«Διά πρώτην φοράν από του 1934 έπαυσε το τηλεβόλον να κροτή…», γράφει στο πρωτοσέλιδό της η «Καθημερινή» της 22ας Ιουλίου 1954. Σε μια προσπάθεια επίλυσης πολλών προβλημάτων στην Ασία, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου μεταξύ των Γάλλων και των Βιετναμέζων εθνικιστών στην Ινδοκίνα, εκπρόσωποι από τις παγκόσμιες δυνάμεις συναντήθηκαν στη Γενεύη. Η διάσκεψη αποτέλεσε ένα σημείο καμπής στην εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών στο Βιετνάμ.

Εκπρόσωποι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Σοβιετική Ένωση, τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, τη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία συγκεντρώθηκαν τον Απρίλιο του 1954 για να προσπαθήσουν να επιλύσουν διάφορα προβλήματα που σχετίζονταν με την Ασία.

Μία από τις πιο σοβαρές ανησυχίες ήταν η μακρά και αιματηρή σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων του Βιετνάμ, υπό την ηγεσία του κομμουνιστή Χο Τσι Μινχ, και των Γάλλων, οι οποίοι επιδίωκαν να συνεχίσουν τον αποικιακό έλεγχο της χώρας. Η κόπωση από τον μακροχρόνιο πόλεμο ήταν εμφανής στους Γάλλους το 1954. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την πλευρά τους, υποστήριζαν τους Γάλλους, καθώς είχαν την ανησυχία ότι μια νίκη των δυνάμεων του Χο Τσι Μινχ θα ήταν το πρώτο βήμα για την κομμουνιστική επέκταση σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ασία. Όταν οι ΗΠΑ αρνήθηκαν το αίτημα της Γαλλίας για πιο άμεση εμπλοκή τους στον πόλεμο, η τελευταία ανακοίνωσε ότι συμπεριέλαβε το ζήτημα του Βιετνάμ στην ημερήσια διάταξη της Διάσκεψης της Γενεύης.

Οι συζητήσεις στη διάσκεψη ξεκίνησαν όταν οι δυνάμεις του Βιετνάμ κατέλαβαν τη γαλλική βάση. Η «Καθημερινή» δημοσίευσε την κοινή δήλωση μετά το τέλος της διάσκεψης, στην οποία, μεταξύ άλλων, υπογραμμιζόταν ότι «η Γαλλία είναι έτοιμη να αποσύρη τα στρατεύματά της από τα εδάφη του Καμπότζ, του Λάος και του Βιετνάμ, τη αιτήσει των ενδιαφερομένων Κυβερνήσεων και εντός περιόδου καθορισθησομένης δι’ ιδιαιτέρας συμφωνίας μεταξύ των μερών».

Το Βιετνάμ θα χωριζόταν προσωρινά στον 17ο Παράλληλο, εν αναμονή των εκλογών εντός δύο ετών για την επιλογή προέδρου και την επανένωση της χώρας. Επρόκειτο για μια εξέλιξη που δεν άρεσε στις ΗΠΑ. Όπως υπογραμμίζεται στο σχετικό άρθρο, «ο Αμερικανός αντιπρόσωπος κ. Μπέντελ Σμιθ είπεν ότι η Διάσκεψις διά της μονοπλεύρου δηλώσεώς της ηγνόησε την διεθνή επιτροπήν εποπτείας επί της ανακωχής. […] Άφηκε δε να εννοηθή ότι εις περίπτωσιν παραβιάσεως των όρων της ανακωχής αι Ηνωμ. Πολιτείαι δεν θα συμβουλευτούν την Γαλλίαν, αλλά θα κινητοποιήσουν τον μηχανισμόν του Ο.Η.Ε. Κατηγορηματικώς ετόνισεν ότι αι Ηνωμ. Πολιτείαι θα αφιερώσουν τας προσπαθείας των όπως εφαρμοζώνται αι αρχαί του Ο.Η.Ε., εις τας οποίας παραμένουν προσηλώμεναι. Ετόνισεν ότι η χάραξις του 17^ου παραλλήλου ως διαχωριστικής γραμμής μεταξύ των δύο κρατιδίων είναι καθαρώς στρατιωτικού χαρακτήρος διά την εφαρμογήν της ανακωχής και δεν προδικάζει τα πολιτικά εδαφικά σύνορα του Βιετνάμ. Πολιτικός διακανονισμός πρέπει να επιτευχθή διά το Βιετνάμ εις το εγγύς μέλλον».

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπάθησε να αναπτύξει μια πολιτική η οποία θα απέτρεπε τον έλεγχο τουλάχιστον του νότιου Βιετνάμ από τους κομμουνιστές. Μέσα σε έναν χρόνο, οι Ηνωμένες Πολιτείες βοήθησαν στη δημιουργία μιας νέας αντικομμουνιστικής κυβέρνησης και άρχισαν να της παρέχουν οικονομική και στρατιωτική βοήθεια. Αυτά θα αποτελούσαν και τα πρώτα βήματα προς την ακόμη μεγαλύτερη εμπλοκή των Αμερικανών στην περιοχή, σε επόμενο χρόνο.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

Πηγή: Καθημερινή