Πληγή το θέμα της απαίτησης περιουσιών από Τουρκοκυπρίους

Περίπου 100 περιπτώσεις τουρκοκυπριακών περιουσιών τις οποίες διεκδικούν οι ιδιοκτήτες τους απασχόλησαν κατά καιρούς και συνεχίζουν να απασχολούν την Υπηρεσία Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών.

Μάλιστα, περίπου 15 υπόθέσεις από αυτές οδηγήθηκαν ενώπιον της Δικαιοσύνης. Σε όλες τις περιπτώσεις που απασχόλησαν μέχρι στιγμή τη δικαιοσύνη, οι Τουρκοκύπριοι ιδιοκτήτες ή οι διαχειριστές τους, έχασαν τις υποθέσεις επειδή δεν ανετράπη ο Νόμος περί Κηδεμόνα, ο οποίος νομιμοποιεί τον εκάστοτε υπουργό Εσωτερικών να διαχειρίζεται τις τουρκοκυπριακές περιουσίες στις υπό τον έλεγχο της Δημοκρατίας περιοχές.

Η εκάστοτε κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας επικαλείται την πολιτική που είχε εξαγγείλει ο πρώην Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ραούφ Ντενκτάς, με βάση την οποία όλοι οι Τουρκοκύπριοι θα λάβουν ελληνοκυπριακές περιουσίες. Με βάση αυτήν, θεωρείται ότι οι Τουρκοκύπριοι ιδιοκτήτες περιουσιών στις ελεύθερες περιοχές, καταπατούν ελληνοκυπριακές περιουσίες, οπόταν μέχρι να λήξει η έκρυθμη κατάσταση και να βρεθεί λύση στο κυπριακό πρόβλημα, οι τουρκοκυπριακές περιουσίες θα τυγχάνουν διαχείρισης, υπέρ των ιδιοκτητών τους, από τον Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών.

Ωστόσο, υπάρχουν και Τουρκοκύπριοι οι οποίοι είχαν εγκαταλείψει την Κύπρο πριν την τουρκική εισβολή και ουδέποτε επέστρεψαν στο νησί, οπόταν δεν εκμεταλλεύθηκαν ελληνοκυπριακές περιουσίες. Μάλιστα, κάποιοι από αυτούς είχαν μεταναστεύσει, προτού καν ανακηρυχθεί η Κύπρος ανεξάρτητο κράτος και δεν υπήρξαν καν πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά έχουν αμερικανική, αγγλική ή άλλη υπηκοότητα, αναλόγως της χώρας στην οποία μετανάστευσαν, οπόταν η νομοθεσία περί Κηδεμόνα, φαίνεται να μπάζει.

Μια τέτοια περίπτωση είναι και αυτή του Ορχάν Χουσεΐν Ντερβίς, την οποία δημοσίευσε χθες ο «Φ», ο οποίος ανέκτησε την περιουσία του στη Λεμεσό και παράλληλα θα του αποδοθούν €345.000 υπό μορφή αποζημίωσης σχετικά με την παράτυπη αξιοποίηση της περιουσίας του από τον Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, δηλαδή τον υπουργό Εσωτερικών.

Ο Ντερβίς διαθέτει τα 5/12 έκτασης με υποστατικά εμβαδού 4.398τ.μ. συνολικής αξίας €1.794.000 κοντά στη μαρίνα Λεμεσού καθώς και τα 5/12 γης κοντά στην Πλατεία Ηρώων αξίας €194.000. Αξίζει να σημειωθεί, πως στην περίπτωση των 4.398τ.μ., το Δικαστήριο αποφάσισε, με τη σύμφωνο γνώμη της Κυπριακής Δημοκρατίας, να διαχωριστεί η περιουσία και τα έξοδα να αναλάβει το κράτος, κάτι το οποίο προκάλεσε την έντονη αντίδραση βουλευτών.

Αντιδράσεις προκλήθηκαν γενικά για τον χειρισμό της όλης υπόθεσης του Ντερβίς, ο οποίος, όπως ελέχθη χθες ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής Προσφύγων, γεννήθηκε στην Αμερική και, όπως έγραψε ο «Φ», ουδέποτε υπήρξε πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η λεπτομέρεια αυτή, ήταν καθοριστική στην κατάληξη της υπόθεσης γι’ αυτό και μέλη της επιτροπής Προσφύγων υπέδειξαν, πως από τη στιγμή που διαφαινόταν ότι η υπόθεση δεν θα μπορούσε να έχει θετική έκβαση για την Κυπριακή Δημοκρατία, ίσως έπρεπε να γίνουν διαφορετικοί χειρισμοί ώστε και το κόστος να είναι μικρότερο, χωρίς να δημιουργείται και προηγούμενο για παρόμοιες υποθέσεις που εκκρεμούν ή πιθανώς να εμφανιστούν στο μέλλον.

Όπως ελέχθη χθες κατά τη διάρκεια συζήτησης του θέματος, στο μεγάλο τεμάχιο που διεκδίκησε ο Ντερβίς, λειτουργούν ένα πρατήριο καυσίμων, αίθουσα δεξιώσεων, γκαράζ και ένα σπίτι. Ειδικά για το πρατήριο καυσίμων, ελέχθη πως ο διαχειριστής είχε επιδείξει ενδιαφέρον να το αγοράσει από τον Ντερβίς.

Η περιουσία περιήλθε στην κατοχή του Ντερβίς το 1973, δηλαδή προ της τουρκικής εισβολής. Ενημερώνοντας χθες τους βουλευτές, εκ μέρους της Υπηρεσίας Διαχείρισης, ο Γιάννος Σοφοκλέους ανέφερε, πως το γεγονός ότι ο Ντερβίς γεννήθηκε στην Αμερική και το γεγονός ότι η περιουσία περιήλθε στην κατοχή του το 1973, προ της εισβολής, διαφοροποιούσε τα δεδομένα σε σχέση με άλλες υποθέσεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Κηδεμόνα.

Ο κ. Σοφοκλέους αναγνώρισε, ότι το κράτος στην προσπάθεια του να βοηθήσει τους πρόσφυγες να στεγαστούν ή να επαναδραστηριοποιηθούν επαγγελματικά, υπέπεσε σε λάθη στη διαχείριση τουρκοκυπριακών περιουσιών, περιλαμβανομένης και αυτής του Ντερβίς. Όπως εξήγησε, στη συγκεκριμένη περίπτωση και κατόπιν διαβούλευσης με τον Γενικό Εισαγγελέα, αποφασίστηκε να αποδοθεί στον Ντερβίς μέρος των δυο τεμαχίων που του αναλογούν (5/12), ενώ τα υπόλοιπα θα εξακολουθήσουν να τυγχάνουν διαχείρισης από τον κηδεμόνα. Τα 7/12 ανήκουν στη μητέρα του Ντερβίς και σε άλλο πρόσωπο τα οποία ζούσαν στην Κύπρο. Παράλληλα, συμφωνήθηκε να του καταβληθούν και αποζημιώσεις επειδή δικαιολογήθηκε η απώλεια χρήσης, δεδομένου ότι κακώς η περιουσία του ετύγχανε διαχείρισης επί σειρά ετών από τον κηδεμόνα.

Ελληνοκύπριοι δικηγόροι πίσω από Τουρκοκύπριους

Ο κ. Σοφοκλέους ανέφερε, ότι κατά καιρούς Τουρκοκύπριοι ιδιοκτήτες εμφανίζονται μέσω δικηγόρων και διεκδικούν τις περιουσίες τους. Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Γεωργίου, ενημέρωσε την επιτροπή ότι εκπροσωπεί Τουρκοκύπριους μονίμους κατοίκους της Αγγλίας οι οποίοι διεκδικούν τις περιουσίες τους.

Ο πρόεδρος της επιτροπής, Νίκος Κέττηρος, αναφέρθηκε σε πληροφορίες περί ενδιαφέροντος του διαχειριστή του πρατηρίου καυσίμων να αγοράσει το συγκεκριμένο τμήμα της περιουσίας.  Διερωτήθηκε δε, κατά πόσον μπορούσαν να γίνουν διαφορετικοί χειρισμοί, ώστε η όλη υπόθεση να κλείσει πιο ανώδυνα για την Κυπριακή Δημοκρατία. Διερωτήθηκε, επίσης, αν οι πρόσφυγες διαχειριστές θα αρχίσουν να λαμβάνουν διατάγματα εξώσεως.

Ο βουλευτής Ζαχαρίας Κουλίας ανέφερε ότι το θέμα είναι πολιτικό και έτσι πρέπει να αντιμετωπιστεί, ενώ επέκρινε τον δικαστή για την απόφασή του και ειδικά για την ανάληψη υποχρέωσης, αλλά και του κόστους διαχωρισμού της περιουσίας του Ντερβίς.

Ο βουλευτής Κωστής Ευσταθίου ανέφερε, πως αν ο Ντερβίς διεκδικούσε εξ υπαρχής διαχωρισμό της περιουσίας είναι ένα θέμα αλλά αν δεν το ζήτησε, το Δικαστήριο δεν μπορούσε να αποφασίσει κάτι τέτοιο. «Θέλουμε να δούμε αν όσα περιλαμβάνονται στην απόφαση συνάδουν με την αγωγή», είπε ο κ. Ευσταθίου.

Η βουλευτής Ρίτα Σούπερμαν διερωτήθηκε αν πρόκειται για το μοναδικό λάθος που έγινε ή αν υπάρχουν και άλλες παρόμοιες εκκρεμότητες στη διαχείριση τ/κ περιουσιών. Ο βουλευτής Γιώργος Κάρουλας διερωτήθηκε, αν η περίπτωση του Ντερβίς αποτελέσει την απαρχή και για άλλες διεκδικήσεις, αποζημιώσεις κ.ο.κ. εκ μέρους Τουρκοκυπρίων ιδιοκτητών. Εισηγήθηκε δε, να εξεταστεί κατά πόσον υπάρχει νομικός τρόπος να επεκταθεί το δίκαιο της ανάγκης και σε περιπτώσεις, όπως αυτή του Ντερβίς.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι, όπως ανέφερε ο κ. Σοφοκλέους, απαντώντας σε σχετικά ερωτήματα βουλευτών, μετά την έγκριση της νομοθεσίας περί Κηδεμόνα το 1991, κατεβλήθη προσπάθεια να διαπιστωθεί το καθεστώς των ιδιοκτητών (ποιοι είναι, αν ζούσαν εντός ή εκτός Κύπρου κλπ) κάτι το οποίο διήρκεσε μέχρι το έτος 2000 αλλά, όπως αναγνώρισε, έγιναν και λάθη.

Βουλευτές διερωτήθηκαν, επίσης, «ποιος λέει ότι στον διαχωρισμό της γης, το πρατήριο που διεκδικείται από ενδιαφερόμενο (να το αγοράσει) θα πέσει στο μερτικό του Ντερβίς και όχι των άλλων συνιδιοκτητών;». Το πρατήριο νοίκιαζε εταιρεία πετρελαιοειδών προ της εισβολής και στη συνέχεια αυτή το νοίκιασε σε πρόσφυγα.

Φιλελεύθερος