«Οι χώρες γύρω από τη ρωσική περιφέρεια, μετά την εξουδετέρωση της εξέγερσης στο Καζακστάν πρέπει να επανεξετάσουν τις επιλογές τους»

Ο αρχισυντάκτης του artigercek, Ergun Babahan και ο αναλυτής Fehim Taştekin αξιολόγησαν τις συνέπειες όσων συνέβησαν στο Καζακστάν στο πρόγραμμα #Middle East. Στο πρόγραμμα συζητήθηκαν τα εξής:

• η αλλαγή των ισορροπιών στην Ασία μετά τη σύμπραξη Ρωσίας και Κίνας,
• η πολιτική Τουρανισμού της Τουρκίας και
• οι τελευταίες εξελίξεις στο Καζακστάν

Η αντιμετώπιση της εξέγερσης στο Καζακστάν σε σύντομο χρονικό διάστημα, εξάλειψε το σενάριο του βάλτου που προβλεπόταν να βυθιστεί η Ρωσία. Μάλιστα, η επιτυχής παρέμβαση στην κρίση του Καζακστάν, ενίσχυσε τη θέση της Ρωσίας στις διαπραγματεύσεις της με τις ΗΠΑ για την Ουκρανία.
Είναι σαν να αποκαθίσταται η εξίσωση του Ψυχρού Πολέμου.

Υπό την ηγεσία της Ρωσίας, ο Οργανισμός Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας ενηλικιώθηκε έτσι και δομιμάστηκε για πρώτη φορά στην πράξη. Ο Πούτιν έδωσε το μήνυμα «Η Ρωσία επέστρεψε» στην πρώην σοβιετική γεωγραφία. Ωστόσο, μέχρι χθες μιλούσαμε για τις επιπτώσεις των λόγων του Μπάιντεν «Οι ΗΠΑ επέστρεψαν». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι στρατιωτικές αποστολές σε μια μεγάλη γεωγραφία όπως το Καζακστάν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα εξέπληξαν τους πάντες.

Το αν ο Ρώσος στρατιώτης παραμείνει σε μόνιμη βάση ή όχι δεν είναι το θέμα. Οι πολιτικές επιπτώσεις της επέμβασής του είναι σημαντικές. Εάν η διοίκηση του Καζακστάν τους πει να φύγουν, θα φύγουν. Όμως από εδώ και πέρα, η κυβέρνηση του Καζακστάν θα πρέπει να κοιτάει προς τη Ρωσία όταν λαμβάνει στρατηγικές αποφάσεις. Οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν δημιουργήσει μια νέα στρατηγική πραγματικότητα στην οποία το Καζακστάν, που μέχρι τώρα ακολουθούσε μια ισορροπημένη στάση στο τρίγωνο Ρωσίας, Κίνας και Δύσης, τώρα θα γέρνει περισσότερο υπέρ της Ρωσίας στις πολιτικές-γεωπολιτικές του επιλογές.

Φάνηκε για άλλη μια φορά ότι τα όνειρα της Τουρκίας να ενώσει τον τουρκικό κόσμο είναι αποκομμένα από τη γεωστρατηγική πραγματικότητα. Ο Ερντογάν δεν ήξερε πώς να αντιδράσει στην κρίση του Καζακστάν. Όπως και οι Αμερικανοί, οι Τούρκοι περιμένουν απάντηση στο ερώτημα γιατί το Καζακστάν ένοιωσε την ανάγκη να απευθυνθεί και να ζητήσει τη βοήθεια της Ρωσίας.

Η Κίνα μπορεί να μην είναι ευχαριστημένη με τη Ρωσία, που έπαιξε αυτόν τον κεντρικό ρόλο στην κρίση του Καζακστάν, αλλά το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να την ευχαριστεί, γιατί δεν πργματοποιήθηκαν οι μεγαλύτεροι φόβοι της.

Η Ρωσία και η Κίνα κατάφεραν να εμποδίσουν με κάποιο τρόπο τις προσπάθειες των ΗΠΑ, που είχαν πετύχει να αποκτήσουν χώρο στην Κεντρική Ασία μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, να αποκτήσουν μόνιμη βάση εκεί τα επόμενα χρόνια.

Μετά την αποχώρηση από το Αφγανιστάν, οι αναζητήσεις των Αμερικανών για βάσεις στις γύρω χώρες απέβησαν επίσης άκαρπες.

Είναι αρκετοί που θα υπολόγιζαν ότι, ξεκινώντας από το Καζακστάν, η αποσταθεροποίηση της Κεντρικής Ασίας θα εξυπηρετούσε τη στρατηγική της περικύκλωσης της Κίνας και της Ρωσίας. Κατά τη διάρκεια των γεγονότων στο Καζακστάν, φάνηκε ότι οι ισλαμιστές έπαιξαν το ρόλο τους στην εξέξερση. Αυτό προκαλεί σοβαρό σκπετικισμό για το μέλλον. Γίνεται λόγος για το σενάριο ότι το ISIS-Khorasan μπορεί να απειλήσει χώρες όπως το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν. Οι Ρώσοι συμβουλεύουν τώρα τους Ουζμπέκους να επανεξετάσουν την ένταξή τους στον Οργανισμό Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (σ.τ.μ. στον οποίο είχαν ενταχθεί αρχικά και μετά αποχώρησαν).

Οι χώρες που βρίσκονται στη ρωσική περιφέρεια, μετά τα γεγονότα στο Καζακστάν, θα πρέπει να επανεξετάσουν τη στάση και τις επιλογές τους.

Εφόσον η αποσταθεροποίηση του Καζακστάν έχει μια διάσταση που υπονομεύει το έργο Belt and Road της Κίνας, βλέπουμε ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ Πεκίνου και Μόσχας έχει μειωθεί και η αναζήτηση μιας κοινής στρατηγικής έχει αυξηθεί.

Ο Πούτιν θα πάει ξανά στο Πεκίνο τον Φεβρουάριο. Αυτό είναι ένα άλλο αποτέλεσμα που δεν θέλουν οι ΗΠΑ. Από την πλευρά τους οι ΗΠΑ επιδιώκουν «Τα προβλήματα μεταξύ Ρωσίας και Κίνας να διατηρηθούν ζωντανά, για να μην σχηματιστεί ένα κοινό κέντρο εξουσίας». Όμως τώρα συμβαίνει το αντίθετο.

Αντιμέτωπες με τη νέα γεωστρατηγική πραγματικότητα, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες κάθησαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη τη Δευτέρα. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν στο Συμβούλιο Συνεργασίας του ΝΑΤΟ στις 12 Ιανουαρίου. Το θέμα θα συζητηθεί στη συνεδρίαση του ΟΑΣΕ στις 13 Ιανουαρίου. Οι Αμερικανοί θέλουν να φέρουν σε δύσκολη θέση τη Ρωσία αυτή τη φορά με κυρώσεις. Προσπαθούν επίσης να παρακινήσουν τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής να λάβουν κοινή στάση εναντίον της Ρωσίας. Εάν οι ΗΠΑ μπορούσαν να σχηματίσουν έναν αποτρεπτικό συνασπισμό ή αν είχαν επιλογές στα χέρια τους για να πιέσουν τη Ρωσία, δεν θα ήταν πρόθυμες να διαπραγματευτούν τις απαιτήσεις των Ρώσων.

Άρα η εικόνα δεν είναι καλή για τις ΗΠΑ. Φυσικά, μπορεί να μην δώσουν στους Ρώσους αυτό που θέλουν. Ωστόσο, η Ρωσία, με την εικόνα της επικείμενης «εισβολής στην Ουκρανία», κατάφερε να φέρει το ΝΑΤΟ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Έτσι η Δύση αναγκάστηκε να καταπιεί τη ρωσική κίνηση. Σε αυτό οδήγησε και η διαίρεση και πολυδιάσπαση της Ευρώπης.

Κανείς δεν θέλει να πολεμήσει τους Ρώσους για λογαριασμό του ΝΑΤΟ ή να σύρει το ΝΑΤΟ ως σύνολο σε πόλεμο με τη Ρωσία. Και οι ΗΠΑ είπαν στην Ουκρανία, με τη συμφωνία που έκαναν τον Νοέμβριο, ότι δεν θα πολεμήσω για σένα, αλλά αν πολεμήσεις, θα σου δώσω όπλα.

Τι θα προκύψει από τη διαπραγμάτευση ΗΠΑ-Ρωσίας, συμφωνία ή προφορικές δεσμεύσεις; Αυτά που συμβαίνουν στις μέρες μας, θυμίζουν τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν μεταξύ της Ρωσίας – Η.Π.Α κατά την επανένωση της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας. Ο τότε υπουργός Εξωτερικών Τζέιμς Μπέικερ φέρεται αν υποσχέθηκε προφορικά στον Γκορμπατσόφ ότι το ΝΑΤΟ δεν πρόκειται να επεκταθεί ρπος ανατολάς.

Αυτό είναι το σημείο όπου οι Ρώσοι επικρίνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, επειδή δεν κράτησαν τον λόγο τους. Οι άλλοι υπενθυμίζουν την υπόσχεση της Ρωσίας να σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Ουκρανίας ως αντάλλαγμα για τη διάλυση των πυρηνικών κεφαλών από τη Ρωσία το 1994.

Ίσως να μην υπάρξει ανοιχτή συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί, κάτι που ούτως ή άλλως είναι ένα μικρό ενδεχόμενο, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα επίτευξης σιωπηρών συμφωνιών.

Πηγή: artigercek.com