“Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά”: η πιο επικίνδυνη φράση στον κόσμο των επενδύσεων, προειδοποίησε ο αείμνηστος Sir John Templeton. Ακούγεται συχνά εν καιρώ φούσκας – όπως στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και την περίοδο 2015-2020, όταν οι μετοχές των εταιρειών ανάπτυξης software λογισμικού αποτιμούνταν από 10 έως 20 φορές τα έσοδά τους.

Ποτέ δεν πίστευα ότι έχει κάποια πρακτική χρησιμότητα η περίφημη προειδοποίηση του Templeton. Εάν είσαι ένας έμπειρος “χρονομέτρης” της αγοράς, η επένδυση σε φούσκες μπορεί να πάει μια χαρά. Το κόλπο είναι να προλάβεις να βγεις πριν σκάσει η φούσκα. Η ρήση του Templeton, ένα εγκώμιο στη συντηρητική επένδυση με βάση την αξία, βγαίνει αληθινή μονάχα μερικές φορές – και πάντα εκ των υστέρων.

Ας εστιάσουμε σε μιαν άλλη κοινότοπη ρήση που πιστεύουμε ότι είναι πιο χρήσιμη από εκείνη του Templeton. Την έχει πει ο Herbert Stein, σύμβουλος του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Richard Nixon: “Αν κάτι δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα, θα πάψει να υπάρχει”. Εκ πρώτης όψεως, το tip του Stein είναι απλοϊκό και προφανές – τι αξία μπορεί να ’χει; Κι όμως, το “θα πάψει να υπάρχει” έχει αξία. Μας αναγκάζει να διερωτηθούμε, πότε θα πάψει η τάση, γιατί θα πάψει, και (αν είστε σοβαρός επενδυτής) ποια είναι τα σημάδια που δείχνουν ότι αυτή μια τάση φτάνει στο ταβάνι της και θα αρχίσει η κατηφόρα; 

Σκεφτείτε τα λόγια του Stein καθώς αναλογίζεστε την οικονομική κατάσταση του 2023 και έως το τέλος αυτής της δεκαετίας. Οι τάσεις που μοιάζουν σήμερα ασυγκράτητες, θα ξεθυμάνουν και σβήσουν. Για παράδειγμα, ο πληθωρισμός και τα επιτόκια. Η συμβατική σοφία, αυτή που αψηφούσε τον πληθωρισμό για πολύ καιρό, τώρα ανησυχεί μόνο για τον πληθωρισμό. Επισημαίνει ότι ο κόσμος βρίσκεται ενόψει μιας περιόδου με υψηλά επιτόκια που θα διαρκέσει όσο και η περίοδος των χαμηλών επιτοκίων (2009 έως 2021). Ως επί το πλείστον ακούμε πως τα επιτόκια στο επίπεδο του 5% σηματοδοτούν “επιστροφή στην κανονικότητα”. Η νέα κανονικότητα παρουσιάζεται ως κάτι θετικό, ως επιστροφή στον λογικό καπιταλισμό, στη μετριοπάθεια, στην κοινή λογική, εκεί όπου η υπερβολική μόχλευση αποκλιμακώνεται.

Παρηγοριά μεν, αλλά όχι το μέλλον που έχουμε μπροστά μας. Αφού στο παιχνίδι μπήκε ένας νέος τεχνολογικός επιταχυντής, η γενετική τεχνητή νοημοσύνη. Πριν από πέντε μήνες, η πλειονότητα του κόσμου, ακόμη και αυτοί που παρακολουθούν στενά τις τεχνολογικές εξελίξεις, δεν είχε ακουστά το OpenAI, έναν ιδιωτικό ερευνητικό οργανισμό που ιδρύθηκε από τον Elon Musk και άλλους για να κάνει πιο εύχρηστη την τεχνητή νοημοσύνη. Στις 30 Νοεμβρίου, η OpenAI λάνσαρε στο κοινό την εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης με την ονομασία ChatGPT. Μέσα σε μία εβδομάδα, ένα εκατομμύριο άνθρωποι είχαν εγγραφεί στην πλατφόρμα και η εποχή της τεχνητής νοημοσύνης έμοιαζε ξαφνικά να κινείται με ταχύτητα στροβίλου. 

Τον Μάρτιο, η τέταρτη έκδοση του ChatGPT έδωσε εισαγωγικές εξετάσεις για τις Νομικές Σχολές των ΗΠΑ και συγκέντρωσε βαθμολογία που την έφερε στο 10% των αριστευσάντων στο τεστ, όταν η προηγούμενη έκδοσή του είχε κατρακυλήσει στο 10% του πυθμένα. Μεταξύ αυτών που πιστεύουν στη μετασχηματιστική ισχύ της Τεχνητής Νοημοσύνης συγκαταλέγεται και ο CEO της Microsoft Satya Nadella, ο οποίος υποστηρίζει πως η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι η νέα πλατφόρμα για το εταιρικό software παγκοσμίως.

Ερώτηση: Τι νομίζετε πώς θα κάνει το ChatGPT (και παρόμοιες εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης από την Google, την Amazon κ.ά.) στο μορφωμένο εργατικό δυναμικό; Απάντηση: Θα τους πετσοκόψει. Η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι η μεγάλη βόμβα αποπληθωρισμού που θα πλήξει την παροχή υπηρεσιών. Ο όγκος εργασίας που θα απαιτούσε να ασχοληθούν 20 επαγγελματίες εταιρικής επικοινωνίας ή νομικοί ή προγραμματιστές μεσαίου επιπέδου θα εκτελείται πλέον από τρία ή τέσσερα άτομα που θα χρησιμοποιούν τις εξελιγμένες μελλοντικές εκδόσεις του ChatGPT.

Ναι, η ιστορία έχει δείξει πως το εκτοπισμένο εργατικό δυναμικό βρίσκει άλλη, συχνά καλύτερη, εργασία. Μα αυτό δεν γίνεται αμέσως. Και δεν υπάρχει προηγούμενο για την ταχύτητα και την κλίμακα με την οποία θα πλήξει η γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη την αγορά εργασίας – σύντομα και παντού. Έως και την Ασία, σε χώρες όπως η Ινδία και οι Φιλιππίνες, οι οποίες έχουν χτίσει μεγάλες βιομηχανίες “λευκών κολάρων” ως εξωτερικούς συνεργάτες, με χαμηλό κόστος, όπως για την κωδικοποίηση software. Αλλά η τελευταία εταιρική έκδοση του ChatGPT κοστίζει μόλις 20 δολάρια το μήνα – ποσό κατά πολύ μικρότερο από την αμοιβή των περισσότερων εργαζόμενων σε τηλεφωνικά κέντρα ή άλλα υπεράκτια κέντρα, και η βασική εφαρμογή υπηρεσιών της προσφέρεται δωρεάν.

Έτσι, όσοι πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός και τα υψηλότερα επιτόκια οδηγούνται σε μια νέα κανονικότητα, δεν έχουν λάβει υπόψη τους τον αξίωμα του Herbert Stein για τις τάσεις. Καταλυτικός παράγοντας για την αντιστροφή της τάσης θα είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη, η μεγάλη βόμβα του αποπληθωρισμού. Ιδού μια πρόβλεψη. Τα επιτόκια θα αρχίσουν να υποχωρούν το β’ εξάμηνο του 2023, καθώς ο πληθωρισμός των υπηρεσιών θα μετατραπεί γρήγορα σε αποπληθωρισμό και θα συμπαρασύρει μαζί του τις περισσότερες πληθωριστικές πιέσεις. Δεν θα επιστρέψουμε σε μια νέα κανονικότητα. Τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει μονάχα συνεχής επιτάχυνση και εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Πηγή: Forbes