Harassment of female journalists in Pakistan is a troubling norm. Not only physical annoyance, these journalists are facing digital harassment also. In the recent case of harassment (November 16, 2025), another prominent journalist Benazir Shah is being subjected to severe threats online. She has been targeted in a deepfake video circulated by an ‘X’ account followed by Information Minister Attaullah Tarar. Ironically, Benazir did not wish to file PECA (Prevention of Electronic Crimes Act) case citing that as doing so would lend legitimacy to a law and institution that have been used to harass journalists and silence citizens and suppress dissent.

Pakistan’s record on women’s rights continues to decline, and 2025 has only reinforced this grim trajectory. The latest outrage came when the Pakistan Federal Union of Journalists (PFUJ) slammed the government for using the Prevention of Electronic Crimes Act (PECA) to register cases against female journalists who criticized state institutions.¹ The journalists were accused of spreading “false information” and “anti-state propaganda,” charges that are notoriously vague and serve as convenient tools to silence dissent. PFUJ warned that this trend has become routine under the current military-backed government, with women journalists facing harassment, online abuse, and fabricated legal charges simply for doing their jobs.² The use of PECA, a law originally designed to curb cybercrime, against reporters has become one of the sharpest weapons of repression in Pakistan. When women in the press are punished for speaking truth to power, it lays bare not only the fragility of Pakistan’s institutions but the deep-seated hostility towards women’s voices in public life.

The crackdown on female journalists is part of a much larger pattern of gender-based repression across Pakistan. Over the past three years, since Field Marshal Syed Asim Munir became army chief, press freedom has shrunk dramatically, and women journalists have been on the frontlines of intimidation. Reporters like Asma Shirazi, Gharidah Farooqi, and others have faced coordinated harassment campaigns online, often amplified by bot networks and social media accounts sympathetic to the military establishment.³ Some have been threatened with blasphemy accusations, which in Pakistan amount to death threats. Others have been served notices under PECA, accused of “defaming” the army or “creating unrest.” The threats go far beyond rhetoric. Female journalists have reported stalkers outside their homes, abusive calls to their families, and relentless trolling campaigns designed to silence them. In a country where digital harassment can easily translate into physical danger, these attacks leave women at heightened risk.

PFUJ’s statement in 2025 was especially stark because it connected the dots between gender and press freedom, calling out the state for using PECA not as a shield against cybercrime but as a sword against critical voices. Human Rights Watch and Amnesty International have also documented how PECA has been repeatedly misused to criminalize speech, noting that women journalists and activists face a double jeopardy: state persecution and a misogynistic culture that labels them immoral or “un-Islamic” for challenging authority.⁴ When the state itself validates these attacks by filing official cases, the message to women is unmistakable: silence yourself, or the machinery of power will silence you.

Pakistan consistently ranks among the worst in global gender-equality indices, with the World Economic Forum placing it near the bottom of its Global Gender Gap Report. The statistics are damning: nearly one in three women experiences domestic violence; literacy rates for women remain far lower than men; workplace participation is minimal; and women politicians and activists regularly face intimidation. The persistence of so-called “honour killings” is another stark reminder of the dangers faced by Pakistani women. In 2024 alone, rights groups recorded hundreds of cases of women killed by their families for allegedly tarnishing family “honour.” These crimes, often treated with leniency by police and courts, are a brutal indicator of how deep misogyny runs in Pakistani society.

The past few years have also seen an increase in the harassment of women who participate in movements like the Aurat March, an annual rally demanding gender equality. Each year, organizers and participants are threatened with violence, accused of blasphemy, and vilified on television talk shows. In March 2025, participants reported that their posters were torn down, rallies were blocked by police, and organizers were summoned for questioning. Such actions are not isolated but form part of the state’s broader suppression of women’s activism, ensuring that demands for equality never gain real traction. Meanwhile, women from marginalized communities, such as Hindu and Christian girls, remain vulnerable to forced conversions, abductions, and coerced marriages, particularly in Sindh and Punjab.

What makes the targeting of female journalists especially alarming is that they represent the few women who have managed to break through Pakistan’s rigid barriers to public life.⁵ Instead of protecting them, the state subjects them to heightened scrutiny, gendered abuse, and criminal cases. The use of PECA against them confirms a broader truth: Pakistan’s legal system is weaponized against women, whether in cases of domestic violence, “immorality,” or speech deemed critical of the military establishment. Conviction rates in cases of gender-based violence remain abysmally low, while perpetrators of honor killings in Pakistan often walk free.⁶The judiciary’s reluctance to punish violence against women reflects the executive’s eagerness to punish women who dare to speak.

The international community has repeatedly flagged these abuses. In 2024, the UN Human Rights Council raised concerns about Pakistan’s shrinking space for women journalists and activists, noting that reprisals against women reporters are not sporadic but systematic. Reporters Without Borders ranked Pakistan 158th out of 180 countries in its 2025 Press Freedom Index, highlighting the specific dangers faced by female journalists. Amnesty International described the state of women’s rights in Pakistan as “dire,” citing not only the misuse of laws like PECA but also the impunity for violence against women. Local watchdogs, including the Human Rights Commission of Pakistan, have also admitted that women face a disproportionate burden of rights violations in the country, whether as journalists, activists, or ordinary citizens.⁷

Pakistan is normalizing a culture where women are denied both safety and voice. Journalists face harassment and censorship, activists are branded as traitors, and ordinary women continue to die in honor killings or languish without justice in the courts. Field Marshal Asim Munir’s tenure has coincided with an even harder crackdown on dissent, and women are bearing the brunt of this authoritarian turn. Pakistan will remain trapped between systemic discrimination and state repression as the state institutions continue to weaponize laws like PECA, repress women journalists, and turn a blind eye to gender-based violence. The trajectory suggests not progress but regression, where women’s rights are erased under the combined weight of patriarchal culture and army-controlled authoritarian governance.

Γράφει ο αντιστράτηγος Κίμων Κωστής*

Ενημέρωση για τις Τροποποιήσεις

Το Σχέδιο Νόμου του ΥΠΕΘΑ τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση στις 20 23:40 Νοε 25, που θα ολοκληρωθεί στις 5 09:00 Δεκ 25 [1], το οποίο την Εθνοφυλακή αφορά το άρθρο 285 Θέματα εφεδρείας και εθνοφυλακής – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 62 και προσθήκη παρ. 23 στο άρθρο 95 του ν. 5018/2023 [2], που ορίζει τα εξής:

«1. Στην παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 5018/2023 (Α΄ 25), περί στελέχωσης Εθνοφυλακής και εκπαίδευσης προσωπικού επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο εισαγωγικό εδάφιο μετά από τις λέξεις “Οι Μονάδες Εθνοφυλακής” προστίθενται οι λέξεις «παρακολουθούνται από την κοινή Διεύθυνση Εφεδρείας και Εθνοφυλακής του Γενικού Επιτελείου Στρατού και”,”, β) οι περ. β) και γ) καταργούνται, γ) στην περ. δ), οι λέξεις “όταν το προσωπικό των περ. α) έως γ) δεν επαρκεί για την κάλυψη του προβλεπόμενου από τον Πίνακα Οργάνωσης και Υλικού προσωπικού, σύμφωνα με τους ισχύοντες πίνακες κατανομής εφεδρείας και» διαγράφονται, δ) στην περ. ε) οι λέξεις “σαράντα πέντε (45)” αντικαθίστανται από τις λέξεις “πενήντα πέντε (55)” και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

“1. Οι Μονάδες Εθνοφυλακής παρακολουθούνται από την κοινή Διεύθυνση Εφεδρείας και Εθνοφυλακής του Γενικού Επιτελείου Στρατού και στελεχώνονται από:

α) προσωπικό από τον ενεργό στρατό, καθώς και πολιτικό προσωπικό του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, β) [καταργείται], γ) [καταργείται], δ) προσωπικό από την πλεονάζουσα εφεδρεία των λοιπών Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω προσωπικό διαμένει μόνιμα στην περιφερειακή ενότητα όπου εδρεύει η Μονάδα Εθνοφυλακής ή μέχρι εκατόν πενήντα (150) χιλιόμετρα από την έδρα αυτής, για τον ηπειρωτικό χώρο, ε) πρώην έφεδρους του Στρατού Ξηράς, ηλικίας από πενήντα πέντε (55) έως εξήντα επτά (67) ετών.”

2. Στο άρθρο 95 του ν. 5018/2023, περί εξουσιοδοτικών διατάξεων, προστίθεται παρ. 23 ως εξής:

“23. Με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, καθορίζονται οι προϋποθέσεις, η διαδικασία, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, η διάρκεια και ο τρόπος υπολογισμού ως χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας του χρόνου υπηρεσίας που διανύεται στην Εθνοφυλακή.”».

Στην παρ. 1 του άρθρου 62 Στελέχωση Εθνοφυλακής-Εκπαίδευση προσωπικού του ν. 5018/2023 ορίζεται ότι:

«1. Οι Μονάδες Εθνοφυλακής στελεχώνονται από:

α) προσωπικό από τον ενεργό στρατό, καθώς και πολιτικό προσωπικό του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας,

β) προσωπικό από την εφεδρεία του Στρατού Ξηράς, το οποίο δεν είναι ενταγμένο σε σχέδιο επιστράτευσης και διαμένει μόνιμα στην περιφερειακή ενότητα όπου εδρεύει η Μονάδα Εθνοφυλακής. Όταν κρίνεται απαραίτητο για την πληρέστερη στελέχωση των Μονάδων Εθνοφυλακής, αυτές δύνανται να στελεχώνονται και από προσωπικό της εφεδρείας μη ενταγμένο σε σχέδιο επιστράτευσης που διαμένει μόνιμα σε άλλη περιφερειακή ενότητα, υπό την προϋπόθεση ότι ο τόπος διαμονής του απέχει από την έδρα της Μονάδας Εθνοφυλακής μέχρι εκατόν πενήντα (150) χιλιόμετρα, για τον ηπειρωτικό χώρο,

γ) εθελοντές ηλικίας άνω των είκοσι (20) ετών, από την ενταγμένη σε σχέδιο επιστράτευσης εφεδρεία του Στρατού Ξηράς, κατόπιν αίτησης του ενδιαφερομένου στην αρμόδια επιστρατεύουσα αρχή και έγκρισης της αποδέσμευσής του από το Γενικό Επιτελείο Στρατού, εφόσον οι επιχειρησιακές ανάγκες το επιτρέπουν. Οι εθελοντές του προηγούμενου εδαφίου διαμένουν μόνιμα στην περιφερειακή ενότητα όπου εδρεύει η Μονάδα Εθνοφυλακής ή σε άλλη περιφερειακή ενότητα, εφόσον κρίνεται απαραίτητο για την πληρέστερη στελέχωση της Μονάδας, υπό την προϋπόθεση ότι ο τόπος διαμονής τους απέχει από την έδρα της Μονάδας Εθνοφυλακής μέχρι διακόσια (200) χιλιόμετρα, για τον ηπειρωτικό χώρο,

δ) προσωπικό από την πλεονάζουσα εφεδρεία των λοιπών Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, όταν το προσωπικό των περ. α) έως γ) δεν επαρκεί για την κάλυψη του προβλεπόμενου από τον Πίνακα Οργάνωσης και Υλικού προσωπικού, σύμφωνα με τους ισχύοντες πίνακες κατανομής εφεδρείας και υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω προσωπικό διαμένει μόνιμα στην περιφερειακή ενότητα όπου εδρεύει η Μονάδα Εθνοφυλακής ή μέχρι εκατόν πενήντα (150) χιλιόμετρα από την έδρα αυτής, για τον ηπειρωτικό χώρο,

ε) πρώην έφεδρους του Στρατού Ξηράς, ηλικίας από σαράντα πέντε (45) έως εξήντα επτά (67) ετών.»

Πρόταση στη Δημόσια Ηλεκτρονική Διαβούλευση

Στη δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το σχέδιο νόμου πρότεινα να μην γίνουν στην παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 5018/2023 οι τροποποιήσεις: β), γ) και δ) του άρθρου 285, δηλαδή για τη στελέχωση των Μονάδων Εθνοφυλακής στην παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 5018/2023 να μην καταργηθούν οι περ. β) και γ), καθώς και στην περ. ε) να μην αυξηθεί η ηλικία των πρώην έφεδρων του Στρατού Ξηράς (ΣΞ) από τα 45 στα 55 έτη.

Δικαιολογητικές σκέψεις:

Ο σκοπός που τέθηκε από το ΥΠΕΘΑ και το Γενικό Επιτελείο Στρατού (ΓΕΣ) το έτος 2017 ήταν η αναβάθμιση της Εθνοφυλακής, δηλαδή η επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των Ταγμάτων Εθνοφυλακής (ΤΕΘ) για την εκτέλεση των αποστολών τους και το έργο ανατέθηκε στη νέα Διεύθυνση Εθνοφυλακής του ΓΕΣ (ΓΕΣ/Α5), η οποία συγκροτήθηκε τον Μάρτιο του 2017. Πρώτη και σημαντικότερη δράση ήταν η σύνταξη νέου θεσμικού πλαισίου για την Εθνοφυλακή, δηλαδή νέου Νόμου και νέου Κανονισμού Οργάνωσης και Λειτουργίας της Εθνοφυλακής, καθώς και νέων Ειδικών Οδηγιών Εκπαίδευσης της Εθνοφυλακής, για να αντικαταστήσουν τα κείμενα που ήταν του 1982, 1983 και 1987, αντίστοιχα. Εκπονήθηκαν ταυτόχρονα για να επιτευχθεί η μεταξύ τους μέγιστη συνοχή, συνάφεια και αποτελεσματικότητα. Ταυτόχρονα υλοποιήθηκε μεγάλος αριθμός δράσεων για την αναβάθμιση της Εθνοφυλακής. Διετέλεσα Διευθυντής Εθνοφυλακής του ΓΕΣ, στον βαθμό του Ταξιάρχου, από 06/03/17 έως 08/03/19, όπου με μετέθεσαν στη Σχολή Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ) ως Διευθυντή Σπουδών.

Τον Νοέμβριο του 2019 επανήλθα στη θέση μου και ξεκίνησε εκ νέου η προσπάθεια με την εκπόνηση της Στρατηγικής για την αναβάθμιση της Εθνοφυλακής, στο πλαίσιο της οποίας ορίστηκαν οι παρακάτω παράγοντες επαύξησης της επιχειρησιακής ετοιμότητας και των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των ΤΕΘ για την εκπλήρωση της αποστολής τους, ενώ υλοποιήθηκε μεγάλος αριθμός πρωτοβουλιών για τη βελτίωση των παραγόντων και την επίτευξη των στόχων, όπως:

α. Αύξηση του ποσοστού στελέχωσης των ΤΕΘ με Εθνοφύλακες, οι οποίοι ήταν κυρίως εθελοντές όλων των ηλικιών από 20 έως 67 ετών.

β. Βελτίωση της επιχειρησιακής εκπαίδευσης των Εθνοφυλάκων.

γ. Αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των Εθνοφυλάκων στην εκπαίδευση.

δ. Ανύψωση του ηθικού των Εθνοφυλάκων.

ε. Ενίσχυση των δεσμών της Εθνοφυλακής με το κοινωνικό σύνολο.

Η νέα προσπάθεια είχε σημαντικά μετρήσιμα αποτελέσματα, όπως φαίνονταν από το πλήθος των στατιστικών στοιχείων που συγκεντρώναμε ανά ΤΕΘ και Σχηματισμό υπαγωγής τους για κάθε παράγοντα, προσδίδοντας νέα δυναμική στον θεσμό. Κατέβαλα μεγάλη προσπάθεια για τη θέσπιση 35 παροχών επιβράβευσης για όσους Εθνοφύλακες συμμετείχαν στην εκπαίδευση, από τις οποίες επιτεύχθηκαν οι 11. Σε δημοσίευμα της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ» αναφέρεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2020, εν μέσω πανδημίας, επετεύχθη ρεκόρ συμμετοχής στην εκπαίδευση, που συμμετείχαν 8.401 «μάχιμοι» και αναγνωρίστηκε ότι: «Η συνεχής αναβάθμιση του θεσμού πυκνώνει με έμψυχο δυναμικό τις γραμμές της Εθνοφυλακής και ενισχύει τα γενικότερα σχέδια αμυντικής θωράκισης της χώρας». [3]

Τελικά μετά από τεράστια προσπάθεια τέθηκε σε ισχύ ο ν. 5018/2023 (ΦΕΚ Α΄ 25/9.2.2023) που αντικατέστησε μετά από 40 και πλέον έτη τον ν. 1295/1982 (ΦΕΚ Α΄ 126/7.10.1982) για την Εθνοφυλακή. Ο νέος νόμος αποτέλεσε την κυριότερη πρωτοβουλία για την αναβάθμιση της Εθνοφυλακής, διότι εκπονήθηκε με το σκεπτικό να αποτελέσει «εργαλείο», το οποίο να δώσει νέες δυνατότητες για την αντιμετώπιση των ζητημάτων και να επιδράσει καταλυτικά στους προαναφερόμενους παράγοντες, προσδίδοντας νέα δυναμική στο θεσμό. Τα σημαντικότερα σημεία του νόμου που αφορούν στην αύξηση του ποσοστού στελέχωσης των ΤΕΘ με Εθνοφύλακες είναι τα εξής:

α. Οι Έφεδροι Αξιωματικοί, οι οποίοι ήταν επιστρατευτικά ενταγμένοι στις Μονάδες Εθνοφυλακής και εκπαιδεύονταν μόνο όταν τους καλούσαν για άσκηση ή μετεκπαίδευση, είναι πλέον Εθνοφύλακες, ενώ πριν Εθνοφύλακες ήταν μόνο οι Οπλίτες.

β. Διευρύνθηκαν τα όρια της περιοχής για τον ηπειρωτικό χώρο προκειμένου οι Μονάδες Εθνοφυλακής να μπορούν πλέον να στελεχωθούν από τους παρακάτω, με βάση τον τόπο διαμονής τους και την έδρα της Μονάδας:

(1) Από προσωπικό από την Εφεδρεία του ΣΞ, το οποίο δεν είναι ενταγμένο σε σχέδιο επιστράτευσης και διαμένει μόνιμα στην Περιφερειακή Ενότητα όπου εδρεύει το ΤΕΘ ή σε άλλο, υπό την προϋπόθεση ότι ο τόπος διαμονής του απέχει από την έδρα του μέχρι 150 χιλ.

(2) Από εθελοντές ηλικίας άνω των 20 ετών, από την ενταγμένη σε σχέδιο επιστράτευσης Εφεδρεία του ΣΞ, οι οποίοι διαμένουν μόνιμα στην Περιφερειακή Ενότητα όπου εδρεύει η Μονάδα Εθνοφυλακής ή σε άλλη Περιφερειακή Ενότητα, υπό την προϋπόθεση ότι ο τόπος διαμονής τους απέχει από την έδρα της Μονάδας Εθνοφυλακής μέχρι 200 χιλ., κατόπιν αίτησης του ενδιαφερομένου στην αρμόδια Επιστρατεύουσα Αρχή και έγκρισης της αποδέσμευσής του από το ΓΕΣ.

(3) Από προσωπικό από την πλεονάζουσα Εφεδρεία των λοιπών Κλάδων των ΕΔ, το οποίο διαμένει μόνιμα στην Περιφερειακή Ενότητα όπου εδρεύει η Μονάδα Εθνοφυλακής ή μέχρι 150 χιλ. από την έδρα αυτής.

(4) Από πρώην Έφεδρους του ΣΞ, ηλικίας από 45 έως 67 ετών.

(5) Από γυναικείο προσωπικό σε εθελοντική βάση, το οποίο προέρχεται από την Εφεδρεία των ΕΔ και διαμένει μόνιμα στην Περιφερειακή Ενότητα όπου εδρεύει η Μονάδα Εθνοφυλακής ή σε άλλη Περιφερειακή Ενότητα, υπό την προϋπόθεση ότι ο τόπος διαμονής του απέχει από την έδρα της Μονάδας Εθνοφυλακής μέχρι 150 χιλ.

γ. Αυξήθηκε το όριο ηλικίας των Εθνοφυλάκων από τα 60 στα 67 έτη, προκειμένου οι Εθνοφύλακες να μπορούν να είναι από 20 έως και 67 ετών.

Με τις παραπάνω προβλέψεις δώσαμε τη δυνατότητα σε όσους το επιθυμούν να ενταχθούν στην Εθνοφυλακή, γεγονός το οποίο εκτός από την αύξηση του ποσοστού στελέχωσης των ΤΕΘ, είχε πολλαπλά οφέλη, όπως την αύξηση του ποσοστού της συμμετοχής των Εθνοφυλάκων στην εκπαίδευση, την ανύψωση του ηθικού, κ.ά.

Με τις εν λόγω τροποποιήσεις στην παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 5018/2023 ουσιαστικά καταργούνται οι σημαντικότερες διατάξεις του ισχύοντος νόμου για τη στελέχωση της Εθνοφυλακής και την αναβάθμιση του θεσμού.

Επιγραμματικά η στελέχωση των ΤΕΘ με Εθνοφύλακες:

α. Με τον ν. 1295/1982 ήταν από πρώην Έφεδρους του ΣΞ, ηλικίας από 45 έως 60 ετών.

β. Με τον ν. 5018/2023 είναι από πρώην Έφεδρους του ΣΞ, ηλικίας από 45 έως 67 ετών, από προσωπικό από την Εφεδρεία του ΣΞ, το οποίο δεν ήταν ενταγμένο σε σχέδιο επιστράτευσης και από εθελοντές ηλικίας άνω των 20 ετών, από την ενταγμένη σε σχέδιο επιστράτευσης Εφεδρεία του ΣΞ, κατόπιν αίτησης του ενδιαφερομένου στην αρμόδια Επιστρατεύουσα Αρχή και έγκρισης της αποδέσμευσής του από το ΓΕΣ.

γ. Με το σχέδιο νόμου θα είναι κυρίως από πρώην Έφεδρους του ΣΞ, ηλικίας από 55 έως 67 ετών.

Πραγματικά αναλογιστείτε πώς θα είναι οι Μονάδες Εθνοφυλακής, που ήδη μειώθηκαν, στην περίπτωση που ισχύσουν οι τροποποιήσεις και στελεχώνονται από: α. προσωπικό από τον ενεργό στρατό και πολιτικό προσωπικό (είναι σε ελάχιστο ποσοστό) και β. Εθνοφύλακες, οι οποίοι θα είναι μόνο από: (1) προσωπικό από την πλεονάζουσα εφεδρεία των λοιπών Κλάδων των ΕΔ (Πολεμικό Ναυτικό και Πολεμική Αεροπορία), υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω προσωπικό διαμένει μόνιμα στην Περιφερειακή Ενότητα όπου εδρεύει η Μονάδα Εθνοφυλακής ή μέχρι 150 χιλ. από την έδρα αυτής, για τον ηπειρωτικό χώρο και (2) πρώην έφεδρους του ΣΞ, ηλικίας μόνο από 55 έως 67 ετών (εύρος ηλικιακού διαστήματος 12 αντί 22 ετών).

Επισημαίνεται ότι τον Απρίλιο του 2025, στο πλαίσιο της Νέας Δομής Δυνάμεων 2024-2035, καταργήθηκε η Διεύθυνση Εθνοφυλακής του ΓΕΣ (ΓΕΣ/Α5) και ενσωματώθηκε ως Τμήμα στη Διεύθυνση Επιστράτευσης (ΓΕΣ/Α4) συγκροτώντας μία νέα Διεύθυνση Επιστράτευσης-Εθνοφυλακής (ΓΕΣ/Α4), [4] υποβαθμίζοντας το έργο της Εθνοφυλακής.

Οι προβλέψεις της νομοθετικής πρωτοβουλίας συνιστούν οπισθοδρόμηση σε ρυθμίσεις για την Εθνοφυλακή προ του 1982, ενώ υπολείπονται παρασάγγας των επιβαλλόμενων απαιτήσεων από τη σημερινή και τη διαμορφούμενη κατάσταση στο Ελληνοτουρκικό πεδίο αντιπαράθεσης. Ως αποτέλεσμα θα είναι η άμεση αλλαγή των αποστολών των ΤΕΘ, που θα περιοριστούν ποσοτικά σε αριθμητικά πολύ λιγότερες και ποιοτικά σε δευτερεύουσες. Ο περιορισμός των αποστολών που θα αναλαμβάνουν τα ΤΕΘ θα επηρεάσει και τη συνολική ικανότητα υποβοήθησης των ΕΔ στην εκπλήρωση της αποστολής τους. Πέραν του άμεσου αρνητικού επιχειρησιακού αντίκτυπου, είναι αναγκαίο να συνεκτιμηθεί και το ηθικό στοιχείο της τροποποίησης, η οποία αφαιρεί τη δυνατότητα που τους δίνει ο ν. 5018/2023, μετά από μεγάλη μας προσπάθεια, σε όσους το επιθυμούν να προσφέρουν στην Εθνοφυλακή. Το πνεύμα και το γράμμα των προβλέψεων υποβαθμίζουν την Εθνοφυλακή σε υποδεέστερο ρόλο, διότι εάν ισχύσουν τότε θα μιλάμε για μία άλλη Εθνοφυλακή, την οποία αντί να προσπαθήσουμε να αναβαθμίσουμε αντίθετα υποβαθμίζουμε τον ρόλο και τη σημασία της.

Επιθυμώ να παρουσιάσω στον κ. Υπουργό ολιγόλεπτη, τεκμηριωμένη, συνεκτική και αποτελεσματική πρόταση διόρθωσης του κειμένου. Η επιθυμία μου εκφράζεται με σεμνότητα μεν αλλά: α. εδράζεται στην πρόσφατη 4,5 ετών προσφορά μου ως Ανώτατος Αξιωματικός στο έργο αναβάθμισης της Εθνοφυλακής με κόστος υγείας για εμένα, β. στην πεποίθηση μου ότι ο κ. ΥΕΘΑ παρά την αναντίρρητη πρόθεσή του για βελτίωση δεν έχει ενημερωθεί σε βάθος για το αντικείμενο και γ. στην αντίληψη μου ότι είναι δυνατή -έστω και αυτήν την ώρα- η διόρθωση πορείας προς αποφυγή κινδύνων. Πέραν της έκθεσης της πρότασης μου στον κ. ΥΕΘΑ παραμένω διαθέσιμος να συνδράμω εθελοντικά και αμισθί στην υλοποίηση έργου αναβάθμισης του ρόλου, της λειτουργίας και του αποτυπώματος της Εθνοφυλακής.

Αθήνα, 24 Νοε 25

Σημειώσεις

[1] Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για τη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, υπό τον τίτλο: «Χάρτης Μετάβασης των Ενόπλων Δυνάμεων στη Νέα Εποχή», https://www.opengov.gr/mindefence/?p=7457, πρόσβαση 21 Νοε 25.

[2] «ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος A’ 25/09.02.2023», https://www.nomotelia.gr/photos/File/25a-23.pdf, πρόσβαση 21 Νοε 25.

[3] Μάνος Χαραλαμπάκης, «Ρεκόρ προσέλευσης στην Εθνοφυλακή, παρά την πανδημία», https://www.tanea.gr/2021/04/08/greece/rekor-proseleysis-stin-ethnofylaki-para-tin-pandimia/, πρόσβαση 21 Νοε 25.

[4] «Γενικό Επιτελείο Στρατού Διεύθυνση Επιστράτευσης-Εθνοφυλακής Α4», https://epistrateusi.army.gr/, πρόσβαση 21 Νοε 25.

Κοινοποίηση:

_ ΥΕΘΑ κ. Νίκο Δένδια (Διευθυντής Πολιτικού Γραφείου ΥΕΘΑ κ. Δημήτρης Περδίκης, προκειμένου να ενημερωθεί ο κ. ΥΕΘΑ)

_ ΥΦΕΘΑ κ. Θανάση Δαβάκη

_Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Δημήτρη Χούπη

*O Αντιστράτηγος ε.α. Κίμων Κωστής γεννήθηκε στην Αθήνα. Εισήχθη το 1983 στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (ΣΣΕ), με Πανελλήνιες Εξετάσεις, από την οποία αποφοίτησε το 1987 με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πεζικού. Διετέλεσε Διευθυντής Εθνοφυλακής του ΓΕΣ, στον βαθμό του Ταξιάρχου, από 06/03/17 έως 08/03/19 και από 08/11/19 έως 11/03/22, συνολικά για 4 έτη και 4 μήνες (στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα των 8 μηνών τοποθετήθηκε Διευθυντής Σπουδών στη ΣΕΘΑ). Είναι απόφοιτος της ΣΕΘΑ με βαθμό «Άριστα», 95,20, που αποφοίτησε 1ος από 87 και της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) με «Λίαν Καλώς», 93,6145, που αποφοίτησε 13ος από 198. Είναι κάτοχος με «Άριστα», 9,49, Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης από το Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου, που αποφοίτησε 1ος από 25 και Πτυχιούχος του ιδίου Τμήματος του Παντείου Πανεπιστημίου, με βαθμό «Λίαν Καλώς», 8,23, που αποφοίτησε 3ος από 140.

Γράφει ο Θεοφάνης Μαλκίδης

Οι συγκλονιστικές και μεγάλες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές στις χώρες της Χερσονήσου του Αίμου, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, δημιούργησαν νέες συνθήκες τις οποίες έσπευσε να επωφεληθεί η Τουρκία.

Στην πρώτη περίοδο που ακολούθησε την πτώση των καθεστώτων στην περιοχή, δημιουργήθηκε από την τουρκική πολιτική ένα πλαίσιο επανασύνδεσης με αυτό που ονομάζει οθωμανικό ιστορικό παρελθόν, «Γαλάζια Πατρίδα», «Στρατηγικό Βάθος», « Σύνορα της Καρδιάς μας», με τους μουσουλμανικούς- τουρκικούς πληθυσμούς και τις ομόθρησκες κοινότητες. Συνδυασμένη δηλαδή η πάντα παρούσα κεμαλική διάσταση, το Ισλάμ και την Οθωμανική κληρονομιά, ο εθνικισμός και η κάθε είδους παρέμβαση.

Στην Αλβανία δόθηκαν ενισχύσεις για την επιστροφή του πληθυσμού προς το Ισλάμ, με την επισκευή, ανακατασκευή χώρων λατρείας που υπενθύμιζαν την οθωμανική κληρονομιά. Ταυτόχρονα με τουρκική παρότρυνση η χώρα έγινε μέλος της Ισλαμικής Διάσκεψης, ενώ υλοποιήθηκαν προγράμματα στρατιωτικής, οικονομικής και άλλων μορφών συνεργασίας.

Στην πρώην Γιουγκοσλαβία– με εξαίρεση τις δημοκρατίες όπου ο χριστιανικός πληθυσμός υπερτερεί- η Τουρκία αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει την πολιτική προστασίας των τουρκικών-μουσουλμανικών πληθυσμών. Αυτό έγινε γνωρίζοντας το άτοπο του επιχειρήματος την ώρα που οι συγκρούσεις με ισλαμικές δυνάμεις (Σαουδική Αραβία, Κατάρ Κουβέιτ) και άλλες ομάδες (αλβανικό κίνημα) ήταν ορατές.

Στη Βουλγαρία, οι τουρκικές κινήσεις στην πρώτη περίοδο μετάβασης ήταν πιο επιθετικές αφού το καθεστώς Ζίφκοφ υπεύθυνο (;) για τη φυγή χιλιάδων Τούρκων είχε καταρρεύσει και τώρα υπήρχε ελευθερία πολιτικής δράσης από την τουρκική πλευρά. Τα νέα βουλγαρικά δεδομένα άνοιξαν το δρόμο στην Τουρκία, η οποία με όπλο την κρίσιμης σημασίας πληθυσμιακή μάζα Τούρκων και μουσουλμάνων (Πομάκοι, Ρομά), συμμετείχε στις διάφορες κυβερνήσεις συνασπισμού καταλαμβάνοντας καίριους υπουργικούς θώκους. Στη Ρουμανία, όπως και στη Μολδαβία, μπορεί η παρουσία της Τουρκίας να περιορίζεται στην οικονομία, ωστόσο δεν παύει να ενδιαφέρεται για τους εκεί τουρκικούς ή τουρκόφωνους πληθυσμούς.

Η τουρκική συμμετοχή στις ειρηνευτικές δυνάμεις στην Αλβανία, στα Σκόπια, στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη και το Κοσσυφοπέδιο, δημιουργεί νέα δεδομένα για την Τουρκία, η οποία εκτός από τους προφανείς στόχους της εκάστοτε συμμαχικής αποστολής επιδιώκει να συνδεθεί στενά με παλιές και νέες δυνάμεις, στο συμβολικό και στο πολιτικό πεδίο (Πρίστινα). Ακόμη και όταν αυτές δεν υπάρχουν τις εφευρίσκει στηριζόμενη στις θρησκευτικές παραδόσεις ( Ελμπασάν, Νόβι Παζάρ).

Στην Αλβανία η ναυτική συνεργασία στο Πασαλιμάνι (Αυλώνα), η κατασκευή υποδομών, πολιτική δράση, η οικονομία και η επιχειρηματικότητα, η ισλαμική εκπαίδευση, είναι μερικά δείγματα της τουρκικής παρουσίας.

Στη Βοσνία -Ερζεγοβίνη η σύνθεση της ομοσπονδίας συγκροτεί ένα φιλικό περιβάλλον για τις τουρκικές δυνάμεις οι οποίες με τη σειρά τους διαμορφώνουν ένα πλαίσιο ελεύθερης δράσης.

Στα Σκόπια η συμφωνία της Αχρίδας έδωσε το δικαίωμα στην Τουρκία να παρεμβαίνει και τυπικά εκεί όπου άλλοτε οι δυνάμεις της αναλωνόταν σε μυστικές κινήσεις. Το γεγονός ότι η συμφωνία επιτρέπει σε 16 από τους 81 δήμους της χώρας να υψώνεται η τουρκική σημαία, δεν έχει μόνο σημειολογικά χαρακτηριστικά. Η τουρκική παρουσία στη χώρα αποκτά πλέον άλλη δυναμική, η οποία διαπιστώνεται και από τη θέση των τουρκικών πληθυσμών στα Σκόπια και σε άλλες πόλεις και περιοχές (Κουμάνοβο, Τέτοβο, Μοναστήρι όπου και το μουσείο του Μουσταφά Κεμάλ).

Στη Βουλγαρία η διαχρονική παρουσία στα πολιτικά δρώμενα της τουρκικής μειονότητας επιτρέπει στην Τουρκία να δίνει πιο συγκεκριμένο χαρακτήρα στη δράση της. Αρχηγοί κομμάτων, βουλευτές, δήμαρχοι, μουφτήδες, και άλλοι παράγοντες της βουλγαρικής πολιτικής ζωής- χριστιανοί και μουσουλμάνοι- είναι προσανατολισμένοι προς την Τουρκία, αφού η σημερινή κατάσταση δεν επιτρέπει άλλες απόψεις.

Στη Ρουμανία και τη Μολδαβία, οι ταταρικοί πληθυσμοί στην πρώτη και οι Γκαγκαούζοι στη δεύτερη δίνουν μία δυναμική, αλλά προς στιγμήν έχουν τη θέση της εφεδρείας στον τουρκικό σχεδιασμό. Ωστόσο δεν παραγράφονται και γι΄ αυτό και συχνά- πυκνά γίνονται (και εκεί) αναφορές για τα δικαιώματά τους.

Στη Σερβία, το Μαυροβούνιο και το Κοσσυφοπέδιο η τουρκική θέση έχει τρεις συγκεκριμένους στόχους: Την περιοχή του Νόβι Παζάρ στη Σερβία, τους ελάχιστους μεν διακριτούς δε τουρκικούς πληθυσμούς, ελάχιστη έστω παρουσία στο Μαυροβούνιο και τη δράση στη νέα πολιτική σκηνή της Πρίστινα των τουρκικών πληθυσμών και των προσκείμενων σ’ αυτούς κομμάτων.

Στο Κοσσυφοπέδιο όμως, εκεί όπου οι τάσεις και τα συμφέροντα διασταυρώνονται κατά αξεδιάλυτο τρόπο, προσδοκά την επόμενη ημέρα να έχει αναβαθμισμένο ρόλο, τόσο από την πλευρά της συμβολής στην επιχείρηση του ΝΑΤΟ -ΟΗΕ, όσο και από πλευράς παρέμβασης στα πολιτικά πράγματα και τους θεσμούς. Βεβαίως η τουρκική θέση μπορεί να περιπλέκεται από την αναβλητικότητα της διεθνούς κοινότητας για το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου, η Τουρκία όμως επιθυμεί παρά το κόστος- οικονομικό και πολιτικό- να έχει παρουσία.

Το άλλο σκέλος της σημερινής παρουσίας της Τουρκίας στα Βαλκάνια αφορά την οικονομία. Είναι γεγονός ότι τα τουρκικά προϊόντα έχουν τοποθετηθεί σε όλην τη Βαλκανική δημιουργώντας ένα ισχυρό πλέγμα οικονομικής δύναμης. Οι «πυραμίδες» το 1997 στην Αλβανία, οι οποίες συγκέντρωσαν τις αποταμιεύσεις όλων σχεδόν των Αλβανών πολιτών είχαν άμεση σχέση με την Τουρκία. Η μεγαλύτερη εξ΄ αυτών των παρατραπεζών ήταν τουρκικών συμφερόντων και επικεφαλής της ήταν ο αρχηγός των αλβανικών μυστικών υπηρεσιών, ο οποίος κατέφυγε διωκόμενος στην Τουρκία.

Στη Βουλγαρία, οι ιδιωτικοποιημένες επιχειρήσεις καταλήγουν σε τουρκικές πολυεθνικές, οι οποίες είτε προσδοκούν να λειτουργήσουν μονοπωλιακά σε μία οικονομία υπό ένταξη στην ΕΕ., ενώ στη Μολδαβία η θρησκευτική παράμετρος και η κοινή γλώσσα ωθούν το τουρκικό κράτος αφενός να επενδύει σε επισφαλή εγχειρήματα από πλευράς οικονομίας, αφετέρου να προσδοκά πολιτικά οφέλη.

Η σημερινή τουρκική παρουσία στα Βαλκάνια αποτελεί σημαντική παράμετρος για τις εξελίξεις στην περιοχή. Και αυτό παρατηρείται όχι μόνο στο πεδίο της επιβίωσης των τουρκικών πληθυσμών, της θρησκευτικής συγγένειας ή της οικονομικής διείσδυσης, αλλά κυρίως στο πεδίο της δραστηριότητας, του προγραμματισμού και των πολιτικών αποτελεσμάτων. Είναι πλέον σήμερα προφανές ότι η τουρκική πολιτική εκτός από την κουρδική, ευρωπαϊκή, ασιατική και αμερικάνικη διάστασή της έχει και βαλκανική. Διακριτή και συγκεκριμένη.

Η συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Ράδιο Πρώτο της Λευκωσίας.