Καθώς η δυστοκία που παρατηρείται στην εμπρόθεσμη προώθηση των έργων κατασκευής του τερματικού επαναεριοποίησης φυσικού αερίου στο Βασιλικό θέτει εν αμφιβόλω την τήρηση και του νέου χρονοδιαγράμματος παράδοσης του έργου (Ιούλιος 2023), οι πληροφορίες του «Φιλελεύθερου» αναφέρουν ότι η ελληνική εταιρεία Energean, εισηγμένη στα χρηματιστήρια του Τελ Αβίβ και του Λονδίνου, έχει ενημερώσει γραπτώς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι επαναφέρει την πρότασή της για μεταφορά φυσικού αερίου στο Βασιλικό, μέσω αγωγού από τα κοιτάσματα που διαχειρίζεται στην ΑΟΖ του Ισραήλ.

Η πρόταση προβλέπει την κατασκευή αγωγού που θα συνδέει το ιδιόκτητο FPSO από τον χώρο άντλησης και επεξεργασίας του φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Energean, ανοικτά του Ισραήλ, με το Βασιλικό, ώστε το καύσιμο να διατίθεται απευθείας στην ΑΗΚ ή σε ιδιώτες παραγωγούς συμβατικής ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς άλλη επεξεργασία.

Οι πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν πως η επαναφορά της πρότασης προς την κυβέρνηση προβλέπει έναρξη της παράδοσης φυσικού αερίου αρχές του 2024. Νοουμένου ότι η κινεζική κοινοπραξία που ανέλαβε να κατασκευάσει το FSRU (πλωτή μονάδα επαναεριοποίησης) στο Βασιλικό έχει δεσμευτεί, σύμφωνα με το Υπουργείο Ενέργειας, να παραδώσει το έργο τον Ιούλιο του 2023 (αντί του Οκτωβρίου του 2022, που ήταν το προηγούμενο χρονοδιάγραμμα), εγείρεται το ερώτημα ποια θα είναι η αξία χρήσης του φυσικού αερίου της Energean, το οποίο θα μπορούσε να είναι στην Κύπρο το ενωρίτερο αρχές 2024. Οι πληροφορίες μας αναφέρουν πως η Energean επικαλείται στην επιστολή της προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ένα επιχείρημα που είχε αξιοποιήσει και τη διετία 2018-19, όταν είχε υποβάλει ξανά ανάλογη πρόταση, χωρίς αυτή να συζητηθεί σοβαρά από την κυβέρνηση. Η Energean υποστηρίζει πως ο αγωγός από το Ισραήλ θα μπορούσε να λειτουργήσει παράλληλα με το FSRU των Κινέζων στο Βασιλικό, ώστε να διασφαλιστεί η ύπαρξη ανταγωνισμού μεταξύ τους, αλλά και να αναβαθμιστεί η ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο.

Σημειωτέον ότι η πρόταση της Energean δεν συνεπάγεται οποιοδήποτε κεφαλαιουχικό κόστος για το κράτος. Τα έξοδα για την κατασκευή του αγωγού από την ΑΟΖ του Ισραήλ έως το Βασιλικό θα καλυφθούν από την εταιρεία. Επίσης, το κόστος κατασκευής του FPSO (Floating Production Storage Offloading) έχει ήδη αναληφθεί από την Energean, για σκοπούς παραγωγής και μεταφοράς φυσιού αερίου, από το φθινόπωρο του 2022, σε πελάτες της στο Ισραήλ, με τους οποίους δεσμεύεται ήδη με συμβόλαια. Συνεπώς, αν η κυβέρνηση επιθυμεί να συζητήσει την πρόταση της Energean, έστω με τέσσερα χρόνια καθυστέρηση, θα διαπραγματευτεί απλώς την τιμή του φυσικού αερίου ανά μονάδα που θα παραδίδεται στον σταθμό της ΑΗΚ. Αν η τιμή δεν κρίνεται ικανοποιητική, σε σύγκριση βέβαια με την τιμή ανά μονάδα του αερίου που θα επαναεριοποιεί το FSRU Προμηθέας, τότε απλά η πρόταση της ελληνικής εταιρείας θα απορριφθεί.

Θυμίζουμε ότι το τερματικό επαναεριοποίησης θα κοστίσει περίπου 300 εκατ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος λειτουργίας και συντήρησης. Περίπου 100 εκατομμύρια έχουν εξασφαλιστεί ως χορηγία από την ΕΕ, 43 εκατ. ευρώ έχουν παραχωρηθεί από την ΑΗΚ έναντι του 30% των μετοχών της κρατικής Εταιρείας Υποδομών Φυσικού Αερίου και τα υπόλοιπα από δάνεια από την ΕΤΕπ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Το κόστος κατασκευής και συντήρησης θα μεταφέρεται στο κόστος του φυσικού αερίου που θα εξασφαλίζει η ΔΕΦΑ μέσω διμερών μακροπρόθεσμων συμβολαίων αλλά και μέσω της ημερήσιας αγοράς (spot market).

Επισημαίνουμε, τέλος, ότι εκκρεμεί η οριστικοποίηση της αναθεώρησης του συμβολαίου με την κοινοπραξία υπό την κινεζική κρατική εταιρεία China Petroleum Pipeline Engineering Co., Ltd. (CPP), ώστε να τροποποιηθούν τα χρονοδιαγράμματα και να αυξηθεί, κατά τουλάχιστο 25 εκατ., η αποζημίωση προς τις εταιρείες. Η τροποποίηση του συμβολαίου θα πρέπει να εγκριθεί από την Κεντρική Επιτροπή Αλλαγών και Απαιτήσεων (ΚΕΑΑ).

Φιλελεύθερος