Η αλήθεια είναι πως εξ αρχής αυτοί πού πίστεψαν στον EastMed ήταν λίγοι. Κυρίως βρισκόντουσαν στην  Ελλάδα και την Κύπρο όπου νόμισαν πως ένας στρατηγικής σημασίας αγωγός ενδεχομένως θα αποτελούσε καλό “μοχλό” εξασφάλισης της αναγκαίας υποστήριξης για την οριοθέτηση των αμφισβητούμενων ζωνών της περιοχής προς όφελός μας…

Ένας αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου όμως εκτός των άλλων αποτελεί και μια οικονομική δραστηριότητα και σαν τέτοια για να είναι αποτελεσματικός θα πρέπει τεχνικά να είναι εφικτός με ένα κόστος το οποίο θα επιτρέψει σε μια εύλογη χρονική περίοδο την απόσβεση προκειμένου να προκύψουν και κέρδη για τους επενδυτές…

Στην περίπτωση του EastMed έχουμε να κάνουμε με έναν αγωγό 1.900 χιλιομέτρων που θα έφθανε σε βάθη έως και 3 χιλιόμετρα ο οποίος θα μετέφερε 10 δισ.  κυβικά μέτρα τον χρόνο. Η κατασκευή δε του έργου αν ξεκινούσε αύριο θα διαρκούσε περί τα 7 χρόνια.

Με λίγα λόγια, η λειτουργία του θα ξεκινούσε μετά το 2030 όταν θεωρητικά η ζήτηση για υδρογονάνθρακες στην Ευρώπη ίσως να έχει αρχίσει να μειώνεται λόγω της ωρίμανσης της ενεργειακής μετάβασης.

Πιστεύω πως είναι εύλογο γιατί δεν υπήρξε ενδιαφέρον από ιδιωτικά κεφάλαια να επενδύσουν στο “πρότζεκτ”.

Επιπλέον, ας υποθέσουμε πως το 2030 το έργο θα είχε ολοκληρωθεί και θα ξεκινούσε τη λειτουργία του. Πώς θα μπορούσαν όλοι οι ενδιαφερόμενοι να προστατέψουν έναν αγωγό 1.900 χιλιομέτρων σε βάθος 3 χιλιομέτρων από κάποια δολιοφθορά;

Κάποιος με μια στοιχειώδη ικανότητα προβολής υποβρύχιας ισχύος θα μπορούσε να αχρηστέψει σε λίγες ώρες ένα έργο 7 ετών και πολλών δισ. ευρώ.  Η λύση μετά από ένα τέτοιο συμβάν ποια θα ήταν, να βρούμε άλλα 7 δισ. και έλα 7 χρόνια;

Οι επιφυλάξεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τη βιωσιμότητα του έργου από την οπτική αυτή γωνία μοιάζουν εύλογες και όχι σαν “δώρο” στην Τουρκία.

Επιπλέον θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως αν το καθεστώς Ερντογάν εκλείψει και επιστρέψουν οι φιλοδυτικοί Κεμαλιστές οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. θα προσπαθήσουν να τους στηρίξουν γιατί η Τουρκία αποτελεί ισχυρό έρεισμα της Δύσης στην ευρύτερη περιοχή.

Στην περίπτωση αυτή οι υδρογονάνθρακες της Ν.Α. Μεσογείου θα μπορούσαν να διοχετευθούν στη Δύση μέσω χερσαίων αγωγών που θα περνάνε από το έδαφος της Τουρκίας. Το κόστος και το ρίσκο αυτών των αγωγών θα ήταν πολλαπλασίως ανταγωνιστικότερο από αυτό ενός υποθαλάσσιου αγωγού.

Τούτο βέβαια δεν σημαίνει πως η Δύση θα άφηνε την Ελλάδα στο έλεος μιας ισχυρής Τουρκίας. Η Ελλάδα όπως φάνηκε τα τελευταία χρόνια της αναβίωσης των “νεοθωμανικών” φιλοδοξιών της γείτονος αποτελεί έναν ουσιαστικό μοχλό πίεσης και ελέγχου της Τουρκίας. Τούτο έχει αποδειχτεί πολλάκις στα 200 χρόνια της ιστορίας μας. Η δε επιτυχής κατάληξη της επανάστασης του ’21 αποτελεί άλλη μια απόδειξη.

Στο πλαίσιο αυτό η Δύση, όπως έπραξε τις τελευταίες δεκαετίες, θα πίεζε την Τουρκία και την Ελλάδα να βάλουν τις διαφορές σε ένα συρτάρι και να κάνουν διάλογο εντός της συμμαχίας, έστω και χωρίς κανένα αποτέλεσμα.

Βέβαια, δεν είναι καθόλου σίγουρο πως η Τουρκία θα επιστρέψει ξανά στο Δυτικό στρατόπεδο. Η μετατόπιση της χώρας προκύπτει από τη μετατόπιση της πλειοψηφίας της κοινωνίας μακρά των αξιών και των συμφερόντων της Δύσης.

Αυτό που είναι προς το παρόν σίγουρο, είναι πως η Ελλάδα εξασφαλίζει πρόσβαση των δυτικών δυνάμεων προς τα βαλκάνια μέσω Αλεξανδρούπολης στην περίπτωση που η Τουρκία την αρνηθεί.  Βέβαιο είναι ακόμη πως οι σταθμοί αποθήκευσης φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα και την Αλεξανδρούπολη μπορούν να εξασφαλίσουν τη συνεχή ροή φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή των βαλκανίων ακόμη και αν η Τουρκία με τη Ρωσία προσπαθήσουν να την διακόψουν.

Για τη συνέχεια Capital