Τις τελευταίες εβδομάδες, οι Αμερικανοί βουλευτές και η Ευρωπαϊκή Ένωση απέτυχαν και οι δύο να υιοθετήσουν τα πιο πρόσφατα πακέτα στρατιωτικής και οικονομικής υποστήριξης για την Ουκρανία. Οι δύο πλευρές θα ξανασυναντηθούν για να προσπαθήσουν εκ νέου από το καινούργιο έτος, αλλά αυτό αφήνει την αξιοπιστία της υποστήριξης της Δύσης προς την Ουκρανία σε ασταθές έδαφος κατά τη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών. Ενώ η Ουκρανία μπορεί να ανταποκριθεί σε ένα σύντομο κενό στη χρηματοδότηση, ένα μεγαλύτερο διάλειμμα ή μια συνολική μείωση της υποστήριξης θα άλλαζε την ισορροπία στο πεδίο της μάχης προς όφελος της Μόσχας, θα ανάγκαζε την Ουκρανία να παραμείνει σε άμυνα και θα μπορούσε να επιτρέψει στη Ρωσία να αποκαμίσει νέα εδαφικά κέρδη που εν τέλει να επηρεάσουν οποιαδήποτε προοπτική για ειρήνη πέρα από μια συνθηκολόγηση από πλευράς Ουκρανίας.

Η Ουκρανία βασίζεται στις ΗΠΑ, την ΕΕ και την G7 για στρατιωτική και οικονομική βοήθεια από την αρχή του πολέμου. Τους τελευταίους 18 μήνες, Αμερικανοί αξιωματούχοι, Ευρωπαίοι ηγέτες και σύμμαχοι του ΝΑΤΟ έχουν επαναλάβει το ρητό ότι θα στηρίξουν την Ουκρανία “όσο χρειαστεί”. Τώρα όμως, οι πολιτικές κρίσεις στις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον αμφισβητούν αυτή τη στρατηγική. Παρά την υπόσχεσή της για μακροζωία, η δυτική στρατηγική του “όσο χρειάζεται” φτάνει ήδη στα όριά της. Μετά την πιο πρόσφατη συνάντησή του με τον Ουκρανό ομόλογό του, ακόμη και ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χρησιμοποίησε μια ελαφρώς διαφορετική φόρμουλα, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν την Ουκρανία για “όσο μπορούμε”.  

Εκτός από την αυξανόμενη αντίθεση στο να στηριχθεί η Ουκρανία σε μακροπρόθεσμη βάση, έχει γίνει όλο και πιο σαφές ότι η τρέχουσα προσέγγιση δεν μπορεί να επιτρέψει στην Ουκρανία να ανακτήσει τον έλεγχο στα κατεχόμενα εδάφη. Πριν από ένα χρόνο, οι ηγέτες της Δύσης δήλωναν σταθερά ότι η Ρωσία είχε ήδη χάσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά σήμερα αυτή η δήλωση είναι πολύ λιγότερο σίγουρη. Η ικανότητα της Ρωσίας να μαθαίνει από λάθη του παρελθόντος, να αναδιαρθρώνει την οικονομία της για να εξυπηρετεί τη στρατιωτική της ατζέντα και να διχάζει τη Δύση μέσω αριστοτεχνικών εκστρατειών παραπληροφόρησης έχει αποτελέσματα και την έχει καταστήσει τρομακτικό εχθρό. Εν τω μεταξύ, τα μέτρια αποτελέσματα της ουκρανικής αντεπίθεσης σε συνδυασμό με τη μείωση της υποστήριξης προς το Κίεβο και τις χαμένες προθεσμίες στην παραγωγή όπλων στρέφουν επίσης το ρεύμα προς όφελος του Κρεμλίνου. Ο πόλεμος έχει εισέλθει σε μια φάση φθοράς, από την οποία θα μπορούσε να κερδίσει η Ρωσία δεδομένων των αποθεμάτων πόρων της. Η Ρωσία φαίνεται πράγματι να έχει δεσμευτεί σε έναν πόλεμο διαρκείας με μάχες υψηλής έντασης: σχεδόν το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της για το 2024 προορίζεται για την άμυνα. Υπό τις παρούσες συνθήκες, αυτό θα δυσκολέψει την Ουκρανία να υπερασπιστεί το έδαφός της, για να μη μιλήσουμε για την ανάκτηση των κατεχόμενων εδαφών. Τον Νοέμβριο, ο αρχηγός του ουκρανικού στρατού, στρατηγός Βαλέρι Ζαλούζνι προειδοποίησε ότι ο πόλεμος είχε φτάσει σε αδιέξοδο.

Οι αναλυτές επέκριναν την τρέχουσα κυβέρνηση των ΗΠΑ για τη στάση που κρατά στο θέμα της παροχής υποστήριξης, κατηγορώντας τη για “αυτο-αποτροπή”. Ο πρώην στρατηγός των ΗΠΑ Μπεν Χότζες εξήγησε ότι η βοήθεια των ΗΠΑ μέχρι στιγμής ήταν αρκετή μόνο για να κρατήσει την Ουκρανία στη μάχη, αλλά όχι για να καταστήσει ευάλωτες τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία. Αυτή η πολιτική θα μπορούσε τελικά να αφήσει στην Ουκρανία ελάχιστες επιλογές πέρα από το να διαπραγματευτεί μια διευθέτηση, στην οποία η Ρωσία μπορεί να διατηρήσει τον έλεγχο στα κατεχόμενα εδάφη. Ένας αυξανόμενος αριθμός Αμερικανών βουλευτών ζητούν ήδη μια διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων.

Ορισμένοι ειδικοί υποστήριξαν ότι μια διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων δεν θα αποτελούσε νίκη της Ρωσίας, καθώς το Κρεμλίνο δεν θα επιτύχει τους δεδηλωμένους πολεμικούς στόχους του για την εξάλειψη της εθνικής και πολιτικής ανεξαρτησίας της Ουκρανίας. Ωστόσο, μια διευθέτηση κατόπιν διαπραγματεύσεων θα ήταν καταστροφή για την Ουκρανία και θα σήμαινε μόνο μια παύση μέχρι έναν μελλοντικό πόλεμο, όταν η Ρωσία θα έχει ανακάμψει και είναι έτοιμη. Μια διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων θα ήταν επίσης μια κακή λύση για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, οι οποίες θα αντιμετώπιζαν την προοπτική να δαπανήσουν περισσότερα μακροπρόθεσμα για να αποτρέψουν και να αμυνθούν από μελλοντικές επιθέσεις από μια τολμηρή Ρωσία.

Επιπλέον, η ιδέα των διαπραγματεύσεων αγνοεί ένα σημαντικό στοιχείο: η Ρωσία δεν είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί, παρά το γεγονός ότι το Κρεμλίνο επικαλείται την ιδέα υποτίθεται τυχαίως σε πολλές περιπτώσεις. Οι Ρώσοι αξιωματούχοι εξακολουθούν να επιμένουν στους μαξιμαλιστικούς πολεμικούς στόχους τους: σε μια από τις πιο πρόσφατες δημόσιες εμφανίσεις του, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν επέμεινε ότι οι μαξιμαλιστικοί στόχοι της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν έχουν αλλάξει και περιλαμβάνουν την “απο-ναζιζτικοποίηση”, την “αποστρατιωτικοποίηση” και την επιβολή “ουδέτερου καθεστώτος” στην Ουκρανία. Αμερικανοί αξιωματούχοι προβλέπουν ότι ο Πούτιν δεν θα εξετάσει τον τερματισμό του πολέμου μέχρι να μάθει τα αποτελέσματα των εκλογών στις ΗΠΑ, κάτι που θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα διαφορετικό πλαίσιο για τους στόχους του εάν ο Ντόναλντ Τραμπ επανεκλεγεί πρόεδρος.

Συνεπώς, η υποστήριξη προς την Ουκρανία είναι ένα χρονικώς ευαίσθητο πρόβλημα. Οι διπλωματικοί κύκλοι παραμένουν αισιόδοξοι ότι το Κογκρέσο θα υιοθετήσει τη συμπληρωματική νομοθεσία για την Ουκρανία τους επόμενους δύο μήνες. Οι βουλευτές είναι πιθανό να υποστηρίξουν την προοπτική στρατιωτικής βοήθειας, ειδικά εάν η αμερικανική κυβέρνηση μπορέσει να αρθρώσει καλύτερα τη στρατηγική της στην Ουκρανία και να βρει έναν συμβιβασμό στις εσωτερικές διαφωνίες. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι επίσης βέβαιοι ότι η ΕΕ θα εγκρίνει ένα πακέτο βοήθειας για την Ουκρανία τον Ιανουάριο του 2024. Ωστόσο, υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με το ύψος της οικονομικής στήριξης που θα διαθέσουν οι Αμερικανοί. Και ακόμη κι αν το Κογκρέσο εγκρίνει το νομοσχέδιο για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, η κοινή λογική στις ΗΠΑ είναι ότι ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει τις προεδρικές εκλογές το 2024, οι ΗΠΑ θα μειώσουν τη βοήθειά τους στην Ουκρανία από το 2025. Αυτό δίνει στο Κίεβο και τους συμμάχους του ένα χρόνο για να προετοιμαστούν για ένα νέο διεθνές πλαίσιο, στο οποίο η Ευρώπη θα χρειαστεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε μια στρατηγική υποστήριξης για την Ουκρανία. Αυτό είναι ένα τολμηρό σχέδιο για την Ευρώπη, αλλά οι μέχρι τώρα συνεισφορές της ΕΕ δείχνουν ότι είναι εφικτό, υπό τον όρο ότι οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν μέρος της στρατιωτικής τους υποστήριξης προς την Ουκρανία.

Ωστόσο, η Ευρώπη πρέπει να επικαιροποιήσει αυτή τη στρατηγική για να εξασφαλίσει αυξημένη και μακροπρόθεσμη υποστήριξη στην Ουκρανία, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί σε έναν πόλεμο φθοράς. Αυτό θα πρέπει να επικεντρωθεί στη βιώσιμη υποστήριξη που είναι αμοιβαία επωφελής για την Ουκρανία και την Ευρώπη. Υπάρχουν τουλάχιστον τρία μέσα που μπορούν να τροφοδοτήσουν αυτήν την προσέγγιση. Πάνω απ’ όλα, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι και η Ουκρανία θα πρέπει να αυξήσουν τη συμπαραγωγή όπλων, η οποία θα επιτρέψει στην Ουκρανία να εξοπλιστεί ακόμη και αν η δυτική υποστήριξη υποχωρήσει. Οι οβίδες πυροβολικού και τα συστήματα αεράμυνας θα είναι καθοριστικά για έναν πόλεμο διαρκείας και θα πρέπει να είναι το επίκεντρο αυτής της προσπάθειας. Η Ουκρανία έχει ήδη διοργανώσει το πρώτο διεθνές φόρουμ αμυντικής βιομηχανίας τον Σεπτέμβριο και έχει υπογράψει δεκάδες συμβάσεις για κοινή παραγωγή.

Η κατάσχεση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην ΕΕ, αξίας άνω των 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων μπορεί επίσης να βοηθήσει την Ουκρανία να διατηρήσει έναν μακρύ πόλεμο. Ο αρχικός δισταγμός στις ΗΠΑ και την ΕΕ σχετικά με τη δήμευση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων έχει δώσει τη θέση του σε συζητήσεις σχετικά με το πώς να το κάνουν. Η ΕΕ ετοιμάζεται να ξεκινήσει τη διαδικασία μεταφέροντας τα κέρδη που προέρχονται από τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά η συζήτηση συνεχίζεται για το τι θα γίνει με τον κύριο όγκο των ρωσικών κεφαλαίων. Τα περισσότερα από τα χρήματα βρίσκονται σε χώρες της ΕΕ και θα απαιτηθεί σχολαστική δουλειά για χτιστεί η όλη υπόθεση για δήμευση, ωστόσο μια κοινή απόφαση της G7 και της ΕΕ για κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων θα ελαχιστοποιήσει τους πιθανούς οικονομικούς κινδύνους.

Τέλος, το ΝΑΤΟ παραμένει το κλειδί για την αποτροπή της Ρωσίας από έναν μελλοντικό πόλεμο. Η σύνοδος κορυφής του Βίλνιους άφησε μια πικρή γεύση στα στόματα των Ουκρανών και ορισμένων μελών του ΝΑΤΟ, καθώς απέτυχε να παράσχει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την ένταξη της Ουκρανίας. Αλλά είναι όλο και πιο δύσκολο να φανταστούμε την Ουκρανία ως μέρος της ΕΕ αλλά όχι του ΝΑΤΟ. Η επόμενη σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο του 2024 έρχεται σε ένα δύσκολο πολιτικό πλαίσιο στις ΗΠΑ, αλλά εάν δεν καταλήξει σε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, θα αλλάξει αρνητικά την προοπτική του πολέμου. Η Ουκρανία μπορεί είτε να γίνει μέρος της Δύσης είτε να αποικιστεί από τη Ρωσία. Για να αποφευχθεί το δεύτερο σενάριο, οι υποστηρικτές της Ουκρανίας πρέπει να προσαρμόσουν τη στρατηγική τους στο τρέχον πλαίσιο για να αυξήσουν την υποστήριξη και να πείσουν τη Ρωσία ότι δεν μπορεί να κερδίσει έναν πόλεμο φθοράς.

Δείτε τη δημοσίευση του πρωτότυπου άρθρου εδώ