H γειτονική μας Βουλγαρία μετεωρίζεται σε μια ατέρμονη πολιτική κρίση, από την οποία η έξοδος δεν είναι ορατή.

Πριν από λίγες ημέρες, η κυβέρνηση συνασπισμού του φιλοδυτικού Κίριλ Πέτκοφ έπεσε, συμπαρασύροντας το όραμά του για μεταρρυθμίσεις και πάταξη της απύθμενης διαφθοράς, με την ίδιο να καταγγέλλει δημόσια ότι τον έριξαν η μαφία και οι Ρώσοι, εργαλειοποιώντας τις προσβάσεις τους στους κυβερνητικούς εταίρους.

Ολα δείχνουν ότι η χώρα οδηγείται για τέταρτη φορά μέσα σε ένα χρόνο, πιθανότατα το φθινόπωρο, στην κάλπη, οπότε ενδεχομένως και να συμπέσουν με δικές μας βουλευτικές εκλογές. Συμπέσουν ή όχι, οι εκλογές στην Ελλάδα με τις βουλγαρικές θα έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής.

Η εμπειρία της Βουλγαρίας θα πρέπει να μας τρομάζει. Η γειτονική μας χώρα πορεύεται σχεδόν ακυβέρνητη σε μια περίοδο που φουρτούνες πλήττουν την περιοχή μας και απαιτούν στιβαρά χέρια στο πηδάλιο. Το σύστημα της απλής αναλογικής του βουλγαρικού «πειράματος» κατανέμει τις έδρες με τρόπο ώστε να μην μπορεί να διαμορφωθεί συμπαγής κοινοβουλευτική πλειοψηφία και να σχηματίζεται, με συναλλαγές συνήθως, ένας «τουρλού» κυβερνητικός συνασπισμός.

Υπό την πίεση ότι η πιο φτωχή χώρα της Ε.Ε. έπρεπε να κυβερνηθεί, αν ήθελε να πάρει ευρωπαϊκά κονδύλια ώστε να μην πεινάσει, και κατόπιν ενός ανελέητου παζαριού, τέσσερα κόμματα βρήκαν κάποια κοινά προγραμματικά σημεία και συμφώνησαν να συγκυβερνήσουν.

Με το πρώτο δυνατό κύμα, όμως, το κυβερνητικό σκάφος έμπασε νερά και ναυάγησε. Οι αρμοί δεν ήταν δυνατοί. Ο κάθε εταίρος είχε τη δική του ατζέντα και τις εξαρτήσεις από οικονομικά και γεωπολιτικά (παρα)κέντρα, που όταν ένιωσαν ότι διακυβεύονται τα συμφέροντά τους έριξαν την κυβέρνηση. Εν προκειμένω, ήταν ένας απερίγραπτος, τηλεοπτικός γελωτοποιός και λαϊκός τραγουδιστής, που αποχώρησε, με πρόσχημα (τι άλλο;) κάποιο «εθνικό θέμα» από τον κυβερνητικό συνασπισμό, ο οποίος και κατέρρευσε. Θα μπορούσε να ήταν κάποιος άλλος, για κάποιον άλλο λόγο.

Η ουσία είναι ότι η Βουλγαρία πληρώνει την απλή αναλογική, που διευκολύνει τον πολυκερματισμό και εμποδίζει, δεδομένης και της απουσίας συναινετικής πολιτικής κουλτούρας, τη συγκρότηση ισχυρών κυβερνήσεων. Στη δημόσια συζήτηση έχει πέσει η πρόταση η επιλογή μιας ενισχυμένης αναλογικής με μπόνους εδρών στο πρώτο κόμμα κατά τα πρότυπα του (προηγούμενου) ελληνικού, για να κυβερνηθεί η χώρα.

Εμείς, πάλι, θα πάμε στην κάλπη με απλή αναλογική, «προσευχόμενοι» να μην μπλέξουμε σε περιπέτειες τύπου Βουλγαρίας. Η εμπειρία, εξάλλου, από την εφαρμογή της στη δική μας τοπική αυτοδιοίκηση, όπου τα εκλεγμένα με αναλογική συμβούλια αδυνατούν να λάβουν αποφάσεις, πρέπει να είναι διδακτική.

Καθημερινή