Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αυξάνει την επιρροή του στην Τουρκία

Από τον Σάββα Καλεντερίδη

Η πολιτική του εκκρεμούς, που ακολουθεί ο Ερντογάν, μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον έχει τους δικούς της κινδύνους, για τους οποίους μιλά ο Zulfikar Dogan σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στο ahvalnews και ακολουθεί:

«Ο πρόεδρος Ερντογάν, ο οποίος προετοιμάζεται για μια ριζική αλλαγή στην πολιτική του για τη Συρία ύστερα από 11 χρόνια, δήλωσε ότι, σε αντίθεση με προηγούμενες δηλώσεις του, δεν αποτελεί στόχο της Τουρκίας η ήττα ή η ανατροπή του Ασαντ, ενώ ο Τσαβούσογλου είπε ότι δεν υπάρχουν όροι στον διάλογο με τη Συρία.

Σε όλες τις δημοσκοπήσεις η μεγαλύτερη αντίδραση στην κυβέρνηση μετά την οικονομία αφορά τη συριακή πολιτική και τα εκατομμύρια των Σύρων προσφύγων που ζουν στη χώρα. Ο πρόεδρος Ερντογάν, μετά τη συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν στο Σότσι, στις 5 Αυγούστου, δήλωσε ότι ο Πούτιν τού πρότεινε η Τουρκία να κάνει διάλογο με το καθεστώς στη Συρία. Υστερα από αυτή τη δήλωση, άρχισαν οι δηλώσεις προσέγγισης με τη Συρία από το μέτωπο του κυβερνώντος κόμματος.

Οι δηλώσεις που έγιναν δείχνουν ότι η κυβέρνηση στοχεύει να περιορίσει πλήρως την απειλή PYD-YPG-SDG στη βόρεια Συρία. Ενώ ο Ερντογάν απαιτεί την υποστήριξη του Πούτιν σε αυτό το θέμα, χωρίς να αναφέρει τις τζιχαντιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις, παραπονιέται ότι το Ιράν και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν τον υποστηρίζουν.

Ωστόσο, η κυβέρνηση της Δαμασκού, η Ρωσία, οι ΗΠΑ, το Ιράν, η Ε.Ε., οι χώρες του Κόλπου και η Αίγυπτος θεωρούν ως τρομοκρατικές οργανώσεις την Αλ Νούσρα, την Αλ Κάιντα, τη Χαγιάτ Ταχρίρ Σαμ (HTS), άλλες τζιχαντιστικές οργανώσεις και τον υποστηριζόμενο από την Τουρκία Εθνικό Συριακό Στρατό (SMO), που προέκυψε από την αναδιάρθρωση του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (FSA).

Θεωρούν ότι η επιβίωση αυτών των οργανώσεων, που έχουν φωλιάσει στην επαρχία Ιντλίμπ και σε άλλες περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, διασφαλίζεται από την υποστήριξη της Τουρκίας. Ο υπουργός Εξωτερικών Τσαβούσογλου από την πλευρά του υποστηρίζει ότι ο Εθνικός Συριακός Στρατός και άλλες οργανώσεις, τις οποίες περιγράφει ως “δημοκρατική συριακή αντιπολίτευση”, “δεν πρέπει να θεωρούνται τρομοκρατικές οργανώσεις” από την κυβέρνηση Ασαντ.

Μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση ήταν αυτή που εμπόδιζε τη Ρωσία και τον συριακό στρατό να προχωρήσουν σε συνολική επιχείρηση στο Ιντλίμπ και να εκκαθαρίσουν τους τζιχαντιστές από εκεί. Στο σημείο που έχουμε έλθει, σε περίπτωση πιθανής συμφιλίωσης Ασαντ – Τουρκίας, γίνεται κατανοητό ότι τα σοβαρότερα προβλήματα για την Τουρκία θα είναι οι τζιχαντιστικές ομάδες στο Ιντλίμπ και οι δυνάμεις του λεγόμενου “Εθνικού Συριακού Στρατού”, που υποστηρίζεται από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Είναι δε δυνατόν να πει κάνεις ότι, σε περίπτωση συμφωνίας Συρίας – Τουρκίας, αυτές οι ένοπλες οργανώσεις θα στραφούν προς την Τουρκία και θα γίνουν απειλή για την ασφάλεια.

Ο ηγέτης του MHP, Μπαχτσελί, ο εταίρος της κυβερνώσας συμμαχίας, ο οποίος το προηγούμενο διάστημα έλεγε ότι “το τουρκικό έθνος θα πρέπει να σχεδιάσει την είσοδο στη Δαμασκό, εάν χρειαστεί. Κάψτε τη Συρία, κατεδαφίστε το Ιντλίμπ, ρίξτε τον Ασαντ”, μετά τις νέες δηλώσεις εκπροσώπων του Ερντογάν και του AKP άλλαξε στάση.

Αυτή η ριζική αλλαγή στάσης, που ήρθε 11 χρόνια μετά την επιθετική στάση της κυβέρνησης εναντίον του Ασαντ, δείχνει ότι η κυβέρνηση αναζητά μια έκτακτη διέξοδο μπροστά στη σοβαρή διάσταση του προβλήματος.

Ανακοινώθηκε ότι μια αντιπροσωπία, η οποία θα περιλαμβάνει τον πρόεδρο του κόμματος Vatan, Doğu Perinçek, και τον Ethem Sancak, ο οποίος παραιτήθηκε από το AKP και εντάχθηκε στο κόμμα Vatan, “εν γνώσει της κυβέρνησης και της Μόσχας”, θα μεταβεί στη Δαμασκό για να συναντηθεί με τον Ασαντ και σε μια διαμεσολάβηση. Εννοείται ότι εκπρόσωπος του Ερντογάν στην αντιπροσωπία θα είναι ο Εθέμ Σαντζάκ, ο οποίος είχε πει πριν από την παραίτησή του από το ΑΚΡ: “Είμαι ερωτευμένος με τον Ερντογάν”.

Ενώ ο Τσαβούσογλου είπε ότι “δεν μπορεί να υπάρξουν όροι” για διάλογο με τη Συρία, στα κυβερνητικά μέσα δημοσιεύονται άρθρα που περιλαμβάνουν τους όρους και τις απαιτήσεις του Ασαντ:

• Απόδοση του ελέγχου του αυτοκινητοδρόμου Μ4 στον συριακό στρατό.

• Επιχείρηση του συριακού στρατού στο Ιντλίμπ και εκκαθάρισή του από τους τρομοκράτες τζιχαντιστές.

• Ελεγχος όλων των συνόρων με την Τουρκία από τον συριακό στρατό.

• Να μεταφέρει τα σύνορα Τουρκίας – Συρίας στον συριακό στρατό.

• Ελεγχος των συνοριακών εισόδων από τη συριακή διοίκηση.

Όμως όλοι αυτοί οι όροι σημαίνουν ότι θα αποχωρήσει ο τουρκικός στρατός από το έδαφος της Συρίας.

Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας Φαϊζάλ Μικντάτ, ο οποίος συναντήθηκε με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στη Μόσχα, δήλωσε ότι προϋπόθεση για τον διάλογο με την Τουρκία είναι να τερματιστεί η παρουσία των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στη Συρία και να αποσυρθούν οι Τούρκοι στρατιώτες. Το πιο κρίσιμο θέμα, στο οποίο ο Λαβρόφ και ο Μικντάτ δήλωσαν ότι “συμφώνησαν”, είναι ότι τίθενται κατά μιας νέας στρατιωτικής επιχείρησης στη Συρία που ανακοίνωσε ο Ερντογάν και ότι αυτό δεν θα το επιτρέψουν.

Αυτή η εξωτερική πολιτική, για την οποία η Τουρκία πλήρωσε βαρύ τίμημα, θα συνεχίσει να είναι το πιο φλέγον πρόβλημα ασφάλειας για τα επόμενα χρόνια, ειδικά με τα εκατομμύρια των αιτούντων άσυλο παράνομων μεταναστών-προσφύγων που έρχονται από τη Συρία.

Φαίνεται ότι ο πρόεδρος Ερντογάν, ενώ ετοιμάζεται να συναντηθεί με τον Άσαντ, θέλει να ρίξει την ευθύνη της πολιτικής που είχε ακολουθήσει μέχρι τώρα στη Συρία στον αρχηγό του Κόμματος του Μέλλοντος, Αχμέτ Νταβούτογλου. Απόδειξη είναι οι τίτλοι, τα άρθρα και τα σχόλια στα κυβερνητικά ΜΜΕ που υποδεικνύουν τον Νταβούτογλου ως τον μοναδικό υπεύθυνο για την πολιτική αυτή.

Ωστόσο, ήταν ο Ερντογάν που επέλεξε τον Νταβούτογλου ως κύριο σύμβουλό του για την εξωτερική πολιτική κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του, ο οποίος ασπάστηκε τη νέα οθωμανική ρητορική και το δόγμα του στρατηγικού βάθους και τον έκανε πρώτο Υπουργό Εξωτερικών, στη συνέχεια Πρωθυπουργό και Πρόεδρο του AKP. Επιπλέον, ο Ερντογάν, ενώ απευθυνόμενος στα μέλη του AKP πριν από τρεις εβδομάδες, δήλωσε ότι ο Νταβούτογλου και ο Αλί Μπαμπατζάν «Δεν τοποθετήθηκαν στις υπουργικές θέσεις επειδή ήταν άξιοι, μια θέληση τους έφερε εκεί», είναι ο ίδιος που είχε πει ότι αυτός διόρισε τον Νταβούτογλου και το ανέθεσε καθήκοντα. Το άλλο νόημα αυτών των λέξεων είναι: «Ό,τι έκανε ο Νταβούτογλου, το έκανε κατόπιν εντολής μου και εν γνώσει μου».

Για το λόγο αυτό, ο Ερντογάν, ο οποίος είναι ο μόνος υπεύθυνος των αποφάσεων που έλαβε ως πρωθυπουργός, Πρόεδρος της Δημοκρατίας και πρόεδρος του AKP, και εξ αυτού είναι ο μόνος υπεύθυνος για τις καταστροφικές συνέπειες της πολιτικής που ακολούθησε στο θέμα της Συρίας. Επομένως, είναι δύσκολο να απαλλαγεί από αυτήν την ευθύνη λέγοντας «ο Νταβούτογλου με έκανε να κάνω λάθος για τη Συρία».

Επιπλέον, ένα από τα πιο κρίσιμα στοιχεία στην αλλαγή-μετασχηματισμό στη συριακή πολιτική είναι ο καθοριστικός ρόλος του Πούτιν, ο οποίος πρότεινε στον Ερντογάν να “δει τον Ασαντ”. Ο Πούτιν -που φαίνεται ότι έπεισε, και μάλιστα υποχρέωσε, τον Ερντογάν να συναντηθεί με τον Ασαντ, συμφώνησε να πληρώσει η Τουρκία σε ρούβλια για το φυσικό αέριο, να στείλει δισεκατομμύρια δολάρια για τον πυρηνικό σταθμό του Ακουγιου, να μεταφέρει ρωσικά κεφάλαια στην Τουρκία μέχρι τις εκλογές κ.λπ.- με τις κινήσεις οικονομικής στήριξης του Ερντογάν εδραιώνει τον αποφασιστικό ρόλο που παίζει στην κυβέρνηση όχι μόνο στο θέμα της Συρίας, αλλά και της οικονομίας της Τουρκίας.

Ωστόσο, το πιο σοβαρό δίλημμα του Ερντογάν είναι ότι το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ προειδοποίησε για δεύτερη φορά την Αγκυρα για παράκαμψη των κυρώσεων μέσω Τουρκίας, στέλνοντας επίσημη προειδοποιητική επιστολή στην Ενωση Τούρκων Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών (TUSIAD) και στο Αμερικανοτουρκικό Εμπορικό Επιμελητήριο, απειλώντας εταιρίες και τράπεζες που συναλλάσσονται με Ρώσους.

Οι επιπτώσεις του αυξανόμενου βάρους του Πούτιν στην εξουσία θα γίνουν πιο εμφανείς την επόμενη περίοδο».

Ο Βλ. Πούτιν αυξάνει την επιρροή του στην Τουρκία