Στη λογική των Στροβιλιών, στην κατάληψη δηλαδή εδαφών της νεκρής ζώνης, κινείται η κατοχική Τουρκία. Αν κι αυτό είναι πρόδηλο, δεν είναι καινούργιο και οι μέθοδοι γνωστοί και επαναλαμβανόμενοι, υπάρχει έντονη ανησυχία στη Λευκωσία, η οποία ζητά και την παρέμβαση του Αντόνιο Γκουτέρες, καθώς οι επεκτατικές κινήσεις της Άγκυρας υλοποιούνται βαθμηδόν και στη βάση ενός συνολικού σχεδιασμού.

Τα Στροβίλια, μικρής έκτασης περιοχή, λειτουργεί ως μοντέλο για την κατοχική πλευρά για την κατάληψη νεκρής ζώνης. Σημειώνεται ότι το μεγάλο βήμα στην περιοχή αυτή έγινε τον Ιανουάριο του 2020, όταν οι τουρκικές κατοχικές δυνάμεις προχώρησαν και επάνδρωσαν το φυλάκιο που είχαν κατασκευάσει παράνομα στα Στροβίλια. Μετά τη εξέλιξη αυτή, ο κατοχικός στρατός είχε ενημερώσει την ΟΥΝΦΙΚΥΠ πως δεν θα μπορούσε να στέλνει στην περιοχή περίπολο της Δύναμης καθώς, όπως ισχυρίζονται, είναι πλέον έδαφος της «ΤΔΒΚ». Στην περιοχή ζει μικρός αριθμός Ελληνοκυπρίων, που εν πολλοίς είναι εγκλωβισμένοι.

Οι παραβιάσεις, όμως, είναι συνεχείς και κλιμακούμενες. Τα πιο πρόσφατα επεισόδια και γεγονότα είναι ενδεικτικά των προθέσεων της κατοχικής πλευράς, που κινείται σε όλη τη γραμμή κατάπαυσης του πυρός.

  1. Στην Αυλώνα, ο τουρκικός στρατός εμπόδισε προ μερικών ημερών Ελληνοκύπριους γεωργούς να δουλέψουν τα χωράφια τους εντός της νεκρής ζώνης. Τα Ηνωμένα Έθνη εμφανίστηκαν πλην όμως δεν κατάφεραν να αποτρέψουν τον στρατό κατοχής στο να εμποδίσει τους Ελληνοκύπριους να καλλιεργήσουν τη γη τους. Λίγο αργότερα εμφανίστηκαν Τουρκοκύπριοι λεγόμενοι αστυνομικοί με Τουρκοκύπριους γεωργούς, για να τους επιβάλλουν στην περιοχή. Οι λεγόμενοι αστυνομικοί της αποσχιστικής οντότητας παρουσιάσθηκαν ισχυριζόμενοι ότι μέρος της νεκρής ζώνης είναι έδαφος της «ΤΔΒΚ» και σε αυτό «θα κινούνται οι Τουρκοκύπριοι γεωργοί».
  2. Στην περιοχή των Κοκκίνων κατεγράφη προσφάτως νέα παραβίαση με κινήσεις των κατοχικών δυνάμεων κοντά στη νεκρή ζώνη. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν παρακολουθήσει από κοντά τα γεγονότα και αναμένεται ότι θα καταγράψουν τις τουρκικές ενέργειες.
  3. Όπως έχει αναφερθεί οι Αττίλες έχουν καταλάβει δρόμο στην περιοχή του ξενοδοχείου Λήδρα Πάλας, το αγγλικό κοιμητήριο Wayne’s Keep, που βρίσκεται στη νεκρή ζώνη στον Άγιο Δομέτιο. Σε όλα αυτά εντάσσονται κι άλλες κινήσεις στην ίδια περιοχή. Συχνές είναι και οι παραβιάσεις στη Δένεια.

Στην Πύλα, η κατάσταση παραμένει ως είχε μετά το «πάγωμα» από τουρκικής πλευράς της συμφωνίας συναντίληψης. Αν και στο μεταξύ με την κάλυψη του κατοχικού στρατού έγιναν κάποιες χωματουργικές εργασίες εντός της νεκρής ζώνης, με πρόδηλη την πρόθεση να κατασκευαστεί ο δρόμος που ενώνει το Άρσος με την Πύλα. Προφανώς θέλουν να κάνουν το δρόμο χωρίς να εφαρμόσουν τη συναντίληψη, που επιτεύχθηκε διά των Ηνωμένων Εθνών, που αφορά την αστική ανάπτυξη της περιοχής.

Δεν θέλουν την ΟΥΝΦΙΚΥΠ

Είναι προφανές πως πέραν από την κατάληψη μέρους της νεκρής ζώνης, οι Τούρκοι έχουν ψηλά την ατζέντα και το θέμα της σύναψης χωριστής συμφωνίας με τα Ηνωμένα Έθνη. Ένα αίτημα, το οποίο και δεν μπορεί να ικανοποιηθεί γιατί ο Διεθνής Οργανισμός συνάπτει συμφωνίες μόνο με κράτη.

Υπενθυμίζεται συναφώς ότι σε έγγραφο προς τον ΟΗΕ, υπό τη μορφή σημείων-συζήτησης, που υποβλήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2019, με επεξηγηματική επιστολή του εκπροσώπου του ψευδοκράτους για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, η τουρκική πλευρά υποστηρίζει πως «η τουρκοκυπριακή πλευρά έχει επανειλημμένα καταγράψει την ανάγκη να συνομολογηθεί μια επίσημη συμφωνία/πλαίσιο, που να ρυθμίζει και να ορίζει τη σχέση μεταξύ της UNFICYP και των “Αρχών” μας. Αυτό θα μπορούσε να έχει τη μορφή SOFA ή άλλης αμοιβαία αποδεκτής μορφής, εφόσον επιτευχθεί με τη συναίνεση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και των “τουρκοκυπριακών αρμόδιων αρχών”».

Σε πολυσέλιδο έγγραφο (Talking points on the extension of the mandate of UNFICYP by the Security Council -January 2019), η τουρκική πλευρά έχει μια βασική επιδίωξη:

  • Να αναβαθμίσει το ψευδοκράτος ως χωριστή οντότητα και να το καταστήσει επίσημο συνομιλητή διεθνών οργανισμών, όπως είναι ο ΟΗΕ.

Σε σχέση με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, το κατοχικό καθεστώς ζητά την αλλαγή της αποστολής της και να μετατραπεί από στρατιωτική σε αστυνομική. Η στρατιωτική παρουσία της Δύναμης, αναφέρεται στο έγγραφο, δεν είναι πλέον απαραίτητη. Η απομάκρυνση της στρατιωτικής ΟΥΝΦΙΚΥΠ «θα χρησιμεύσει επίσης ως καλό παράδειγμα ενός στρατιωτικού μέτρου εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), για το οποίο ο ΟΗΕ αποδίδει ύψιστη σημασία και προτεραιότητα. Αυτό θα ήταν επίσης σύμφωνο με τον προβλεπόμενο ρόλο της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στο πλαίσιο του σχεδιασμού της μετεξέλιξής του μετά από μια διευθέτηση του Κυπριακού».

Όλα αυτά γίνονται, στη νεκρή ζώνη και σε σχέση με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, ενώ τα Ηνωμένα Έθνη παρακολουθούν, ενημερώνονται, αλλά δεν λειτουργούν αποτρεπτικά.

Την ίδια ώρα, πρέπει να σημειωθεί ότι οι τουρκικές ενέργειες γίνονται σε μια περίοδο, που υποτίθεται έχει βελτιωθεί το κλίμα στα ελληνοτουρκικά. Σε μια περίοδο κατά την οποίαν έχουν λειτουργήσει ξανά τα κανάλια επικοινωνίας μεταξύ Αθηνών και Άγκυρας, προφανώς και αυτά τα ζητήματα λογικά αναμένεται ότι θα τίθενται από την ελληνική πλευρά στην τουρκική.

Θα περπατήσει σε ναρκοπέδιο η Μαρία Άνχελα Κουεγιάρ

Σε ενεργό ναρκοπέδιο θα κληθεί να… περπατήσει η απεσταλμένη των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, Μαρία Άνχελα Κουεγιάρ, η οποία θα αναλάβει ένα δύσκολο έργο: Να σπάσει  το παρατεταμένο αδιέξοδο, σε ένα ζήτημα που συμπληρώνει το 2024 50 χρόνια.

Σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν, ο βαθμός δυσκολίας είναι πολύ μεγαλύτερος και με βάση τις εκατέρωθεν θέσεις, λογικά δεν μπορεί να ακολουθηθεί  η πατέντα για προσπάθεια γεφύρωσης των διαφορών, που σημαίνει να καταβληθεί προσπάθεια να βρεθεί κοινή συνισταμένη. Κι αυτό γιατί η ελληνική πλευρά κάνει λόγο για λύση, με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ και η τουρκική αναφέρεται σε δυο κράτη.

Το βασικό θέμα στην ατζέντα αναμένεται να  είναι αυτός της κυριαρχίας. Από το πώς θα προσεγγιστεί το θέμα τούτο, θα καθοριστεί και η πορεία των συζητήσεων.  Μέση οδός μεταξύ της θέσης για μια κυριαρχία και εκείνης των δυο κυριαρχιών, δεν υπάρχει εκτός κι εάν γίνουν εκπτώσεις. Η κατοχική πλευρά, όπως διατυπώνεται και από την Άγκυρα αλλά και τους εγκάθετους της, επιμένει σε λύση δυο κρατών. Και αυτό περιγράφεται διά της αξίωσης για αναγνώριση κυριαρχικής ισότητας και ίσου διεθνούς καθεστώτος.

Προτάσσοντας τον μπαμπούλα μιας νέας αποτυχίας των Ηνωμένων Εθνών, οι «συνήθεις ύποπτοι» επιχειρούν να δημιουργήσουν την εντύπωση πως σε τέτοια περίπτωση, επιβεβαίωσης του αδιεξόδου, η τουρκική πλευρά θα ενισχύσει τις προσπάθειες για αναγνώριση. Προσπάθειες που καταβάλλονται εδώ και καιρό με στόχο να υπάρξει έστω και μια χώρα, από αυτές που είναι υπό τουρκική επιρροή, να κάνει το μεγάλο βήμα. Δηλαδή της αναγνώρισης. Αν και κίνδυνος πάντα υπάρχει, η Λευκωσία ( με τη συνδρομή της Αθήνας) κινείται αποτρεπτικά. Σε αυτό βοηθά και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το πρώτο ταξίδι της Κολομβιανής απεσταλμένης του ΟΗΕ αναμένεται εκ των πραγμάτων ότι θα είναι πολύ δύσκολο. Η τουρκική πλευρά θα την «υποδεχθεί» με αξίωση για δυο κράτη. Δεν πρόκειται να της στρώσει κόκκινο χαλί, αλλά φροντίζει να στείλει εκ προοιμίου το μήνυμα πως δεν συζητά οτιδήποτε άλλο. Η Λευκωσία από την πλευρά της, έχει οχυρωθεί πίσω από τους όρους εντολής που έχει από το Συμβούλιο Ασφαλείας ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό. Αυτό, βέβαια, δεν είναι αρκετό καθώς στο παρασκήνιο κινούνται διάφοροι, κατά κύριο λόγο το Λονδίνο, για να βρεθεί φόρμουλα διεξόδου, κυρίως στο πεδίο της κυριαρχίας.

Φιλελεύθερος