O Κώστας Πικραμένος, διευθυντής ερευνών της CP Consulting (εταιρία εκπόνησης στρατηγικών μελετών) και Εμπειρογνώμωνας στο Ευρωπαικό Κοινοβούλιο για θέματα στρατηγικής ασφάλειας, με έγγραφα, χάρτες, νόμους και υπουργικές αποφάσεις, που παραθέτει στον ραδιοφφνικό σταθμό 98.4 και τον δημοσιογράφο Γιώργο Σαχίνη, αποδεικνύει ότι οι περιοχές που πλημμύρισαν στη Θεσσαλία, έχουν καταγραφεί με ακρίβεια ακόμη και σε χάρτη τον Οκτώβριο του 2022 ως ζώνες επικινδυνότητας πλημμύρας, με κίτρινο χρώμα.

Άρα στοιχειωδώς, από την προηγούμενη Δευτέρα που γνώριζαν τα σφοδρά μετεωρολογικά δεδομένα, από την Κυριακή το απόγευμα, υπουργέιο Πολιτικής Προστασίας, Περιφέρεια, Δήμοι και Στρατός, μπορούσαν να έχουν λάβει μέτρα με διασπορά δυνάμεων, για απομάκρυνση κατοίκων πριν από τις πλημμύρες, ασφάλεια εγκαταστάσεων και μείωση των συνεπιεών από τις πλημμύρες.

Το χρονικό της παθογένειας

Ο κ. Πικραμένος με ντοκουμέντα παραθέτει το χρονικό μιας διαχρονικής παθογένειας σε όλους τους βαθμούς των κρατικών επιτελείων, που σε σχέδια μελέτες και συντονιστικά έχουν πληθωρισμό, αλλά στο πεδίο αν και γνωρίζουν τις καταστροφικές συνέπειες, δεν κάνουν τίποτα. Ειδικότερα σύμφωνα με τον κ. Πικραμένο:

”Πολιτική Προστασία (1995)

H απο-στρατιωτικοποίηση της Πολιτικής Σχεδίασης Έκτακτης Ανάγκης έλαβε χώρα με το ν.2344/1995. Για πρώτη φορά εισάγεται η έννοια της Πολιτικής Προστασίας (ΠΠ) ενώ η κύρια καινοτομία εντοπίζεται στην εμπλοκή πλέον τόσο των Δήμων όσο και των ιδιωτικών επιχειρήσεων στο μηχανισμό αυτής. Ο ν. 2344/1995 δεν αναγνώριζε σαφείς αρμοδιότητες στους ΟΤΑ Α’ Βαθμού διατηρώντας τις Νομαρχίες ως τους κύριους φορείς υλοποίησης των τοπικών ΣΑΕΑ.

Πολιτική Προστασία (2002)

Τέσσερα χρόνια μετά την ψήφιση του ν. 2641/1998, θα καταργηθούν τα άρθρα που αφορούν θέματα Πολιτικής Προστασίας με βάση το ν. 3013/2002. Θα προηγηθεί ο μεγάλος σεισμός της Αθήνας (1999) που θα οδηγήσει στην αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας. Με βάση το νεο νόμο θα εκπονηθούν τα Γενικά Σχέδια Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών (ΓΣΑΕΑ) ανά κίνδυνο (σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες, ηφαίστιο Σαντορίνης, βιομηχανικά ατυχήματα). Με βάση το άρθ.6 προβλέπεται στον κρατικό προϋπολογισμό η κατανομή πιστώσεων για τους δήμους κατόπιν εισηγήσεως της Γενικής Γραμματειας Πολιτικής Προστασίας η οποία έχει και την ευθύνη της παρακολούθησης της εφαρμογής της Ετήσιας Εθνικής ΠΠ σε επίπεδο Δήμου.

Οδηγία 2007/60

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποστείλει προειδοποιητική επιστολή που εκδόθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2022, με την οποία καλεί τη χώρα μας να επικαιροποιήσει τους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας και τους χάρτες κινδύνων πλημμύρας, «όπως απαιτείται από την οδηγία για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας (2007/60/ΕΚ)». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού παρήλθε και η τελευταία προθεσμία, κινεί νομική διαδικασία κατά της Ελλάδας και άλλων κρατών που δεν συμμορφώθηκαν στην οδηγία. Η Ελλάδα, παρά τις προειδοποιήσεις δεν συμμορφώθηκε, αν και όφειλε να είχε κοινοποιήσει αρχικά τους χάρτες από τον Δεκέμβριο του 2019. Οι χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας θα πρέπει να καλύπτουν τις γεωγραφικές περιοχές που θα μπορούσαν να πλημμυρίσουν, ενώ οι χάρτες κινδύνων πλημμύρας δείχνουν τις πιθανές αρνητικές συνέπειες που συνδέονται με αυτά τα σενάρια πλημμύρας. Οι εν λόγω χάρτες αποτελούν τη βάση για την κατάρτιση σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας.

Μελετες – Χαρτης βασει της Οδηγίας 2007

Ο γραμματέας της Κ.Π.Ε. του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Σπυρόπουλος σε τηλεοπτική του εμφάνιση (10/9/2023) αποκάλυψε ότι «Σας λέω, λοιπόν, πως υπήρξε μελέτη και αποτύπωση της επικινδυνότητας των ποταμών στη Θεσσαλία και πανελλαδικά το 2016. Το 2018 βγήκαν οι χάρτες επικινδυνότητας καθώς και οι αντίστοιχες παρεμβάσεις όσον αφορά στην πρόληψη, την προστασία, την ετοιμότητα και την αποκατάσταση των αντίστοιχων σημείων. Σας παραθέτω τον χάρτη επικινδυνότητας της Θεσσαλίας. Είκοσι δυο έργα δημοσιευμένα σε ΦΕΚ για τις παρεμβάσεις και έργα που έπρεπε να γίνουν στην περιοχή. Κανένα από αυτά τα είκοσι δύο έργα δεν έχει ολοκληρωθεί. Αυτή η καθυστέρηση έχει τη σφραγίδα του νυν περιφερειάρχη – εκλεγμένου με τη Νέα Δημοκρατία – και της κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος το 2020 μετά την κακοκαιρία του Ιανού έκανε επισκέψεις στις πληγείσες περιοχές, αλλά τρία χρόνια μετά συζητάμε πάλι για τα ίδια. Αυτές είναι τεράστιες πολιτικές ευθύνες».

Νόμος Χαρδαλια

«H Eλλάδα έχει έναν σχετικά σύγχρονο νόμο για την πολιτική προστασία που έχει ψηφισθεί το 2020 (4662). Εχει μια γενική γραμματεία που μέσα στον κορωνοϊό έγινε υφυπουργείο (σ.σ. τώρα υπουργείο), άντλησε πόρους και αρμοδιότητες και πέτυχε κάποιες βελτιώσεις (εκκενώσεις, καθαρισμοί οικισμών) αλλά σύστημα πολιτικής προστασίας δεν διαθέτει. Ο νόμος για την πολιτική προστασία του 2020 είναι ένας σύγχρονος νόμος με μηχανισμούς για την εκτίμηση των κινδύνων που απειλούν τη χώρα, αλλά και ενδιάμεσα στάδια για τη μείωση αυτών των κινδύνων. Υπάρχει όμως άλλη μία 20αδα νόμων που εμποδίζουν αυτόν τον νόμο να εφαρμοσθεί», σημειώνει σε άρθρο της η Καθημερινή το 2021!

Ενα μήνα πριν την… λάσπη

“Συνεχίζουμε να επενδύουμε σε έργα που δημιουργούν συνθήκες ασφάλειας και έχουμε σε εξέλιξη ένα πρωτόγνωρο πρόγραμμα καθαρισμών σε ποτάμια και χειμμάρους για τον μετριασμό των επιπτώσεων από πλημμυρικά φαινόμενα» δηλώνε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός.

Αθωράκιστη ΕΜΥ

Στο υπ΄αριθμόν Α1841/05-10-2022 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας που ακολουθεί με τίτλο: «Έργα και μέτρα πρόληψης για την αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων – Προπαρασκευαστικές δράσεις εμπλεκομένων φορέων», σημειώνεται μεταξύ άλλων: «Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει θεσμοθετημένος φορέας, εξειδικευμένος στην υδρολογία, αρμόδιος για την έκδοση επίσημης προειδοποίησης σχετικά με τον κίνδυνο πλημμύρας, σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο, με την χρήση κατάλληλων μοντέλων προσομοίωσης υδρολογικού ισοζυγίου της λεκάνης απορροής, μετά τη λήψη της πρόγνωσης από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία για την ένταση, τη διάρκεια και τη χωρική κατανομή των βροχοπτώσεων. Επιπρόσθετα, για τον ακριβέστερο χωρικό και χρονικό προσδιορισμό εμφάνισης ενός πλημμυρικού φαινομένου σε μια λεκάνης απορροής, απαιτείται και η βραχυπρόθεσμη πρόγνωση της έντασης και κατανομής των βροχοπτώσεων. Η βραχυπρόθεσμη πρόγνωση καιρού (nowcasting) απαιτεί την χρήση ειδικών μετεωρολογικών RADAR σε συνδυασμό με δεδομένα επίγειών σταθμών και άλλων μετεωρολογικών παραμέτρων σε πραγματικό χρόνο, καθώς και κατάλληλο λογισμικό το οποίο μπορεί να προβλέψει την εξέλιξη των φαινομένων τις επόμενες ώρες. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει μέχρι σήμερα η δυνατότητα βραχυπρόθεσμης πρόγνωσης καιρού από την Ε.Μ.Υ.»!

Δείτε το έγγραφο

Ταμείο Ανθεκτικότητας

Μέχρι τις 30.06.2023 από τα συνολικά 14 έργα που έχουν ενταχθεί στους πυλώνες «Πράσινη μετάβαση» και «Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας» συνολικού ποσού 187,63 εκατ. ευρώ έχουν εκταμιευθεί μόλις 938.000 ευρώ (μόλις το 0,49%), ενώ έχουν πιστωθεί (έχουν δηλαδή μεταφερθεί προς τις υπηρεσίες) μόλις 11,92 εκατ. ευρώ (μόλις το 6,35%)! Το εξοργιστικό είναι ότι ολόκληρο το ποσό που έχει εκταμιευθεί αφορά έργα συμβουλευτικής υποστήριξης (οι σύμβουλοι που λαμβάνουν χρήματα τα οποία θωρούνται «αέρας» και ως εκ τούτου μη μετρήσιμα). Σύμφωνα με τις καταγραφές από το «Ελλάδα 2.0» στον πυλώνα «Πράσινη μετάβαση» έχουν ενταχθεί τα εξής μέτρα για το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας:

• Αναβάθμιση – εκσυγχρονισμός 7 αεροσκαφών Canadair CL-415, προϋπολογισμού 43 εκατ. ευρώ με μηδενικές πιστώσεις.
• Εναέρια κέντρα επιτήρησης, ελέγχου και διαχείρισης επιχειρήσεων προϋπολογισμού 7 εκατ. ευρώ με μηδενικές πιστώσεις.
• Αναβάθμιση – εκσυγχρονισμός δύο Super Puma προϋπολογισμού 3 εκατ. ευρώ με πίστωση 600.000 ευρώ και μηδενική εκταμίευση.
• Αγορά έντεκα αμφίβιων πυροσβεστικών αεροσκαφών για τα νησιωτικά συμπλέγματα προϋπολογισμού 35 εκατ. ευρώ και μηδενικές πιστώσεις.
• Αγορά μηχανών πυρόσβεσης και άλλου οχήματος απόκρισης για το Πυροσβεστικό Σώμα προϋπολογισμού 86,6 εκατ. ευρώ με μηδενικές πιστώσεις.
• Κινητά κέντρα διοίκησης και επιτόπιου ελέγχου στις 13 περιφέρειες της χώρας προϋπολογισμού 8,68 εκατ. ευρώ με μηδενικές πιστώσεις.
• Προμήθεια πτυσσόμενων μεταφερόμενων γεφυρών για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών προϋπολογισμού 15,5 εκατ. ευρώ με μηδενικές πιστώσεις.
• Σύστημα διαχείρισης στόλου οχημάτων GPS Πυροσβεστικού Σώματος, οχημάτων πολιτικής προστασίας περιφερειών και δήμων προϋπολογισμού 3,72 εκατ. ευρώ με πιστώσεις 3,72 εκατ. ευρώ.
• Οριζόντια τεχνική βοήθεια για δράσεις αρμοδιότητας του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας προϋπολογισμού 7,47 εκατ. ευρώ με πιστώσεις 7,47 εκατ. ευρώ και εκταμίευση 930.000 ευρώ.
• Τεχνική βοήθεια των δράσεων του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας προϋπολογισμού 55.000 ευρώ με μηδενικές πιστώσεις

Ακούστε τη συνέντευξη του κ. Πικραμένου στον 98.4