Ενώ ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, προσπαθεί να διαχειριστεί το χάος με την αποχώρηση της χώρας του από το Αφγανιστάν, ένας παλιός γνώριμος «εκτοξεύτηκε» στο προσκήνιο και «υπενθύμισε» στον πλανητάρχη ότι έχει ακόμα ένα πρόβλημα να λύσει στην κορεατική χερσόνησο. Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, μετά τη σιωπηλή του παρέλαση επέλεξε να ανεβάσει τους τόνους, πραγματοποιώντας δοκιμές πυραύλων. Οι κινήσεις αυτές δίχασαν τους ειδικούς ως προς τις σκοπιμότητες του καθεστώτος σε μια εξαιρετικά δύσκολη χρονική συγκυρία για τη χώρα. Την ίδια ώρα τίθεται υπό εξέταση εάν οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν ενθάρρυναν την Πιονγκγιάνγκ να προχωρήσει σε αυτές τις ενέργειες. Σε κάθε περίπτωση, η στρατηγική του πλανητάρχη να σπρώχνει το πρόβλημα της Βόρειας Κορέας κάτω από το χαλί δεν φαίνεται να αποδίδει και ο Κιμ παρουσιάζεται πρόθυμος να τον κάνει να συνειδητοποιήσει αυτήν την πραγματικότητα.

Κάθεται στο τραπέζι πυροβολώντας;

Μετά τις αναφορές ότι η Βόρεια Κορέα έχει επαναφέρει σε λειτουργία αντιδραστήρα που παράγει πλουτώνιο στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της στη Γιονγκμπιόν, η εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων επιβεβαίωσε ότι το επόμενο διάστημα δεν θα είναι ήσυχο στην κορεατική χερσόνησο.

Ειδικοί υποστηρίζουν ότι αυτή η ενέργεια δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη, αφού η Πιονγκγιάνγκ ουσιαστικά ποτέ δεν σταμάτησε να ενισχύεται στρατιωτικά. Η εκτόξευση ήρθε μετά την ανακοίνωση ότι τις προηγούμενες ημέρες είχε προχωρήσει στη δοκιμή ενός νέου πυραύλου Κρουζ μεγάλου βεληνεκούς, χαρακτηρίζοντάς τον μάλιστα «ένα στρατηγικό όπλο μεγάλης σημασίας», το οποίο ενδέχεται να είναι το πρώτο όπλο της χώρας με δυνατότητα να φέρει πυρηνική κεφαλή.

Τα περιορισμένα δεδομένα από τις δοκιμές πάντως δείχνουν μεν ότι οι πύραυλοι αυτοί αποτελούν ένα σημαντικό βήμα για το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας, εντούτοις πραγματική απειλή για τους γείτονές της θα αποτελέσει η ανάπτυξη της τεχνολογίας εκτόξευσης βαλλιστικού πυραύλου από υποβρύχιο.

Από την άλλη, υπάρχει και η αισιόδοξη άποψη ότι οι ενέργειες αυτές ίσως είναι ένα σινιάλο του Κιμ Γιονγκ Ουν προς κάθε ενδιαφερόμενο μέρος ότι θέλει να συζητήσει. Οι κινήσεις αυτές θεωρούνται για κάποιους σημάδι ότι ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας προετοιμάζει το έδαφος για την αποδοχή του καλέσματος του Μπάιντεν για επαναφορά των συνομιλιών για τα πυρηνικά, με τις εκτοξεύσεις των πυραύλων να έχουν στόχο την ενίσχυση της διαπραγματευτικής του ισχύος.

Για να γίνει πιο ξεκάθαρο, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο Κιμ είναι αντιμέτωπος με μια δραματική κατάσταση στη χώρα του, όπου η πανδημία του κορωνοϊού έκλεισε περαιτέρω τα σύνορά της και δεν υπάρχει καμιά προοπτική χαλάρωσης των διεθνών κυρώσεων.

Μια παρέλαση χωρίς μηνύματα

Κατά τη μεταμεσονύκτια παρέλαση που οργάνωσε το καθεστώς του Κιμ Γιονγκ Ουν για τον εορτασμό της 73ης επετείου από την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κορέας, και πάλι οι αισιόδοξοι εξέλαβαν το μήνυμα ότι η Πιονγκγιάνγκ επιδιώκει να επανέλθει στον διάλογο. Το πρώτο στοιχείο ήταν ότι ο ηγέτης της χώρας δεν παρουσίασε κάποιο καινούργιο όπλο, όπως παραδοσιακά γινόταν σε αυτές τις παρελάσεις. Επίσης, δεν έκανε την παραδοσιακή του ομιλία, από την οποία δεν θα έλειπαν οι αναφορές σε ΗΠΑ και Νότια Κορέα.

Όμως, στη βάση μιας ρεαλιστικής θεώρησης, τα στοιχεία αυτά δεν λένε τίποτα. Η απουσία νέων οπλικών συστημάτων δεν μπορεί να μεταφραστεί σε «κλάδον ελαίας» και αυτό επιβεβαιώθηκε από τις εκτοξεύσεις των πυραύλων λίγες ημέρες αργότερα.

Επιπρόσθετα, πλέον καθίσταται πιο δύσκολο να γίνει ανάλυση αυτής της παρέλασης, αφού βρίσκονται λιγότεροι ξένοι στη Βόρεια Κορέα απ’ ό,τι στο παρελθόν. Η σφράγιση των συνόρων ακόμα και με την Κίνα πυροδότησε εκτός από τις δραματικές ελλείψεις σε τρόφιμα και ιατρικό εξοπλισμό, μια μαζική φυγή των ελάχιστων ξένων διπλωματών, υπαλλήλων και επιχειρηματιών, οι οποίοι θα μπορούσαν να δώσουν πληροφορίες για το τι συμβαίνει στη χώρα.

Οι Ταλιμπάν δείχνουν τον δρόμο

Την ίδια ώρα οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν πυροδότησαν μια συζήτηση κατά πόσον θα μπορούσε να επηρεάσει το ζήτημα της Βόρειας Κορέας. Από τη μια υπάρχει η άποψη ότι η «αδυναμία» που εξέπεμψαν οι ΗΠΑ κατά την αποχώρησή τους από το Αφγανιστάν ίσως ανοίξει την όρεξη στον Κιμ για να προχωρήσει περαιτέρω τους σχεδιασμούς του με τα πυρηνικά. Από την άλλη, μερίδα αναλυτών υποστηρίζουν ότι το αφγανικό ζήτημα ίσως επισκιάσει το βορειοκορεατικό, αφού τώρα η προσοχή των ΗΠΑ είναι στραμμένη στη διαχείριση της κατάστασης στην Καμπούλ.

Η πρώτη υπόθεση βασίζεται στο επιχείρημα ότι στο παρελθόν η Βόρεια Κορέα χρησιμοποίησε διεθνείς κρίσεις για να επαναφέρει την αντιαμερικανική της ρητορική. Στην περίπτωση του Αφγανιστάν υπάρχει επίσης το κοινό σημείο του αιτήματος για απομάκρυνση των αμερικανικών στρατευμάτων. Η Πιονγκγιάνγκ έχει διατυπώσει πολλές φορές την αντίθεσή της με την παρουσία του στρατού των ΗΠΑ στη Νότια Κορέα και τις κοινές τους ασκήσεις. Το παράδειγμα της Καμπούλ θεωρείται από μερίδα αναλυτών ότι θα χρησιμοποιηθεί από τη Βόρεια Κορέα για να επαναφέρει το ζήτημα της παρουσίας των Αμερικανών στη χερσόνησο.

Όσον αφορά τη δεύτερη υπόθεση, η χρονική συγκυρία για «παζαρέματα» για άρση των αμερικανικών κυρώσεων ίσως δεν είναι η καλύτερη. Ο απόηχος του αφγανικού ζητήματος δεν αναμένεται να κοπάσει σύντομα και οι πιθανότητες να στραφεί ο πλανητάρχης προς τη Βόρεια Κορέα είναι ελάχιστες, εκτός βέβαια εάν ο θόρυβος των βαλλιστικών πυραύλων καταστεί απαγορευτικά δυνατός.

Η «στρατηγική υπομονή» του Μπάιντεν

Πριν προλάβει να σβήσει τις φωτιές που άναψε η κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν, οι εκτοξεύσεις των πυραύλων αναγκάζουν τον Μπάιντεν να λογοδοτήσει για τη στρατηγική του απέναντι στη Βόρεια Κορέα.

Συγκεκριμένα, ο πλανητάρχης κατηγορείται ότι ακολουθεί τη «στρατηγική υπομονή», όπως και ο πρώην πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, μετά την αποτυχία συμφωνίας με τη Βόρεια Κορέα το 2012. Έτσι κι αλλιώς η υιοθέτηση της στρατηγικής αυτής ουσιαστικά αποτελεί την πιο ανώδυνη λύση για τις ΗΠΑ αυτήν τη στιγμή, η οποία παραμένει προσηλωμένη στη διαχείριση της κατάστασης στο Αφγανιστάν και στην εδραίωση των συμμαχιών κατά της Κίνας.

Εν αντιθέσει όμως με τον Ομπάμα, ο Μπάιντεν τουλάχιστον είχε εκφράσει δημόσια την ανησυχία του για τα πυρηνικά της Βορείου Κορέας και αναγνώρισε ότι θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις για το συγκεκριμένο ζήτημα. Επίσης, προχώρησε σε διαβήματα, έτσι ώστε η Πιονγκγιάνγκ να επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου, χωρίς βέβαια να βρίσκει ανταπόκριση.

Οι ειδικοί αποδίδουν την άρνηση του Κιμ στα αμερικανικά αιτήματα, όχι μόνο στην αμοιβαία δυσπιστία, αλλά και στα σύνθετα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει στο εσωτερικό της χώρας του. Τις ελλείψεις στα τρόφιμα ενέτειναν οι βαριές βροχοπτώσεις του Αυγούστου που κατέστρεψαν τις σοδιές, ενώ η οικονομία πλήγηκε περαιτέρω από το κλείσιμο των συνόρων. Εν αντιθέσει με την άποψη ότι «πυροβολεί» για να καθίσει στο τραπέζι πιο δυνατός, η επιμονή στη μη προσέλευση σε διάλογο φαίνεται ότι στηρίζεται στην πεποίθηση ότι δεν θα καταφέρει να «πείσει» τις ΗΠΑ για τις προθέσεις του, ώστε να αρθούν οι κυρώσεις, οπότε παραμένει προσηλωμένος στην αναζήτηση εναλλακτικών οδών.

Παρά τη δραματική κατάσταση στη Βόρεια Κορέα, πάντως, ενισχύονται οι φωνές που υποστηρίζουν ότι δεν πρέπει να γίνει άρση των αμερικανικών κυρώσεων εάν το καθεστώς της χώρας δεν κάνει ουσιαστικά βήματα προς την αποπυρηνικοποίηση. Το επιχείρημα αυτό βασίζεται στο γεγονός ότι η οικογένεια των Κιμ στο παρελθόν έχει πουλήσει στους Αμερικανούς προέδρους το παραμύθι της αποπυρηνικοποίησης για να πετύχει ελάφρυνση των κυρώσεων, αλλά ποτέ δεν το έκανε πράξη. Γι’ αυτό συστήνουν στον Μπάιντεν ν’ αφήσει κατά μέρος τη «στρατηγική υπομονή» και να εντείνει τις πιέσεις σε αυτήν τη χρονική συγκυρία, στην οποία η Βόρεια Κορέα είναι πιο ευάλωτη.

Σημερινή