Οι περιπέτειες της Sberbank στην Τουρκία, που έχει τα ρούβλια των Ρώσων ολιγαρχών, την οδήγησαν στα Εμιράτα

Κωνσταντίνος Μαριόλης

Τη στιγμή που ο Ερντογάν δηλώνει ότι ο «οικονομικός πόλεμος ανεξαρτησίας» συνεχίζεται με επιτυχία και ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει «θεού θέλοντος» σύντομα από το 21% στο 4%, οι ξένοι επενδυτές εγκαταλείπουν την Τουρκία αγανακτισμένοι από τις παλινωδίες του Τούρκου προέδρου και τα προβλήματα που προκαλεί η επιθετική υποτίμηση της λίρας.

Χαρακτηριστική είναι η ιστορία της τράπεζας του Βλάντιμιρ Πούτιν. Η Sberbank, της οποίας βασικός μέτοχος είναι η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας, μετά το… στραπάτσο που υπέστη στην Τουρκία, επιλέγει σήμερα τα Εμιράτα για να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Η μεγαλύτερη τράπεζα της Ρωσίας, η οποία παραδοσιακά αποτελεί τον κρατικό πυλώνα χρηματοδότησης των ρωσικών επενδύσεων στο εξωτερικό και διευκόλυνσης των Ρώσων ολιγαρχών όταν αυτό απαιτείται, εγκατέλειψε την Τουρκία για τη… θαλπωρή των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.

Το κρατικό μεγαθήριο των 450 δισ. δολαρίων ενεργητικού, των 280.000 εργαζόμενων και των 110 εκατομμυρίων πελατών, είναι εδώ και επτά χρόνια αποκλεισμένο από τη Δύση. Στη Sberbank έχουν επιβληθεί κυρώσεις τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την Ε.Ε., μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014. Οι κυρώσεις περιορίζουν σημαντικά την πρόσβασή της στις διεθνείς αγορές, κι έτσι η ρωσική τράπεζα αναζητεί άλλες αγορές για να εγκατασταθεί και να διευκολύνει τις επενδύσεις ρωσικών επιχειρήσεων.

Το 2012, η ρωσική κρατική τράπεζα αποφάσισε να εισέλθει στην τουρκική αγορά, εξαγοράζοντας την Denizbank από την βελγική Dexia, έναντι 3,6 δισ. δολαρίων. Μετά από μία επιτυχημένη πορεία, μαζί με τους τρελούς ρυθμούς ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας, ήρθε το 2018 να βιώσει με άσχημο τρόπο τη νομισματική κρίση. Ο Γερμανός διευθύνων σύμβουλος της Sberbank, Χέρμαν Γκρεφ, αποφάσισε την έξοδο από την τουρκική αγορά και τον Μάιο του 2018 κατέληξε σε συμφωνία με τη μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΑΕ, Emirates NBD, έναντι 14,6 δισ. τουρκικών λιρών.

Μέχρι όμως να ληφθούν όλες οι απαραίτητες εγκρίσεις και να ολοκληρωθεί το deal, είχε ξεσπάσει η νομισματική κρίση εξαιτίας των ανησυχιών για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας και κυρίως της επιδείνωσης των σχέσεων με την Ουάσινγκτον για την υπόθεση του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον. Μία κρίση που οδήγησε σε μεγάλη υποτίμηση την τουρκική λίρα, αλλά δεν συγκρίνεται με τη φετινή υποτίμηση κατά 55%.

Το 2019 και αφού ήταν όλα έτοιμα από πλευράς εγκρίσεων, το deal αναπροσαρμόστηκε και τελικά η τράπεζα του Ντουμπάι συμφώνησε να πληρώσει αυξημένο τίμημα 15,48 δισ. λίρες. Ενώ όμως το τίμημα ανέβηκε σε τουρκικές λίρες, μειώθηκε κατά περίπου 400 εκατομμύρια σε δολάρια. Λόγω της μεγάλης υποτίμησης, από τα 3,2 δισ. δολάρια το deal έπεσε στα 2,8 δισ. δολάρια.

Έτσι, λοιπόν, η Sberbank έφυγε… τρέχοντας από την Τουρκία και επέλεξε τα Εμιράτα για την επέκτασή της στη Μέση Ανατολή. Η Sberbank ετοιμάζεται να ανοίξει γραφείο στο Άμπου Ντάμπι, εστιάζοντας στην προσέλκυση ισλαμικών κεφαλαίων, αλλά πλέον όχι μέσω της Τουρκίας. Θέλει επίσης να αξιοποιήσει τα 32 τρισ. ρούβλια ενεργητικού για να συνάψει συμφωνίες με αραβικούς κολοσσούς που έχουν συμφέροντα στη Ρωσία και θέλουν να συνεργαστούν με ρωσικές επιχειρήσεις.

Η στροφή της Sberbank έχει τη σφραγίδα του Πούτιν. Διότι, ο Χέρμαν Γκρεφ δεν είναι απλώς ένας Γερμανός τεχνοκράτης που… κατά τύχη βρέθηκε στο τιμόνι του τραπεζικού τοτέμ της Ρωσίας. Είναι ο εκλεκτός του Ρώσου προέδρου και επί χρόνια συνεργάτης του, καθώς από το 2000 είναι σύμβουλός του.

Ψάχνουμε πλέον συνεργάτες που έχουν τις ίδιες επενδυτικές αντιλήψεις με εμάς, δήλωσε χθες στην εφημερίδα The National του Άμπου Ντάμπι, ο επικεφαλής επενδύσεων της Sberbank για τη Μέση Ανατολή, τονίζοντας ότι θέλει να αξιοποιήσει το χρηματοοικονομικό κέντρο του Άμπου Ντάμπι για διεθνείς συνεργασίες.

Για την ιστορία, να πούμε ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Sberbank σύναψε συμφωνία με τη Mubadala Investment Company, που είναι ο επενδυτικός βραχίονας του Άμπου Ντάμπι, για κοινές επενδύσεις σε επιχειρήσεις, μέσω debt και equity financing. Επίσης, θέλει να χρηματοδοτήσει μακροπρόθεσμα επενδυτικά project της Mubadala στη Ρωσία.