Αιτία των ”ειδικών” σχέσεων της Ευρώπης με την Τουρκία, είναι το γεγονός ότι – πέρα απ’ τα γεωπολιτικά συμφέροντα – υπάρχουν και τα οικονομικά

Γράφει η Κρινιώ Καλογερίδου

Τι κι αν οι σχέσεις ΕΕ-Κύπρου χρονολογούνται από το 1972 (υπογραφή Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΟΚ-Κύπρου); Τι κι αν ”οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας επηρεάζονται απ’ το Κυπριακό”, όπως δηλώνει μονότονα ο Ζοζέπ Μπορέλ, Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Τι κι αν οι σχέσεις της τελευταίας με την Τουρκία βρίσκονται επί ξυρού ακμής σε μόνιμη βάση εξαιτίας του προσφυγικού, των στρατιωτικών επεμβάσεων και αυθαιρεσιών της στη Μεσόγειο και της καταστολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (πολιτικών και ατομικών) στο έδαφός της;

Το αποτέλεσμα είναι αυτό που μετράει. Και το αποτέλεσμα δείχνει ότι η σχέση τους είναι σχέση αγάπης και μίσους, σχέση αλληλεξάρτησης πολυκύμαντη και ατελεύτητη, αν και η Τουρκία είναι εκτός ΕΕ και η Κύπρος μέσα σ’ αυτήν, γεγονός που ενδυναμώνει τους ισχυρισμούς των Ελλήνων (Ελλαδιτών και Ελληνοκυπρίων) Ευρωσκεπτικών ότι η ένταξη στην Ευρώπη είναι πουκάμισο αδειανό για Ελλάδα και Κύπρο.

Αιτία των ”ειδικών” σχέσεων της Ευρώπης με την εκτός ΕΕ Τουρκία, είναι το γεγονός ότι – πέρα απ’ τα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα – υπάρχουν και τα οικονομικά, καθώς η Τουρκία αποτελεί τον σημαντικότερο εμπορικό ”πελάτη” της ΕΕ και τούμπαλιν (Εισαγωγές της πρώτης από την δεύτερη 62, 4 δισ. — Εξαγωγές της πρώτης στη δεύτερη 69,8 το 2020).

Επιπρόσθετα σε αυτά, η Γερμανία (κυρίαρχη δύναμη στην ΕΕ και σύμμαχος της Τουρκίας από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και έκτοτε) αποτελεί τον διαχρονικό γεωπολιτικό και εμπορικό εταίρο της τελευταίας (με στόχο την παρεμπόδιση της γαλλικής κυριαρχίας στη Μεσόγειο), ενώ είναι και η πιο σημαντική χώρα ξένων επενδύσεων στην Τουρκία.

”Τοιούτων δε όντων των πραγμάτων”, όπως έλεγαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι, είναι μάταιο να αναμένουν Ελλάδα και Κύπρος σύγκρουση μεγάλης κλίμακας και, πολύ περισσότερο, οριστική ρήξη σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας ή ΗΠΑ-Τουρκίας.

Ως εκ τούτου, οι αντιπαραθέσεις μεταξύ των πρώτων και της Ευρώπης θα διαιωνίζονται με στόχο τον έλεγχο των κινήσεών της στην ανατολική πλευρά της Μεσογείου. Αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος που διακωμωδήθηκε το θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας, οι οποίες είναι μονίμως ante portas αλλά ποτέ δεν εφαρμόζονται.

Συνεκδοχικά, μάλιστα, διακωμωδούνται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (του οποίου οι εκάστοτε προτάσεις για επιβολή κυρώσεων δεν είναι δεσμευτικές) και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που αγωνίζεται να συνταιριάξει τα παγιωμένα συμφέροντα πολιτικής και οικονομικής υφής της Ευρώπης με την Τουρκία δια του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας σ’ αυτήν.

Τρανή απόδειξη αυτής της διακωμώδησης που έχει θύμα την Κύπρο είναι η υπερίσχυση του γερμανικού μπλοκ αποτροπής κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας στο τελευταίο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (13/12/’21), όπου – αν εξαιρέσουμε την μόνιμα υποστηρικτική στην Κύπρο θέση της Ελλάδας – μόνο η Γαλλία, η Αυστρία, η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο κράτησαν αλληλέγγυα στάση απέναντί της.

Στάση υπέρ των ευρωπαϊκών κυρώσεων στην Τουρκία, συγκεκριμένα (ειδικά για τον εποικισμό των Βαρωσίων/Αμμοχώστου), ενώ στήριξαν παράλληλα ανεπιφύλακτα τις ενστάσεις του Κύπριου ΥΠΕΞ Νίκου Χριστοδουλίδη για το ”έγγραφο επιλογών” (κυρίως για την παράγραφο 13 περί ΜΟΕ, με θέμα τους κυπριακούς υδρογονάνθρακες).

Τώρα θα μου πείτε — συμμεριζόμενοι τις δηλώσεις του Ζοζέπ Μπορέλ — ότι υπήρχαν και άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ τα οποία δια των εκπροσώπων τους ”εξέφρασαν κατανόηση για την απογοήτευση που υπάρχει (στην Κύπρο)”.

Θα σας απαντήσω ότι όλα αυτά είναι ”έπεα πτερόεντα” και ότι αυτό που μετράει είναι η τελική διαπίστωση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης: ότι, δηλαδή, ”δεν υπάρχει ομοφωνία επί του παρόντος”.

Συνελόντι ειπείν τα λόγια των πλειοψηφούντων χωρών της Ενωμένης Ευρώπης είναι λόγια κενά περιεχομένου, παραμυθίες… υψηλού επιπέδου που δίνουν χρόνο στην Τουρκία για διαμόρφωση τετελεσμένων σε βάρος των συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Γιατί, όσο τα ευρωπαϊκά συμφέροντα παρεμποδίζουν με προσχηματικές αιτιάσεις την εφαρμογή καθεστώτος κυρώσεων κατά της Τουρκίας για τις αυθαιρεσίες, τις προκλήσεις και τις παρανομίες της σε βάρος της κυριαρχίας της Κύπρου, τόσο ενισχύουν την άρνησή της να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της.

Παράλληλα, ο χρόνος τρέχοντας δίνει το πλεονέκτημα στην Τουρκία να παρουσιάζεται απενοχοποιημένη στο Κυπριακό, αφού έχει μετατραπεί ήδη αυτό από διεθνές θέμα εισβολής και κατοχής της ίδιας σε βάρος της κυπριακής κυριαρχίας σε θέμα διαφοράς μεταξύ των δύο Κοινοτήτων του νησιού, της Ε/Κ και της Τ/Κ (η οποία έχει αυτοανακηρυχθεί σε ΤΔΒΚ από το 1983).

Έτσι φτάσαμε στο σημείο (που είναι… μνημείο ντροπής για την Ευρώπη) να παραπέμπει η ΕΕ επί έξι μήνες προς συζήτηση το θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας στο Συμβούλιο Ευρωπαϊκών Υποθέσεων κι από εκεί στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων και τούμπαλιν, χωρίς να καταλήγουμε πουθενά.

Πουθενά, παρά μόνο στην διαπίστωση ότι η αλληλεγγύη των παγκόσμιων Οργανισμών (ΟΗΕ, ΕΕ, ΝΑΤΟ) και των ”Μεγάλων” της Γης (με προεξάρχουσες τις ΗΠΑ και τη Γερμανία) είναι προσχηματική, αφού – παρά τις μεγαλοστομίες και τις ρητορείες τους περί στήριξης του Διεθνούς Δικαίου και των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας για την Κύπρο – η Τουρκία (με θεατή την ανήμπορη και άβουλη Ελλάδα) συνεχίζει επί 47 χρόνια τη δημιουργία τετελεσμένων σε βάρος της Μεγαλονήσου.

Ακούω να μου λέτε και πάλι ότι η Ελλάδα τόσα μπορεί τόσα κάνει, γιατί δοκιμάζεται και η ίδια αντιμετωπίζοντας το διττό αίτημα της Τουρκίας για κυπροποίηση της Θράκης μέσω της αναγνώρισης ”τουρκικής” μειονότητας και για ”συνεκμετάλλευση” του Αιγαίου, όπως ονειρεύεται ο σύμβουλος του πρωθυπουργού επί θεμάτων εθνικής ασφάλειας Θάνος Ντόκος (Φεβρουάριος 2020).

Θα διαφωνήσω μαζί σας για το ”κάνει ό,τι μπορεί”, γιατί νομίζω ότι έχει αφήσει την Κύπρο στην τύχη της κρυπτόμενη πίσω απ’ το ”Η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται”, αφού με την ποντιοπιλατική στάση της (αλληλεγγύη στα λόγια του κ. Δένδια με ασπίδα το δόγμα ”η Λευκωσία αποφασίζει και η Αθήνα συμπαρίσταται”) εμπεδώνει στον Ελληνισμό την γεωπολιτική δύναμη της πυγμής της Τουρκίας και τη δυνατότητα επιβολής της, κατά το δοκούν, στην ελεύθερη Κύπρο.

Δυνατότητα που της επιτρέπει να κάνει βήματα προσάρτησης του κατεχόμενου βόρειου τμήματός της, αφού – μετά την αναγγελία του εποικισμού των Βαρωσίων από τον ”σουλτάνο” (Νοέμβριος του ’20) – προχώρησε στο άνοιγμα του 3,5% περίπου της ”περίκλειστης πόλης” της Αμμοχώστου η οποία βρίσκεται πλέον υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση.

Όσο για τα περί… μανιφέστου Δένδια προς την Τουρκία (”Δεν δεχόμαστε τετελεσμένα, δεν υποκύπτουμε σε απειλές…, δεν… δεν…), καθώς και τα ”Οφείλουμε να…” που λέει από το βήμα της Βουλής συχνά πυκνά, δεν έχουν νόημα εάν δεν σταματήσει να κρατά η Ελλάδα ”άψογη στάση”.

Και θα σταματήσει όταν ανταποκριθεί με υπευθυνότητα στον εθνικό ρόλο της και τον ρόλο της εγγυήτριας δύναμης της Κύπρου κινητοποιώντας τη διεθνή κοινή γνώμη για τις αυθαιρεσίες και τις παράνομες διεκδικήσεις της Τουρκίας στην υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ της και ενεργοποιώντας το ξεχασμένο ΔΕΑΧ το οποίο μπορεί να δώσει αποστομωτική απάντηση στο διαιωνιζόμενο casus belli σε βάρος μας.

Ο χρόνος τρέχοντας απενοχοποιεί την Τουρκία και θυματοποιεί την Μεγαλόνησο. Κι αυτό δεν πρέπει να το ξεχνούν οι εκλεγμένοι ”φύλακες του Ελληνισμού”, αναπόσπαστο κομμάτι του οποίου αποτελεί η εκπρόσωπός του στην Ανατολική Μεσόγειο Κύπρος…

Κρινιώ Καλογερίδου (Βούλα Ηλιάδου, συγγραφέας