Μέχρι πρόσφατα, δεν υπήρχε αμφιβολία στις εκτιμήσεις χωρών και διεθνών οργανισμών ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θα έκανε ένα σπριντ στην τελευταία ευθεία και θα κέρδιζε τις εκλογές με τη δύναμη των κρατικών πόρων. Αυτά παρόλο που ορισμένοι από αυτούς ήταν συνδρομητές τουρκικών εταιρειών δημοσκοπήσεων και οι περισσότερες εξ αυτών έδιναν το προβάδισμα στον υποψήφιο της ενωμένης αντιπολίτευσης, αρχηγό του CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

Εκτός από σχόλια του τύπου “ο Ερντογάν δεν μπαίνει σε εκλογές που θα χάσει” και “ο Ερντογάν θα χρησιμοποιήσει κάθε μέθοδο ακόμα κι αν χάσει και δεν θα παραιτηθεί από την εξουσία”, έπαιξε ρόλο σε αυτό το κλίμα η κατακερματισμένη δομή της αντιπολίτευσης και το γεγονός ότι δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν στο ποιον θα “ρίξουν” στην αρένα κόντρα στον Τούρκο πρόεδρο. Αντί να αποδειχτεί λάθος, θα ήταν πιο εύκολο γι’ αυτούς να αναφέρουν στις πρωτεύουσές τους το πρωί της 15ης Μαΐου ότι “είχαμε έκπληξη κέρδισε η αντιπολίτευση”.

Εκτός από εκείνους της διπλωματικής κοινότητας που διατήρησαν αυτή την άποψη, ορισμένοι άρχισαν να προσθέτουν την έκθεσή τους για την πιθανότητα να χάσει ο Ερντογάν τις εκλογές, ανέφεραν διπλωματικές πηγές που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους στο YetkinReport.

Η επίδραση Ακσενέρ στους διπλωματικούς κύκλους

Η αποχώρηση της αρχηγού του Καλού Κόμματος (IYI) Μεράλ Ακσενέρ από το “Τραπέζι των Έξι” στις 3 Μαρτίου και η επανένταξή της στις 6 Μαρτίου, αποδεχόμενη την υποψηφιότητα του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, αποτέλεσε σημείο καμπής για τους διπλωματικούς παρατηρητές.

Αυτή η εξέλιξη που οδήγησε σε απώλεια ορισμένων ψήφων από το Καλό Κόμμα και κατά συνέπεια την αντιπολιτευόμενη Συμμαχία του Έθνους, αξιολογήθηκε διαφορετικά στη διπλωματική κοινότητα. Οι δυτικοί πολιτικοί παρατηρητές το είδαν ως μια κίνηση συσπείρωσης του μετώπου της αντιπολίτευσης – τουλάχιστον ως προς το θέμα για έναν κοινό υποψήφιο.

Οι διπλωμάτες στην Τουρκία άρχισαν να σκέφτονται ότι ίσως χωρίς αυτό το γεγονός, η αντιπολίτευση θα είχε διαλυθεί χωρίς να προτείνει κοινό υποψήφιο. Αλλά η επιστροφή της Ακσενέρ και η έγκριση της υποψηφιότητας του Κιλιτσντάρολγου έδειξε στους διπλωμάτες ότι για τους ψηφοφόρους της αντιπολίτευσης, το σημαντικό ήταν η εμφάνιση ενός και μόνου υποψηφίου προς αμφισβήτηση της πανρτοδυναμίας Ερντογάν. Το υπόβαθρο της αλεβιτικής πίστης του Κιλιτσντάρογλου, το οποίο προηγουμένως θεωρούνταν σχεδόν ταμπού, δεν προκάλεσε τόσες αντιδράσεις όπως φημολογούνταν ότι θα είχε, και ο ίδιος ο Κιλιτσντάρογλου το εξέφρασε αργότερα ανοιχτά σε μια κίνηση να το καταστήσει μη θέμα.

Τι σημαίνει;

Το γεγονός ότι η διπλωματική κοινότητα στην Άγκυρα έχει αρχίσει να θεωρεί ότι ο Ερντογάν μπορεί να χάσει σημαίνει βασικά δύο πράγματα:

1) Οι πρεσβείες και άλλες αποστολές που εκτιμούν την Τουρκία για τη δική τους διεθνή πολιτική, τόσο στις διμερείς όσο και στις πολυμερείς σχέσεις, θα είναι πιο προσεκτικές στο να βάλουν όλα τα αβγά τους σε ένα καλάθι, δηλαδή να βασίζονται στην υπόθεση της εγγυημένης νίκης του Ερντογάν.
2) Ως αποτέλεσμα, τείνουν να απέχουν από το να σχολιάζουν τα αποτελέσματα των εκλογών στην Τουρκία, υιοθετώντας μια ουδέτερη θέση και μια φρασεολογία του τύπου “αυτόν που προτιμά ο τουρκικός λαός είναι αποδεκτός από εμάς”. Υπάρχουν ήδη σημάδια για αυτό. Ακόμη και η Ρωσία, που ήθελε τον Ερντογάν να παραμείνει στην εξουσία, έχει γίνει πρόσφατα πιο προσεκτική.

Αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν μεταφέρει στον Κιλιτσντάρολγου την ανησυχία της ευρωπαϊκής δεξιάς για τη δέσμευσή του να στείλει τους Σύρους πίσω , κάτι που θα μπορούσε να τους κατευθύνει στην Ευρώπη μέσω άλλων οδών. Αν και αυτό μπορεί να σημαίνει ότι “ο Ερντογάν κρατά τουλάχιστον τους Σύρους στην Τουρκία”, οι διπλωματικές αναφορές που αποστέλλονται από την Άγκυρα υποδηλώνουν ότι οι εκλογικοί άνεμοι αλλάζουν.

Μια άλλη ένδειξη είναι ότι τις τελευταίες εβδομάδες η διπλωματική κοινότητα ρωτά ποιος θα αναλάβει την εξωτερική πολιτική, ποιος θα αναλάβει την οικονομία και πώς θα είναι η κατανομή των καθηκόντων μεταξύ των αντιπροέδρων εάν αλλάξει η κυβέρνηση.

Τα πρώτα σημάδια κατανομής εργασιών

Η περιέργεια των διπλωματικών αποστολών για την κατανομή των καθηκόντων ικανοποιήθηκε εν μέρει με τις δηλώσεις των τελευταίων ημερών.

Για παράδειγμα, ο Κιλιτσντάρολγου κυκλοφόρησε ένα βίντεο με τον μητροπολιτικό δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου στα αριστερά του και τον μητροπολιτικό δήμαρχο της Άγκυρας Μανσούρ Γιαβάς στα δεξιά του. Ο Κιλιτσντάρολγου είπε ότι, εάν εκλεγεί, ο Ιμάμογλου θα είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση καταστροφών, την αστική ενδυνάμωση και τις πολιτικές στέγασης εκτός από τον ρόλο του ως δήμαρχος, ενώ ο Γιαβάς θα είναι υπεύθυνος για τις κοινωνικές πολιτικές, την καταπολέμηση της φτώχειας και την ψηφιακή τεχνολογία εκτός από τον ρόλο του ως δήμαρχος της Άγκυρας.

Η Ακσενέρ ανακοίνωσε επίσης ότι ο οικονομικός της “πρίγκιπας” Μπιλγκέ Γιλμάζ ενδέχεται να είναι υπουργός στον τομέα της οικονομίας, ενώ θα συντονίζει τη δημόσια τάξη ως Αντιπρόεδρος.

Οι διπλωματικές αποστολές στην Άγκυρα είναι πιθανό να έχουν περισσότερες εκθέσεις για να γράψουν στα κεντρικά τους γραφεία την επόμενη εβδομάδα.

Πέτρος Κράνιας

liberal.gr