Εξωτερική Πολιτική
, Παντελής Σαββίδης
6 Ιανουαρίου 2022
“Εκσυγχρονιστικός” παραλογισμός
Οι απόψεις των εκσυγχρονιστών μας οδηγούν κατ’ ευθείαν στην αγκαλιά της Τουρκίας
Του ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ
Η ομάδα και οι κοινωνικές δυνάμεις που εξέφρασε ο κ. Σημίτης ονομάσθηκαν εκσυγχρονιστικές.
Ορισμοί, όμως, για τον εκσυγχρονισμο υπάρχουν πολλοί. Στην Ελλάδα δεν δόθηκε κανείς. Απλώς, κάποια ομάδα πολιτικών και ακαδημαϊκών θέλησε να αντικαταστήσει τον ανδεοπαπανδρεϊσμό (ο οποίος είχε ιδεολογικά χαρακτηριστικά) και αποκλήθηκε εκσυγχρονιστική. Ηχούσε καλά στα λαϊκά αυτιά.
Συνήθως, και πολύ απλοϊκά, εκσυγχρονιστές ονομάσθηκαν στην Ελλάδα όσοι θέλησαν να προσομοιάσει η χώρα τα κράτη της Δυτικής Ευρώπης. Όσοι ήσαν φιλοευρωπαϊστές.
Οι άλλοι, όσοι, δηλαδή, θέλησαν ή θέλουν να αναφέρονται στην παράδοση και επιμένουν στην λειτουργία του εθνικού κράτους, θεωρούνται απο τους “εκσυγχρονιστές”, αναχρονιστές. Στην καλύτερη περίπτωση “παραδοσιακοί”.
Υπάρχει, όμως, και μια τρίτη κατηγορία (μπορεί να υπάρχουν και άλλες), η οποία, ακολουθεί την παράδοση αλλά θέλει τη χώρα στις δυτικές δομές και σέβεται τις αξίες που πήραν σύγχρονη μορφή με τη Γαλλική Επανάσταση. Αυτή η ομάδα δεν είναι η κλασική παραδοσιακή που εμμένει στην απομόνωση, ούτε και η σημιτική “εκσυγχρονστική” που “δύση δώστε και πάρτε μας την ψυχή”.
Βλέπει και στην παράδοση και στον εκσυγχρονισμό.
Αυτή η τάση στην Ελλάδα δεν εκφράζεται ούτε ιδεολογικά ούτε πολιτικά. Διότι η ελληνική κοινωνία είναι μανιχαϊστική. Δεν μπορεί τις συνθέσεις και τις πολυπλοκότητες. Προτιμά τις απλοποιήσεις.
Εκπρόσωπος της κλασικής εκσυγχρονιστικής αντίληψης, όπως περιγράφηκε παραπάνω είναι ο κ. Παναγιώτης Ιωακειμίδης, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το τονίζω, είναι εκπρόσωπος. Πάνω κάτω οι εκσυγχρονιστές εκφράζονται όπως ο κ. Παναγιώτης Ιωακειμίδης. Απο αυτήν-και μόνο- την πλευρά έχει σημασία ο σχολιασμος της άποψης που διατύπωση σε άρθρο του στα “Νέα”.
Αν και σε πολλά απο αυτά που υποστηρίζει διαφωνώ, σέβομαι τον άνθρωπο διότι πρώτον προσπαθεί να παράγει πολιτική και σκέψη και δεύτερον είναι συνεπής σε αυτά που υποστηρίζει. Δεν αποκλίνει καιροσκοπικά απο τις θέσεις που κάθε φορά αναπτύσσει.
Ο κ. Ιωακειμίδης, σε ένα άρθρο του στα ΝΕΑ πρότεινε να εγκαταλείψει η Ελλάδα τον ανταγωνισμό με την Τουρκία και να συγκλίνει με την γειτονική χώρα.
Η άποψη Ιωακειμίδη δεν είναι πρωτόγνωρη. Δεν στερείται και βάσης. Έχει, μάλιστα, και ιστορικό βάθος.
Είναι, όμως, ανεδαφική και μη συμφέρουσα.
1.-Είναι ανεδαφική διότι ακόμη και αν το ελληνικό πολιτικό σύστημα το θελήσει, δεν είναι σίγουρο ότι θα θελήσει την σύγκλιση η Τουρκία. Η Τουρκία θα θελήσει την σύγκλιση μόνο με όρους υποταγής της Ελλάδας. Αν η πρόταση Ιωακειμίδη προϋποθέτει υποταγή τότε είναι εντελώς ανεδαφική. Υπάρχει κάποιος που θα θελήσει να υποταγεί στην Τουρκία για να σταματήσουν οι ενοχλήσεις;
2.-Ο κ. καθηγητής καθώς κάνει την πρότασή του θα πρέπει να μας πει πως εννοεί την σύγκλιση. Μια σύγκλιση σε ζητήματα χαμηλής πολιτικής είναι ευκταία. Και γίνεται προσπάθεια να επιτευχθεί. Μια σύγκλιση σε επίπεδο κοινωνιών, επίσης. Αλλά μια πολιτική σύγκλιση που μπορεί να επιτευχθεί; Η Τουρκία έχει διατυπώσει συγκεκριμένες απαιτήσεις απο την Ελλάδα. Δεν θα θελήσει καμιά σύγκλιση αν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά της αυτά. Η Τουρκία δεν ακολουθεί καιροσκοπική πολιτική όπως η Αθήνα. Έχει στρατηγική και τακτική. Πλανάται ο κ. Ιωακειμίδης αν νομίζει πως η Τουρκία θα εγκαταλείψει τις διεκδικήσεις της για μια ισότιμη σύγκλιση με την Ελλάδα. Ζητά ο κ. Ιωακειμίδης να παραχωρήσει η Ελλάδα ό,τι απαιτεί η Τουρκία για να υπάρξει σύγκλιση; Ας μας το διευκρινήσει.
3.-Στην πρόταση σύγκλισης του κ. καθηγητή περιλαμβάνεται και το σταμάτημα των εξοπλισμών απο ελληνικής πλευράς. Με το επιχείρημα ότι η Τουρκία έχει δική της πολεμική βιομηχανία και όσο και αν ξοδευτεί η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να την παρακολουθήσει.
Και εδώ περνάω στην δεύτερη ενότητα της αρχικής εκτίμησής μου περί ανεδαφικής και μη συμφέρουσας για την Ελλάδα πρότασης του κ. Ιωακειμίδη.
4.-Δυστυχώς, η μοίρα το έφερε η Ελλάδα να είναι εξ ορισμού ανταγωνιστική δύναμη της Τουρκίας. Οι δύο χώρες εκπροσωπούν, στην ίδια περιοχή, δύο διαφορετικούς πολιτισμούς και διεκδικούν επιρροή στον ίδιο γεωπολιτικό χώρο. Είναι χώρες που διαδέχθηκαν δύο διαφορετικούς πολιτισμούς. Η Ελλάδα, όπως εξελίχθηκε απο την Επανάσταση του 1821 που δεν ήταν Παλιγγενεσία αλλά Συνέχεια ενός έθνους και ενός πολιτισμού, για να μπορέσει να ικανοποιήσει τους στόχους της έπρεπε να έρθει σε βίαιη αντιπαράθεση με την Τουρκία. Η αντιπαράθεση αυτή συνεχίζεται. Η επανάσταση του 1821, ως κομβικό σημείο μιας ελληνικής συνέχειας, δεν τελείωσε. Συνεχίζεται. Και δεν συνεχίζεται, μόνο, απο πλευράς Ελλάδας. Αλλά και η Τουρκία έτσι αντιμετωπίζει την εξέλιξη. Η αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας αμφισβητεί ότι συμφωνήθηκε κατά την συνεχιζόμενη εξέλιξη αυής της Επανάστασης.
5.-Υπήρξε μια περίοδος, την οποία αναφέρω, μόνο, ως ιστορικό στοιχείο που η σύγκλιση αυτή μπορούσε να επιτευχθεί. Ήταν η περίοδος μιας τάσης η οποία αναπτύχθηκε, κυρίως, στην Κωνσταντινούπολη απο Ρωμιούς η οποία έβλεπε τον ελληνισμό (όρος που καθιέρωσε ο Παπαρρηγόπουλος) να εξελίσσεται ως μια οθωμανοελληνική σύγκλιση. Να αναλάβουν, δηλαδή, τα ηνία της καταρρέουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας οι Έλληνες.
Μια παρόμοια αντίληψη είχε, αργότερα, και ο Ίωνας Δραγούμης.
Δεν θα ήταν κακή ιδέα. Αλλά η ευκαιρία χάθηκε και το γεγονός δεν συνέβη.
Για όσους θα είχαν αντίρρηση στην ιδέα αυτή καλόν είναι να μας εξηγήσουν γιατί; Η Ελλάδα, μέσω της σύνθεσης αυτής θα περιελάμβανε σε ένα νέο κρατικό μόρφωμα το σύνολο του ελληνισμού. Η ιστορία στην περιοχή θα εξελισσόταν πολύ διαφορετικά.
Προφανώς, δεν θα είχε τα χαρακτηριστικά του εθνικού κράτους όπως εξελίχθηκε αλλά κανείς δεν μπορεί να μας πει ότι η εξέλιξη θα ήταν αρνητική. Αν οι Έλληνες έχουν εμπιστοσύνη στον πολιτισμό τους θα έπρεπε να είναι σίγουροι ότι θα επικρατούσε. Στην ιστορία, οι ισχυρότεροι πολιτισμοί επικρατούν των λιγότερο δελεαστικών.
Αυτή η εποχή, όμως πέρασε με τελευταία προσπάθεια από τον Βενιζέλο, μια προσπάθεια που διακωμωδείται απο όσους βλέπουν επιφανειακά τα πράγματα.
Ο Βενιζέλος με την πρότασή του δεν ήλπιζε σε όσα αναφέρθηκαν παραπάνω αλλά προσπαθούσε σε μια στιγμή ελληνικής υποχώρησης και αδυναμίας να σώσει ό,τι μπορούσε να σωθεί.
6.-Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Όπως έγραψα και παραπάνω, η Ελλάδα εξ ορισμού είναι ανταγωνιστική δύναμη της Τουρκίας στην περιοχή. Και έτσι βλέπει τα πράγματα και η Τουρκία. Αν η Τουρκία αλλάξει σε επίπεδο ηγεσίας, ιδεολογίας και προτάξεων της αναθεωρητικής πολιτικής της, τότε να βάλουμε το θέμα προς συζήτηση.
Όπως έχουν σήμερα τα πράγματα αυτό είναι αδύνατον.
Η Ελλάδα μπορεί να ωφεληθεί από αυτήν την αντιπαράθεση;
Ναι. Κυρίως, μπορεί να επωφεληθεί απο την κούρσα των εξοπλισμών.
Η Ελλάδα, πράγματι είναι σαν να επενδύει σε τρύπιο κουμπαρά με τους συνεχείς εξοπλισμούς. Θα έλεγα πως οι εξοπλισμοί αυξάνουν την εξάρτηση.
Πρέπει να τους κάνει και καλώς τους κάνει αλλά πρώτη προτεραιότητά της θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη δικής της στρατιωτικής βιομηχανίας, έστω και αν οικονομικά είναι ασύμφορη.
Διότι η παραγωγή πολεμικού υλικού δεν παρέχει, απλώς, στη χώρα κάποιο βαθμό αυτονομίας σε δύσκολες στιγμές.
Γύρω απο την ανάπτυξη στρατιωτικής βιομηχανίας μπορεί να αναπτυχθεί το σύνολο της οικονομίας και να αυξηθεί εκθετικά η σύγχρονη γνώση στις νέες τεχνολογίες.
Η περί την ανάπτυξη της στρατιωτικής βιομηχανίας προσπάθεια μπορεί να δώσει ώθηση σε όλες τις μορφές της οικονομίας και να εισάγει τεχνογνωσία την οποία στερείται αυτήν την ώρα η χώρα.
Όπως συνέβη με τους αμερικανούς στην διαστημική τους προσπάθεια.
Απορώ γιατί δεν το βλέπει έτσι το θέμα η “εκσυγχρονιστική” ομάδα η οποία επενδύει στην οικονομία.
Θα μου πείτε πως απεχθάνεται τις στρατιωτικές δαπάνες.
Ως εκσυγχρονιστές θα πρέπει να γνωρίζουν πως η φιλειρηνική τους διάθεση θα ικανοποιηθεί μόνο αν υπάρχει ισορροπία ισχύος.
Η στρατιωτική εξισορρόπηση είναι που θα μειώσει τον κίνδυνο πολέμου και όχι η εγκατάλειψη των αμυντικών προσπαθειών.
Θα θυμώνται, άλλωστε, το μέγα λάθος της κυβέρνησης Σημίτη όταν μετά το Ελσίνκι και την έναρξη της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας, η τότε ελληνική κυβέρνηση εγκατέλειψε τους εξοπλισμούς με το επιχείρημα ότι, πλέον, τον λόγο έχει η διπλωματία.
Ναι, τον λόγο πάντα πρώτη έχει η διπλωματία. Αλλά μια διπλωματία η οποία υποστηρίζεται απο ισχυρές ένοπλες δυνάμεις. Διαφορετικά μιλάμε για μια διπλωματία που συνδιαλέγεται για τους όρους της υποταγής.
Ξέρετε ποιο είναι το ποιο τραγικό; Ότι οι δυνάμεις που εκφράζονται γύρω απο την αντίληψη Ιωακειμίδη, περιστρέφονται περί το ΠΑΣΟΚ.Ας ελπίσουμε πως ο νέος επικεφαλής του θα έχει άλλες απόψεις.
Πηγή: Ανιχνεύσεις
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook
Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook
Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter
Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube