Αρμενία: Με το ενιαίο ενεργειακό σύστημα της Αρμενίας συνδέθηκε στις 17 Οκτωβρίου, ο Αρμενικός πυρηνικός σταθμός . Ολοκληρώθηκε η τελική προγραμματισμένη προληπτική ανακαίνιση (PNVV 2021) στο πλαίσιο του προγράμματος εκσυγχρονισμού και επέκτασης λειτουργίας του Πυρηνικού σταθμού.

Αυτό το έτος ήταν γεμάτο με σημαντικά γεγονότα και επετείους για τον Αρμενικό Πυρηνικό Σταθμό: η απόφαση για την κατασκευή του εργοστασίου λήφθηκε πριν από 55 χρόνια και 10 χρόνια αργότερα το εργοστάσιο συνδέθηκε με το ενεργειακό σύστημα της Αρμενίας.

«Σήμερα, ολοκληρώθηκε η μεγαλύτερη προγραμματισμένη-προειδοποιητική επισκευή, οι εργασίες του σταθμού διακόπηκαν για περίπου πέντε μήνες. Είμαι περήφανος για το προσωπικό του πυρηνικού μας σταθμού, το οποίο επέδειξε υψηλό επαγγελματισμό και πραγματική ομαδική εργασία σε συνεργασία με ειδικούς της Rosatom», δήλωσε ο Εντουάρντ Μαρτιροσιάν, Γενικός Διευθυντής του Αρμενικού Πυρηνικού σταθμού.

Έχει γίνει τεράστια δουλειά κατά την υλοποίηση του έργου για την παράταση της διάρκειας ζωής του αρμενικού πυρηνικού σταθμού. Από το 2015 αγοράστηκε εξοπλισμός αξίας περίπου 250 εκατομμθρίων δολαρίων και πραγματοποιήθηκαν εργασίες. Περίπου 5 χιλιάδες μονάδες εξοπλισμού ελέγχθηκαν και εκσυγχρονίστηκαν.

«Η Rosatom, ως παγκόσμιος ηγέτης, κατανοεί τη σημασία της πυρηνικής παραγωγής για την Αρμενία. Ως εκ τούτου, καταβάλλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσουμε να γίνει ο εκσυγχρονισμός στο συντομότερο δυνατό χρόνο και σε υψηλό τεχνικό επίπεδο. Στο έργο συμμετείχαν κορυφαία επιστημονικά ινστιτούτα και οργανισμοί στον πυρηνικό τομέα. Οι μηχανικοί μας ήταν πάντα παρόντες στις εργασίες του σταθμού · μόνο φέτος, παρά τους περιορισμούς του COVID-19, 300 Ρώσοι ειδικοί εργάστηκαν στην πλατφόρμα. Θέλω να τονίσω ότι η συνεργασία μας δεν τελειώνει. Η Rosatom και ο Αρμενικός πυρηνικός σταθμός ανταλλάσσουν συνεχώς εμπειρία και παρέχουν τεχνική βοήθεια», δήλωσε ο Γιεβγκένι Σαλκόφ, Γενικός Διευθυντής της Rusatom Service JSC.

Μετσαμόρ και Τουρκία

Το πυρηνικό εργοστάδιο του Μετσαμόρ, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση μόλις 16 χλμ. από τα σύνορα με την Τουρκία, είναι είναι o μοναδικός σταθμός πυρηνικής ενέργειας στον Νότιο Καύκασο. Παράγει περισσότερο από το ένα τρίτο της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στην Αρμενία, περίπου το 40%. Το σχέδιο εκσυγχρονισμού και επέκτασης της ζωής της δεύτερης ενεργειακής μονάδας της Αρμενίας είναι από τα πρότζεκτ κλειδιά για τη Ρωσία και την Αρμενία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας.

Υπενθυμίζεται, ότι για τον σταθμό του Μετσαμόρ «τρέμει» η Τουρκία. Μάλιστα σε δηλώσεις του τον Δεκέμβριο του 2016 ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέντ Γιλντίζ χαρακτήρισε το πυρηνικό εργοστάσιο «πραγματική απειλή»

Μιλώντας στη Διεθνή Διάσκεψη για την πυρηνική ασφάλεια που πραγματοποιήθηκε εκείνη την εποχή στη Βιέννη από τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), ο Γιλντίζ είπε, ότι «το Μετσαμόρ είναι ένα πολύ παλιό εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας και βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τα σύνορα μας, σε μια πολιτικά εύθραυστη και επιρρεπή σε φυσικές καταστροφές περιοχή και δεν μπορούμε να αντέξουμε οικονομικά άλλη μία καταστροφή».

Οι Τούρκοι αξιωματούχοι είχαν αρχίσει εκείνη την περίοδο να εκφράζουν ανοιχτά τις ανησυχίες τους, μετά την απόφαση της κυβέρνησης της Αρμενίας να παρατείνει την διάρκεια λειτουργείας του ηλικίας 46 ετών πυρηνικού σταθμού μέχρι το 2026, μέσω της εθνικής εταιρείας ατομικής ενέργειας της Ρωσίας Rosatom, η οποία είναι υπεύθυνη για την αναβάθμιση της μονάδας.

Οι απειλές του Αζερμπαϊτζάν

Τέσσερα χρόνια αργότερα βέβαια, ο συνέταιρος της Τουρκίας, το Αζερμπαϊτζάν εκτόξευσε ευθείες απειλές. Συγκεκριμένα τον Ιούλιο του 2020, λίγους μήνες πριν την έναρξη του πολέμου των 44 ημερών στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, στον οποίο οι Αζερμπαϊτζάν είχε τη στήριξη των Τούρκων ο εκπρόσωπος του υπουργείου Αμύνης του Αζερμπαϊτζάν, Βαγίφ Ντάργκιχλι, είχε απειλήσει, ότι το Μπακού θα χτυπήσει με πυραύλους το πυρηνικό εργοστάσιο.

«Η αρμενική πλευρά δεν πρέπει να ξεχνά, ότι τα υπερσύγχρονα πυραυλικά συστήματα που έχει ο στρατός μας, είναι ικανά να πλήξουν με ακρίβεια τον πυρηνικό σταθμό παραγωγής ενέργειας του Μετσάμορ και αυτό θα ήταν μια τεράστια τραγωδία για την Αρμενία».

Η επίθεση στον πυρηνικό σταθμό, που βρίσκεται κοντά στην πρωτεύουσα της Αρμενίας, Ερεβάν, «θα οδηγήσει σε μεγάλη καταστροφή», προειδοποίησε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν. Ο Νταρκίλι εξαπέλυσε αυτήν την απειλή, επικαλούμενος ενδεχόμενη επίθεση της Αρμενίας σε στρατηγικά αποθέματα νερού του Αζερμπαϊτζάν.

Άμεση ήταν η αντίδραση του υπουργείο Εξωτερικών της Αρμενίας, το οποίο κατήγγειλε το Αζερμπαϊτζάν, ότι εξαπολύει εναντίον της απειλές «γενοκτονίας». Ο δε εκπρόσωπος του στρατού της Αρμενίας, Άρτσρουν Χοβανισιαν δήλωσε, ότι η Αρμενία κοινοποίησε την απειλή του Αζερμπαϊτζάν στους διεθνείς εταίρους της και αναμένει την έντονη καταδίκη της. Σημείωσε δε, ότι οι Αρμένιοι αξιωματούχοι δεν έχουν κάνει απειλήσει ποτέ απειλές να πλήξουν στρατηγικούς στόχους στο Αζερμπαϊτζάν.

Σημειώνεται, ότι ο πυρηνικός σταθμός που κατασκευάστηκε επί Σοβιετικής Ένωσης, βρίσκεται κοντά στα σύνορα της Αρμενίας με την Τουρκία, στενό σύμμαχο του Αζερμπαϊτζάν. Η δε καταστροφή που θα προκληθεί, θα έχει συνέπειες σε πολλές γειτονικές χώρες.

Ποιό είναι το παράδοξο; Η Τουρκία εξέφραζε ανησυχίες για πυρηνικό όλεθρο και το Αζερμπαϊτζάν απειλούσε με μία τέτοια εκδοχή… Ή μάλλον η Τουρκία έπαιζε τον ρόλο του καλού και το Αζερμπαϊτζάν αυτό του κακού μπάτσου;

Με πληροφορίες από el.armradio.com, panarmenian.com, worldenergynews.gr, Daily Mail