Κρυπτονομίσματα: Η χώρα που διαθέτει «κρυφό» χαρτοφυλάκιο

Των Iain Martin και Sarah Emerson

Tο Μπουτάν φημίζεται για τα εντυπωσιακά του τοπία, τα μοναστήρια στις βουνοκορφές και τον “δείκτη ευτυχίας” που δίνει προτεραιότητα στην ευημερία των κατοίκων του έναντι της ανάπτυξης. Η οικονομία του Μπουτάν βασίζεται ως επί το πλείστον στη γεωργία και στη δασοκομία, ενώ οι υποδομές του κράτους άρχισαν να υποστηρίζουν την κινητή τηλεφωνία μόλις πριν από δύο δεκαετίες – ως εκ τούτου, δύσκολα μπορεί να συσχετίσει κάποιος το Βασίλειο με την άνθηση και την κατάρρευση των κρυπτονομισμάτων. Και όμως, τον τελευταίο χρόνο, η “πιο ευτυχισμένη χώρα του κόσμου” έχει ρίξει –αθόρυβα– εκατομμύρια δολάρια σε bitcoin, ether και άλλα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία.

Σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα που εξέτασε το Forbes, ο κρατικός επενδυτικός βραχίονας του Μπουτάν, με αξία 2,9 δισ. δολάρια, ήταν πελάτης των χρεοκοπημένων crypto-τραπεζών BlockFi και Celsius – κάτι που ποτέ δεν αποκάλυψε δημοσίως.

Η Druk Holding & Investments, που πήρε το όνομά της από το εθνικό σύμβολο του Μπουτάν, τον μυθολογικό Δράκο του Κεραυνού, διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο εγχώριων περιουσιακών στοιχείων, μεταξύ άλλων: υδροηλεκτρικά εργοστάσια και τη Royal Bhutan Airlines, η οποία διαθέτει πέντε αεροπλάνα. Όταν ιδρύθηκε η Druk το 2007 με βασιλικό διάταγμα του Jigme Khesar Namgyel Wangchuck, στόχος της ήταν να διαφυλάξει τον πλούτο της χώρας για “το μακροπρόθεσμο όφελος των μετόχων της: του λαού του Μπουτάν”. Οι εργαζόμενοι της Druk, οι εταίροι και η ίδια η εταιρεία τη χαρακτηρίζουν ως κρατικό επενδυτικό ταμείο, αν και λειτουργεί περισσότερο σαν κρατική επιχείρηση. Σήμερα, στο χαρτοφυλάκιό της περιλαμβάνονται 21 εγχώριες εταιρείες.

Ωστόσο, από το 2022 –τουλάχιστον– η Druk έχει δημιουργήσει και ένα κρυφό χαρτοφυλάκιο κρυπτονομισμάτων. Η αποκάλυψη έγινε τυχαία, στον απόηχο της περσινής κρίσης στην αγορά των crypto, που προκλήθηκε από την πτώχευση πολλών εταιρειών, όπως η FTX και η Voyager. Δεν είναι σαφές εάν αυτές οι συμμετοχές της Druk συνδέονται με εγχειρήματα εκσυγχρονισμού που συμβαίνουν στο Μπουτάν, όπως η βιομετρική πλατφόρμα ψηφιακής ταυτότητας, πρώτος χρήστης της οποίας ήταν ο 7χρονος διάδοχος του θρόνου. Ωστόσο, η αποκάλυψη αυτή δημιουργεί ερωτήματα για τη σχέση του “απομονωμένου” Βασιλείου του Μπουτάν με το ταραχώδες οικονομικό περιβάλλον των κρυπτονομισμάτων. 

Τον Μάρτιο, οι δικηγόροι της BlockFi, η οποία κατέθεσε αίτηση πτώχευσης τον Νοέμβριο, λίγες ημέρες μετά την FTX, κατήγγειλαν την Druk για αθέτηση πληρωμής ενός δανείου ύψους 30 εκατ. δολαρίων. Στην αγωγή σημειώνεται ότι τον Φεβρουάριο του 2022, το Druk δανείστηκε 30 εκατ. δολάρια σε USD Coin, ένα stablecoin που είναι συνδεδεμένο με το αμερικανικό δολάριο με ισοτιμία 1:1. Η BlockFi υποστήριξε πως η Druk δεν αποπλήρωσε το σύνολο του δανείου, ακόμα και μετά τη ρευστοποίηση της εγγύησης ύψους 1.888 Bitcoin (αξίας 76,5 εκατ. δολαρίων κατά τον επίμαχο χρόνο χορήγησης του δανείου), αφήνοντας ανεξόφλητο ένα ποσό της τάξης των 820.000 δολαρίων.

“Δεν έχουμε να κάνουμε κανένα σχόλιο, καθώς το θέμα με την BlockFi έχει διευθετηθεί. Δεν μπορούμε να σχολιάσουμε περαιτέρω για λόγους εμπιστευτικότητας”, δήλωσε μέσω e-mail στο Forbes ο CEO της Druk, Ujjwal Deep Dahal. Ο Dahal δεν απάντησε μια σειρά ερωτημάτων, όπως για παράδειγμα γιατί η Druk χρειαζόταν 30 εκατομμύρια σε USDC, αν η “διευθέτηση” σημαίνει ότι το δάνειο αποπληρώθηκε και πώς αποκτήθηκαν οι συμμετοχές της σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία.

Οι νομικοί σύμβουλοι της BlockFi δεν απάντησαν σε επανειλημμένα αιτήματα να σχολιάσουν την υπόθεση και το περιεχόμενο της δανειακής σύμβασης με την Druk δεν έχει αποκαλυφθεί. Προς το παρόν, η BlockFi έχει προχωρήσει σε ενέργειες για διεκδίκηση εκκρεμών περιουσιακών στοιχείων μόνο από την Druk.

Μερικούς μήνες νωρίτερα, είχε αποκαλυφθεί πως η Druk ήταν θεσμικός πελάτης της Celsius, μιας από τις μεγαλύτερες crypto-τράπεζες παγκοσμίων, η οποία υπέβαλε αίτηση πτώχευσης τον περασμένο Ιούλιο, επικαλούμενη την κατάρρευση της αγοράς και ορισμένες επενδυτικές αποτυχίες. Τον Οκτώβριο, η Celsius έδωσε στη δημοσιότητα περισσότερες από 14.000 σελίδες με δεδομένα χρηστών, όπως δικαιούχους λογαριασμών, διευθύνσεις και συναλλαγές. Τα έγγραφα αυτά έδειξαν ότι η Druk Holding & Investments, καθώς και ένας λογαριασμός στο όνομα “Druk Project Fund” πραγματοποίησαν δεκάδες συναλλαγές μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου 2022, καταθέτοντας, αποσύροντας και παίρνοντας δάνεια σε Bitcoin, Ether, Tether και άλλα κρυπτονομίσματα. Στο τρίμηνο που παρουσιάζουν τα έγγραφα της Celsius, η Druk απέσυρε περισσότερα από 65 εκατ. δολάρια και κατέθεσε περίπου 18 εκατ.δολάρια σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία.

Η Druk αρνήθηκε να σχολιάσει από πού προήλθαν αυτά τα κεφάλαια και πώς χρησιμοποιήθηκαν. Οι νομικοί σύμβουλοι της Celsius έχουν εκφράσει την πρόθεση να ζητήσουν την “επιστροφή” των καταθέσεων που έγιναν εντός 90 ημερών από την πτώχευσή της, και ενδεχομένως να προβούν σε περαιτέρω νομικές ενέργειες για τις συμμετοχές της Druk.

Η επένδυση δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων της Druk σε crypto θα σηματοδοτούσε μια περίεργη κίνηση για μια εταιρεία χαρτοφυλακίου που θέλει να προωθήσει “δικές της” επιχειρήσεις. Εάν πρόκειται πράγματι για κρατικό επενδυτικό ταμείο, φαίνεται να είναι το πρώτο που έχει άμεσα στην κατοχή του κρυπτονομίσματα. 

Οι διαχειριστές κεφαλαίων εικάζουν εδώ και αρκετά χρόνια ότι τα κρατικά ταμεία αγοράζουν κρυπτονομίσματα. Προς το παρόν, οι μόνες γνωστές συνδέσεις προκύπτουν όταν τα κεφάλαια αυτά εξαγοράζουν μερίδια σε εταιρείες που κατέχουν κρυπτονομίσματα, λέει ο Duncan Bonfield, CEO του Διεθνούς Φόρουμ Κρατικών Επενδυτικών Ταμείων (IFSWF). Για παράδειγμα, το συνταξιοδοτικό ταμείο της νορβηγικής κυβέρνησης –το μεγαλύτερο κρατικό επενδυτικό ταμείο στον κόσμο– είναι μέτοχος στην εταιρεία επιχειρηματικής πληροφόρησης MicroStrategy, με μεγάλες τοποθετήσεις σε Bitcoin που σημαίνει ότι από το 2020 το νορβηγικό ταμείο κατέχει –ακούσια– 600 Bitcoin. Το ταμείο Temasek της Σιγκαπούρης, ύψους 403 δισ. δολαρίων, πιστεύεται ότι κατείχε κρυπτονομίσματα, αλλά διέψευσε τον ισχυρισμό αυτόν πέρυσι.

“Δεν έχουμε δει πραγματικό ενδιαφέρον για τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία και δεν πιστεύουμε ότι το χαρτοφυλάκιο κάποιου από τα μέλη μας περιλαμβάνει κρυπτονομίσματα”, τόνισε στο Forbes ο Bonfield.

Το Βασίλειο του Μπουτάν άνοιξε τα σύνορά του στους ξένους μόλις το 1974, σε μια προσπάθεια να αναπτύξει την οικονομία του μέσω του τουρισμού υψηλού επιπέδου. Πριν το Μπουτάν απαγορεύσει προσωρινά την είσοδο των ξένων επισκεπτών στη χώρα λόγω της πανδημίας, ο τουρισμός συγκαταλεγόταν στις κυριότερες πηγές εσόδων του Μπουτάν, μαζί με την υδροηλεκτρική ενέργεια και τη γεωργία. Μια σειρά από συνεργασίες υποδηλώνουν ότι το Βασίλειο προσδοκούσε σε παρόμοια οφέλη και από τα κρυπτονομίσματα.

Το 2020, η Druk διοργάνωσε μια εκδήλωση με τη συμμετοχή υποστηρικτών του blockchain “για να μάθουν περισσότερα οι ενδιαφερόμενοι στη χώρα μας για την τεχνολογία αυτή” και “να προσελκύσει τα επόμενα χρόνια παράγοντες αυτής της βιομηχανίας μέσω της γνώσης και των επενδύσεων”. Έναν χρόνο μετά, το ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων Ripple ανακοίνωσε ότι συνεργάζεται με το Μπουτάν για την πιλοτική έκδοση ενός “ψηφιακού νομίσματος κεντρικής τράπεζας” με βάση το XRP. Λίγο αργότερα, το Μπουτάν άρχισε να πειραματίζεται με τα NFTs και να εκδίδει carbon credits σε blockchain.

Ούτε η Druk ούτε η Ripple απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με το πιλοτικό πρόγραμμα των ψηφιακών νομισμάτων τους και αν αυτό συνεχίζεται. Η InfraBlocks Technologies, μια τεχνολογική εταιρεία από τη Σιγκαπούρη που συνεργάστηκε για να βοηθήσει το Μπουτάν να αναπτύξει την πλατφόρμα του για τα carbon credits, δήλωσε ότι το project θα ξεκινήσει εντός του έτους. “Έχουμε ολοκληρώσει την πιλοτική εφαρμογή και τη δημιουργία μιας αγοράς για το trading μικρών υδροηλεκτρικών έργων”, επισημαίνει ο Shubhomoy Ray, συνιδρυτής και πρόεδρος της Infrablocks.

Πηγή: Forbes