Του Λέανδρου Ρακιντζή

Με αφορμή το άρθρο μου “Τι συμβαίνει με την Πανεπιστημιακή Αστυνομία” στο Capital.gr της 3-4-2023 και τα σχόλια των αναγνωστών ήλθε στο προσκήνιο της δημοσιότητας, το ζήτημα του πώς υλοποιείται  η υποχρέωση της Πολιτείας για την ακώλυτη παροχή της ανώτατης εκπαίδευσης με την προστασία της δημοσίας ασφάλειας στους πανεπιστημιακούς χώρους, του προσωπικού και της περιουσίας των ΑΕΙ και αν τα μέτρα αυτά είναι αποτελεσματικά ή απαιτούνται πρόσθετα.

Μετά την πτώση της Χούντας και τη με τον ν.1268/1982 θέσπιση του ακαδημαϊκού (κοινώς πανεπιστημιακού) ασύλου, που προηγούμενα ίσχυε εθιμικά, λόγω της ανεπαρκούς νομικής προστασίας αλλά και της διστακτικότητας των πρυτανικών αρχών εξ αιτίας της εσφαλμένης αντίληψης για την έννοια του ασύλου ή για ιδεολογικούς λόγους ή του φόβου αντιποίνων οι οποίοι απέφευγαν να ζητήσουν τη βοήθεια της Πολιτείας για την προστασία των πανεπιστημιακών υποδομών και υπηρεσιών από τις εισβολές αναρχικών, είχε ως αποτέλεσμα τα κεντρικά κτίρια κυρίως των ΕΜΠ, ΕΚΠΑ, ΑΠΘ να έχουν υποστεί σοβαρές καταστροφές από τις επανειλημμένες μετά βιαιοτήτων καταλήψεις πανεπιστημιακών κτιρίων από οργανωμένες μειοψηφίες του αντιεξουσιαστικού χώρου και όχι μόνον. Οι εισβολές των αντιεξουσιαστών συνεχίζονται μέχρι σήμερα κατά πολύ όμως μειωμένες.

Με το ν. 4623/2019 καταργήθηκε το ακαδημαϊκό άσυλο και με το ν.4777/2021 ιδρύθηκε η Πανεπιστημιακή Αστυνομία με σκοπό την αστυνόμευση των πανεπιστημιακών χώρων. Με απόφαση του ΣτΕ κρίθηκαν συνταγματικές οι διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν σε εκτέλεση του νόμου αυτού για την ίδρυση της ΠΑ και έτσι έληξε μεν νομικά το ζήτημα αυτό, αλλά η επαναφορά του πανεπιστημιακού ασύλου παραμένει ως πολιτικό σύνθημα του αριστερού χώρου.

Σαφώς όλα τα πολιτικά κόμματα και οι πολιτικές τάσεις επενδύουν στο φοιτητικό συνδικαλισμό για τη στρατολόγηση οπαδών κυρίως όμως στελεχών, γιατί πολλοί πολιτικοί αναδείχτηκαν μέσω αυτού (γράφουν ιστορία οι παρέες), αλλά και γιατί οι φοιτητικές εκλογές αποτελούν σοβαρό βαρόμετρο των πολιτικών τάσεων που επικρατούν στη χώρα και ως εκ τούτου απέκτησε έντονο πολιτικό χαρακτήρα με συνθήματα και αιτήματα με την καθοδήγηση φοιτητοπατέρων με πολιτικό περιεχόμενο και όχι για ζητήματα φοιτητικά ή επαγγελματικά. Μέσα στο φοιτητικό κίνημα και στους αγώνες του υποκρύπτονται και καλύπτονται διάφοροι αντιεξουσιαστές ενδεχομένως μη φοιτητές, που για πολιτικούς σκοπούς δημιουργούν αναταραχές και καταλήψεις πανεπιστημιακών χώρων, αλλά αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί φοιτητές, που ενδιαφέρονται μόνο για τις σπουδές τους, να μη μετέχουν σε αυτό. Εξάλλου η αναστάτωση που προκαλείται στην κανονικότητα του εκπαιδευτικού έργου εξαιτίας  των ετήσιων φοιτητικών εκλογών με τα τραπεζάκια έξω, τις ντουντούκες και την αφισοκόλληση όλων των ελευθέρων χώρων που διαρκεί κάποιο χρονικό διάστημα, δεν συνάδει με την αποστολή των ΑΕΙ ως εκπαιδευτικών και πνευματικών κέντρων και πρέπει με κοινή συναίνεση όλων των εμπλεκομένων να μπουν κάποιοι ρυθμιστικοί κανόνες, που θα κληθεί εφαρμόσει και η ΠΑ.

Όπως γίνεται συνήθως στη χώρα μας υπάρχει απόκλιση από τον σχεδιασμό μέχρι την υλοποίηση ενός θεσμού, όπως συνέβη με την ΠΑ που υλοποιήθηκε μερικά με πρόσληψη μόνο 600 μελών, που στη διακήρυξη τέθηκε ο όρος να μη φέρουν σε εμφανές σημείο τατουάζ (γιατί;), η τοποθέτηση όμως των περισσοτέρων σε άλλη υπηρεσία είχε σαν αποτέλεσμα την αποψίλωσή της από στελέχη και τη μειωμένη απόδοση της, όπως φάνηκε από την επίθεση των αντιεξουσιαστών στην Πρόεδρο της Φιλοσοφικής Σχολής, που θα μπορούσε να είχε αποτραπεί. Δεν συμφωνώ με την άποψη, ότι η ΠΑ ιδρύθηκε πλασματικά για να γίνουν προσλήψεις από τους πολιτικούς, γιατί αποτελεί ένα χρήσιμο θεσμό, που ισχύει σχεδόν σε όλες τις δυτικές χώρες, που αν λειτουργήσει σωστά θα εδραιώσει τη δημόσια ασφάλεια στους πανεπιστημιακούς χώρους με την προϋπόθεση όμως ότι οι προσληφθέντες θα επιστρέψουν στα αστυνομικά τους καθήκοντα στην ΠΑ και δεν θα επιτρέπονται οι αποσπάσεις σε άλλες υπηρεσίες των μελών της. Ο χρόνος θα δείξει αν υπάρχει πολιτική βούληση για να καταστεί η ΠΑ πιο αποτελεσματική με τη χορήγηση προσθέτων εξουσιών και μέσων, γιατί ως άοπλη και ολιγομελής δεν μπορεί να αντιταχθεί σε μαζικές εισβολές σε πανεπιστημιακούς χώρους ούτε στο οργανωμένο έγκλημα ή στο εμπόριο ναρκωτικών, που επιπολάζει σε αυτούς, αλλιώς θα αποβεί μια βοηθητική υπηρεσία των ΑΕΙ για όλες τις δουλειές.

για τη συνέχεια  Capital