Για χρόνια, η κυβέρνηση του Κατάρ έστελνε εκατομμύρια δολάρια τον μήνα στη Γάζα

Για χρόνια, η κυβέρνηση του Κατάρ έστελνε εκατομμύρια δολάρια τον μήνα στη Λωρίδα της Γάζας και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου όχι μόνο ανέχτηκε αυτές τις πληρωμές, αλλά τις είχε ενθάρρυνε, υπογραμμίζουν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης σε αποκαλυπτικό ρεπορτάζ.

Οπως αναφέρουν μάλιστα, λίγες εβδομάδες πριν η Χαμάς εξαπολύσει τις φονικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ, ο επικεφαλής της Μοσάντ έφτασε στην Ντόχα για να συναντηθεί με αξιωματούχους του Κατάρ.

Το να επιτρέψει τις πληρωμές –δισεκατομμύρια δολάρια σε μια δεκαετία– βασιζόταν στην προσδοκία του Μπ. Νετανιάχου ότι τα χρήματα θα βοηθούσαν να διατηρηθεί η ειρήνη στη Γάζα και θα κρατούσαν τη Χαμάς επικεντρωμένη στη διακυβέρνηση και όχι στη μάχη.

Οι πληρωμές του Κατάρ, αν και υποτίθεται πως ήταν μυστικές, συζητούνται ευρέως στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης επί χρόνια. Οι επικριτές του Νετανιάχου θεωρούν πως ήταν μέρος μιας στρατηγικής κατευνασμού και εξαγοράς, αλλά η πολιτική αυτή κρίνεται υπό νέο πρίσμα μετά τις επιθέσεις.

Ο Μπ. Νετανιάχου είπε πως ο ισχυρισμός ότι προσπάθησε να ενδυναμώσει τη Χαμάς ήταν «γελοίος».

Ωστόσο με συνεντεύξεις από τουλάχιστον 25 νυν και πρώην Ισραηλινούς, Αμερικανούς και Καταριανούς αξιωματούχους, αλλά και στελέχη από άλλες κυβερνήσεις της Μέσης Ανατολής, οι New York Times αποκάλυψαν νέες λεπτομέρειες σχετικά με την τακτική Νετανιάχου.

Οι πληρωμές ήταν μέρος αποφάσεων Ισραηλινών ηγετών, αξιωματικών του στρατού και αξιωματούχων των μυστικών υπηρεσιών – όλων βασισμένων στη θεμελιωδώς εσφαλμένη εκτίμηση ότι η Χαμάς ούτε ενδιαφερόταν ούτε ήταν ικανή για επίθεση μεγάλης κλίμακας κατά του Ισραήλ.

Συνοδεία Ισραηλινών

Παρόλο που ο ισραηλινός στρατός απέσπασε σχέδια μάχης για εισβολή της Χαμάς και οι αναλυτές παρατήρησαν εντατικές ασκήσεις τρομοκρατίας ακριβώς πάνω από τα σύνορα στη Γάζα, οι πληρωμές συνεχίστηκαν. Επί χρόνια, αξιωματικοί των ισραηλινών πληροφοριών συνόδευαν ακόμη και αξιωματούχο του Κατάρ στη Γάζα, όπου μοίραζε χρήματα από βαλίτσες γεμάτες με εκατομμύρια δολάρια.

Τα χρήματα από το Κατάρ είχαν ανθρωπιστικούς στόχους, όπως η πληρωμή μισθών της κυβέρνησης στη Γάζα και η αγορά καυσίμων για τη διατήρηση της λειτουργίας ενός σταθμού ηλεκτροπαραγωγής. Ομως Ισραηλινοί αξιωματούχοι πληροφοριών πιστεύουν τώρα ότι τα χρήματα έπαιξαν ρόλο στην επιτυχία των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου, έστω και μόνο επειδή επέτρεψαν στη Χαμάς να εκτρέψει τα κεφάλαια προς στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Αξιωματούχος του Κατάρ δήλωσε: «Οποιαδήποτε προσπάθεια να ρίξει μια σκιά αβεβαιότητας σχετικά με τον πολιτικό και ανθρωπιστικό χαρακτήρα των συνεισφορών του Κατάρ και τον θετικό αντίκτυπό τους είναι αβάσιμη».

Το γραφείο του Μπ. Νετανιάχου είπε: «Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου ενήργησε για να αποδυναμώσει σημαντικά τη Χαμάς. Οδήγησε τρεις ισχυρές στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά της Χαμάς, οι οποίες σκότωσαν χιλιάδες τρομοκράτες και ανώτερους διοικητές της Χαμάς».

Η Χαμάς δήλωνε πάντα τη δέσμευσή της για την εξάλειψη του κράτους του Ισραήλ. Αλλά κάθε πληρωμή ήταν απόδειξη της άποψης της ισραηλινής κυβέρνησης ότι η Χαμάς ήταν μια ενόχληση χαμηλής έντασης, ακόμη και ένα πολιτικό πλεονέκτημα.

Οι επικριτές του Νετανιάχου λένε ότι η προσέγγισή του στη Χαμάς είχε, στον πυρήνα της, μια κυνική πολιτική ατζέντα: να κρατήσει τη Γάζα ήσυχη ως μέσο για να παραμείνει στην εξουσία χωρίς να αντιμετωπιστεί η απειλή της Χαμάς ή η σιγοβράζουσα παλαιστινιακή δυσαρέσκεια.

«Η αντίληψη του Νετανιάχου πάνω από μιάμιση δεκαετία ήταν ότι αν εξαγοράζουμε ήσυχα και προσποιούμαστε ότι το πρόβλημα δεν είναι εκεί, μπορούμε να περιμένουμε και αυτό θα εξαφανιστεί», δήλωσε ο Εγιάλ Χουλάτα, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ από τον Ιούλιο του 2021 έως αρχές του τρέχοντος έτους.

Ο κ. Νετανιάχου και οι βοηθοί του άρχισαν σιγά σιγά να επανεξετάζουν τη στρατηγική τους απέναντι στη Λωρίδα της Γάζας μετά από αρκετές αιματηρές και ατελέσφορες στρατιωτικές συγκρούσεις εκεί κατά της Χαμάς.

«Ολοι είχαν βαρεθεί τη Γάζα», είπε ο Ζοχάρ Πάλτι, πρώην διευθυντής πληροφοριών της Μοσάντ. «Ολοι είπαμε “ας ξεχάσουμε τη Γάζα”, γιατί ξέραμε ότι ήταν αδιέξοδο».

Υστερα από την αντιπαράθεση το 2014, ο κ. Νετανιάχου ακολούθησε μια νέα στρατηγική προσπαθώντας να «περιορίσει» τη Χαμάς, ενώ το Ισραήλ εστίαζε στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και στους στρατούς που αυτό υποστήριζε, όπως η Χεζμπολάχ.

Αυτή η στρατηγική υποστηρίχθηκε λόγω επανειλημμένων εκτιμήσεων πληροφοριών σύμφωνα με τις οποίες η Χαμάς δεν ενδιαφερόταν ούτε ήταν ικανή να εξαπολύσει μια σημαντική επίθεση στο εσωτερικό του Ισραήλ.

Ο Γιόσι Κούπερβασερ, πρώην αξιωματούχος των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, είπε ότι ορισμένοι είδαν τα οφέλη από τη διατήρηση μιας «ισορροπίας» στη Λωρίδα της Γάζας. «Η λογική του Ισραήλ ήταν ότι η Χαμάς θα έπρεπε να είναι αρκετά ισχυρή για να κυβερνήσει τη Γάζα» είπε, «αλλά αρκετά αδύναμη ώστε να φοβάται το Ισραήλ».

Φυσικά δεν ήταν όλοι υπέρ του σχεδίου αυτού. Ο Αβιγκντορ Λίμπερμαν, ο οποίος έγινε υπουργός Αμυνας το 2016, έγραψε ένα μυστικό σημείωμα εκείνη τη χρονιά στον κ. Νετανιάχου λέγοντας ότι η Χαμάς χτίζει σιγά σιγά τις στρατιωτικές της ικανότητες για να επιτεθεί στο Ισραήλ και υποστήριξε ότι το Ισραήλ πρέπει να χτυπήσει πρώτο. Ενα χτύπημα, είπε, θα μπορούσε να αφαιρέσει το μεγαλύτερο μέρος της «ηγεσίας της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς».

Ο κ. Νετανιάχου απέρριψε το σχέδιο, προτιμώντας τον περιορισμό της Χαμάς.

Ο Γιόσι Κοέν, ο οποίος διαχειριζόταν τον φάκελο του Κατάρ επί πολλά χρόνια ως επικεφαλής της Μοσάντ, ήρθε επίσης να αμφισβητήσει την πολιτική του Ισραήλ για τα χρήματα της Γάζας, πιστεύοντας ότι υπήρχε μικρή εποπτεία.

Τον Ιούνιο του 2021, ο κ. Κοέν έδωσε την πρώτη του δημόσια ομιλία μετά τη συνταξιοδότησή του, λέγοντας ότι τα χρήματα του Κατάρ που πήγαιναν στη Λωρίδα της Γάζας είχαν ξεφύγει από τον έλεγχο.

Αναδημοσίευση από την Καθημερινή