Οι εξελίξεις στην Ιταλία βοηθούν την Ελλάδα

Του Τάσου Δασόπουλου

Την έντονη ανησυχία των υπερχρεωμένων χωρών της Ευρωζώνης έχει προκαλέσει το ράλι των αποδόσεων των ομολόγων που ξεκίνησε από τις τελευταίες ημέρες του Απριλίου για όλη την Ευρωζώνη και ειδικά για Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία.

Το ελληνικό δεκαετές ομόλογο διαπραγματεύεται από την αρχή του μήνα με απόδοση από το 3,3% έως και το 3,45%, το αντίστοιχο της γειτονικής Ιταλίας διαπραγματεύεται πλέον με απόδοση κοντά στο 2,95%, της Πορτογαλίας στο 2,1% και της Ισπανίας στο 2,1%.

Η Αθήνα, έχοντας ολοκληρώσει και την έκδοση του 7ετούς ομολόγου από την οποία άντλησε 1,5 δισ. ευρώ, με επιτόκιο 2,4%, μπορεί τώρα να καλύψει άνετα τις χρηματοδοτικές της ανάγκες από τα ταμειακά διαθέσιμα που βρίσκονται και πάλι κοντά στα 40 δισ. ευρώ, χωρίς να δανειστεί από τις αγορές.

Το μεγάλο πρόβλημα βρίσκεται κυρίως στην Ιταλία που είχε τη μεγάλη άνοδο στις αποδόσεις της από την αρχή του μήνα (περίπου 50 μονάδες βάσης). Το πρόβλημα δεν είναι τόσο η άνοδος των αποδόσεων. Ο κρίσιμος δείκτης είναι η βιωσιμότητα του χρέους της η οποία είναι εγγυημένη όσο η απόδοση του 10ετούς ομολόγου της βρίσκεται κάτω από 3%. Χθες η απόδοση του ιταλικού 10ετούς σκαρφάλωσε στο 2,96%. Αν οι αποδόσεις αυξηθούν πολύ πάνω από το 3% οι αγορές θα προεξοφλήσουν ότι το χρέος της γειτονικής χώρας έχει καταστεί μη βιώσιμο. Κάτι τέτοιο, θα έχει αυτονόητες συνέπειες στα ιταλικά ομόλογα από την αγορά χρήματος. Η Ιταλία δεν έχει ταμειακά διαθέσιμα όπως η Ελλάδα και δανείζεται για να καλύψει άμεσες χρηματοδοτικές της ανάγκες. Συνεπώς, η γειτονική χώρα θα έχει αύξηση στο κόστος δανεισμού για κάθε μια από τις επόμενες εκδόσεις που θα κάνει, καθιστώντας το χρέος της όλο και λιγότερο βιώσιμο.

Η ΕΚΤ έχει έτοιμα εργαλεία από το 2012, την εποχή που ο σημερινός Πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, ήταν ο Κεντρικός Τραπεζίτης του Ευρώ και είχε υποσχεθεί ότι “θα κάνει ό,τι χρειαστεί” για να διασωθεί το ευρώ. Ανάλογα με την πορεία των αποδόσεων τις επόμενες εβδομάδες, η παρέμβαση για τα ομόλογα των υπερχρεωμένων χωρών, αναμένεται να ανακοινωθεί στην συνεδρίαση της συμβουλίου Νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, τον Ιούνιο. Τότε η ΕΚΤ αναμένεται να ανοίξει τα χαρτιά της για την πρώτη άνοδο των παρεμβατικών της επιτοκίων και να δώσει λύση και για τις υπερχρεωμένες χώρες, των οποίων τα ομόλογα αναμένεται ότι θα βρίσκονται ακόμη, σε μια δίνη ανόδου.

Σε καλύτερη θέση η Ελλάδα

Η Ελλάδα, παρότι δεν έχει ανακτήσει ακόμη την επενδυτική βαθμίδα, βρίσκεται σε μια σχετικά καλύτερη κατάσταση στην παρούσα συγκυρία, λόγω των ειδικών χαρακτηριστικών του χρέους της. Το όριο των αποδόσεων πάνω από το οποίο θα αμφισβητηθεί η βιωσιμότητα του χρέους της είναι το 4% (μιλώντας βέβαια για τους δεκαετείς τίτλους). Επίσης, οι αγορές γνωρίζουν τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα και κατά συνέπεια τη δυνατότητα που έχει η χώρα να επιλέγει και τον χρόνο αλλά και το ποσό που θέλει να δανειστεί από τις αγορές.

Γνωρίζουν επίσης και το ειδικό καθεστώς που έχει ανακοινώσει η ΕΚΤ μετά το τέλος του PEPP ειδικά για την Ελλάδα. Ότι δηλαδή, μέχρι και το τέλος του 2024, εκτός της επανεπένδυσης σε τίτλους που λήγουν, θα μπορεί να αγοράζει και τίτλους που θα εκδίδει η Ελλάδα, οι οποίοι αντιμετωπίζουν προβλήματα στις αγορές.

capital.gr