REAL TIME |

Weather Icon

Κυπροϊσραηλινές σχέσεις: Πόσο πιο ετεροβαρείς μπορεί ακόμα να γίνουν; 

Κυπροϊσραηλινές σχέσεις: Πόσο πιο ετεροβαρείς μπορεί ακόμα να γίνουν; 

Η πτυχή της ετεροβαρούς σχέσης μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ δεν θα μπορούσε να είναι πιο εμφανής στον τομέα της ενέργειας με το κοίτασμα «Αφροδίτη»

Οι πολυδιάστατες σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ δημιούργησαν μια ισχυρή σχέση μεταξύ των δύο κρατών. Οι περισσότεροι θεωρούν τις σχέσεις αυτές ως γεωπολιτική αναβάθμιση της Κύπρου και ακόμα λόγω και των τριμερών με την παρουσία της Ελλάδας ως συστατικό δημιουργίας αντίπαλου δέους προς την Τουρκία. Τον τελευταίο καιρό πάντως πληθαίνουν οι φωνές ότι όσο περνούν τα χρόνια τόσο περισσότερο άνιση και ετεροβαρής γίνεται αυτή η σχέση.

Η Κύπρος σταδιακά μετατρέπεται σε πεδίο ασκήσεων του ισραηλινού στρατού, με τη θάλασσά της να γίνεται ένα απέραντο πεδίο βολής για τα ισραηλινά αεροπλάνα. Την ίδια στιγμή, οι Ισραηλινοί έχουν μετατρέψει τη χώρα μας σε βάση εξαγωγής παράνομου λογισμικού και σε εγκατάσταση και λειτουργία εταιρειών FOREX οι οποίες λειτουργούν σε ένα γκρίζο πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο. Τα τελευταία χρόνια επίσης κάποιοι παρακολουθούν με περίσκεψη τις μαζικές αγορές γης στις ελεύθερες περιοχές αλλά και στα κατεχόμενα, σε σημείο που ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναγκάστηκε να θέσει το θέμα στη συνάντηση που είχε την περασμένη εβδομάδα στον κ. Νετανιάχου κατά την επίσκεψή του στο Ισραήλ.

Η εντύπωση που αποκομίζει κάποιος ο οποίος παρατηρεί τα τελευταία χρόνια τη ραγδαία αναβάθμιση των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών, είναι ότι οι Ισραηλινοί πολίτες και οι επιχειρηματίες έχουν βρει πρόσφορο έδαφος στην Κύπρο σε ό,τι αφορά τους πιο πάνω τομείς. Την ίδια στιγμή, όσο ανεβαίνει ο εθνικισμός στη χώρα, όλο και περισσότεροι φιλελεύθεροι Εβραίοι βρίσκουν την Κύπρο ως μια χώρα για εναλλακτική διαμονή. Σε σχέση με το βιοτικό επίπεδο και το κατα κεφαλήν εισόδημα των Εβραίων, η Κύπρος φαντάζει ακόμα και σήμερα ένας φθηνός προορισμός, σε συνδυασμό πάντα με την πολύ χαμηλή φορολογία των εταιρειών αλλά και τα πρόσθετα κίνητρα που δίνει η Λευκωσία για εγκατάσταση των κεντρικών γραφείων μεγάλων εταιρειών στην επικράτειά της.

Στη δεύτερη θέση

Στον τομέα των ακινήτων, οι Ισραηλινοί αγοράζουν, όπως πληροφορούμαστε, ακίνητα και βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη δεύτερη θέση μετά από τους Ρώσους σε ό,τι αφορά πολίτες χωρών εκτός ΕΕ οι οποίοι επενδύουν στον συγκεκριμένο τομέα. Με βάση πληροφόρηση του «Π» στο τέλος του 2022 τα πωλητήρια έγγραφα για πολίτες εκτός ΕΕ τα οποία κατατέθηκαν στο Κτηματολόγιο της Δημοκρατίας ανήλθαν στα 1.478, από τα οποία το 30% αυτών αφορούν Ισραηλινούς, οι οποίοι συνήθως προτιμούν παραθαλάσσιες πόλεις της Κύπρου. Η πληροφόρηση είναι ότι και το 2023 αυτή η τάση συνεχίζεται αυξητικά. Οι Ισραηλινοί ουσιαστικά ξεκίνησαν να εισέρχονται στην επιχειρηματικότητα της Κύπρου δυναμικά από το 2019 μέχρι και σήμερα. Από εξαγορές ξενοδοχείων, ιατρικών κλινικών, εγκατάσταση εταιρειών, δημιουργία υψηλών κτηρίων σε Λευκωσία και Λεμεσό, εγγραφές επενδυτικών ταμείων λόγω της χαμηλής φορολογίας που ισχύει στη χώρα μας, όλα αυτά δημιουργούν μέχρι στιγμής μια εικόνα «ισραηλινής απόβασης» στην Κύπρο. Μερικές από τις εταιρείες ισραηλινών συμφερόντων, οι οποίες δραστηριοποιούνται σήμερα στη χώρα μας, είναι ο όμιλος ξενοδοχείων Israeli Fattal Hotel ο οποίος κτίζει την πέμπτη ξενοδοχειακή μονάδα της στη χώρα μας, η Amdocs, η eToro, η Playtech, η EPlane, η Tempo, η Diplomat. Κάποιες από αυτές τις εταιρείες έχουν προχωρήσει σε εξαγορές και κυπριακών εταιρειών στον τομέα που δραστηριοποιούνται. Άλλο παράδειγμα είναι ο επιχειρηματίας Gilad Shabtai, ο οποίος αγόρασε πίσω από το υπό ανέγερση καζίνο της Λεμεσού γη συνολικής έκτασης 130.000 τ.μ. για ανέγερση πολυτελών κατοικιών. Η μεγαλύτερη όμως επένδυση ισραηλινών συμφερόντων, η οποία αφορά και κρίσιμη υποδομή της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι αυτή στο λιμάνι της Λάρνακας ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Αν βεβαίως ξεκινήσει.

Ανησυχίες

Σίγουρα κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι οι επενδύσεις οι οποίες γίνονται από το Ισραήλ βοηθούν στην ανάπτυξη της οικονομίας και στην εδραίωση μιας επιχειρηματικής κουλτούρας, αφού το έθνος του Ισραήλ φημίζεται για το επιχειρηματικό του οικοσύστημα. Ωστόσο, υπάρχουν και οι ανάλογες ανησυχίες. Ποιος μπορεί να αγνοήσει τις εξαγωγές του κατασκοπευτικού συστήματος «Predator» από ισραηλιτικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας μέσω της χώρα μας, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για κατασκοπεία Ευρωπαίων πολιτικών αλλά και για εξαγωγές σε αυταρχικά καθεστώτα; Σύμφωνα με στοιχεία, υπάρχουν στη χώρα μας πέραν των 30 εταιρειών ισραηλινών συμφερόντων που εξάγουν κατασκοπευτικό υλικό. Πού το εξάγουν και ποιος τις ελέγχει είναι ασφαλώς ένα ζήτημα.

Χριστοδουλίδης

Σημαντικό είναι να δούμε, επομένως, τη σχέση Κύπρου – Ισραήλ λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους. Τα μέχρι στιγμής δεδομένα είναι ότι οι Ισραηλινοί επενδύουν κυρίως σε ακίνητα εξαγοράζοντας περιουσίες, τόσο στο νότιο όσο και στο βόρειο τμήμα της Κύπρου. Ενδεικτικές είναι και οι ανησυχίες του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος στην πρόσφατη επίσκεψή του στη γειτονική χώρα έθεσε θέμα αγορών περιουσίας από Ισραηλινούς στα κατεχόμενα. Το γεγονός αυτό, όπως γίνεται αντιληπτό, περιπλέκει ακόμα περισσότερο το πολιτικό πρόβλημα. Με βάση τα στοιχεία τα οποία είδαν το φως της δημοσιότητας από τ/κ ΜΜΕ, γύρω στις δύο χιλιάδες εταιρείες στα κατεχόμενα έχουν Ισραηλινούς μετόχους και μέσω αυτών των εταιρειών Ισραηλινοί αγόρασαν γύρω στα 25 χιλιάδες στρέμματα γης, κυρίως γεωργικής γης, στις περιοχές προς την Καρπασία, αλλά και άλλα δύο χιλιάδες στρέμματα στην περιοχή της Λεύκας. Φυσικά, οι αγορές ακινήτων από Ισραηλινούς οδήγησαν και σε αύξηση της ζήτησης εκτοξεύοντας με αυτό τον τρόπο τις τιμές στα ύψη, αφού οι Ισραηλινοί που φτάνουν στη χώρα μας είναι αρκετά ευκατάστατοι. Πηγή με άριστη γνώση της κατάστασης ανέφερε στον «Π» πως αυτή τη στιγμή στο Τελ Αβίβ ένα διαμέρισμα 50 τ.μ μπορεί να ξεπερνά το ένα εκατομμύριο ευρώ. Ως εκ τούτου, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί Ισραηλινοί τα τελευταία χρόνια προχωρούν σε αγορές ακινήτων στη βόρεια και νότια Κύπρο. Ένας συνταξιούχος από το Ισραήλ μπορεί να έρθει στην Κύπρο και να αγοράσει ένα ακίνητο, είτε στο νότιο τμήμα της Κύπρου είτε στο βόρειο, και να ζήσει πολύ άνετα. Το ερώτημα είναι τι γίνεται με τις χιλιάδες νέους μας, πολλοί από τους οποίους εν έτει 2023 δεν έχουν τις δυνατότητες να αγοράσουν ένα διαμέρισμα ή να ενοικιάσουν ένα μονάρι, αφού οι τιμές έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και το μόνο αποκούμπι που τους μένει είναι η βοήθεια από τους γονείς τους.

Η ενέργεια

Ωστόσο, η πτυχή της ετεροβαρούς σχέσης μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ δεν θα μπορούσε να είναι πιο εμφανής στον τομέα της ενέργειας με το κοίτασμα «Αφροδίτη» το οποίο ανακαλύφθηκε στο τέλος του 2011, ωστόσο, παραμένει αναξιοποίητο για 12 συναπτά έτη. Ένας σημαντικός λόγος είναι γιατί το Ισραήλ ζητάει διακανονισμό καθώς εφάπτεται με το ισραηλινό κοίτασμα «Ishai» (περίπου το 7% με 9% επί του συνολικού κοιτάσματος «Αφροδίτη»). Μάλιστα, στις συζητήσεις μεταξύ των κυβερνήσεων Κύπρου και Ισραήλ, η γειτονική μας χώρα θέτει ζήτημα 30% του κοιτάσματος «Αφροδίτη» να το καρπωθεί το Ισραήλ. Παράλληλα, έγκυρες πηγές από το αρμόδιο υπουργείο της Κυπριακής Δημοκρατίας, μας ανέφεραν ότι το Ισραήλ «για δικά του ενεργειακά-οικονομικά συμφέροντα, φαίνεται να κωλυσιεργεί σε έναν διακανονισμό και να θέτει μαξιμαλιστικές θέσεις για επίλυση της διαφωνίας». Και αυτό γιατί η γειτονική μας χώρα θέλει να εξασφαλίσει τις δικές της εξαγωγές φυσικού αερίου προς γειτονικές χώρες (δες παραδείγματα Αιγύπτου και Ιορδανίας) αφήνοντας την Κύπρο ουραγό των εξελίξεων. Δυστυχώς, το Ισραήλ έχει αναλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων σε ό,τι αφορά τον ενεργειακό χάρτη στην Ανατολική Μεσόγειο και η Κύπρος παραμένει απλός θεατής εδώ και 12 έτη. Μάλιστα, ενώ η Κύπρος έχει το δικό της κοίτασμα, το Ισραήλ μέσω εταιρειών οι οποίες δραστηριοποιούνται στην ισραηλινή ΑΟΖ (δες Energean) υποβάλλει και προτάσεις προς την Κύπρο για μεταφορά φυσικού αερίου στη χώρα μας. Εύλογα, επομένως, δημιουργείται το ερώτημα εάν πράγματι το Ισραήλ βλέπει τη σχέση του με την Κύπρο ως win win στον τομέα της ενέργειας ή απλά χρησιμοποιεί τη χώρα μας πουλώντας το παραμύθι της ασφάλειας στους στρατιωτικά ανασφαλείς Κύπριους για προώθηση των δικών του εθνικών συμφερόντων. Εδώ με τον Λίβανο, όπου εμπλέκεται η φιλοϊρανική οργάνωση «Χεζπολάχ», κατάφερε τον Οκτώβριο του 2022 (με τη βοήθεια των ΗΠΑ) να συνάψει συμφωνία συνεκμετάλλευσης υδρογονανθράκων για μια περιοχή 860 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Γιατί δεν έχει υπάρξει μέχρι σήμερα ένας διακανονισμός για το «Ishai»; Μήπως τελικά βολεύει την ισραηλινή πλευρά η διαιώνιση της διαμάχης αυτής; Όμως, το πιο λυπηρό της όλης υπόθεσης, είναι το γεγονός ότι ενώ οι πολιτικές ηγεσίες των τελευταίων ετών γνωρίζουν τα πιο πάνω, προτιμούν να κρύβουν κάτω από το χαλί το ζήτημα της ανάπτυξης του δικού μας κοιτάσματος γιατί δεν θέλουν να διαταραχθούν οι σχέσεις μας. Φυσικά, αυτοί που την πληρώνουν στο τέλος είναι οι ίδιοι οι Κύπριοι φορολογούμενοι οι οποίοι βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη κάθε τέλος του μήνα για να πληρώνουν τους ακριβούς λογαριασμούς της ΑΗΚ.

Αφελείς πολιτικοί

Βασική πολιτική του Ισραήλ έναντι της Κύπρου, σύμφωνα με διπλωματική πηγή, είναι η προσαρμογή της Κύπρου σε κάθε γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό του βηματισμό, με το πρόσθετο επιχείρημα ότι με αυτόν εναρμονίζεται και η Ουάσιγκτον. Ο Νίκος Αναστασιάδης βρέθηκε απόλυτα συντονισμένος με αυτή τη λογική. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, και ο νέος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης έστειλε δείγμα γραφής για απόλυτη συμπόρευση με τα συμφέροντα της γειτονικής χώρας. «Αφέθηκε (από αφέλεια;) να χρησιμοποιηθεί από τον Πρόεδρο Χέρτζοκ, ότι επισκέπτεται το Ισραήλ τη στιγμή που δέχεται τρομοκρατική επίθεση, ενώ και ο ίδιος έκανε άστοχες δηλώσεις καταδικάζοντας τους Παλαιστίνιους ως τρομοκράτες». Ό,τι και να λεχθεί βέβαια οι σχέσεις με το Ισραήλ είναι σημαντικές. Αυτό που πρέπει να ζυγίσουμε είναι ότι η Κύπρος στην ευρύτερη περιοχή έχει και άλλα συμφέροντα, κυρίως με τον αραβικό κόσμο.

Πηγή: Πολίτης

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube