Μετά από μια καθυστέρηση 22 μηνών που χαρακτηρίστηκε από επανειλημμένες προσπάθειες του  Τούρκου  προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να εκβιάσει παραχωρήσεις από  τη Σουηδία  και τις ΗΠΑ, το τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε την ένταξη της Σουηδίας στο  ΝΑΤΟ.

Το σήριαλ δεν έχει τελειώσει – ο Ερντογάν πρέπει ακόμα να υπογράψει τη νομοθεσία – αλλά φαίνεται ότι πιστεύει ότι έχει μεγιστοποιήσει το κέρδος του και δεν υπάρχει κανένα οικονομικό όφελος για τον εαυτό του προσωπικά ή για την Τουρκία από περαιτέρω καθυστέρηση, όπως γράφει σε άρθρο του ο Μάικλ Ρούμπιν αναλυτής στο Washington Examiner και συνεργάτης του American Enterprise Institute.

Από τη Σουηδία, ο Ερντογάν ζήτησε να αποδεχθεί την πεποίθησή του ότι η πνευματική δραστηριότητα από Κούρδους και Τούρκους αντιφρονούντες ισοδυναμεί με τρομοκρατία. Στην πραγματικότητα, καθήλωσε την ελευθερία του λόγου σε μια χώρα που κάποτε ήταν το προπύργιό της και έδωσε σήμα ότι η σουηδική κυβέρνηση βλέπει την κουρδική μειονότητα της με ξεχωριστό τρόπο, άνισα και ως αναλώσιμη. Οι σουηδικές αρχές μπορεί να γιορτάσουν την ένταξη στο ΝΑΤΟ εάν και η Ουγγαρία αλλάξει τη θέση της, αλλά θα σηματοδοτήσει ωστόσο μια  μαύρη μέρα για τη σουηδική δημοκρατία.

Το τίμημα που περιμένει ο Ερντογάν από τις ΗΠΑ είναι υψηλότερο. Η Τουρκία έχασε τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα F-35 επειδή έθεσε σε κίνδυνο την τεχνολογία με την ταυτόχρονη αγορά S-400 από τη Ρωσία. Ως παρηγοριά, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν έχει από καιρό προωθήσει μια συμφωνία για την παροχή στην Τουρκία νέων F-16 και αναβαθμίσεων για τον υπάρχοντα στόλο της. Επιπλέον, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Άγκυρα, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν φέρεται να  υποσχέθηκε στον Ερντογάν μια επίσκεψη στον Λευκό Οίκο.

Με την ένταξη της Σουηδίας ή όχι, το Κογκρέσο θα πρέπει να  απορρίψει οποιοδήποτε πακέτο F-16  για την Τουρκία για δύο λόγους. Πρώτον, η Τουρκία είναι πιθανό να χρησιμοποιήσει τα F-16 της όχι για να προωθήσει τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ αλλά μάλλον για να τα υπονομεύσει και να απειλήσει τους γείτονες. Δεύτερον, ο Ερντογάν καυχιέται επανειλημμένα για την εγχώρια στρατιωτική βιομηχανία της Τουρκίας. Η Τουρκία θα αντιστρέψει οποιοδήποτε όπλο της παρέχουν οι ΗΠΑ προκειμένου να αυξήσει το δικό της οπλοστάσιο και τις εξαγωγές της μείον τις διασφαλίσεις. Πράγματι, αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο ο Ερντογάν συμβιβάστηκε με τα F-16.

Εάν ο Λευκός Οίκος προχωρήσει σε πώληση F-16, το Κογκρέσο θα πρέπει να επιβάλει όρους. Τα τελευταία χρόνια, η Τουρκία παρενοχλούσε την Ελλάδα με μη εξουσιοδοτημένες υπερπτήσεις στο έδαφός της και τακτικές παραβιάσεις του εναέριου χώρου της. Για να κερδίσει τα F-16, η Τουρκία διέκοψε αυτές τις πτήσεις, τοποθετώντας ουσιαστικά τον εαυτό της ακριβώς στη θέση του σχολικού νταή, ο οποίος αξίζει ανταμοιβές για το ότι σταματά να παρενοχλεί τους συμμαθητές του. Αυτή η παύση πρέπει να είναι μόνιμη. Τίποτα προς το παρόν δεν εμποδίζει την Τουρκία να επαναλάβει τις προκλήσεις της. Όταν συμβεί αυτό, η κλιμάκωση θα μπορούσε να είναι δραματική, οδηγώντας δυνητικά σε έναν πόλεμο εντός του ΝΑΤΟ. Τουλάχιστον, οποιαδήποτε μεταφορά τζετ θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σε διάστημα μιας δεκαετίας. Οποιαδήποτε υπερπτήση θα πρέπει να οδηγεί σε αυτόματη παύση, αν όχι σε ακύρωση περαιτέρω παραδόσεων F-16.

Όπως γράφει ο Ρούμπιν “η 50ή επέτειος της τουρκικής εισβολής και της παράνομης εθνοκάθαρσης και κατοχής της Κύπρου απέχει λιγότερο από έξι μήνες. Πέρα από το να επιδιώκει να επιλύσει τη σύγκρουση, ο Ερντογάν αύξησε την παράνομη διευθέτηση της Τουρκίας, εκτοπίζοντας πολλούς από τους Κύπριους Μουσουλμάνους που ισχυρίζεται ότι εκπροσωπεί. Έχει επίσης μετατρέψει ένα αεροδρόμιο στην κατεχόμενη ζώνη σε στρατιωτική βάση που απειλεί το Ισραήλ, την Αίγυπτο και την Ελλάδα”. Τουλάχιστον, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα πρέπει να πιστοποιήσει ότι η Τουρκία δε χρησιμοποιεί κανένα όπλο κατά παράβαση των περιορισμών του Διεθνούς Κανονισμού για την Εμπορία Όπλων για να ενισχύσει την κατοχή της στην Κύπρο. Αντίθετα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα πρέπει να συνυπολιγίσει στις παραδόσεις τη διάλυση και απόσυρση της κατοχικής υποδομής της Τουρκίας.

Η Τουρκία έχει επιδεινώσει την πιθανότητα αναζωπύρωσης του Ισλαμικού Κράτους χρησιμοποιώντας την παγκόσμια αντιπερισπασμό σχετικά με τη Χαμάς για να επιτεθεί στους Κούρδους της Συρίας που κρατούν την ομάδα σε απόσταση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα πρέπει να παράσχουν F-16 έως ότου η Τουρκία συμφωνήσει να σταματήσει να χρησιμοποιεί F-16 εναντίον Κούρδων, τη ραχοκοκαλιά του συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους. Ομοίως, το Κογκρέσο πρέπει επίσης να απαιτήσει περιορισμούς στις μεταφορές τρίτων, ειδικά αφού η Τουρκία χρησιμοποίησε F-16 κατά την επίθεση του Αζερμπαϊτζάν το 2020 στην Αρμενία και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Τέλος, δεδομένης της υποστήριξης της Τουρκίας προς τη Χαμάς και της  ρητορικής της υποστήριξης προς τους Χούτι , το Κογκρέσο θα πρέπει να απαιτήσει από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να πιστοποιήσει ότι η Τουρκία δεν βοηθά τις χαρακτηρισμένες τρομοκρατικές ομάδες πριν από οποιαδήποτε μεταφορά F-16.

Λίγοι στην Ουάσιγκτον αρνούνται πλέον πόσο προβληματική είναι η συμπεριφορά της Τουρκίας. Αντίθετα, Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι η Τουρκία δεν είναι το πρόβλημα. Ο Ερντογάν είναι. Εάν αυτό είναι αλήθεια, γιατί να μην καθυστερήσει η παράδοση των F-16 μέχρι μετά την ανατροπή του Ερντογάν; Άλλωστε, στόχος πρέπει να παραμείνει η άμυνα της Τουρκίας, όχι η επίθεση του Ερντογάν.

Πέτρος Κράνιας

capital.gr