Η φιλοξενία του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου στους Μικρασιάτες από τον Πόντο, τη Βιθυνια καθώς και την Ανατολική Ρωμυλία. «Το μέγα τούτο της τοιαύτης φιλοξενίας των Σμυρναίων έργον θα αντηχήση καλώς και ανά την πανταχού ομογένειάν μας, αφίνομεν να το αισθανθώσιν άι γενναίαι καρδιαί των ομογενών συμπολιτών μας», ανέφερε ο Χρυσόστομος προς τους Σμυρναίους.

Γράφει ο Νίκος Καραμπουρνιώτης, Σύνδεσμος Κωνσταντινοπουλιτών-Μικρασιατών ΡΙΖΕΣ.

Ένα πολύ σημαντικό έγγραφο που αποδεικνύει την ενότητα που είχαν οι Έλληνες της Μικράς Ασίας φέρνει στο φως ο Σύνδεσμος Κωνσταντινοπουλιτών-Μικρασιατών ΡΙΖΕΣ.

Πρόκειται για το εβδομαδιαίο περιοδικό «Ιερός Πολύκαρπος», το οποίο εξεδίδετο υπό την πρόνοια και την επιστασία του ιδίου του Μητροπολίτη Σμύρνης, Χρυσόστομος*,  ο οποίος έγραφε στο συγκεκριμένο θρησκευτικό φύλλο (σ.σ. ήταν κάτι σαν τη «Φωνή Κυρίου» που μοιράζεται κάθε Κυριακή σήμερα στις Εκκλησίες από την Εκκλησία της Ελλάδας αλλά με περισσότερο κοινωνικό και φιλανθρωπικό χαρακτήρα) και το μοίραζε στον κόσμο η Θρησκευτική Αδελφότις “Ευσέβεια”.

 Όπως αναφέρεται σε φύλλα που ήρθαν πρόσφατα στα χέρια του Συλλόγου, το 1912  έκλεισαν τα στενά των Δαρδανελλίων, εξαιτίας κάποιων επεισοδίων (σ.σ. τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς έγινε η ναυμαχία των Δαρδανελίων που αποτέλεσε την πρώτη θαλάσσια ελληνοτουρκική σύρραξη μετά το 1821) με αποτέλεσμα 620 προσκυνητές από τον Πόντο και τη Βιθυνία που είχαν έρθει στη Σμύρνη για προσκύνημα στη Σμύρνη και τουριστική περιήγηση στον αρχαιολογικό χώρο της Εφέσου, να μη μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους.

Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος ζήτησε από το ποίμνιο της Σμύρνης κάτι που με τα σημερινά κοινωνικά δεδομένα θα φαινόταν ακατανόητο. Όλοι οι Σμυρναίοι να φιλοξενήσουν από έναν άνθρωπο στο σπίτι τους για όσο χρόνο απαιτείτο.

Ο  Χρυσόστομος λοιπόν γράφει τα εξής:

“Αγγέλομεν είς το Ορθόδοξον Χριστιανικόν πλήρωμα, ότι ένεκα του αποκλεισμού των στενών των Δαρδανελλίων, προσκυνηταί καταγομένοι των Μικρασιατικών χωρών Βιθυνίας και Πόντου, ανερχόμενοι δε άχρις ώρας είς 620 ηναγκάσθησον να αποβώσιν εις την ξηράν και ήδη ευρίσκονται εντάυθα στερημένοι οιασδήποτε προστασίας.

Ως γνωστόν οι προσκυνηταί αποτελούσι συνήθως τους ευπορώτερους και ευσεβεστέρους των χωρίων της ομογένειας μας. Πλην δαπανήσαντες όλας των τας προμήθειας είς την μακράν των οδοιπορίαν ,χρήζουσιν αντιλήψεως και στέγης, ίνα διαμείνωσιν επί τινας ημέρας, μέχρις ου ανοιγωσιν οι δρόμοι και κυκλοφορήσωσι τα ατμόπλοια και οδηγήσωσιν αυτούς εις τα μεμακρυσμένας εστίας των.

Και νυν απευθύνομεν θερμοτάτην εκκλησιν και παράκλησιν προς τους φιλόξενους και φιλόθρησκους Σμυρναίους, όπως έχοντες την ευσεβή επιθυμίαν να φιλοξενήσωσιν εκάστη οικογένειαν ανά έναν προσκυνητήν επί τινας ημέρας και διαμοιρασθή τον επιούσιον τις άρτον μετά των εν λόγω ξένων,να προσέλθωσιν εις την Ιεράν Μητρόπολιν από τις 1ης μ.μ. της αύριον και να παραλάβωσιν ον αν εγκρίσωσιν,εκπληρούντες ούτω θείαν του Σωτήρος εντολήν,ειπόντος”ξένος ημήν και συνηγάγετέ με”.

Οπόσον το μέγα τούτο της τοιαύτης φιλοξενίας των Σμυρναίων έργον θα αντηχήση καλώς και ανά την πανταχού ομογένειάν μας, αφίνομεν να το αισθανθώσιν άι γενναίαι καρδιαί των ομογενών συμπολιτών μας.

Οι βουλώμενοι εκ των πλουσιωτέρων να επιδείξωσιν εμπράκτως και κατ αλλων τρόπον την αρετήν της φιλοξενίας των δύναται να αποστείλωσιν προς την Ι.Μητρόπολιν ότι αν προαιρώνται χρηματικόν ποσόν.

Εν Σμύρνη τη 7η Απριλίου 1912

Ο Σμύρνης Χρυσόστομος εκ της Ι.Μητροπόλεως.”

Όπως αναφέρεται σε άλλο σημείο της συγκεκριμένης έκδοσης, οι Σμυρναίοι φτωχοί και πλούσιοι έτρεξαν να βοηθήσουν και ξεκίνησαν με το να πλένουν και να καθαρίζουν τα φορέματα των γυναικών και των ανδρών!

Ο άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης

*Ο Χρυσόστομος Καλαφάτης (Τρίγλια Μικράς Ασίας, 8 Ιανουαρίου 1867 – Σμύρνη, 27 Αυγούστου 1922) ήταν Έλληνας Μικρασιάτης επίσκοπος και θεολόγος ο οποίος διετέλεσε Μητροπολίτης Δράμας και Σμύρνης. Είναι άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και η μνήμη του τιμάται την Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.

Την περίοδο 1902-1910 ήταν Μητροπολίτης Δράμας και Φιλίππων με σημαντική δράση στον Μακεδονικό Αγώνα και με πρωτοβουλίες για τη δημιουργία πολλών ελληνικών εκπαιδευτηρίων. Από το 1910 έως και τον μαρτυρικό του θάνατο διετέλεσε Μητροπολίτης Σμύρνης επιδεικνύοντας μέριμνα για τον αθλητισμό, την παιδεία και την κοινωνική πρόνοια της πόλης.

Αρνήθηκε να εγκαταλείψει το ποίμνιό του, παρά την προσφορά ασφαλούς διαφυγής σε αυτόν από τις Μεγάλες Δυνάμεις, και κατακρεουργήθηκε από τον φανατισμένο τουρκικό όχλο κατά την ανακατάληψη της Σμύρνης από τον τουρκικό στρατό στη Μικρασιατική Καταστροφή, στις 27 Αυγούστου 1922, μετά από εντολή του Νουρεντίν πασά. Το 1993 κατετάγη στο αγιολόγιο της Εκκλησίας μαζί με όλους τους μάρτυρες της Μικρασιατικής Καταστροφής, με απόφαση της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Το απολυτίκιο

Μέγαν μάρτυρα ἡ Ἐκκλησία, μέγαν ἥρωα το ἔθνος σύμπαν, τόν τῆς Σμύρνης ὑμνοῦμεν Χρυσόστομον. Καὶ γαρ γενναίως ἀθλήσας ὑπέμεινεν ὑπέρ πατρίδος και πίστεως θάνατον. Ἱεράρχου τε ὑπόδειγμα ἑαυτον ἀνέδειξε, τον στέφανον λαβών τον ἀμαράντινον.