Κατά την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στην Αθήνα, ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, προέβη σε μία επαινέσιμη κίνηση υψηλού συμβολισμού.

Ετίμησε την μνήμη των 12 εμπνευσμένων Ελλαδιτών και Κυπρίων πατριωτών, που πριν από 70 χρόνια έδωσαν τον Όρκο για την ανάληψη ενόπλου αγώνα αποτινάξεως του Αγγλικού ζυγού και Ενώσεως της Κύπρου μετά της μητρός Πατρίδος Ελλάδος.

Η σεμνή τελετή έλαβε χώραν στο Πολεμικό Μουσείο, Πνευματική κιβωτό της Ελληνικής Ιστορίας, όπου περίοπτη θέση καταλαμβάνει η μαρτυρική Κύπρος.

Από το ιστορικό αυτό γεγονός αντλώ δύο σπουδαία μηνύματα.

Σ’ εκείνη τη φάση συνεργάστηκαν με αγαστή σύμπνοια και αγάπη, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ’ και ο Αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Γρίβας. Το γεγονός αυτό εξέθρεψε και εγιγάντωσε την ΕΟΚΑ και τον θρύλο του Διγενή.

Επίσης, καθοριστικό ρόλο στην προετοιμασία και την πολλά υποσχόμενη έκβαση του Αγώνος διεδραμάτισαν οι αδελφοί Σάββας και Σωκράτης Λοϊζίδης, παρότι ζούσαν στην Αθήνα εξόριστοι από τους άτεγκτους αποικιοκράτες, λόγω της μαχητικής δράσης τους για την Ένωση.

Έσονται τα παραδείγματα αυτά σηματωροί του νέου Προέδρου στο δύσκολο έργο του.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, πιστός στον Όρκο του, ανέβαινε περήφανα το ικρίωμα της αγχόνης ο ιδανικός έφηβος ποιητής, αγωνιστής, Ευαγόρας Παλληκαρίδης.

Σε βαθειά γονυπεσία προσκυνώ το φυλακισμένο μνήμα του και καταθέτω την Παρακαταθήκη του όπως την βιώνω έκτοτε.

Το πασίγνωστο και μελοποιημένο ποίημά του «Θα πάρω μιάν ανηφοριά» άφησε στο θρανίο του Γυμνασίου, σαν αποχαιρετισμό στους συμμαθητές του όταν πήρε την απόφαση ν’ ανέβει αντάρτης στο βουνό. Σ’ αυτό, ξεκαθάριζε ότι εγκαταλείπει το σχολείο και την οικογένειά του για ν’ αγωνιστεί για την Ένωση, τους καλούσε να τον ακολουθήσουν για να βρουν την Λευτεριά και διατράνωνε την απόφαση να δώσει ακόμα και τη ζωή του γι’ αυτήν.

Λίγο μετά τα μεσάνυχτα και πριν ανατείλει η 14^η Μαρτίου 1957 κρεμάστηκε ο Βαγορής.

Το τελευταίο γράμμα του προς την μεγάλη του αδελφή, λίγες μόνον ώρες πριν κερδίσει με τη ζωή του το διαβατήριο του αιώνιου Νέου Έλληνα, είναι συνταρακτικό και το αντιγράφω με σεβασμό.

«Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου»

13 Μαρτίου 1957, Ώρα 7.30 μ.μ.
Η πιο όμορφη ώρα.
Μη ρωτάτε γιατί.

Αγγελούδι δεν είναι
μ’ αγγελούδι όμως μοιάζει
μια μικρή μπεμπεκούλα
δέστε πώς με κοιτάζει!

Στην αθώα ματιά της
κάποια αχτίδα πλανιέται
κι’ έν’ αστέρι πανούργο
λες μαζί της γεννιέται.

Ναι το ξέρω – καθένας μας
έτσι αθώος γεννήθηκε∙
μα…. καθένας πλανήθηκε
στα πυκνά τα σκοτάδια
κι’ όταν -φευ- το θυμήθηκε
η καρδιά του ήταν άδεια∙
κι’ ίσως νάταν αργά.

Ναι, όλοι γεννηθήκαμε τόσο αθώοι, όπως η βαφτιστική μου. Κι’ όλοι αλλάξαμε. Λυπάμαι πολύ που δεν πρόλαβα να τη βαφτίσω, μα δεν πειράζει. Μπορείς να το κάμης και συ, και σαν μεγαλώση φρόντισε συ γι’ αυτήν και ρώτησέ την….. γιατί έκλαψε όταν την φίλησα;

Τ’ όνομα που θα της δώσης θέλω νάναι πεντασύλλαβο…. και να θυμίζη εκείνην, για την οποία ήρθα ώς εδώ. Να θυμίζη εκείνην για την οποία έγραψε ο ποιητής Σολωμός το πιο όμορφο τραγούδι του. Εκείνην, την οποίαν κάθε άνθρωπος επιθυμεί πιο πολύ απ’ όλα.
Κατάλαβες αδελφή μου;

Κατά τα άλλα μη λυπάστε. Ίσως να είναι μια δίκαιη τιμωρία. Ίσως ο Θεός να θέλη να μας δοκιμάση. Πάντα υπάρχει ελπίδα. Λυπούμαι που θ’ αφήσω πίσω κάποια πρόσωπα αγαπημένα. Λυπούμαι που θα τα λυπήσω. Μα δεν πειράζει.
Γεια σου, μεγάλη μου αδελφή. Δεν θα γελάσουμε ξανά, λέγοντας πελλάρες. Δεν θα μιλήσουμε ούτε και τα σοβαρά μας. Το κάθε τι γεννιέται και πεθαίνει. Τι σήμερα, τι αύριο;
Γεια σας FOR EVER?
Σας φιλώ όλους…. γραπτώς και εξ αποστάσεως.

ΕΥΑΓΟΡΑΣ

Όσες φορές κι αν το διαβάσω, βουρκώνω. Κι όμως δεν είχα καταφέρει να κατανοήσω τόσα χρόνια γιατί, αυτός ο μάγος του χειρισμού της Ελληνικής γλώσσας, έγραψε δύο αγγλικές λέξεις και μάλιστα με κεφαλαία. Κι ένα ερωτηματικό!

Η μόνη εξήγηση που μπορώ να δώσω είναι πως ακόμη και μέσα απ’ αυτό το γράμμα ήθελε να δώσει μία αποστομωτική απάντηση στον υπερφίαλο Άγγλο που εξεστόμισε το υπεροπτικό Never για τα δίκαια της Κύπρου. Απόδειξη τούτου είναι πώς η μνήμη του Ευαγόρα Παλληκαρίδη παραμένει ανεξίτηλη στο Εθνικό υποσυνείδητο και ο Αγώνας του συνεχίζεται, με αυτόν περήφανο Σημαιοφόρο.

Με εκτίμηση

Νίκος Ερρίκου Ιωάννου