Ένα βιβλίο του Κωνσταντίνου Ε. Φραγκομίχαλου – Κριτική βιβλίου από την Τασσώ Γαΐλα

Αναλυτής με μοναδική στοχαστική δεινότητα ο συγγραφέας και καθηγητής Κωνσταντίνος Ε. Φραγκομίχαλος με εύληπτη γραφή χωρίς στεγνούς επιστημονικούς όρους συνέγραψε και κυκλοφόρησε το 2021 σε β’ έκδοση (η πρώτη το 1999) κι από τις εκδόσεις Άλφα πι βελτιωμένη την ιστορική έρευνα του: Οι Σφαγές της Χίου το 1822: Ποιος ο ακριβής αριθμός των θυμάτων τους.

Φιλόδοξη προσπάθεια παρακολούθησης της πορείας της Σφαγής της Χίου σέ σχέση με την διερεύνηση του συγγραφέα για τον ακριβή αριθμό των θυμάτων της Σφαγής, ενός από τα απεχθέστερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητος, εγκλήματος χωρίς τιμωρία.

Ο ερευνητής και συγγραφέας λοιπόν, αποπειράται να διερευνήσει – ψηλαφίσει το ερώτημα που ταλανίζει όλους τους ερευνητές εφόσον οι αριθμοί που δίνουν οι ιστορικοί της εποχής αλλά και οι μεταγενέστεροι διαφέρουν πολύ μεταξύ τους, οι αποκλίσεις είναι μεγάλες.

Σημαντικό βιβλίο, μια εξέταση του χρονικού της Σφαγής της Χίου όπου ο αναγνώστης διακρίνει καθαρά την ουσιαστική γνώση του συγγραφέα για το θέμα που μελέτησε κι όπου με την έγκυρη σε τέτοια θέματα ματιά του ο Κ. Ε. Φραγκομίχαλος εστιάζει την θεματική του… στους αριθμούς. Τελικά πόσοι υπήρξαν οι νεκροί του όνειδους της Σφαγής της Χίου;

Η πορεία διερεύνησης του αριθμού των θυμάτων, πόσοι τελικά εσφάγησαν στην καταστροφή της Χίου, ερώτημα όπου επικεντρώνεται ο συγγραφέας αποτελεί καρπό πολυετούς έρευνας του και την θεωρώ την πλέον αξιόπιστη ιστοριογραφία του θέματος.

Οι σφαγές της Χίου το 1822: Ποιος ο ακριβής αριθμός των θυμάτων τους;

Μεγάλη Πέμπτη, 30 Μαρτίου 1822 η ημέρα που καταφθάνει στη Χίο ο Τουρκικός στόλος αποτελούμενος από 46 πλοία, και δύναμη 7.000 ανδρών, πραγματοποιείται η αποβιβαση και το ίδιο απόγευμα αρχίζει η Σφαγή του πληθυσμού. Σφαγή που θα διαρκέσει τέσερεις μήνες!

«Μεταξύ δε της οχλοβοής εκείνης η φρουρά μας επέπεσε μετ’ απαραμίλλου ενεργητικότητος, τραχύτητος και γενναιοτητος κατά των απίστων γκιαούρων, των οποίων τους μεν ηλικιωμένους επέρασεν γενναιότατα εν στόματι μαχαίρας, παρομοίως δε και τας ηλικιωμένσς γραίς… τας δε ωραίας κόρας των και τους τρυφερούς νεανίσκους των ηχμαλώτιζον. Το αίμα έρρευσεν ποταμηδόν».

Βαχίτ Πασάς – Απομνημονεύματα.

Βαχίτ Πασάς και Καρά Αλί οι δυο εκτελεστές των διαταγών του Σουλτάνου. Η επιχείρηση εστέφθη -μετά την πάροδο ενός τετραμήνου-, με… πλήρη επιτυχία. Κι αυτό γιατί από τις 117.000 πολίτες που κατοικούσαν στο νησί στις 30 του Μαρτίου -ημέρα αρχής της Σφαγής-, μόλις… μια χούφτα άνθρωποι 1.800 ψυχές θα το κατοικούν στο τέλος του εγκλήματος…

Ευρύ πρίσμα μελέτης της Σφαγής της Χίου το παρόν ιστορικό ντοκουμέντο, εκτός από παρουσίαση λεπτό προς λεπτό του χρονικού της ο Κ.Ε. Φραγκομίχαλος ερευνά αναλυτικά τις ομάδες διαφυγόντων από το νησί, σφαγιασθέντων, αιχμαλώτων για δουλεμπόριο, ξένων (Εβραίων και Καθολικών) κατοίκων του νησιού και τους εναπομείναντες – διασωθέντες στο νησί και καταθέτει την εμπεριστατωμένη του άποψη.

Συμπέρασμα του συγγραφέα:

Μετά το 4μηνο της Σφαγής ο φρικιαστικός απολογισμός απογραφής: Επιζώντες εναπομείναντες στο νησί μόλις 1800 (!), που μαζί με τους χιώτες φυγάδες -δηλαδή αυτούς που κατάφεραν να διαφύγουν με καράβια-, δίνουν τον αριθμό των 23.000, αιχμάλωτοι 52.000, και… και 42.000 Χιώτες θύματα κατά τον έναν ή άλλο τρόπο στις Σφαγές. Σχεδόν εξαφανίστηκαν οι παροικίες των Εβραίων και των Καθολικών.

Πρίν την αποβίβαση των Οθωμανικών ορδών στο νησί ζούσαν 117.000 άνθρωποι σύμφωνα με την έρευνα του συγγραφέα. Μπορεί να συλλάβει ανθρώπινος νους την εικόνα της Χίου στο τέλος της Σφαγής;

Ένα νησί -μέχρι τότε-, με οικονομική πολιτιστική και πνευματική ακμή μετετράπει σε καμμένη γη με κόκκινο από το αίμα αθώων χρώμα κι ελάχιστους επιζώντες να τους ταλανίζει ο τρόμος της χατζάρας του Οθωμανού κι η επιδημία που θέριζε όσους είχαν απομείνει ζωντανοί…

Η ιστορική έρευνα Οι σφαγές της Χίου το 1822: Ποιος ο ακριβής αριθμός των θυμάτων τους, είναι έκδοση ιδιαίτερα φροντισμένη και με πλούσιο συνοδευτικό φωτογραφικό υλικό.

Απαραίτητο στην βιβλιοθήκη των φίλων των ιστορικών αναγνωσμάτων και δη της Επανάστασης του ’21 καθώς και των ερευνητών του θέματος.

Η ιστορική αυτή μελέτη κυκλοφορεί και στην Αγγλική γλώσσα

Τασσώ Γαΐλα, Αρθρογράφος – Ερευνήτρια.