ανακοίνωσε ότι θα συμμετέχει, στέλνοντας μία από τις δύο φρεγάτες που διαθέτει προς αυτόν τον σκοπό. Συνάμα, προσδιορίζει ως τα σημαντικότερα καθήκοντα της ΕΕ, την παροχή όσο το δυνατόν περισσότερης ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστινίους, να απελευθερώσει τους ομήρους και να διασφαλίσει τις στρατηγικές γραμμές εφοδιασμού σε ολόκληρη την περιοχή προς την Ευρώπη.

Παράλληλα, αναδεικνύει και τον ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή. “Η Ελλάδα υπήρξε πολύ ενεργή στις επαφές της με όλα τα μέρη της σύγκρουσης. Έχει παραδοσιακά πολύ καλές σχέσεις με όλα τα μέρη της περιοχής. Κατά συνέπεια, πιστεύω ότι είναι σε θέση να παραδίδει μηνύματα, ακόμη και αν δεν είναι πάντα εύκολα, σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη” διαμηνύει.

Περαιτέρω, αναφέρεται στις διμερείς σχέσεις, υπογραμμίζοντας ότι οι δύο χώρες μοιράζονται την ίδια άποψη για τον κόσμο και αποδίδουν την ίδια σημασία στις θεμελιώδεις αξίες και τη δημοκρατία. Μάλιστα, εκφράζει την πεποίθηση ότι υπάρχουν δυνατότητες για περισσότερες εκατέρωθεν επισκέψεις από υπουργούς για ανάπτυξη των διμερών σχέσεων.

Τέλος, ο Βέλγος πρέσβης διατυπώνει το μεγάλο ενδιαφέρον του Βελγίου για τις εξελίξεις στο ενεργειακό τομέα της Ελλάδας.

Ακολουθεί η συνέντευξη του πρεσβευτή του Βελγίου στην Ελλάδα Μαρκ Καλκούν στον Δημήτρη Μάνωλη για Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων

Αναλάβετε πρόσφατα τη θέση του πρεσβευτή του Βελγίου στην ΑΘήνα. Τι σημαίνει για εσάς να είστε ο Βέλγος Πρέσβυς στην Αθήνα;

Η Αθήνα είναι το τελευταίο μου πόστο μετά από μια πολυετή καριέρα στη διπλωματία.  Έχουμε ένα ρητό: “ολοκληρώνουμε όμορφα”.  Ως εκ τούτου, είμαι χαρούμενος, τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά, που ολοκληρώνω την καριέρα μου εδώ, στην Ελλάδα.  Προσωπικά, επειδή η Ελλάδα προσφέρει τόσα για να δει και να κάνει κανείς, έχει μακρά ιστορία, με ενδιαφέρον μίγμα διαφορετικών πολιτισμών, συνδυάζοντας τη φύση και τη ζωή στην πόλη. Επαγγελματικά, η Ελλάδα έχει αφήσει τα πιο δύσκολα χρόνια της πίσω και ακολουθεί ανοδική πορεία όσον αφορά την πολιτική σταθερότητα και την οικονομική επιτυχία. Παραμένει στο επίκεντρο μιας ασταθούς και δύσκολης περιοχής, ήτοι της Ανατολικής Μεσογείου. Ως εκ τούτου, αποτελεί ένα καλό σημείο για να παρατηρήσει κανείς τι συμβαίνει σε αυτό το μέρος του κόσμου.

Το Βέλγιο ανέλαβε την εκ περιτροπής Προεδρία της ΕΕ την 1η Ιανουαρίου. Ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες του Βελγίου κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

Όπως όλες οι Προεδρίες, ερχόμαστε σε μια δύσκολη στιγμή. Στο εσωτερικό της ΕΕ, θα έχουμε ευρωεκλογές τον Ιούνιο, οι οποίες ενδεχομένως να αλλάξουν τη σύνθεση του ευρωπαϊκού πολιτικού τοπίου.  Επίσης, την ίδια ημέρα, στις 9 Ιουνίου, θα πραγματοποιηθούν και οι εθνικές και περιφερειακές εκλογές στο Βέλγιο. Στον ευρύτερο κόσμο, έχουμε δύο πολέμους σε εξέλιξη, στην Ουκρανία και στην Μέση Ανατολή. Είχαμε κρίσεις από τις οποίες δεν έχουμε ανακάμψει ακόμη πλήρως: την πανδημία, την ενεργειακή κρίση, την κρίση του κόστους διαβίωσης. Εντούτοις, είμαστε έμπειροι, διότι το Βέλγιο αναλαμβάνει την Προεδρία για 13η φορά και η Ευρώπη είναι στο DNA μας.

Είμαστε γνωστοί για την δεξιοτεχνία μας στην επίτευξη συμβιβασμών και για την ειλικρίνειά μας ως μεσολαβητές, στοιχεία που πρέπει να χαρακτηρίζουν μια Προεδρία. 

Χρονικά, τους πρώτους μήνες θα εργαστούμε για τη διεκπεραίωση, όσο το δυνατόν περισσότερο, του νομοθετικού έργου που έχει απομείνει, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προτού αυτό διακόψει τις εργασίες του τον Απρίλιο προκειμένου να προετοιμαστεί για τις εκλογές. Περισσότεροι από 150 φάκελοι παραμένουν υπό συζήτηση και θα χρειαστεί να κάνουμε επιλογές.  Η ολοκλήρωση και η έναρξη εφαρμογής του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο θα αποτελέσει ύψιστη προτεραιότητα, καθώς στόχος του είναι να προσφέρει έναν καλό συνδυασμό ορθής και αποτελεσματικής διαχείρισης των αιτημάτων ασύλου, σε πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών, προστατεύοντας, παράλληλα, τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο. Εδώ υπάρχει ήδη συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου των κρατών-μελών της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ύψιστης προτεραιότητας είναι επίσης η επανεξέταση της οικονομικής διακυβέρνησης, όπου επιτεύχθηκε πολιτική συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών στα τέλη του Δεκεμβρίου 2023 και επί του παρόντος διενεργούνται συνομιλίες με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η εν λόγω επανεξέταση αποσκοπεί στη διασφάλιση υγιών δημοσιονομικών πολιτικών μεσοπρόθεσμα. Μπορώ επίσης να αναφέρω θέματα όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ποιότητα του αέρα ή τα απορρίμματα συσκευασίας. 

Τους τελευταίους μήνες, θα στραφούμε στο μέλλον και θα επικεντρωθούμε στο Στρατηγικό Θεματολόγιο της ΕΕ 2024-2029, το οποίο θα παρέχει τις κατευθυντήριες γραμμές για το πρόγραμμα εργασίας της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία θα διοριστεί μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές και θα εγκριθεί τον Ιούνιο του 2024. Θα αρχίσουμε επίσης να δουλεύουμε πάνω στο Μέλλον της Ευρώπης, έργο παρόμοιο με το Στρατηγικό Θεματολόγιο, εντούτοις με πιο μακροπρόθεσμη προοπτική, και θα διαμορφώσουμε μια αποτελεσματική ΕΕ ενόψει της επόμενης σημαντικής διεύρυνσης με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και χώρες όπως η Ουκρανία ή η Μολδαβία. Σκοπός είναι να αποφασίσουμε τι Ευρωπαϊκή Ένωση θέλουμε, ενόψει των απειλών, των προκλήσεων και των διαθέσιμων μέσων, να ανταποκριθούμε στις θεμιτές προσδοκίες των πολιτών και των επιχειρήσεων και να ενισχύσουμε τη φωνή της Ευρώπης στο παγκόσμιο στερέωμα. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε να κάνουμε μαζί, πώς θέλουμε να το κάνουμε, πώς μπορούμε να πληρώσουμε γι’ αυτό και, τέλος, πώς θα πρέπει το θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ να αντιμετωπίζει τέτοια ζητήματα. 

Θεματικά, το πρόγραμμα της βελγικής Προεδρίας επικεντρώνεται σε τρεις λέξεις: προστασία (όσον αφορά την ασφάλειά μας), ενίσχυση (όσον αφορά την ευημερία μας) και προετοιμασία (το μέλλον της ΕΕ, όπως εξήγησα προηγουμένως). Η προστασία του λαού μας σχετίζεται με τη μετανάστευση, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και με την ασφάλεια και την άμυνα.  Η Προεδρία θα ενθαρρύνει τη συζήτηση για το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας, τείνοντας προς μια πιο ολοκληρωμένη ενωσιακή προσέγγιση. Η προστασία των πολιτών μας σημαίνει επίσης κράτος δικαίου, ενίσχυση της συμμόρφωσης προς τις δεσμεύσεις μας στη δημοκρατία και τις θεμελιώδεις αξίες. Τέλος, περιλαμβάνει μεγαλύτερη έμφαση στα κοινωνικά ζητήματα και τα ζητήματα υγείας, αναζήτηση μιας φιλόδοξης κοινωνικής ατζέντας (θα έχουμε μερικές συνόδους κορυφής για κοινωνικά θέματα, επίσης με σωματεία εργαζομένων και ενώσεις εργοδοτών). Στον τομέα της υγείας, σημαίνει πως θα αξιολογηθεί η ετοιμότητα της ΕΕ στην αντιμετώπιση κρίσεων, θα ενισχυθεί η παροχή φαρμάκων και θα διαμορφωθεί στρατηγική ενίσχυσης του σχετικού εργατικού δυναμικού της ΕΕ. Η ενίσχυση της οικονομίας μας και η εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, από την άλλη πλευρά, σχετίζονται με την ανταγωνιστικότητα, την εσωτερική αγορά, το εμπόριο και την ψηφιακή μετάβαση. Πρέπει να ολοκληρώσουμε τις εργασίες για την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, με ισότιμους όρους ανταγωνισμού, εντός και εκτός της ΕΕ, μεταξύ μεγαλύτερων και μικρότερων χωρών, μεταξύ πλουσιότερων και λιγότερο πλούσιων χωρών. Το θέμα αυτό αφορά επίσης την ενεργειακή πολιτική, όπου το γεωπολιτικό πλαίσιο μάς κατέδειξε τη σημασία της διασφάλισης της ασφάλειας του εφοδιασμού και της επιτάχυνσης της ενεργειακής μετάβασης.  Πρέπει επίσης να συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε περαιτέρω την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία για το 2030, το 2040 και το 2050, συζητώντας, κυρίως, τους στόχους για το 2040. 

Πώς σχεδιάζει η βελγική Προεδρία να αντιμετωπίσει τις τρέχουσες προκλήσεις της Ευρώπης, όπως τις συγκρούσεις στη Γάζα και την Ουκρανία;

Οι δύο συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα είναι πράγματι οι κύριες προτεραιότητες στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων ή, αλλιώς, της Παγκόσμιας Ευρώπης.  Εδώ, ο ρόλος της Προεδρίας είναι κάπως πιο περιορισμένος, καθώς οι αναθεωρήσεις της Συνθήκης του 2007 κατέστησαν τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (επί του παρόντος κ. Josep Borrell) πλέον αρμόδιο. 

Όσον αφορά την Ουκρανία, στόχος είναι να διατηρηθεί η πολιτική, οικονομική, στρατιωτική, ανθρωπιστική και νομική υποστήριξη προς την Ουκρανία, για όσο διάστημα χρειαστεί.  Αυτό σημαίνει, πρωτίστως, έγκριση του Ταμείου Υποστήριξης της Ουκρανίας στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου.  Για τον σκοπό αυτόν συγκλήθηκε έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την 1η Φεβρουαρίου, καθώς η κωλυσιεργία της Ουγγαρίας εμπόδισε την επίτευξη ομόφωνης συμφωνίας τον Δεκέμβριο. Πάγια πρόθεσή μας είναι η συμφωνία 27 κρατών-μελών γι’ αυτό το Ταμείο ύψους 50 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 17 δισ. σε επιχορηγήσεις και 33 δισ. σε δάνεια προς στήριξη των δημοσιονομικών αναγκών της Ουκρανίας για την περίοδο 2024-2027.  Σημαίνει επίσης να εργαστούμε για την ανοικοδόμηση και την οικονομική ανάκαμψη της Ουκρανίας. Είμαι στην ευχάριστη θέση να σημειώσω ότι η Ελλάδα θα διοργανώσει συνέδριο προς αυτον τον σκοπό τον Φεβρουάριο με τον ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο. Τέλος, σημαίνει να εργαστούμε για την επίτευξη συμφωνίας του Συμβουλίου ως προς τα δεσμευθέντα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Τα περισσότερα από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία τυχαίνει να βρίσκονται στο Βέλγιο (όπως οι τίτλοι που κατέχει η Euroclear, η οποία εδρεύει στις Βρυξέλλες). Πρέπει να ενεργήσουμε πολύ προσεκτικά νομικά και να μην διαταράξουμε το χρηματοπιστωτικό σύστημα του ευρώ, ενώ, από την άλλη πλευρά, δεν εναπόκειται στους Ευρωπαίους πολίτες να πληρώσουν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας ενώ έχουμε ρωσικά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην ΕΕ. 

Όσον αφορά τη Γάζα, οι απόψεις μεταξύ των κρατών-μελών και μεταξύ του ευρύτερου κοινού ποικίλλουν, ενώ επίσης ποκίλλουν και με την πάροδο του χρόνου. Ως εκ τούτου, έχει αποδειχθεί μάλλον αδύνατο να υιοθετηθεί ενιαία στάση στην τρέχουσα σύγκρουση. Η ΕΕ ανέκαθεν τόνιζε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, μετά τις βάναυσες και αδιάκριτες τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Η ΕΕ έχει τονίσει την ανάγκη να εξασφαλιστεί η προστασία όλων των αμάχων, να παρασχεθεί και να διευκολυνθεί η ανθρωπιστική βοήθεια, να αποφευχθεί η εξάπλωση της κατάστασης στην περιοχή και να κινηθεί εκ νέου η πολιτική διαδικασία για τη λύση των δύο κρατών. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση.

Πιστεύετε ότι η ΕΕ θα πρέπει να διαδραματίσει ισχυρότερο ρόλο στην κρίση της Μέσης Ανατολής; Προς αυτόν τον σκοπό, ποια είναι η σημασία της Ελλάδας;

Πιστεύω ότι η ΕΕ ήδη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε αυτήν την κρίση, εντούτοις, όπως και κάθε κρίση, η επιρροή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Πρώτον, από την πολιτική βούληση των εμπλεκόμενων στην κρίση μερών να την σταματήσουν. Δεύτερον, από την ενιαία στάση και από τη σκληρή και ήπια ισχύ που διαθέτεις ώστε τα εμπλεκόμενα μέρη να αλλάξουν στάση. Τόσο μεμονωμένα τα κράτη-μέλη της ΕΕ όσο και ο κ. Borrell και η Ευρωπαϊκή Διπλωματική Υπηρεσία του έχουν καθημερινές και πολυάριθμες επαφές και επισκέψεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής προκειμένου να προωθήσουν τις προτεραιότητες που μόλις ανέφερα στην προηγούμενη ερώτηση. Τον Σεπτέμβριο του 2023, ο κ. Borrell πρότεινε την πρωτοβουλία Peace Day Effort μαζί με τη Σαουδική Αραβία, τον Σύνδεσμο Αραβικών Κρατών, την Αίγυπτο και την Ιορδανία.  Μόλις πρόσφατα, στις 22 Ιανουαρίου 2024, πληθώρα υπουργών Εξωτερικών από το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, την Σαουδική Αραβία και άλλοι προσκλήθηκαν στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ.  Είναι σαφές, ωστόσο, ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές απόψεων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ ως προς την κατάπαυση του πυρός ή τον τρόπο αναζήτησης μιας πιο σταθερής λύσης στο Μεσανατολικό ζήτημα. Κατά τη γνώμη μου, τα σημαντικότερα καθήκοντα της ΕΕ είναι να παράσχει όσο το δυνατόν περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστινίους, να απελευθερώσει τους ομήρους και να διασφαλίσει τις στρατηγικές γραμμές εφοδιασμού σε ολόκληρη την περιοχή προς την Ευρώπη.

Η Ελλάδα αποτελεί μέρος της Ανατολικής Μεσογείου και, ως εκ τούτου, τη συμφέρει πάρα πολύ να βλέπει αυτό το μέρος του κόσμου να αναπτύσσεται ειρηνικά. Η Ελλάδα υπήρξε πολύ ενεργή στις επαφές της με όλα τα μέρη της σύγκρουσης. Έχει παραδοσιακά πολύ καλές σχέσεις με όλα τα μέρη της περιοχής. Κατά συνέπεια, πιστεύω ότι είναι σε θέση να παραδίδει μηνύματα, ακόμη και αν δεν είναι πάντα εύκολα, σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Η Ελλάδα, επί της ουσίας, συμμερίζεται τις απόψεις του Βελγίου ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης της τρέχουσας κρίσης και αναζήτησης βιώσιμης λύσης.

Ανησυχείτε για την εξάπλωση της κρίσης στη Μέση Ανατολή, ιδίως στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας και στον Λίβανο;

Νομίζω ότι όλοι ανησυχούν για την εξάπλωση της κρίσης από τη Γάζα σε άλλα μέρη.  Πρώτος στον νου έρχεται ο Λίβανος, καθώς η Χεζμπολάχ θέλει να δείξει αλληλεγγύη προς τη Χαμάς, αλλά φαίνεται πως ακόμη αποφεύγουν να υπερβούν τις κόκκινες γραμμές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εξάπλωση της σύγκρουσης. Στην πραγματικότητα, η κατάσταση στη Δυτική Όχθη επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα, με κλιμάκωση της βίας και από τις δύο πλευρές.  Τώρα οι Χούθι, χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία την επίδειξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους, επιτίθενται σε πλοία που χρησιμοποιούν τις κρίσιμες θαλάσσιες οδούς μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο το διεθνές εμπόριο.  Η ΕΕ συγκροτεί διεθνή αποστολή για να συνδράμει στην περιπολία αυτών των υδάτων ώστε να αποτραπούν περαιτέρω επιθέσεις. Το Βέλγιο ανακοίνωσε ότι θα συμμετέχει, στέλνοντας μία από τις δύο φρεγάτες μας προς αυτόν τον σκοπό. Το Ιράν έχει στείλει πυραύλους σε ορισμένους εκ των γειτόνων του. Πρέπει να τονίζουμε διαρκώς τη σημασία της αποχής από τέτοιες ενέργειες προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη στην περιοχή, προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω εξάπλωση της σύγκρουσης. Για πολλούς ανθρώπους, είναι σαφές ότι πραγματική λύση μπορεί να βρεθεί μόνο εάν υπάρξει πολιτική λύση στις προσδοκίες των Παλαιστινίων. 

Πώς θα συμβάλει η Προεδρία στους κλιματικούς στόχους της ΕΕ και στην οικονομική ανάκαμψη;

Είναι ξεκάθαρο σε όλους ότι οι κλιματικές προκλήσεις ήρθαν και θα παραμείνουν, όπως είδαμε εδώ στην Ελλάδα το καταστροφικό έτος 2023 με τις δασικές πυρκαγιές και τις εκτεταμμένες πλημμύρες.  Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να γίνει οπισθοδρόμηση όσον αφορά τα μέτρα για το κλίμα. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η δέσμη “Προσαρμογή στον στόχο του 55%” (Fit for 55) πρέπει να ολοκληρωθούν. Για παράδειγμα, η Προεδρία κατέληξε ήδη σε συμφωνία, στις 18 Ιανουαρίου, με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τους κανόνες και τα πρότυπα CO2 για τα βαρέα οχήματα, όπως τα φορτηγά και τα λεωφορεία, για παράδειμα, με μείωση των καυσαερίων κατά 100% έως το 2035 για τα λεωφορεία. Θα ασχοληθούμε επίσης με τα απόβλητα και τη συσκευασία των αποβλήτων, καθώς και με την οδηγία για την ποιότητα του αέρα. Ένα δύσκολο θέμα θα είναι η συζήτηση των κλιματικών στόχων για το 2040, για τους οποίους η Επιτροπή μόλις υπέβαλε προτάσεις. Αυτός ήταν ο ελλείπων συνδετικός κρίκος μεταξύ των προτάσεων για το 2030 και της απαλλαγής από ανθρακούχες εκπομπές έως το 2050. Αλλά είναι επίσης σημαντικό να παραμείνουμε ρεαλιστές και να έχουμε κατά νου την κατάσταση και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας μας, ώστε να είναι δυνατή και η οικονομική ανάκαμψη. Η Ευρώπη θέτει σε εφαρμογή μέτρα στήριξης προς ενίσχυση της αυτάρκειας των προηγμένων τεχνολογιών μας, μέσω της έννοιας της ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας, έτσι ώστε το 40% αυτών των τεχνολογιών να προέρχεται από την ίδια την ΕΕ έως το 2030. Η Προεδρία θα δώσει επίσης ιδιαίτερη έμφαση στην ανταγωνιστικότητα εν γένει, μέσω της ενίσχυσης της εσωτερικής αγοράς. Ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός Λέτα θα παρουσιάσει την έκθεσή του για το θέμα αυτό τον Μάρτιο. Η εσωτερική αγορά παραμένει ατελής: ορισμένοι τομείς δεν περιλαμβάνονται πραγματικά στην εσωτερική αγορά, όπως η ενέργεια ή οι τηλεπικοινωνίες, δεν υπάρχουν πάντα ίσοι όροι ανταγωνισμού εντός της ΕΕ (σκεφτείτε μόνο το ζήτημα των κρατικών επιχορηγήσεων οι οποίες ενδέχεται να στρεβλώσουν την εσωτερική αγορά και για τις οποίες δεν έχουν όλα τα κράτη-μέλη τις ίδιες δυνατότητες), η Ένωση Κεφαλαιαγορών απέχει πολύ από την υλοποίησή της, θα πρέπει να υπάρχουν επακόλουθα στην ελεύθερη κυκλοφορία για όσους δεν έχουν άλλη επιλογή από το να παραμείνουν εκεί που βρίσκονται (εδώ περιλαμβάνονται και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις)…  Η βελγική Προεδρία θα εργαστεί πάνω σε όλα αυτά τα θέματα ώστε να ανταποκριθεί στην ανάγκη για μια αποδοτικότερη και αποτελεσματικότερη ευρωπαϊκή οικονομία.

Ποιες είναι οι προοπτικές για περαιτέρω ενίσχυση των διπλωματικών δεσμών Βελγίου και Ελλάδας και σε ποιους τομείς;

Το Βέλγιο και η Ελλάδα είναι πολύ καλοί εταίροι στις διεθνείς υποθέσεις. Είμαστε αμφότεροι επί μακρόν μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Μοιραζόμαστε την ίδια άποψη για τον κόσμο και αποδίδουμε την ίδια σημασία στις θεμελιώδεις αξίες και τη δημοκρατία. Τον Μάιο του 2022, πραγματοποιήθηκε η επίσημη επίσκεψη του Βασιλιά και της Βασίλισσας των Βέλγων στην Ελλάδα. Αυτό είναι συνήθως το αποκορύφωμα των διπλωματικών δεσμών μεταξύ δύο χωρών και ήταν η πρώτη επίσημη επίσκεψη σε κράτος του βασιλικού ζεύγους μετά την πανδημία του κορονοϊού. Οι υπουργοί Εξωτερικών μας συναντώνται τακτικά, είτε μέσω διμερών επισκέψεων είτε σε επίπεδο ΕΕ και διεθνών συναντήσεων. Πιστεύω ότι υπάρχουν δυνατότητες για περισσότερες επισκέψεις από υπουργούς και για ανάπτυξη σχέσεων σε αυτό το επίπεδο. Πρέπει όμως να πω ότι, για παράδειγμα στον τομέα της ενέργειας, το Βέλγιο έχει μεγάλο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στην Ελλάδα, όπως φάνηκε από την επίσκεψη της υπουργού μας στις 31 Οκτωβρίου 2023 και απο μια σημαντική εμπορική αποστολή με επίκεντρο τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, επίσης τον Οκτώβριο του 2023. 

Ποιες είναι οι ευκαιρίες συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Βελγίου εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Το Βέλγιο και η Ελλάδα, ως μεσαίου μεγέθους χώρες, έχουν συχνά τα ίδια συμφέροντα εντός της ΕΕ. Λόγω της δημογραφικής μας σύνθεσης, ή της οικονομικής μας δομής, ή της γεωγραφικής μας θέσης, ή της ιστορίας μας, μπορεί να δίνουμε έμφαση σε διαφορετικά θέματα. Σε γενικές γραμμές όμως, δεν έχουμε διμερείς συγκρούσεις ή μεγάλες διαφορές απόψεων. Εντούτοις, ποτέ δεν είναι κακό να αναπτύσσουμε περαιτέρω την ήδη υπάρχουσα συνεργασία. Η επίτευξη αυτού του στόχου θα ήταν και ένα καλό τέλος για τη δουλειά μου ως πρέσβης σε αυτήν τη σπουδαία χώρα.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, capital.gr