Ο αγωγός Nord Stream 2 στο πακέτο των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας

Της Jana Puglierin

Μετά από εβδομάδες σπέκουλας σχετικά με το εάν ο Nord Stream 2 θα μπορούσε να συμπεριληφθεί ως μέρος ενός πακέτου κυρώσεων σε περίπτωση που η Ρωσία επιτεθεί στην Ουκρανία, ο νέος Καγκελάριος της Γερμανίας, Olaf Scholz, έδωσε τελικά κάποια σαφήνεια. Όταν ερωτήθηκε, μετά από μια συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο Σολτς δήλωσε πως ο ΄ίδιος και η κυβέρνηση του στηρίζουν από κάθε πτυχή τη συμφωνία για τον γερμανό-αμερικανικό αγωγό που υπεγράφη από την προηγούμενη κυβέρνηση της Merkel τον Ιούλιο του 2021 -μια συμφωνία που περιλαμβάνει προβλέψεις για την επιβολή κυρώσεων εάν η Ρωσία “χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως όπλο ή διαπράξει περαιτέρω επιθετικές ενέργειες εναντίον της Ουκρανίας”.

Σε περίπτωση στρατιωτικής επέμβασης στην Ουκρανία, “όλα θα είναι προς συζήτηση”, επιβεβαίωσε. Μετά από ημέρες, αν όχι εβδομάδες και μήνες αβεβαιότητας και ανάμεικτων ενδείξεων, πέρασε το μήνυμα αναφορικά με τη γερμανική πολιτική για τη Ρωσία.

Στον συνασπισμό των Σοσιαλδημοκρατών, των Πρασίνων και των Ελεύθερων Δημοκρατών, η αντιμετώπιση της Ρωσίας είναι αμφιλεγόμενη. Στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το κεφάλαιο της εξωτερικής πολιτικής για τη συμφωνία συνασπισμού, αυτό ήταν το πιο δύσκολο θέμα. Η βασική διαχωριστική γραμμή είναι μεταξύ των Πρασίνων και των Ελεύθερων Δημοκρατών από τη μία πλευρά, που και οι δύο είναι υπέρ μιας πιο αυστηρής πολιτικής απέναντι στη Ρωσία, και των Σοσιαλδημοκρατών από την άλλη, οι οποίοι τονίζουν έντονα την ανάγκη για συνεχιζόμενη “χαλάρωση” και “διάλογο” στη σχέση και δεν θέλουν να παρεκκλίνουν από τις πολιτικές του πρώην μεγάλου συνασπισμού, του οποίου ήταν μέλος.

Τον Δεκέμβριο ο Σολτς υποβάθμισε τον Nord Stream 2 ως ένα απλό “project του ιδιωτικού τομέα”, προσπαθώντας να διαφοροποιήσει τη λειτουργία του αγωγού από οποιαδήποτε ευρύτερη προσπάθεια να αποτραπεί η παραβίαση των ουκρανικών συνόρων, περιγράφοντας τα ως “ξεχωριστά θέματα”. Αυτό το επιχείρημα επαναλήφθηκε προσφάτως από τη συνεργάτιδα του Σολτς, υπουργό Άμυνας Christine Lambrecht, και τον γενικό γραμματέα του κόμματος Kevin Kuhnert, που έχει υψηλή επιρροή. Αντιθέτως, η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Annalena Baerbock και αρκετοί άλλοι υψηλόβαθμοι των Πρασίνων (και των Ελεύθερων Δημοκρατών), έχουν δώσει έμφαση στις γεωπολιτικές πτυχές του project και έχουν διατυπώσει τις σχετικές “ανησυχίες για την πολιτική ασφάλειας”.

Το αποτέλεσμα ήταν μια κακοφωνία διαφορετικών απόψεων που έδωσαν την εντύπωση ότι το Βερολίνο είτε στερείται ηγεσίας είτε -όπως με πικρία τονίζουν πολλοί Ευρωπαίοι για τη δική τους περιθωριοποίηση- η κυβέρνηση ήταν αρκετά χαρούμενη που άφησε την κυβέρνηση Μπάιντεν να αναλάβει. Ήταν ίσως ένα μείγμα και των δύο, κανένα από τα οποία δεν παρουσίαζε εικόνα ξεκάθαρης γερμανικής ηγεσίας.

Η νέα δήλωση του Σολτς ελπίζουμε ότι θα φέρει περισσότερη συνοχή στη γερμανική συζήτηση και θα διαβεβαιώσει τους εταίρους στο εξωτερικό που είχαν αρχίσει να θεωρούν τη Γερμανία ως τον αδύναμο κρίκο της Δύσης. Η επίσκεψη την Πέμπτη στο Βερολίνο του Αμερικάνου ΥΠΕΞ Μπλίνκεν ήταν μια καλή ευκαιρία να σηματοδοτηθεί η διατλαντική ενότητα στο ζήτημα της χρήσης του αγωγού Nord Stream 2 ως μοχλού σε σχέση με τις ρωσικές ενέργειες. Αυτό θα πρέπει επίσης να ενισχύσει τη θέση του Μπάιντεν έναντι της Γερουσίας, όπου η κυβέρνηση του προσπαθεί να αποτρέψει τους Δημοκράτες από το να επιβάλλουν κυρώσεις σε γερμανικές επιχειρήσεις που εμπλέκονται στο project. Η διαβεβαίωση από το Βερολίνο ότι οι κυρώσεις βρίσκονται στο τραπέζι, θα βοηθήσουν τον πρόεδρο για αυτό.

Η πραγματική πρόκληση για τη γερμανική κυβέρνηση ωστόσο, θα έρθει μόνο εάν η Ρωσία κλιμακώσει περαιτέρω την κατάσταση και το ζήτημα της διακοπής του αγωγού δεν έχει γίνει πλέον απλώς ρητορικό. Το Βερολίνο ελπίζει σίγουρα ότι δεν θα φτάσει σε αυτό. Η Γερμανία χρειάζεται το ρωσικό αέριο ως μια τεχνολογία γέφυρας, εξαιτίας της απόφασης της να καταργήσει σταδιακά τον άνθρακα και την πυρηνική ενέργεια. Η αύξηση των τιμών ενέργειας είναι ήδη ένα βαρύ φορτίο για τους καταναλωτές. Και σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα, το 60% του γερμανικού πληθυσμού υποστηρίζει τον αγωγό. Εάν το Κρεμλίνο χρησιμοποιούσε πραγματικά την ενέργεια ως όπλα, για παράδειγμα με το να μπλοκάρει τις παραδόσεις φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, ενώ προσφέρεται αντί αυτού να ενεργοποιήσει το Nord Stream 2, η εσωτερική συζήτηση στη Γερμανία θα μπορούσε γρήγορα να γίνει πολύ δύσκολη.

Θα χρειαζόταν στη συνέχεια σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο και ηγετική διάθεση προκειμένου ο Σολτς να προβάλει το επιχείρημα να συμπεριληφθεί ο Nord Stream 2 σε ένα πακέτο κυρώσεων. Ωστόσο, εάν ο Καγκελάριος εννοεί όσα είπε στην πρώτη του δήλωση ως επικεφαλής της κυβέρνησης στη γερμανική Βουλή, όταν τόνισε ότι “οποιαδήποτε παραβίαση της ουκρανικής εδαφικής ακεραιότητας, θα έρθει με υψηλό τίμημα”, το να βάλει τον Nord Stream 2 στο μείγμα θα είναι αναπόφευκτο.

Μπορεί κάλλιστα ο αγωγός να έχει υπερεκτιμηθεί ως μέσο άσκησης πίεσης στη Ρωσία, αλλά είχε γίνει για τους επικριτές, σύμβολο όλων των κακών αναφορικά με τη γερμανική πολιτική για τη Ρωσία, και η παρατεταμένη αβεβαιότητα απλώς τα έκανε χειρότερα. Το πώς θα χειριστεί τώρα η νέα γερμανική κυβέρνηση την κρίση με τη Μόσχα, είναι το πρώτο μεγάλο τεστ της ικανότητας της να δράσει στην εξωτερική πολιτική. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι η κρίση θα μπορούσε να κλιμακωθεί περαιτέρω. Η εγχώρια συζήτηση για την πολιτική διάσταση του αγωγού Nord Stream 2, είναι πιθανώς μόνο η αρχη. Η πίεση στη Γερμανία να συμβάλει στρατιωτικά στην αποτροπή περαιτέρω ρωσικής επιθετικότητας, θα μπορούσε να αυξηθεί πολύ γρήγορα. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει παραδόσεις γερμανικών όπλων στην Ουκρανία ή αποστολή μεγαλύτερης υποστήριξης στους συμμάχους της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ. Όταν έρθει εκείνη η ώρα, το Βερολίνο θα πρέπει να προσπαθήσει να αποφύγει τις εβδομάδες σύγχυσης που επέτρεψε να διαδραματιστούν σχετικά με το Nord Stram 2 και τις κυρώσεις.

Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: https://ecfr.eu/article/sanctions-in-the-pipeline-germanys-troubles-over-russia-and-nord-stream-2/

Πηγή: Capital.gr