“Όταν οι ερασιτέχνες μιλούν για οπλικά συστήματα και τακτικές, οι επαγγελματίες μιλούν για διοικητική μέριμνα”

Η φράση αυτή του Σώματος των Αμερικάνων Πεζοναυτών, αποτυπώνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την αξία της διοικητικής μέριμνας για την εύρυθμη λειτουργία ενός στρατιωτικού οργανισμού. Δεν θα ήταν υπερβολή αν αποδίδαμε στην διοικητική μέριμνα τον χαρακτηρισμό του Άτλαντα, στους ώμους της οποίας στηρίζεται κάθε στρατός.

Στον Ελληνικό Στρατό ωστόσο η διοικητική μέριμνα πάσχει από τις χρόνιες παθογένειες που την χαρακτηρίζουν: απαρχαιωμένο πλαίσιο λειτουργίας, αδυναμία εστιασμένης δράσης, υδροκεφαλισμός στο σύστημα λήψης και υλοποίησης αποφάσεων, έλλειψη ουσιαστικών επενδύσεων, γενικότερη αδιαφορία για τον ρόλο της, συνθήκες που λειτουργούν τελικά στην μη ορθή λειτουργία του νευραλγικού αυτού τομέα.  Πουθενά αλλού ωστόσο η κατάσταση της χρόνιας απαξίωση της ΔΜ του ΕΣ δεν αντιπροσωπεύεται με τον πλέον εμφατικό τρόπο από την κατάσταση που βρίσκονται σήμερα τα Προκεχωρημένα Εργοστάσια Βάσης του Τεχνικού Σώματος.

Εμείς από την πλευρά μας θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε συνοπτικά τα προβλήματα, με σεβασμό πάντα στην έννοια του απορρήτου.

Αν θα θέλαμε να κωδικοποιήσουμε την κατάσταση και να σκιαγραφήσουμε τις αιτίες της απαξίωσης των ΠΕΒ θα είχαμε να κάνουμε αρκετές παρατηρήσεις.

Πιο συγκεκριμένα τα ΠΕΒ πάσχουν σήμερα από:

-Έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού.

Η οικονομική κρίση άφησε βαθιά τα σημάδια της στην λειτουργία των ΠΕΒ, σε σημείο πραγματικά αποκαρδιωτικό. Η αδυναμία πρόσληψης προσωπικού στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, λόγω των προβλέψεων των μνημονίων, στέρησε και στερεί έως και σήμερα την παράθεση επαρκούς προσωπικού ώστε να εξασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία τους. Για του λόγου του αληθές από τα 1400 και πλέον άτομα που διέθετε κάποτε το 304 ΠΕΒ σήμερα απομένουν περί τα 280-300 άτομα, αριθμός προφανώς παντελώς ανεπαρκής για την λειτουργία του εργοστασίου. Αν συνυπολογιστεί πως σε 1-1 ½ χρόνο 180 άτομα από την δύναμη του εργοστασίου αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν, αντιλαμβάνεται κανείς το κρίσιμο της κατάστασης. Για να είμαστε δίκαιοι πάντως, η εγκατάλειψη των ΠΕΒ ξεκίνησε προ της κρίσης, καθώς στο 304 ΠΕΒ που αναφέραμε η τελευταία πρόσληψη προσωπικού έλαβε χώρα το 2001.

-Απαξίωση εξοπλισμού και εγκαταστάσεων.

Η έναρξη της δημιουργίας των ΠΕΒ την δεκαετία του 1950 συνέπεσε με μια περίοδο οικονομικής ανοικοδόμησης της χώρας, σε μια εποχή που ο ΕΣ φιλοδοξούσε να γίνει μικρογραφία του US Army. Μετά από δεκαετίες λειτουργίας και με δεδομένη την γενικότερη συρρίκνωση των αριθμών του στρατεύματος και των αμυντικών κονδυλίων, τα ΠΕΒ μετετράπησαν σε  «σκιά» του παλιού εαυτού τους λόγω απουσίας έργου και στρεβλών αντιλήψεων σε ό, τι έχει να κάνει με τις οροφές των οπλικών συστημάτων του στρατεύματος και της αναγκαιότητας διατήρησης λειτουργικών παλιότερων συστημάτων. Έτσι φυσικά αφέθηκαν να απαξιωθούν σε εξοπλισμό και υποδομές. Για του λόγου του αληθές, σοβαρές προμήθειες υλικοτεχνικού εξοπλισμού στα ΠΕΒ έχουν να γίνουν από τη δεκαετία του ’80, οι ήδη υπάρχουσες εργαλειομηχανές αντιμετωπίζουν πλέον προβλήματα συντήρησης και υποστήριξης, ενώ οι κτιριακές υποδομές έχουν αφεθεί κυριολεκτικά να σαπίζουν…

-Έλλειψη εκπαίδευσης

Το όποιο προσωπικό προσλαμβάνεται κατά καιρούς (και έχει καιρό να γίνει…) δεν δύναται να εκπαιδευτεί σωστά, λόγω των δομικών προβλημάτων που ταλανίζουν την λειτουργία των ΠΕΒ. Αν σε αυτά προστεθεί και ο κακώς νοούμενος συνδικαλισμός που θέτει, με διάφορα προσχήματα, εμπόδια στην σωστή εκπαίδευση και λειτουργία του προσωπικού, το προσωπικό καταλήγει να υπολειτουργεί και να μην μπορεί να αποδώσει το μέγιστο της δυναμικότητας του.

-Απώλεια τεχνογνωσίας

Το πολύτιμο και με πλούσια εμπειρία προσωπικό που συνταξιοδοτείται δεν αντικαθίστανται λόγω του παράγοντα που αναφέραμε πρώτο, με απτό αποτέλεσμα την απώλεια της συσσωρευμένης τεχνογνωσίας που χρειάστηκε γενιές εργαζομένων ώστε να δημιουργηθεί. Μοιραίο είναι κάποια στιγμή, στο όχι και πολύ μακρινό μέλλον, η απώλεια της σχετικής τεχνογνωσίας σε συνδυασμό με την έλλειψη ουσιαστικής εκπαίδευσης, να θέσουν την ταφόπλακα στην λειτουργία των ΠΕΒ.

Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, τα οχήματα παλιότερης γενιάς που διατηρεί ο ΕΣ σε υπηρεσία σε μεγάλο βαθμό «κανιβαλίζονται» προκειμένου να διατηρηθούν κάποια ενεργά, ενώ ελλείψεις καταγράφονται στους τομείς της συντήρησης και ανακατασκευής συστημάτων. Την κατάσταση επιδεινώνει η έλλειψη “Εν-Συνέχεια-Υποστήριξης” (Follow-On-Support) διαφόρων οπλικών συστημάτων που διατηρεί στο δυναμικό του ο ΕΣ. Σεβόμενοι την έννοια του εθνικού απορρήτου σταματάμε εδώ. Θα περιοριστούμε ωστόσο να πούμε πως τα 353 άρματα μάχης LEOPARD-2A4/HEL που διαθέτει ο ΕΣ δεν έχουν ποτέ περάσει συντήρηση 4^ου και 5^ου κλιμακίου, ενώ εκκρεμεί η υπογραφή FOS για αυτά…

Δεν θέλουμε να πιστέψουμε τις φήμες πως η κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει σήμερα τα ΠΕΒ είναι αποτέλεσμα σκόπιμης αλυσίδας ενεργειών που έχουν σαν σκοπό να απαξιώσουν την δομή λογιστικής υποστήριξης του στρατεύματος ώστε να αυτή να αποδοθεί αναγκαστικά σε μέλλοντα χρόνο σε ιδιώτες. Ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών διοικητικής μέριμνας και λογιστικής υποστήριξης των ενόπλων τους δυνάμεων έχουν επιχειρήσει χώρες πού είτε διαθέτουν μικρούς σε μέγεθος στρατούς, είτε έχουν στρατό απλώς για να… έχουν. Ακόμα και εκεί, το πείραμα αποδείχθηκε αποτυχημένο, καθώς, πέραν των οικονομικών ατασθαλιών, των υπερβάσεων κόστους και των καθυστερήσεων, στις οποίες λειτουργεί αυτή η λογική, στα πλαίσια μιας στρεβλής σύλληψης και υλοποίησης του καπιταλισμού, τελικά καταλήγει και μη λειτουργικό καθώς οι διάφορες υπερεργολάβοι εμφανίζονται, όπως είναι φυσικό, απρόθυμοι να ακολουθήσουν τα στρατιωτικά τμήματα αυτών των χωρών που αναπτύσσονται σε πολεμικές αποστολές εκτός συνόρων.

Το “outsourcing” στην περίπτωση της Εθνικής Άμυνας έχει αποδειχθεί πως δεν λειτουργεί (αν υποθέσουμε πως λειτουργεί σε άλλους τομείς του Δημοσίου…) και επισημαίνουμε την αδήριτη ανάγκη να παραμείνει η διοικητική μέριμνα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε κρατικά χέρια και δη υπό την ευθύνη των Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτή είναι από μόνη της εγγύηση πως σε περίπτωση που συμβεί το απευκταίο αυτές θα μπορέσουν να λειτουργήσουν απρόσκοπτα και να επιτελέσουν την αποστολή τους. Σε διαφορετική περίπτωση ο πόλεμος θα έχει χαθεί πριν ακόμα αρχίσει. Άλλωστε τα διδάγματα από τις τελευταίες πολεμικές αναμετρήσεις (βλ. ρωσο-ουκρανικός πόλεμος) σε αυτό συνηγορούν.

Στο παρόν άρθρο αποπειραθήκαμε να θίξουμε εν συντομία τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική ΔΜ, εστιάζοντας στο παράδειγμα των ΠΕΒ και στην κατάσταση που αυτά έχουν περιέλθει. Ελπίζουμε η κραυγή αγωνίας που εξάγουμε, να φθάσει στα αυτιά των αρμοδίων ώστε αυτοί να κινηθούν άμεσα προς τη κατεύθυνση της επίλυσης των προβλημάτων. Άλλωστε “οι καιροί είναι πονηροί και ου μενετοί”.

ΠΗΓΗ: hellenicdefence.gr