Το come back της Αθήνας στο ενεργειακό παιχνίδι, πρώτη προτεραιότητα για τη νέα κυβέρνηση

Οι τρεις χαμένοι προεκλογικοί μήνες σε μια συγκυρία όπου στην Αν.Μεσόγειο καταγράφεται έντονη κινητικότητα σε διπλωματικό και ενεργειακό επίπεδο, αναγκάζουν τη νέα κυβέρνηση να τρέξει.

Το comeback επιβάλλεται να γίνει άμεσα και να αποτελέσει πρώτη προτεραιότητα για την Αθήνα εφόσον θέλει να ξαναμπεί δυναμικά στο ενεργειακό παιχνίδι της περιοχής, όπου καταγράφεται σημαντική κινητικότητα από όλους τους παίκτες.

Τελευταία εξέλιξη, η είδηση ότι επίκειται συνάντηση τον Ιούλιο ανάμεσα στον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου και τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν σε μια προσπάθεια των δύο χωρών να βελτιώσουν τις διμερείς τους σχέσεις.

Επιβεβαιώνοντας πρόσφατα δημοσιεύματα ισραηλινών μέσων, το Bloomberg αναφέρει ότι στην ατζέντα συμπεριλαμβάνεται και η πιθανότητα έναρξης μεταφοράς ισραηλινού φυσικού αερίου στην Τουρκία. Η εξαγωγή του ισραηλινού αερίου προς την Ευρώπη με αγωγό μέσω Τουρκία αποτελεί πάγια επιδίωξη της Άγκυρα, παρ’ ότι τεχνικά, αλλά κυρίως πολιτικά, κάτι τέτοιο θεωρούνταν τουλάχιστον μέχρι σήμερα απαγορευτικό.

Τίποτα ωστόσο δεν θεωρείται οριστικά «κλειδωμένο». «Το έργο του υποθαλάσσιου αγωγού αερίου Ισραήλ – Τουρκίας κοστολογείται περίπου στο 1,5 δισ. δολάρια, είναι δηλαδή οικονομικότερο από τον αγωγό EastMed που δεν βρήκε χρηματοδότηση και πολιτική στήριξη, αλλά όχι τόσο ελκυστικό όσο η υγροποίηση του αερίου», ανέφεραν σχετικά οι Times of Israel.

Το γεγονός ότι τόσο το Ισράηλ, όσο και η Αίγυπτος βρίσκονται στο «στόχαστρο» της επίθεσης «φιλίας» που έχει εξαπολύσει ο Ταγίπ Ερντογάν προς Νετανιάχου και Σίσι καθιστά επιβεβλημένο για τη νέα ελληνική κυβέρνηση να καλύψει άμεσα το χαμένο έδαφος.

Τις τελευταίες μάλιστα εβδομάδες πυκνώνουν τα ισραηλινά δημοσιεύματα που συνδέουν την συνάντηση με τον Τ.Ερντογάν στην προσπάθεια του Νετανιάχου να σπάσει το ιδιότυπο καθεστώς διπλωματικής απομόνωσης στο οποίο έχει βρεθεί λόγω της επιμονής του συντηρητικού συνασπισμού του, να προωθήσει τις αλλαγές στο Δικαστικό Σύστημα.

Και μια προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων του Ισραήλ με την Τουρκία μπορεί να συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση, γεγονός που ο Ερντογάν γνωρίζει.

Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα ο Τούρκος πρόεδρος έχει θέσει ως όρο και προϋπόθεση για μια συνάντηση με τον κ. Νετανιάχου να υπάρξει μια θετική είδηση για την ενεργειακή συνεργασία των δύο χωρών στην κατεύθυνση της μεταφοράς του ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Τουρκίας.

Την ίδια στιγμή ωστόσο βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις του Ισραήλ με την Κύπρο για τον μεταξύ τους αγωγό, μήκους 200 χλμ, θέμα που απασχόλησε και τις πρόσφατες συναντήσεις που είχε ο κύπριος υπ. Ενέργειας Γ.Παπαναστασίου.

Οι κινήσεις των εμπλεκομένων παικτών θα κρίνουν και την τύχη της συμφωνίας για τον υποθαλάσσιο αγωγό, μέσω του οποίου το Ισραήλ θα μπορούσε να στέλνει φυσικό αέριο στην Κύπρο, όπου θα παράγεται ηλεκτρική ενέργεια. Εν συνεχεία αυτή θα εξάγεται πίσω στο Ισραήλ μέσω του γνωστού μας σχήματος Euroasia Interconnector, καθώς η χώρα αναμένεται να παρουσιάσει την προσεχή δεκαετία σοβαρότατο έλλειμμα εγχώριας παραγωγής, το οποίο και προσφέρεται να καλύψει η Λευκωσία.

Την ίδια ωστόσο στιγμή φαίνεται ότι τρέχουν και οι προετοιμασίες για το ταξίδι Ερντογάν στο Ισράηλ, με το Bloomberg να επικαλείται σχετικές δηλώσεις υψηλόβαθμού ισραηλινού αξιωματούχου στο Channel 12 news. Οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν παγώσει από τότε που είχαν απελάσει η μία τον πρεσβευτή της άλλης το 2018, ενώ οι επιθέσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εναντίον του Ισραήλ με αιχμή το Παλαιστινιακό, ήταν ιδιαίτερα σφοδρές να προηγούμενα χρόνια, ακόμα και με ακραίους χαρακτηρισμούς.

Σε αμιγώς ενεργειακό επίπεδο οι εξελίξεις είναι συνεχείς.

Στην Κύπρο, η αμερικανική Chevron, πρόσφατα επικαιροποίησε το σχέδιό της για αγωγό που θα ενώνει το ισραηλινό της κοίτασμα στο Λεβιάθαν (700 bcm) με το κυπριακό που έχει στην Αφροδίτη (130 bcm) από κοινού με Shell, Delek) και με τελική κατάληξη το τερματικό Ιτκού στην Αίγυπτο.

Την ίδια στιγμή αναμένεται να ανοίξουν τα χαρτιά τους το σχήμα Total – Eni με τα κοιτάσματα στο οικόπεδο 6 (Κρόνος, Δίας), όσο και η Exxon Mobil σχετικά με το Γλαύκο (τεμάχιο 5), που δρομολογεί νέα γεώτρηση.

Το Ισραήλ από την πλευρά του ανακοίνωσε την πρόθεσή του να συνεργαστεί με την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο για την ανάπτυξη του κοιτάσματος φυσικού αερίου στη Γάζα.

Σύμφωνα με το γραφείο του πρωθυπουργού Νετανιάχου, η απόφαση αυτή δίνει έμφαση στην οικονομική ανάπτυξη της Παλαιστίνης και τη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας και ασφάλειας.

Το κοίτασμα εκτιμάται ότι περιέχει σχεδόν 30 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, ποσότητα μεγαλύτερη από αυτή που χρειάζεται για τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, γεγονός που σημαίνει ότι οι Παλαιστίνιοι θα μπορούν να εξάγουν το φυσικό αέριο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Ενέργειας και Εθνικών Πόρων Ζαφέρ Μιλέν είχε δηλώσει πέρσι ότι το κοίτασμα φυσικού αερίου της Γάζας είναι πυλώνας για τη βελτίωση των δημοσιονομικών σχεδίων της Ραμάλα.