REAL TIME |

Weather Icon

Ναγκόρνο Καραμπάχ: Οι πληγές του 2020 και το σενάριο του ξαφνικού θανάτου του Αρτσάχ

Ναγκόρνο Καραμπάχ: Οι πληγές του 2020 και το σενάριο του ξαφνικού θανάτου του Αρτσάχ

Πώς έχασε τον πόλεμο το Αρτσάχ το 2020

Ανδρέας Πογιατζή

Ξυπνούν εφιαλτικές μνήμες του 2020 οι εικόνες που έρχονται από τον Καύκασο – Το χείριστο σενάριο για τους Αρμένιους – Ο ρόλος της Μόσχας και της Διεθνούς Κοινότητας

Ονέος γύρος στρατιωτικής κλιμάκωσης στον Καύκασο και στην περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ έρχεται σε μια περίοδο, όπου όλος ο πλανήτης έχει στραμμένο το βλέμμα στον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και στην αυξανόμενη ένταση στον Ινδο – Ειρηνικό, μεταξύ της Κίνας και της Ταϊβάν.

Ο στόχος του Μπακού είναι ξεκάθαρος. Η εξάλειψη, η εκδίωξη και τελικά η εξόντωση του αρμενικού στοιχείου από το Ναγκόρνο Καραμπάχ και, για να το πετύχει αυτό, θα αδράξει κάθε ευκαιρία, ή θα κατασκευάσει την αιτία για την εκκίνηση μιας νέας στρατιωτικής επιχείρησης.

Επίσημα το Μπακού υποστηρίζει ότι η αυτοανακηρυχθείσα Δημοκρατία του Αρτσάχ θα πρέπει να διαλυθεί, μαζί με τον Αμυντικό Στρατό, με συνεπακόλουθο τον αφοπλισμό και την αποστρατιωτικοποίηση της αρμενικής πλευράς του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Το τραγικό 2020…

Ο Σεπτέμβριος του 2020 ήταν σκληρός για τους Αρμένιους του Ναγκόρνο Καραμπάχ, καθώς ο πόλεμος με το Αζερμπαϊτζάν, που διήρκεσε 44 ημέρες, οδήγησε στην συνθηκολόγηση της Αρμενίας, στις ορέξεις του Αζερμπαϊτζάν.

Η καταστροφική ήττα των Αρμενίων συνοδεύτηκε από χιλιάδες νεκρούς στρατιώτες, κυρίως νέους, τεράστιες εδαφικές απώλειες, αλλά και την αποκοπή του Αρτσάχ από την Αρμενία.

Η επίθεση των Αζέρων κατά του Αμυντικού Στρατού επικεντρώθηκε στον βορρά και τον νότο. Εκτυλίχθηκε σε διαφορετικές φάσεις, κατά τις οποίες αρχικά κατέστειλαν την αεράμυνα των Αρμενίων, ακολούθησαν επιχειρήσεις καταστροφής του αρμενικού πυροβολικού και, ακολούθως, πολλαπλά χτυπήματα κατά προσωπικού.

Καθοριστικό ρόλο στην έκβαση του πολέμου διαδραμάτισαν τα σύγχρονα όπλα του Μπακού, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τουρκικής κατασκευής Bayraktar TB2, τα ισραηλινά αιωρούμενα πυρομαχικά (loitering munitions), όπως και η οικογένεια ισραηλινών πυραύλων Spike NLOS.

Πέραν αυτού, η βαθιά εμπλοκή της Άγκυρας στον πόλεμο, καθώς η Τουρκία βοήθησε το Μπακού σε επίπεδο συντονισμού των κινήσεων και πληροφοριών. Παράλληλα, η Τουρκία μετέφερε στο Αζερμπαϊτζάν εκατοντάδες Σύρους μισθοφόρους, που συμμετείχαν στον πόλεμο κατά των Αρμενίων.

Η συνθηκολόγηση της Αρμενίας και η συμφωνία που υπογράφηκε στις 10 Νοεμβρίου του 2020 ήταν άκρως ταπεινωτική. Παρ΄ όλα αυτά, τα τρία μέρη, Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν και Ρωσία, συμφώνησαν στην ανάπτυξη 2.000 Ρώσων στρατιωτών, με την μορφή της ειρηνευτικής δύναμης στην περιοχή, για να ελέγχουν και να διατηρούν την κατάπαυση του πυρός, με χρονικό ορίζοντα το 2025, όπου θα επανεξεταστεί η παραμονή τους στην περιοχή.

Νέα ανάφλεξη και φόβος για νέο πόλεμο…

Την Τετάρτη, 3/8 ξαναζωντάνεψαν δυσάρεστες μνήμες στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, όταν το Υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν δημοσίευσε πλάνα από την κάμερα ενός Bayraktar TB2, τα οποία παρουσίαζαν πυροβόλα του Αμυντικού Στρατού του Αρτσάχ, παρατεταγμένα και έτοιμα για κίνηση, σε μια βάση, στις βόρειες περιοχές του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Το μη επανδρωμένο αεροσκάφος χτύπησε με κατευθυνόμενο βλήμα ένα από τα φορτηγά που βρίσκονταν στη βάση, το οποίο περιείχε πυρομαχικά, με αποτέλεσμα να προκληθεί έκρηξη και η πυρκαγιά να εξαπλωθεί και σε άλλα φορτηγά.

Οι εικόνες που δημοσίευσαν οι Αζέροι καταμαρτυρούν ότι οι Αρμένιοι αγνόησαν εντελώς τα διδάγματα του πολέμου, αφήνοντας την αίσθηση ότι δεν πέρασε ούτε μια μέρα από την 10η Νοεμβρίου 2020. Δεν δικαιολογείται άλλωστε η ανάπτυξη εξοπλισμών και προσωπικού χωρίς αντιαεροπορική κάλυψη, σε ένα περιβάλλον στο οποίο τα τουρκικά Bayraktar είναι κυρίαρχα.

Το υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν κατηγόρησε την Αρμενία για κατάφωρη παραβίαση της εκεχειρίας, καταγγέλλοντας δολιοφθορά που προκάλεσε τον θάνατο ενός Αζέρου στρατιώτη.

Επιπλέον, το Μπακού υποστήριξε ότι οι δυνάμεις του «συνέτριψαν» δυνάμεις της Αρμενίας που επιχείρησαν να καταλάβουν έναν λόφο σε περιοχή που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων.

«Ως αποτέλεσμα, όσοι πολεμούσαν για λογαριασμό των παράνομων αρμενικών ενόπλων σχηματισμών σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν», ανέφερε η σχετική ανακοίνωση, στην οποία το Μπακού απαίτησε από όλα τα αρμενικά στρατεύματα να αποχωρήσουν από την περιοχή, προειδοποιώντας με «συντριπτικά» αντίμετρα.

Η Αρμενία κατηγόρησε με την σειρά της το Αζερμπαϊτζάν για παραβίαση της εκεχειρίας, καταγγέλλοντας την επίθεση σε περιοχές υπό τον έλεγχο των ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων. Το Ερεβάν ζήτησε επίσης από τη διεθνή κοινότητα «να λάβει μέτρα για να σταματήσει την επιθετική συμπεριφορά και τις ενέργειες του Αζερμπαϊτζάν».

Αντίδραση ήρθε και από την Μόσχα, η οποία κατηγόρησε ευθέως το Μπακού για παραβίαση του status quo και της κατάπαυσης του πυρός. Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως είθισται, απηύθυνε έκκληση για τον άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών και κάλεσε τις αντιμαχόμενες πλευρές να σεβαστούν την εκεχειρία.

Το εφιαλτικό σενάριο του γρήγορου θανάτου…

Παρ’ όλο που οι Αρχές της αυτοαποκαλούμενης Δημοκρατίας του Αρτσάχ κήρυξαν μερική επιστράτευση, ο Αμυντικός Στρατός δεν είναι ο ίδιος που ήταν, πριν από τον πόλεμο των 44 ημερών. Η Αρμενία έχει αποσύρει σχεδόν όλες τις δυνάμεις της από τον θύλακα, ενώ ο πληθυσμός των Αρμενίων, από τις 150,000 περίπου, που ζούσαν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ , πριν από την 27η Σεπτεμβρίου 2020, μειώθηκε σημαντικά, εξαιτίας του πολέμου των 44 ημερών.

Ανάμεσα στα σενάρια που αιωρούνται για το τι μέλλει γενέσθαι για το μέλλον του Αρτσάχ, ένα από αυτά είναι το σενάριο του γρήγορου θανάτου. Δεδομένης της υπεροπλίας των Αζέρων και την αδυναμία της Αρμενίας να προστατεύσει στρατιωτικά τους Αρμένιους του Ναγκόρνο Καραμπάχ, μια νέα στρατιωτική σύγκρουση, κατά πάσα πιθανότητα, θα οδηγήσει σε ακόμα μια νίκη του Μπακού και ίσως στην τελειωτική ήττα του Αμυντικού Στρατού.

Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι είναι αμφίβολο, εάν απέμεινε στον Αμυντικό Στρατό των Αρμενίων η ικανότητα της αντιαεροπορικής κάλυψης. Είναι άγνωστος επίσης ο αριθμός των εναπομεινάντων αρμάτων μάχης, συστημάτων πυροβολικού, αντιαρματικών δυνατοτήτων, καθώς και ο αριθμός προσωπικού που θα μπορούσε να κινητοποιήσει, για να αντιμετωπίσει μια επίθεση από το Αζερμπαϊτζάν. Στα υπόψη θα πρέπει να ληφθεί και η κατάπτωση του ηθικού που έφερε ο πόλεμος, αφού χάθηκε σχεδόν μια ολόκληρη γενιά νέων Αρμενίων του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Προστίθεται επίσης και η παντελής έλλειψη λογιστικής κάλυψης στον Αμυντικό Στρατό, αφού δεν υπάρχουν ανοικτές οδικές αρτηρίες προς την Αρμενία, η οποία θα μπορούσε να τον προμηθεύσει με πολεμοφόδια και άλλες κρίσιμες ανάγκες.

Σε αυτό το σενάριο, τα ρωσικά στρατεύματα ενδεχομένως να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το Ναγκόρνο Καραμπάχ, εξαιτίας και του πολέμου στην Ουκρανία. Είναι αμφίβολο, έως απίθανο ότι η Μόσχα θα εμπλακεί στρατιωτικά ενάντια στο Μπακού, τουλάχιστον αυτή την περίοδο, για λογαριασμό των Αρμενίων. Καμία άλλη χώρα (ΗΠΑ, ΗΒ, Γερμανία, Γαλλία κ.λπ.) δεν θα αναπτύξει στρατεύματα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενάντια στη θέληση του Αζερμπαϊτζάν. Ως χειρονομία προς τη διεθνή κοινότητα, το Μπακού θα μπορούσε να προσφέρει στον αρμενικό πληθυσμό μια ελαφριά εκδοχή πολιτιστικής αυτονομίας, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα ότι ο πληθυσμός του Αζερμπαϊτζάν πρέπει να εισέλθει στο Στεπανακέρτ, την πρωτεύουσα του Αρτσάχ, για να ζήσει εκεί.

Μικρός αριθμός Αρμενίων, ενδεχομένως να συμφωνήσουν να ζήσουν κάτω από τον έλεγχο του Αζερμπαϊτζάν, ενώ δεκάδες χιλιάδες θα εγκαταλείψουν τις εστίες τους για την Αρμενία. Το Αζερμπαϊτζάν θα απορρίψει την έννοια της εθνοκάθαρσης, με το επιχείρημα ότι παρέχει όλες τις εγγυήσεις για την επιβίωση της αρμενικής μειονότητας.

Η διεθνής κοινότητα (ΗΠΑ, ΕΕ) μπορεί να αποδοκιμάσει αυτές τις εξελίξεις και να εκφράσει τις ανησυχίες της, αλλά οι δηλώσεις της δεν θα επιφέρουν καμίαν αλλαγή επί του πεδίου. Εν μέσω αυτής της αναταραχής, η μοίρα 100.000 περίπου Αρμενίων δεν θα παραμείνει η κορυφαία προτεραιότητα του κόσμου για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Η διπλωματία, η μόνη ελπίδα…

Γίνεται αντιληπτό, από τις δηλώσεις των αξιωματούχων του μη αναγνωρισμένου Αρτσάχ, ότι οι ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις και γενικότερα η Ρωσική Ομοσπονδία αποτελούν το μοναδικό τους ανάχωμα για την επιβίωσή τους.

Όπως προαναφέραμε, οι Ρώσοι ειρηνευτές δεν αναμένεται, ούτε έχουν σκοπό, να θυσιαστούν για τους Αρμένιους, ωστόσο η ρωσική διπλωματία μπορεί να δώσει χρόνια στο Αρτσάχ.

Οι ισχυροί δεσμοί της Μόσχας με το Μπακού και το Ερεβάν μπορεί να οδηγήσουν σε μια νέα συμφωνία, η οποία ναι μεν δεν αναμένεται να είναι υπέρ των Αρμενίων, μπορεί όμως να κατευνάσει τα πνεύματα στην περιοχή, για ένα χρονικό διάστημα.

Στο μεταξύ, η Αρμενία καλείται να λύσει τις εσωτερικές της έριδες και να προσανατολιστεί εκεί όπου της επιτάσσουν τα συμφέροντά της, όχι μόνο για την επιβίωση του Αρτσάχ, αλλά και ολόκληρης της Αρμενίας.

Σημερινή

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube