Πώς πρέπει να απαντήσει η Δύση στην ανακοίνωση του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν την περασμένη εβδομάδα, ο οποίος είπε ότι έχει αρχίσει να μεταφέρει πυρηνικά όπλα στη Λευκορωσία, σε κοντινή απόσταση από την Ουκρανία;

Σύμφωνα με όσα εκφράζει σε άρθρο του το Bloomberg, μέχρι στιγμής, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν αντιδράσει επιφυλακτικά, ελπίζοντας να αποφύγουν την κλιμάκωση. Η επιφυλακτικότητά τους είναι κατανοητή. Ωστόσο, η αποτυχία ανταπόκρισης σε μια τέτοια πρόκληση είναι πιθανό μόνο να εμψυχώσει τη Ρωσία – και ως εκ τούτου να κάνει τη σύγκρουση ακόμη πιο δύσκολη για την επίλυση.

Η πυρηνική δεξιοτεχνία του Πούτιν έχει σκοπό να ενσταλάξει φόβο και να πιέσει τη συμμαχία του ΝΑΤΟ να αποσύρει την υποστήριξη προς την Ουκρανία. Οι επίμαχοι βαλλιστικοί πύραυλοι Iskander με πυρηνικό άκρο έχουν εκτιμώμενο βεληνεκές 500 χιλιομέτρων, τέσσερις φορές πιο μακριά από το υπάρχον οπλοστάσιο συμβατικών πυραύλων της Λευκορωσίας. Η Ρωσία είπε ότι ορισμένα λευκορωσικά αεροσκάφη Sukhoi Su-25 θα προσαρμοστούν για να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, πιθανότατα σταθμευμένα στην αεροπορική βάση της Lida κοντά στα σύνορα με τη Λιθουανία. Αυτό θα έφερνε όχι μόνο ένα τεράστιο κομμάτι της Ουκρανίας αλλά και αρκετούς συμμάχους του ΝΑΤΟ κοντά σε αυτά τα όπλα.

Όσο ανησυχητικό και αν ακούγεται, η απλή τοποθέτηση πυρηνικών όπλων πιο κοντά στην Ουκρανία δεν θα βοηθήσει πολύ τη Ρωσία στο πεδίο της μάχης. Ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να παγιδευτούν σε οποιαδήποτε απώλεια εάν τα όπλα πυροδοτούνταν. Θα προκαλούσε μεγάλα αντίποινα, θα ενθάρρυνε την παγκόσμια αντίθεση στον Πούτιν και σχεδόν σίγουρα θα κόστιζε στη Ρωσία τα οικονομικά σωσίβια που επεκτείνουν μέχρι στιγμής η Κίνα και η Ινδία. Η εκτόξευση των όπλων κατά των χωρών του ΝΑΤΟ θα είχε ακόμη λιγότερο νόημα, δεδομένων των στρατηγικών πυρηνικών τους οπλοστάσιων και των ανώτερων συμβατικών δυνατοτήτων τους.

Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις πραγματικότητες, η Δύση θα πρέπει να αποφύγει δράσεις που θα μπορούσαν να αυξήσουν άσκοπα τους πυρηνικούς κινδύνους – όπως η επανατοποθέτηση των δικών της πυρηνικών όπλων. Η μετακίνηση αυτών των όπλων στην εμβέλεια των πυραύλων με βάση τη Λευκορωσία θα τους καθιστούσε στόχους και θα ενίσχυε ελάχιστα την αποτροπή, ενώ θα αυξήσει την πιθανότητα λανθασμένου υπολογισμού.

Τι πρέπει να γίνει λοιπόν;

Πρώτον, είναι σημαντικό να δείξουμε ότι ο πυρηνικός εκβιασμός του Πούτιν δεν θα πετύχει. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα πρέπει να διπλασιάσουν τη στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη για την Ουκρανία, και ειδικότερα να ενισχύσουν την υπερεκτεταμένη αεροπορική και πυραυλική άμυνα της.

Στη συνέχεια, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να τονίσει ότι οποιαδήποτε χρήση πυρηνικών όπλων θα αντιμετωπιστεί με μια συντριπτική στρατιωτική απάντηση, είτε γίνεται με συμβατικά είτε με μη συμβατικά μέσα. Η Κίνα και η Ινδία θα πρέπει επίσης να υπενθυμίσουν στον Πούτιν το κόστος οποιασδήποτε βιαστικής ενέργειας, την οποία και οι δύο έχουν υπέρτερο συμφέρον να αποφύγουν. Ταυτόχρονα, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ πρέπει να επαναλάβουν τον σεβασμό της συμμαχίας για την κυριαρχία της Ρωσίας εντός διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων. Η διάψευση των ψευδών ισχυρισμών του Πούτιν ότι το ΝΑΤΟ είναι ο επιτιθέμενος σε αυτή τη σύγκρουση μπορεί να αποθαρρύνει ορισμένους Ρώσους διοικητές από το να εκτελούν απερίσκεπτες εντολές.

Τέλος, οι προκλήσεις του Πούτιν υπενθυμίζουν μακροχρόνια κενά στις δυνατότητες του ΝΑΤΟ. Ειδικότερα, η συμμαχία πρέπει να αναβαθμίσει την αεροπορική και πυραυλική άμυνά της. Οι υπάρχουσες δυνατότητες είναι κατακερματισμένες και ανεπαρκείς, περισσότερο σχεδιασμένες για την αντιμετώπιση μιας απατεώνων ιρανικών πυραύλων παρά για επιθέσεις εναντίον μεγάλων ευρωπαϊκών στόχων από πολλαπλά συστήματα παράδοσης. Η απάντηση δεν είναι μόνο η αυξημένη χωρητικότητα αλλά η καλύτερη ενσωμάτωση. Για να αντιμετωπίσει τις σημερινές εξελιγμένες απειλές πυραύλων και να ενισχύσει την αξιοπιστία του αποτρεπτικού του συστήματος, το ΝΑΤΟ χρειάζεται μια σειρά συστημάτων που συνεργάζονται και είναι διαλειτουργικά σε ολόκληρη τη συμμαχία. 

Ο ντε φάκτο αποικισμός της Λευκορωσίας από τη Ρωσία, ενός μακροχρόνια υποτελούς κράτους που διοικείται από τον Αλεξάντερ Λουκασένκο, είναι έργο του Πούτιν εδώ και χρόνια. Η κίνηση της Ρωσίας να μεταφέρει τακτικά πυρηνικά εκεί εισάγει νέους κινδύνους και αβεβαιότητες που εκτείνονται πέρα ​​από την Ουκρανία. Μόνο η άμεση και αποφασιστική δράση του ΝΑΤΟ μπορεί να ανταποκριθεί στην πρόκληση.

capital.gr