Όπως δεν είναι ίδιοι όλοι οι Ελληνοκύπριοι, δεν είναι ίδιοι και όλοι οι Τουρκοκύπριοι.

Γράφει ο Σενέρ Λεβέντ

Ο φίλος μου που έμεινε οκτώ μήνες στις φυλακές στον νότο, μου είπε ότι είναι πολύ καλύτερες από τον βορρά οι συνθήκες στις φυλακές στον νότο, όμως έχει παράπονα για τη συμπεριφορά της Αστυνομίας και των δεσμοφυλάκων.

«Μας συμπεριφέρονται έτσι επειδή είμαστε Τουρκοκύπριοι», λέει. «Πώς δηλαδή», τον ρώτησα. «Για παράδειγμα», μου είπε, «ήμουν άρρωστος, έπασχα από προστάτη, έπρεπε να πάω στον γιατρό. Με πήραν στο νοσοκομείο. Ο λοχίας που με συνόδευε είπε γελώντας στον γιατρό: ‘Βάλε στον πισινό του το μεγάλο σου δάχτυλο, όχι το μικρό’. Το κατάλαβα επειδή ξέρω ελληνικά και κατόπιν τούτου είπα: ‘Βάλε το δάχτυλό σου στον δικό του πισινό’. Και ύστερα αρνήθηκα να εξεταστώ».

Από τη μία μου τα διηγείτο αυτά και από την άλλη διερωτώντο «πώς θα κάνουμε ειρήνη σε αυτό το νησί». Πρώτη φορά μιλούσε έτσι ο φίλος μου, ο οποίος θεωρούσε υπεύθυνη την τουρκική πλευρά για όλα όσα συνέβησαν στη χώρα μέχρι σήμερα και κατηγορούσε την Τουρκία. Ήταν ένθερμος υποστηρικτής της ομοσπονδιακής λύσης. Βρέθηκε στην πρώτη γραμμή σε πολλές διαδηλώσεις για την ειρήνη.

Όμως, τον είχε πειράξει πολύ και το γεγονός ότι ο Ελληνοκύπριος δικαστής στο δικαστήριο του είπε ότι «δεν είσαι πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ήρθες από την κατεχόμενη περιοχή».

Οι Ελληνοκύπριοι, που βίωσαν τη μεγαλύτερη τραγωδία στην ιστορία τους το 1974, μπορεί να είναι δυσαρεστημένοι με τους Τουρκοκύπριους που πήραν τα εδάφη τους, κάθονται στα σπίτια τους και δεν αφήνουν από τα χέρια τους τη σημαία του εθνικισμού. Μπορεί και να τους μισούν. Μπορεί να νιώθουν εχθρότητα. Όμως, πρέπει να διαχωρίζονται κάποια πράγματα. Όπως δεν είναι ίδιοι όλοι οι Ελληνοκύπριοι, δεν είναι ίδιοι και όλοι οι Τουρκοκύπριοι. Υπάρχουν σοβινιστές. Υπάρχουν εθνικιστές. Υπάρχουν φασίστες. Υπάρχουν ρατσιστές.

Και υπάρχουν και κάποιοι που δεν έφαγαν δικαιώματα, υπερασπίζονται την ισότητα και τη δικαιοσύνη και αγωνίζονται για την ενωμένη Κύπρο.

Δυσαρεστούνται πολύ ειδικά αυτοί όταν βρεθούν αντιμέτωποι με άδικες κακές συμπεριφορές στον νότο. Δεν τις διηγούνται για να μην πληγεί η ειρήνη. Όμως, οι ελπίδες για ειρήνη και συμβίωση δέχονται πλήγμα και αποδυναμώνονται. Ας είναι τα μεμονωμένα περιστατικά στον δρόμο, όμως μήπως δεν πρέπει να συμπεριφέρονται πιο προσεχτικά σε αυτό το θέμα οι επίσημες αρχές;

Μου διηγήθηκε μη ευχάριστα πράγματα και ένας φίλος, ο οποίος εργάστηκε σε μια οικοδομή στον νότο. Ήταν ψηλά, πάνω στις σκαλωσιές, λέει. Όμως, δεν υπήρχε κανένα απολύτως μέτρο προστασίας του σε περίπτωση που έπεφτε. Ένας Ελληνοκύπριος συνάδελφος φώναξε σε έναν άλλον Ελληνοκύπριο, λέγοντας: «Βάλτε ένα εμπόδιο κάτω». Και εκείνος που βρισκόταν κάτω του είπε: «Άσε, αν πέσει ας πέσει, δεν είναι Τούρκος;» Από εκείνη την ημέρα δεν ξαναπήγε στη δουλειά εκεί.

Δεν είναι πολύ μεγάλος ο αριθμός των Τουρκοκυπρίων, που βλέπουν την αλήθεια στην Κύπρο μετά το 1974 και αξιολογούν αντικειμενικά όσα συμβαίνουν χωρίς να είναι όμηροι εθνικιστικών αισθημάτων. Όμως, επιδεικνύουν σοβαρή αντίσταση κατά εκείνων που τάσσονται υπέρ της μόνιμης διχοτόμησης και γιορτάζουν ακόμα την 20ή Ιουλίου. Προσπαθούν να χώσουν την αλήθεια στο μάτι όσων δεν τη βλέπουν.

Οι κρατούντες το καθεστώς τους αποκαλούν «οπαδούς των Ελληνοκυπρίων, προδότες της πατρίδας». Η Τουρκία τους φακελώνει και τους βάζει στη μαύρη λίστα. Δεν πρέπει να στηρίξουμε όλοι μας αυτούς τους ειρηνόφιλους, προοδευτικούς και θαρραλέους ανθρώπους;

Η ελληνοκυπριακή πλευρά ακόμα δεν έχει μιαν σοβαρή «πολιτική ασφάλειας» έναντι των Τουρκοκυπρίων που δεν νιώθουν ασφαλείς ακόμα χωρίς την Τουρκία. Νομίζω πως δεν δίδουν πολλή σημασία σε αυτό.

Όμως, τον τελευταίο καιρό κλονίστηκε η εμπιστοσύνη των Τουρκοκυπρίων έναντι της Τουρκίας. Η κοινότητα έπεσε σε ένα τέτοιο κενό που ψάχνει λιμάνι να καταφύγει. Αυτό το λιμάνι δεν είναι η Τουρκία. Είναι η Κυπριακή Δημοκρατία.

Καταλαβαίνουν όλοι πολύ καλύτερα τώρα την αξία του να είναι κανείς πολίτης αυτής της δημοκρατίας. Δεν έχει κανείς καμία αμφιβολία πλέον ότι η Τουρκία μας ανάλωσε. Θέλουν να ζήσουν μαζί με τους Ελληνοκύπριους χωρίς απολύτως κανένα αίσθημα ανασφάλειας. Όμως, υπάρχουν ακόμα κάποιοι που δεν μπόρεσαν να απαλλαχτούν από την επίδραση της δεκαετίας του 1960. Υπάρχουν κάποιοι που όταν τους υπενθυμίσουμε την τουρκική θηριωδία το 1974, λένε «όμως μας έκαναν και εκείνοι πολλά». Σε αυτό ακριβώς το σημείο αναλογεί πολλή δουλειά στις επίσημες αρχές στον νότο.

Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να προσαγάγουν στη δικαιοσύνη και να τιμωρήσουν τους Ελληνοκύπριους δολοφόνους που συμμετείχαν στα ομαδικά εγκλήματα το 1974. Μήπως δεν τους τιμωρούν επειδή δεν τιμώρησε η τουρκική πλευρά τους Τούρκους δολοφόνους; Πολύ λάθος.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν δίκασε και τους φασίστες πραξικοπηματίες του 1974. Οι επίσημοι στην τουρκική πλευρά γιορτάζουν την 20ή Ιουλίου, όμως και οι επίσημοι στον νότο μνημονεύουν τον Γρίβα και δεν αφιερώνουν πολύ χώρο στα σχολικά βιβλία για το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου που άνοιξε τον δρόμο στην εισβολή.

Δεν προβαίνουν σε αυτοκριτική για τα λάθη κατά τη δεκαετία του 1960. Αναφερόμαστε σε μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, όμως εκείνοι που πρέπει πρώτα και κύρια να εμπνεύσουν αυτήν την εμπιστοσύνη στην άλλη πλευρά δεν το κάνουν. Αυτή η εμπιστοσύνη πρέπει να επιτευχθεί πρώτα απ’ όλα στην καρδιά και στο μυαλό.

Η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να στηρίξει πιο πολύ από κάθε άλλη φορά τις φιλειρηνικές δυνάμεις στον βορρά. Αυτή η δημοκρατία πρέπει να αγκαλιάσει και εκείνους που εκδιώχθηκαν από την Τουρκία μετά που πέρασαν την κατοχή στη δική τους πατρίδα.

Πηγή: Πολίτης