Με τη συμφωνία που ανακοινώθηκε στο Πεκίνο την περασμένη Παρασκευή για την αποκατάσταση των σχέσεων του Ιράν με την Σαουδική Αραβία, η Κίνα εκτοξεύθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για τα μεσανατολικά πράγματα. Όμως χθες ήταν η σειρά της Ρωσίας να υπενθυμίσει τον δικό της ρόλο στην περιοχή.

Δώδεκα χρόνια ακριβώς μετά το ξέσπασμα της συριακής κρίσης, ο πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ πραγματοποίησε επίσκεψη στη Μόσχα, το κύριο διεθνές στήριγμά του, συνοδευόμενος από τον υπουργό Άμυνας και άλλους αξιωματούχους. Στη συνάντησή του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν ο Άσαντ είχε την ευκαιρία να επισημάνει ότι η θέση της Ρωσίας στα ζητήματα που τον αφορούν “παρέμεινε αμετάβλητη, παρά τη διεξαγωγή της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης”, χρησιμοποιώντας τη ρωσική φρασεολογία σχετικά με την εισβολή στην Ουκρανία. Και φυσικά ανταπέδωσε εκφράζοντας την υποστήριξή του στο “δικαίωμα της Ρωσίας να υπερασπίζεται την εθνική της ασφάλεια”.

Οι δύο ηγέτες συζήτησαν “θέματα διμερούς συνεργασίας σε ποικίλους τομείς, καθώς και τις εξελίξεις στο περιφερειακό και διεθνές πεδίο”. Προφανώς σε αυτές περιλαμβάνεται η νέα πραγματικότητα που προκύπτει μετά τη συμφωνία του Πεκίνου, η οποία, με το να υποβαθμίζει την “ιρανική απειλή”, δίνει περαιτέρω ώθηση στις διαδικασίες επανεισδοχής της Δαμασκού στην “αραβική οικογένεια”. Άλλωστε η “διπλωματία των σεισμών” οδήγησε μετά τις 6 φεβρουαρίου σε πύκνωση των επαφών, με τους υπουργούς Εξωτερικών της Ιορδανίας και της Αιγύπτου να είναι οι τελευταίοι που επισκέφθηκαν αυτό τον μήνα (πρώτη φορά από το 2011) τη Δαμασκό.

Όμως οι διαδικασίες αυτές φέρνουν τον Άσαντ αντιμέτωπο και με πιέσεις – εξ ού και η σπουδή του να υπενθυμίσει τα στηρίγματα που διαθέτει στον Βορρά. Δημοσίευμα της Wall Street Journal αναφέρει ότι σε πολυμερείς συνομιλίες, των οποίων αρχικά ηγήθηκε η Ιορδανία, τα αραβικά κράτη προτείνουν στη Συρία βοήθεια ύψους αρκετών δισεκατομμυρίων για την μεταπολεμική ανοικοδόμηση της χώρας και υπόσχονται να ασκήσουν την επιρροή τους στις ΗΠΑ και την Ε.Ε. για την άρση των κυρώσεων κατά της Δαμασκού. Όμως οι όροι που θέτουν αφορούν την συνεργασία του Άσαντ με τη συριακή αντιπολίτευση, το “φρενάρισμα” της ιρανικής παρουσίας στην Συρία, την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου ναρκωτικών και την επιστροφή Σύρων προσφύγων υπό την προστασία αραβικών στρατευμάτων. Το τελευταίο θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για τον Άσαντ να το αποδεχθεί.

Υπενθυμίζεται ότι παράλληλα με την επίσκεψη του Σύρου προέδρου, από χθες Τετάρτη μέχρι και σήμερα έχει προγραμματισθεί στη Μόσχα η πρώτη τετραμερής συνάντηση Ρωσίας, Συρίας, Τουρκίας και Ιράν σε επίπεδο υφυπουργών Εξωτερικών για “τεχνικές συνομιλίες” προετοιμασίας πολιτικά αναβαθμισμένων επαφών. Στο επίκεντρο των συζητήσεων έχει τεθεί η “καταπολέμηση της τρομοκρατίας”, ήτοι η κοινή ανησυχία που προκαλεί ο έλεγχος της βορειοανατολικής Συρίας από Κούρδους μαχητές, με την υποστήριξη 900 Αμερικανών στρατιωτών.

Την ίδια στιγμή, στη Θάλασσα του Ομάν πραγματοποιούνται από χθες έως και την Κυριακή κοινές ναυτικές ασκήσεις της Ρωσίας, της Κίνας και του Ιράν, όπως είχε συμβεί και τα έτη 2019 και 2022, με σενάριο που περιλαμβάνει βολές πυροβολικού και επιχειρήσεις απελευθέρωσης κατειλημμένων σκαφών.

Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Τζον Κίρμπι επιχείρησε να υποβαθμίσει τη σημασία του γεγονότος, λέγοντας ότι “όλα τα έθνη πραγματοποιούν ασκήσεις”, αλλά πάντως η Ουάσιγκτον παρακολουθεί προσεκτικά τη συγκεκριμένη.

Το μήνυμα πάντως που στέλνουν και οι τρεις συμμετέχουσες χώρες δεν είναι αμελητέο. Η Ισλαμική Δημοκρατία στηρίζει με την κίνηση αυτή τη διαδικασία εισδοχής του στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης. Η Ρωσία προβάλλει τη μη απομόνωσή της, παρά τις εις βάρος της δυτικές κυρώσεις. Αμφότερες αποδεικνύουν ότι η σύμπραξή τους (που αποτυπώθηκε και με την αποστολή ιρανικών drones για το μέτωπο της Ουκρανίας) δεν είναι ευκαιριακή. Η δε Κίνα προσπαθεί να αποσείσει την εντύπωση ότι οι διπλωματικές της πρωτοβουλίες στη Μέση Ανατολή έχουν σαφή όρια, στον βαθμό που η Λαϊκή Δημοκρατία δεν έχει το στρατιωτικό αποτύπωμα (κυρίως τη ναυτική ισχύ) που θα της επέτρεπε να εγγυηθεί την ασφάλεια της περιοχής.

capital.gr