Η άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί μια πολύ θετική εξέλιξη και έχει δημιουργήσει νέες σημαντικές προοπτικές κάλυψης των εξοπλιστικών αναγκών, τονίζει ο υπουργός Άμυνας, Μιχάλης Γιωργάλλας.

Σημειώνει παράλληλα πως «η απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων και εξοπλισμού» είναι «μια μακρά κα απαιτητική προσπάθεια, η οποία εντάσσεται στο εξοπλιστικό μας πλάνο».  Σε συνέντευξή του στον «Φ» ο ΥΠΑΜ αναφέρεται στους στόχους που θέτει η νέα κυβέρνηση σ’ ό,τι αφορά τον τομέα της άμυνας και μιλά για τις διμερείς και άλλες συνεργασίες. Κάνοντας εκτενή αναφορά στις αλλαγές που έχουν γίνει σ’ ότι αφορά τη συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες. 

– Τι αλλάζει στην αμυντική πολιτική της Κύπρου με την ανάδειξη νέας κυβέρνησης; 

– Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το υφιστάμενο status quo της παρατεταμένης τουρκικής κατοχής, η αμφισβήτηση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της πατρίδας μας, οι συνεχείς προκλητικές ενέργειες εκ μέρους της Τουρκίας, καθώς και η συνεχής ανάδυση νέων ασύμμετρων απειλών, έχουν καταστήσει ως αναντίλεκτη ανάγκη και προτεραιότητα την ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης και της αποτρεπτικής ισχύoς της πατρίδας μας.

Σε ένα άλλο επίπεδο, η ιδιότητα της Κύπρου ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η πολιτική αξιοποίησης των υδρογονανθρακικών πόρων αλλάζουν τον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει στην ανατολική Μεσόγειο, κάνοντας επιτακτικότερη την ανάγκη αυτή.

Είναι δε δεδομένο ότι, σε ένα σύγχρονο συγκροτημένο κράτος, η αλλαγή στη διακυβέρνηση δε συνεπάγεται ακύρωση και παραμερισμό των όσων σημαντικών έχουν επιτευχθεί τα προηγούμενα χρόνια. Μια τέτοια παρωχημένη πρακτική μόνο κακό μπορεί να προσφέρει στον τόπο μας. Αναγνωρίζουμε όλοι ότι οι προκάτοχοί μου στο Υπουργείο Άμυνας έχουν αφήσει σημαντική παρακαταθήκη. 

Σας θυμίζω σε ποιο επίπεδο βρισκόταν η Κύπρος στα θέματα άμυνας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο τις προηγούμενες δεκαετίες και σε ποιο βρίσκεται σήμερα. Παράλληλα σας θυμίζω όλες τις διμερείς, τριμερείς και πολυμερείς συνεργασίες στους τομείς άμυνας και ασφάλειας που έχουν συναφθεί τα τελευταία χρόνια σε περιφερειακό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, καθώς επίσης και τις συνεκπαιδεύσεις στρατιωτικών τμημάτων της ΕΦ με αντίστοιχα τμήματα ξένων προηγμένων στρατών τα τελευταία χρόνια, οι οποίες προσδίδουν νέα εφόδια και εμπειρίες στο προσωπικό μας.

Τηρώντας πιστά το πρόγραμμα της προεδρίας Νίκου Χριστοδουλίδη θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ούτως ώστε, με στοχευμένες αποφάσεις, να ενισχύσουμε την αποτρεπτική ισχύ της Κυπριακής Δημοκρατίας, να αναβαθμίσουμε τις υφιστάμενες και να θεσμοθετήσουμε νέες συνεργασίες με στρατούς ξένων χωρών. Πέραν τούτου να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

–  Παρών σε μια ιστορική για τα δεδομένα της Κύπρου τελετή που αφορούσε την υπογραφή συμφωνίας SPP με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τι σημαίνει για την Κύπρο αυτή η συμφωνία και ποια μπορεί να είναι τα επόμενα βήματα αμυντικής συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες; 

– Τον Οκτώβριο του 2022, ανακοινώθηκε η απόφαση του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ για ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο State Partnership Program (SPP), το οποίο αφορά στη συνεργασία μεταξύ της Εθνικής Φρουράς και της Εθνοφρουράς της Πολιτείας του New Jersey. 

Μέσω του προγράμματος αυτού, παρέχεται η δυνατότητα στην  απόκτηση εμπειρογνωμοσύνης και δυνατοτήτων σε συγκεκριμένους στρατιωτικούς τομείς, όπως αυτός των επικοινωνιών, των πληροφοριών, της κυβερνοάμυνας, των ιατρικών διαδικασιών, της εκπαίδευσης προσωπικού και της ανάπτυξης ηγετικών ικανοτήτων. Παρέχεται επίσης, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα ανταλλαγής τεχνογνωσίας στις πρακτικές εξουδετέρωσης εκρηκτικών μηχανισμών, υποστήριξης στην αντιμετώπιση καταστροφών και έρευνας και διάσωσης.

Αυτή η απόφαση αποτελεί μια πολύ σημαντική εξέλιξη, καθόσον συντείνει σημαντικά στην εμβάθυνση της στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ της Κύπρου και των ΗΠΑ, αποδεικνύοντας την αναβαθμισμένη σχέση εμπιστοσύνης που μας συνδέει και αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η χώρα μας στην ευρύτερη περιοχή. 

Η υπογραφή τέτοιων ειδικών συμφωνιών με τον ισχυρότερο και πιο προηγμένο στρατό στον κόσμο είμαστε πεπεισμένοι ότι προσδίδουν νέα δεδομένα στη μικρή μας πατρίδα σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο.

Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφερθώ στην υπογραφή της συμφωνίας Ανταλλαγής Υπηρεσιών Υποστήριξης σε θέματα Διοικητικής Μέριμνας (Acquisition and Cross – Servicing Agreement – ACSA), η οποία πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2022. Μέσω αυτής έχει καταστεί δυνατή η υποστήριξη σε θέματα Διοικητικής Μέριμνας. Πλέον, πλοία του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, έχουν τη δυνατότητα κατόπιν συνεννόησης με την Κυπριακή Δημοκρατία, να προσεγγίζουν λιμάνια στην Κύπρο, και να τους παρέχεται με απρόσκοπτο τρόπο η απαραίτητη υλικοτεχνική υποστήριξη και υπηρεσίες. Παράδειγμα η πρόσφατη επίσκεψη του πυρηνοκίνητου υποβρυχίου USS San Juan στο λιμάνι Λεμεσού

Τέλος θα ήθελα να αναφέρω ότι, αυτή την περίοδο, αξιωματικοί της Εθνικής Φρουράς φοιτούν, στο πλαίσιο του προγράμματος ΙΜΕΤ (International Military Education & Training) σε στρατιωτικές ακαδημίες. Αυτό το πρόγραμμα, το οποίο παρέχει τη δυνατότητα εκπαίδευσης σε στρατιωτικές πρακτικές, αναδεικνύει την υφιστάμενη συνεργασία με τις ΗΠΑ.

– Ένα από σοβαρά εμπόδια στην αμυντική θωράκιση της ΚΔ ήταν το εμπάργκο από πλευράς ΗΠΑ. Με την άρση του εμπάργκο να αναμένουμε ουσιαστική ενίσχυση της ΕΦ όσον αφορά αμυντικό εξοπλισμό; 

– Η άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί μια πολύ θετική εξέλιξη και έχει δημιουργήσει νέες, σημαντικές προοπτικές κάλυψης των εξοπλιστικών μας αναγκών.

Σε πολιτικό επίπεδο η άρση του εμπάργκο αποτελεί το σημαντικότερο επακόλουθο της εξωστρεφούς αμυντικής μας πολιτικής, αναδεικνύει τον αναβαθμισμένο ρόλο της Κύπρου στην ανατολική Μεσόγειο και αποδεικνύει το υψηλό επίπεδο των σχέσεων μας με τις ΗΠΑ το τελευταίο διάστημα. 

Ασφαλώς, η εξέλιξη αυτή αποτελεί για την Κυπριακή Δημοκρατία την πύλη πρόσβασης στην αμερικανική αμυντική βιομηχανία, σε μια από τις μεγαλύτερες και τεχνολογικά επαρκείς αγορές. Επιτρέπει την αναβάθμιση του υφιστάμενου εξοπλισμού μας και ταυτόχρονα τη διαλειτουργικότητα με φίλια κράτη που διαθέτουν εξοπλισμό από τις ΗΠΑ, όπως η Ελλάδα και το Ισραήλ. 

Πρέπει φυσικά να αντιληφθούμε ότι η απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων και εξοπλισμού δεν αποτελεί μια απλή διαδικασία, η οποία αποδίδει αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά μια μακρά και απαιτητική προσπάθεια, η οποία εντάσσεται στο εξοπλιστικό μας πλάνο. Μια διαδικασία που απαιτεί συνεπεία και συνεχή προσπάθεια.

– Ποιος ο ρόλος της Κύπρου στους αμυντικούς σχεδιασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης; 

– Η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ), καθώς επίσης και η Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ), καθορίζουν και καθοδηγούν εν πολλοίς την πολιτική ασφάλειας και άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Ως εκ τούτου ζητήματα, μεταξύ άλλων, αμυντικής συνεργασίας και διαχείρισης κρίσεων, διατήρησης της ειρήνης και της διεθνούς ασφάλειας και προώθησης της διεθνούς συνεργασίας καθορίζονται απ’ αυτές.

Τον Μάρτιο του 2022, με την επίσημη έγκριση της Στρατηγικής Πυξίδας της ΕΕ, λίγο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ουσιαστικά αποφασίστηκε η ενίσχυση της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας μέχρι το 2030. Η Στρατηγική Πυξίδα αναλύεται σε τέσσερις πυλώνες: Τη συνεργασία μεταξύ των εταίρων, τις επενδύσεις, τη δράση και την ασφάλεια. 

Κάθε κράτος – μέλος της ΕΕ, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχει σημαντική αποστολή. Η Κύπρος λόγω της γεωγραφικής της θέσης, σε μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από γεωπολιτική ρευστότητα και αστάθεια, αποτελεί πυλώνα διατήρησης της ασφάλειας, της ειρήνης και της σταθερότητας.

Σήμερα η ΕΕ προτρέπει τα μέλη της να πραγματοποιήσουν κοινές προμήθειες, για να ενισχύσουν τις εθνικές στρατιωτικές τους δυνάμεις, και κατ’ επέκταση το δυναμικό της ΕΕ. 

Τα τελευταία δυο χρόνια, αν και ο πόλεμος δε βρίσκεται μέσα στο σπίτι μας, διεξάγεται στη γειτονιά μας. Αυτό το γεγονός στέλνει πολλά μηνύματα σ’ όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. 

Σ’ αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο Άμυνας, προσαρμοζόμενο στα πολιτικά και στρατιωτικά δεδομένα και ανάγκες, έχει αναπτύξει διμερείς και τριμερείς συνεργασίες στον τομέα άμυνας και ασφάλειας, με περιφερειακές, ευρωπαϊκές και άλλες χώρες. 

Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η τετραμερής Συνεργασία Κύπρου, Ελλάδας, Ιταλίας και Γαλλίας, με την οποία επιδιώκουμε να καθοριστεί η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ως περιοχή ενδιαφέροντος χωρών της ΕΕ και η Κύπρος ως βάση παροχής υπηρεσιών για χώρες που ενεργούν στην περιοχή.

Σύγχρονος ημιεπαγγελματικός στρατός

– Θα σε παρακαλέσω να κάνεις μια μικρή σύγκριση της Εθνικής Φρουράς σήμερα, της οποίας ηγείσαι ως υπουργός Άμυνας, με το στρατό της δικής μας εποχής όταν εμείς υπηρετήσαμε πίσω στα μέσα της δεκαετίας του ’80. 

– Η σημερινή κατάσταση στην Εθνική Φρουρά δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτήν της περιόδου για την οποία αναφέρεστε, τέσσερις δεκαετίες προηγουμένως.

 Κι αυτό είναι απολύτως λογικό, εάν αναλογιστεί κανείς, μεταξύ άλλων, τις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές αλλαγές που επήλθαν παγκοσμίως, τις επαναλαμβανόμενες διεθνείς κρίσεις, την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, αλλά και για να το εξειδικεύσουμε, την αλλαγή του ίδιου του τρόπου διεξαγωγής των πολέμων, με την εισαγωγή της πέμπτης διάστασης, αυτής του κυβερνοχώρου. 

Τα «βαριά» βιομηχανικά οπλικά συστήματα διαδέχθηκαν ευέλικτα «έξυπνα» όπλα ακριβείας που στηρίζονται στις επικοινωνίες, τη συλλογή και επεξεργασία των πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο. Οι κίνδυνοι πέραν από τις κλασικές πολεμικές αντιπαραθέσεις αφορούν τρομοκρατικά δίκτυα και άλλες υβριδικές απειλές με χαρακτηριστικό τη μυστική προώθηση των στρατηγικών στόχων, χρησιμοποιώντας ακόμη και τη σκόπιμη χειραγώγηση. 

 Στα δεδομένα αυτά, οφείλουμε σήμερα να προσαρμοζόμαστε ανάλογα. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και όλες μας οι ενέργειες, ούτως ώστε να καταστήσουμε την Εθνική Φρουρά ένα σύγχρονο και ευέλικτο ημιεπαγγελματικό στρατό, προσαρμοζόμενο στις σύγχρονες συνθήκες και ανάγκες, που να αποτελεί ισχυρό προασπιστή των κυριαρχικών δικαιωμάτων της πατρίδας μας και να δύναται επιπλέον να ανταποκριθεί άμεσα και αποτελεσματικά έναντι ασύμμετρων απειλών, όπως οι παράνομες μεταναστευτικές ροές, ο κυβερνοπόλεμος και η τρομοκρατία.

Φιλελεύθερος