Η πρόσφατη έκθεση του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό δεν άρεσε σε κανένα στην Κύπρο. Και δικαιολογημένα. Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ όχι μόνο αποφεύγει να ονοματίσει τον ένοχο για το αδιέξοδο στο Κυπριακό, την Τουρκία, αλλά ούτε καν αναφέρει τις αρνητικές ενέργειές της, και καλύπτει την μετατόπιση και εναντίωσή της στη βάση λύσης του Κυπριακού. Τη βάση λύσης την οποία προνοούν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και η Τουρκία όχι απλώς δεν την υιοθετεί, αλλά εδώ και τέσσερα χρόνια την καταπολεμά. Ούτε για την απαράδεκτη για τα Ηνωμένα Έθνη θέση της περί δύο κρατών δεν της καταλογίζει ευθύνη.

Θέση έκπληξη; Όχι, βέβαια. Δεν πρόκειται, όμως, να επαναλάβω τα γνωστά που ορισμένοι σκόπιμα και πεισματικά αρνούνται να παραδεχτούν. Ότι, δηλαδή, ο εκάστοτε Γ.Γ. είναι ο ανώτατος υπάλληλος του ΟΗΕ ο οποίος εκφράζει το ισοζύγιο δυνάμεων στον διεθνή οργανισμό και κατ’ αντανάκλαση αυτόν που επικρατεί στον κόσμο. Το ισοζύγιο δυνάμεων δηλαδή μεταξύ των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας συν της Γερμανίας. Σήμερα, άλλα θα ήθελα να σχολιάσω.

Πρώτον, ότι δεν τοποθετήθηκαν όλα τα κόμματα, ούτε όλοι οι μέχρι στιγμής υποψήφιοι για τις Προεδρικές του 2023. Ειδικά οι υποψήφιοι, περιλαμβανομένων των εν δυνάμει υποψηφίων, τι περιμένουν; Αν δεν έχουν άποψη για το Κυπριακό και τις εξελίξεις του, γιατί θέλουν να κυβερνήσουν τον τόπο;

Δεύτερον, απ’ όσους τοποθετήθηκαν, εύκολα διακρίνεις στους πιο πολλούς τον υποκειμενισμό στην κρίση τους. Έναν υποκειμενισμό που σχετίζεται με τρεις παράγοντες: α) τη διαχρονική θέση ενός εκάστου στο Κυπριακό, β) την πρόθεση αυτοδικαίωσης, γ) τις επερχόμενες Προεδρικές. Πώς, για παράδειγμα, να θεωρήσω αντικειμενική μια οποιαδήποτε δήλωση που δεν καταλογίζει την πρώτη και κυρίαρχη ευθύνη στην Τουρκία ή την καταλογίζει με την πολύ εμφανή πρόθεση, απλώς, να το καταγράψει για να μην κατηγορηθεί ο συντάκτης της ότι ξεχνά την Τουρκία και επικεντρώνεται στη συνέχεια σε οτιδήποτε άλλο; Όποιος δεν καταλαβαίνει την αρνητικά ποιοτική αλλαγή στη στάση της Τουρκία και την κάλυψη που της παρέχουν δυστυχώς τα Ηνωμένα Έθνη ελέω συγκεκριμένων κρατών, δεν θέλει να καταλάβει. Όπως, φυσικά, δεν είναι αντικειμενική και μια αξιολόγηση των εξελίξεων, η οποία δεν αναγνωρίζει τις δικές μας ευθύνες στο θέμα. Το μέγα ερώτημα, το μέγα ζήτημα ήταν και είναι το εξής: θα συναινούσε άραγε η Τουρκία σε οποιαδήποτε φάση του Κυπριακού σε λύση αρχών, αν κάναμε τη δεδομένη στιγμή ακόμα ένα βήμα; Ακόμα μια υποχώρηση; Εγώ λέω όχι. Ορισμένοι λένε, ναι, ακόμα και μετά την αποκάλυψη πρακτικών.

Τρίτον, διαβάζοντας τις αντιδράσεις στην πρόσφατη έκθεση του Γ.Γ. εντοπίζεις εύκολα τις βασικές, τις θεμελιακές διαφορές μεταξύ κομμάτων στις εκτιμήσεις τους στο Κυπριακό και κυρίως στο πώς πρέπει να προχωρήσουμε. Αυτά τα ίδια κόμματα, όμως, δεν έχουν κανένα πρόβλημα να συνομιλούν και ενδεχομένως αύριο να συμμαχήσουν για τις Προεδρικές, έστω και αν διαφωνούν στα κύρια θέματα του Κυπριακού! Και το ερώτημα είναι απλό: μια τέτοια προσέγγιση, αν ευοδωθεί, πώς θα διαχειρισθούν το Κυπριακό; Με την λογική του εταίρου Α ή την λογική του εταίρου Β που είναι αντίθετη! Ή, μήπως, το μήνυμα που στέλλουν είναι ότι έχουν ξεγράψει το Κυπριακό!

Τέταρτον, όλοι όσοι έχουν τοποθετηθεί επί της έκθεσης Γκουτέρες, δεν προτείνουν οτιδήποτε πρακτικό προς αντιμετώπιση της απαράδεκτα καλυπτικής στάσης του απέναντι στην Τουρκία, ούτε προτείνουν κάτι για αντιμετώπιση του προβλήματος ενόψει της συνεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Πέμπτον, η έκθεση του Γ.Γ. και οι τοποθετήσεις του δεν μπορούν να δικαιολογηθούν από τα όποια λάθη, δικαίως ή αδίκως, καταλογίζονται στην ε/κ πλευρά. Γιατί το ισχυρίζομαι; Πολύ απλά, γιατί ορισμένες θέσεις για το Κυπριακό δεν είναι θέσεις της ε/κ πλευράς, αλλά θέσεις του διεθνούς οργανισμού.

– Η θέση π.χ. για ένα κανονικό κράτος, μία και μόνη κυριαρχία, ιθαγένεια, διεθνή προσωπικότητα είναι ή όχι θέση του ΟΗΕ; Είναι. Γιατί δεν την αντιπαραβάλλει ο Γ.Γ. στη θέση της Τουρκίας για δύο κράτη;

– Έχει ή όχι θέση ο διεθνής οργανισμός για το Βαρώσι; Έχει. Μάλιστα υπάρχουν δύο ισχυρά ψηφίσματα επί του θέματος. Γιατί αποφεύγει να τοποθετηθεί και να απονείμει ευθύνες στο θέμα σε Τουρκία και Τατάρ;

Ανέφερα μόνο δύο παραδείγματα από τα πολλά που εντοπίζονται. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η ουσία της θέσης μου. Ότι και αν ακόμα η ε/κ πλευρά στήριζε κάτι αντίθετο προς τις αποφάσεις του ΟΗΕ, θα έπρεπε ο ίδιος να υπερασπιστεί τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών και να κατανείμει ευθύνες. Το ίδιο, αν το κάνουν οι Τ/κ. Το ίδιο και πιο έντονα θα έπρεπε να το πολεμά ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, όταν προέρχεται από τον κύριο ένοχο της κυπριακής τραγωδία, τον θύτη ολόκληρου του κυπριακού λαού, την Τουρκία.

Ας είμαστε ειλικρινείς. Ας σταματήσει η προσποίηση ότι δεν καταλαβαίνουμε τα οφθαλμοφανή. Ο λόγος που ο ίδιος ο Γ.Γ. του ΟΗΕ δεν υπερασπίζεται τις θέσεις του Οργανισμού δεν είναι τα όποια λάθη της ε/κ πλευράς. Ο λόγος είναι ότι αυτές είναι οι θέσεις της Τουρκίας. Για μένα είναι ξεκάθαρον ότι, αν σήμερα, για παράδειγμα, η Τουρκία στήριζε λύση ΔΔΟ, τότε ο Γ.Γ. θα περιλάμβανε στην Έκθεσή του την σχετική αναφορά. Αυτή είναι η στυγνή, πικρή αλήθεια. Όλα τα άλλα διαδραματίζουν μικρό έως ελάχιστο ρόλο στη διαμόρφωση των εκθέσεων. Άλλωστε, οι συγγραφείς τους δεν εργάζονται, μισόν αιώνα, περίπου, για να κρατούν την πατρίδα μας ντε φάκτο διχοτομημένη και να υλοποιήσουν σχέδια ηλικίας περίπου ενός αιώνος, για να τους τα χαλάσει ο όποιος κ. Γκουτέρες ή Ανάν ή άλλος. Οι δυνάμεις που ήθελαν την Κύπρο διαιρεμένη από το 1950, συνεχίζουν να έχουν την ίδια θέση μέχρι σήμερα. Με γνώμονα αυτήν τη θέση ενεργούν τόσο διεθνώς, όσο και εσωτερικά.

Σημερινή