Στιγμιότυπο από τη διαδήλωση υπέρ του Φρέντι Μπελέρη, την περασμένη Δευτέρα στη Χειμάρρα

Το δίλημμα της ομογένειας σε περίπτωση δεύτερων εκλογών χωρίς τον Μπελέρη

Σταύρος Τζίμας
Οπρώτος γύρος στην υπόθεση Μπελέρη έκλεισε με τον εκλεγμένο δήμαρχο Χειμάρρας να παραμένει προφυλακισμένος παρά την κινητοποίηση της ελληνικής πλευράς στο διεθνές επίπεδο και τον Ράμα αμετακίνητο στην αδιάλλακτη στάση του.

Τη Δευτέρα, παραμονή του Δεκαπενταύγουστου, η τρίμηνη προθεσμία για την ορκωμοσία του Μπελέρη, κατά τις επίσημες αρχές εξέπνευσε. Υπάρχουν και εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο χρόνος για το τρίμηνο μετράει από τις 27 Ιουνίου, οπότε και συνήλθε για πρώτη φορά σε σώμα το δημοτικό συμβούλιο, και επομένως η προθεσμία λήγει στα τέλη Σεπτεμβρίου.

Ο Ράμα όμως είναι αυτός που έχει το μαχαίρι και το πεπόνι στο όλο θέμα. Ο Μπελέρης δεν μπόρεσε, για την ακρίβεια δεν του επετράπη να παραστεί και να ορκιστεί, μια και πλέον βάσει του εκλογικού κώδικα προκηρύσσονται νέες εκλογές. Το πότε θα διεξαχθούν θα αποφασιστεί από την κυβέρνηση, που μπορεί να διαστείλει, ανάλογα με τους σχεδιασμούς της, τον εκλογικό νόμο, ο οποίος τις τοποθετεί εντός 45 ημερών.

Θα είναι και πάλι υποψήφιος ο Μπελέρης; Θεωρητικά μέχρι στιγμής έχει το δικαίωμα, μια και το ποινικό μητρώο του παραμένει λευκό, αλλά το σχέδιο Ράμα είναι σίγουρο ότι έχει προβλέψει τον αποκλεισμό του. Πώς; Μέσω της «ανεξάρτητης Δικαιοσύνης».

Θα οριστεί η εκκρεμής δίκη πριν από τις εκλογές, και εκεί, μολονότι έως τώρα πειστικά στοιχεία, σύμφωνα με την υπεράσπιση, δεν έχουν εμφανιστεί, θα του επιβληθεί μια ποινή η οποία θα του «λερώσει» το ποινικό μητρώο και έτσι ενδεχόμενη υποψηφιότητά του θα απορριφθεί. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, στο αμέσως επόμενο διάστημα ο Ράμα να μεθοδεύσει την αποφυλάκιση του Μπελέρη μέχρι τη δίκη, ώστε να αφοπλίσει την οργή των μειονοτικών και να εμφανίσει εικόνα μεγαλόψυχου προς τη διεθνή κοινότητα. Ακόμη όμως και ελεύθερος, δεν θα του επιτραπεί η κάθοδος στις εκλογές. Ο Ράμα θα εμμείνει στην πολιτική εξουδετέρωση του ομογενούς παράγοντα, κάτι που επιδίωξε από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκε η υποψηφιότητά του στη Χειμάρρα.

Εν τοιαύτη περιπτώσει, το «μπαλάκι» πάει στους Χειμαρριώτες και στους φορείς τους, που θα κληθούν να αποφασίσουν αν θα συμμετάσχουν στις νέες εκλογές και με ποιο πρόσωπο, ή θα απόσχουν, κόβοντας παντελώς τις σχέσεις με την κεντρική εξουσία στα Τίρανα.

Ο Ράμα από την πλευρά του, σύμφωνα με Αλβανούς αναλυτές που παρακολουθούν τις εξελίξεις, θα επιδιώξει στο ενδεχόμενο επαναληπτικών εκλογών μια υποψηφιότητα ομογενούς, κατά το δυνατόν πιο «ενωτική», ώστε να διασπάσει το μέτωπο των υποστηρικτών του Μπελέρη.

Θεωρείται βέβαιο πως με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο δεν θα επιτραπεί στον προφυλακισμένο σήμερα ομογενή να είναι εκ νέου υποψήφιος.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο βγάζει από το παιχνίδι τον Μπελέρη και, το πιο σημαντικό, ελέγχει τον Δήμο Χειμάρρας και ρυθμίζει προς όφελος συμφερόντων που πρόσκεινται στον ίδιο και στο κόμμα του, όπως καταγγέλλει η αντιπολίτευση στην Αλβανία, το καυτό ζήτημα των περιουσιών των μειονοτικών και γενικότερα των τουριστικών ακινήτων στην αποκαλούμενη αλβανική ριβιέρα.

Η οργανωμένη μειονότητα κλιμάκωσε τις κινητοποιήσεις, με συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην πλατεία της Χειμάρρας παραμονή του Δεκαπενταύγουστου. Το περιεχόμενο της διαμαρτυρίας και ειδικά οι ομιλίες των δημάρχων Αθήνας και Θεσσαλονίκης, που αξίωσαν την «εδώ και τώρα» αποφυλάκιση και ορκωμοσία του Μπελέρη, φαίνεται ότι εξόργισαν τον Αλβανό ηγέτη. Λίγες ώρες μετά, σε μακροσκελή ανάρτησή του στο Διαδίκτυο, δήλωσε «άφωνος», κατηγορώντας την Αθήνα για «σουρεαλιστική παρέμβαση της ελληνικής πλευράς σε ένα ζήτημα της αλβανικής Δικαιοσύνης».

Εχει ενδιαφέρον μια ανεξάρτητη φωνή, αυτή του έγκυρου αναλυτή Αντι Μπουσάτι, σε σχόλιό του (Lapsi) για την ανάρτηση του Ράμα: Εκανε λόγο για «γελοιότητες που βλάπτουν την Αλβανία». «Ο Εντι Ράμα έχει κολλήσει σε δύο υφάλους με την προσωπική του απόφαση να φυλακίσει τον υποψήφιο του Δήμου Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρη, λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές της 14ης Μαΐου», έγραψε. «Από τη μια γνωρίζει ότι κερδίζει πόντους σε εκείνο το κομμάτι των Αλβανών που δεν μπορούν να τιμήσουν αυτούς που θεωρούν τη Χειμάρρα ελληνική. Από την άλλη, αυτή η νίκη του εθνικιστή λαϊκιστή κινδυνεύει να έχει πολύ αλμυρό τίμημα. Ο πρωθυπουργός φαίνεται να νιώθει αυτή την ανησυχία, η οποία αγγίζει χορδές όλο και πιο ψηλά στις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον. Αντιλαμβανόμενος το κύμα αυτού του καζανιού που κοχλάζει και έφτασε στο σημείο βρασμού με τη διαμαρτυρία στη Χειμάρρα, ο πρωθυπουργός επέλεξε να δικαιολογηθεί με μια ανοιχτή επιστολή, που γράφτηκε περισσότερο για να διαβαστεί στην Αθήνα παρά στα Τίρανα».

Το «φάντασμα» του 1994
Οι εξελίξεις στη Χειμάρρα «τρέχουν», αλλά ο ορίζοντας για την εκεί μειονότητα και τις ελληνοαλβανικές σχέσεις προβάλλει γκρίζος. Ο κίνδυνος μιας νέας «ήττας», ανάλογης με εκείνη του 1994 που δικάστηκαν και καταδικάστηκαν πέντε στελέχη της «Ομόνοιας», προβάλλει πιθανός. Η μειονότητα εξήλθε από εκείνη την κρίση στην οποία συνέτειναν και οι λάθος χειρισμοί από την Αθήνα τραυματισμένη και έκανε χρόνια να συνέλθει – αν συνήλθε ποτέ.

Τώρα στην «υπόθεση Μπελέρη» δεν διαφαίνεται διέξοδος.

Την επομένη των εκλογών η υπόθεση για τον Ράμα θα έχει κλείσει με την παρουσία στο τιμόνι του δήμου φίλα προσκείμενου προσώπου και τον Μπελέρη πιθανότατα ελεύθερο, αλλά αφοπλισμένο. Και τότε θα αρχίσει γαϊτανάκι αναζήτησης ευθυνών, που δεν θα (πρέπει να) καταλογιστούν μόνο στην αλβανική πλευρά.

Αβρότητες και ντιλ με Μπλερ και Μελόνι
Ο Ράμα εξακολουθεί να πιστεύει ότι έχει στριμώξει την ελληνική πλευρά σε μια αδιέξοδη διπλωματική αντιμετώπιση του όλου θέματος. Δίνει την εντύπωση ότι δεν τον πτοούν οι απειλές της περί παγώματος ευρωπαϊκών κονδυλίων και χρήσης βέτο στην ενταξιακή πορεία της χώρας του.

Αισθάνεται ότι οι Δυτικοί σύμμαχοι τον έχουν αναγορεύσει στο χαϊδεμένο παιδί τους στα ανατολικά παράλια της Αδριατικής, στον ηγέτη που, μόνο αυτός, μπορεί να ελέγξει τις αποσχιστικές τάσεις στο αλβανικό τόξο της Βαλκανικής –ιδιαίτερα στο Κόσοβο– και δύσκολα θα τον θέσουν απέναντί τους για χάρη μιας υπόθεσης όπως αυτή του Μπελέρη, για το δίκαιο της οποίας δεν δείχνουν να έχουν πειστεί.

Δεν έχει άδικο: οι έως τώρα αντιδράσεις Ευρωπαίων και Αμερικανών είναι κάτι λιγότερο από χλιαρές, με εξαίρεση τη σκληρή δήλωση του Μαργαρίτη Σχοινά, την οποία, ωστόσο, ο Ράμα προσπάθησε να απαξιώσει, ως προερχόμενη τάχα από «έναν Ελληνα αξιωματούχο» των Βρυξελλών. Δεν πέρασε, εξάλλου, απαρατήρητο το γεγονός ότι την ώρα που στη Χειμάρρα διεξαγόταν η συγκέντρωση και η Ελλάδα διαμαρτυρόταν στους συμμάχους του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. για παραβίαση των δικαιωμάτων της μειονότητας, δύο περσόνες της διεθνούς πολιτικής, ο πολύς Τόνι Μπλερ και η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, κατέφθαναν για διακοπές(;) στην Αλβανία, προσκε-
κλημένοι του Ράμα.

Ο Ράμα, μετρ στις δημόσιες σχέσεις, έδωσε μεγάλη δημοσιότητα στις επισκέψεις, που επισκίασαν το ζήτημα της Χειμάρρας. Ως καλός οικοδεσπότης διέθεσε, μάλιστα, στον Μπλερ και ελικόπτερο για να περιηγηθεί τις τουριστικές ακτές, ενώ και η Μελόνι με την οικογένειά της, που κατέλυσε στον Αυλώνα, δηλώθηκε ως «φιλοξενούμενή» του.

Ηταν ταξίδια αναψυχής στις αλβανικές ακτές; Επισήμως ναι, αλλά στον αλβανικό Τύπο υπήρξαν δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία ο Ράμα έχει αναθέσει στο νομικό γραφείο της συζύγου του Μπλερ, Σέρι, την υπόθεση της παραπομπής στη Χάγη του ζητήματος της ΑΟΖ με την Ελλάδα, έναντι του ποσού των 3.000.000 ευρώ, ενώ η Μελόνι επιδιώκει να πάρει για την Ιταλία με αγωγό το πόσιμο νερό από τη μειονοτική περιοχή της Φοινίκης στον Νότο, καθώς και την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στην Αλβανία.

Πηγή: Καθημερινή