Dominique Delawarde Réseau International, 24-9-21

Mετάφραση: Μ.Στυλιανού

Στο επίκεντρο της διαμάχης μεταξύ Γαλλίας και Αυστραλίας για την αγορά υποβρυχίων, συνέβη ένα σημαντικό γεγονός που θα μπορούσε κάλλιστα να ερμηνευθεί ως άμεση σινορωσική απάντηση στη σύναψη του νέου αγγλοσαξονικού τριμερούς συμφώνου ασφαλείας AUKUS (Australie- UK– USA) που στρέφεται ανοιχτά κατά της Κίνας.

Πράγματι, η ανακοίνωση του συμφώνου AUKUS έγινε στις 15 Σεπτεμβρίου. Αλλά τρεις ημέρες αργότερα, στην 21η σύνοδο κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) που πραγματοποιήθηκε στο Ντουσάνμπε (Τατζικιστάν), μάθαμε ότι το Ιράν, το οποίο περίμενε αυτή την ημέρα για 13 χρόνια, έγινε πλήρες μέλος της SCO.

Σε διάστημα τριών ημερών, υπήρξε συνεπώς μια σημαντική ανασύνθεση των συμφώνων ασφάλειας και άμυνας εντός του δυτικού συνασπισμού, αφενός, και στο ευρασιατικό στρατόπεδο, αφετέρου.

*Ποιος κέρδισε, ποιος έχασε;

Το δυτικό στρατόπεδο έχει αναμφίβολα χάσει πόντους.

Το νέο σύμφωνο ασφαλείας του AUKUS δεν προσθέτει πολλά στον «δυτικό συνασπισμό» υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ, καθώς η Αυστραλία, που ανήκει στην Ατλαντική Συμμαχία, ήταν ήδη, για πολύ καιρό, πιστός σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βρετανίας με τις οποίες μοιραζόταν πληροφορίες στο πλαίσιο των « Πέντε Οφθαλμών», από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Τα νέα υποβρύχια που υποσχέθηκαν οι ΗΠΑ δεν θα είναι διαδικτυακά και λειτουργικά στο Αυστραλιανό Ναυτικό πριν από δέκα χρόνια. Η Αυστραλία, από την πλευρά της, χάνει την ανεξαρτησία της από τις Ηνωμένες Πολιτείες, εισέρχεται σε μια διαρκή διαμάχη με την Κίνα και αποκλείεται από τα ύδατα της Νέας Ζηλανδίας για τα υποβρύχιά της, καθώς η Νέα Ζηλανδία παραμένει, προς το παρόν, αλλεργική στην πυρηνική ενέργεια.

Στους κόλπους του ΝΑΤΟ, η μορφή αυτής της «αιφνιδιαστικής» ανακοίνωσης του συμφώνου AUKUS και των εμπορικών συνεπειών του δεν εκτιμήθηκε από τη Γαλλία και δημιουργεί τώρα ένα πραγματικό πρόβλημα εμπιστοσύνης μεταξύ των συμμάχων, ειδικά από τη στιγμή που έρχεται να προστεθεί σε σωρεία από άλλα παράπονα: Λεηλασίες από τις ΗΠΑ ορισμένων γαλλικών βιομηχανιών αιχμής (Alsthom …), επανειλημμένη κατάχρηση της εξωχώριας δικαιοδοσίας του αμερικανικού δικαίου με κυρώσεις σε βάρος εταιρειών συμμαχικών χωρών που δεν θα υποτάσσονταν στις επιθυμίες της αμερικανικής εξουσίας, περιφρόνηση προς τις συμμαχικές χώρες στην ενημέρωση και την  εκτέλεση της αποχώρησης των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, κατάχρηση εξουσίας για τον έλεγχο των συναλλαγών σε δολάρια,  αγγλοσαξονική αντίδραση στο παρασκήνιο, όπως πάντα, κατά της συγκρότησης  μιας ευρωπαϊκής άμυνας … κλπ… κλπ

Συνολικά, αυτό το νέο σύμφωνο AUKUS, και ιδιαίτερα η μυστική μορφή των διαπραγματεύσεών του, στο περιθώριο του ΝΑΤΟ και η αιφνιδιαστική ανακοίνωσή του, σίγουρα δεν ενίσχυσαν τη συνοχή ενός ήδη προβληματικού δυτικού στρατοπέδου. Τέλος, αυτό το σύμφωνο AUKUS έδωσε στο ευρασιατικό στρατόπεδο μια εξαιρετική ευκαιρία να χορηγήσει επιτέλους στο Ιράν το καθεστώς ενός πλήρους μέλους του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης. Ομολογουμένως, αυτό το σχέδιο προσχώρησης βρισκόταν σε εξέλιξη για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Αναμφίβολα, η ένταξη είχε προγραμματιστεί από μακρού, καθώς το Ιράν ήταν παρατηρητής για 16 χρόνια και ένας άτυχος υποψήφιος για πλήρη ένταξη για δεκατρία χρόνια, λόγω των κυρώσεων του ΟΗΕ. Ωστόσο, καθώς η ανακοίνωση αυτής της ένταξης έρχεται τρεις ημέρες μετά από εκείνη του συμφώνου AUKUS, ορισμένοι μπορεί, δικαίως ή αδίκως, να το θεωρήσουν ως μια πολύ έξυπνη απάντηση εκ μέρους της σινορωσικής συμμαχίας.

Με την προσχώρηση αυτή, το ευρασιατικό στρατόπεδο της SCO θα κερδίσει αναμφίβολα πολύτιμους βαθμούς.

Το Ιράν είναι κάθε άλλο παρά αμελητέος εταίρος, τόσο οικονομικά όσο και γεωπολιτικά και στρατιωτικά. Με πληθυσμό 83 εκατομμυρίων κατοίκων, τεράστιους φυσικούς πόρους, το 21ο ΑΕΠ στον κόσμο και μεγάλες δυνατότητες βελτίωσης, το Ιράν έχει έναν αμυντικό προϋπολογισμό κοντά στον γαλλικό στην ισοτιμία αγοραστικής δύναμης (μόνο σχετική σύγκριση).

Ενώ το Ιράν έχει παραιτηθεί από την απόκτηση πυρηνικών όπλων με αντάλλαγμα την ένταξή του στην SCO, το είχε ήδη πράξει στο πλαίσιο του ΚΟΣΔ (Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης) που υπεγράφη με τη Δύση, μια συνθήκη την οποία το Ιράν έχει σεβαστεί καλύτερα από εμάς μέχρι στιγμής. Ως εκ τούτου, δεν χάνει τίποτα, ακριβώς το αντίθετο.

Γιατί, γιατί; Επειδή οι ΗΠΑ ήλπιζαν να επαναδιαπραγματευθούν αυτή τη συμφωνία και προχωρώντας παραπέρα, ήλπιζαν να διασφαλίσουν ότι το Ιράν θα απαρνηθεί επίσης τους πυραύλους Κρουζ μέσου βεληνεκούς που θα μπορούσαν να φτάσουν στο Ισραήλ, πυραύλους που το Ιράν θεωρεί αμυντικά όπλα. Ως εκ τούτου, η συμμετοχή στην SCO επιτρέπει στο Ιράν να διατηρήσει όλες τις αμυντικές δυνάμεις του και, τελικά, να θέσει τέλος σε οποιαδήποτε επαναδιαπραγμάτευση του ΚΟΣΔ με τις ΗΠΑ ή να παρουσιαστεί από θέση ισχύος.

Δεδομένου ότι οι κυρώσεις του ΟΗΕ κατά του Ιράν άρθηκαν με την υπογραφή του ΚΟΣΔ το 2015, μπορούμε ήδη να είμαστε βέβαιοι ότι δεν θα αποκατασταθούν ποτέ χάρη στα ρωσικά και κινεζικά βέτο.

Επιπλέον, η ένταξη ως πλήρους μέλος της SCO καθιστά πολύ πιο δύσκολη την επίθεση στο Ιράν από τις ΗΠΑ ή το Ισραήλ, επειδή το Ιράν θα είναι σε θέση να υπολογίζει σε ισχυρούς συμμάχους και σε πολλούς πυραύλους όλων των αποστάσεων που έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητα και την ακρίβειά τους εδώ και αρκετά χρόνια.

Τέλος, η προσχώρηση του Ιράν στην SCO καθιστά πλέον δυνατό να συμπεριληφθεί στα οικονομικά και εμπορικά κυκλώματα του οργανισμού της Σαγκάης, κυκλώματα τα οποία είναι σε θέση να απελευθερωθούν από το δολάριο σε διμερείς συναλλαγές και που τώρα δεν θα έχουν κανένα ενδοιασμό να το πράξουν. Ως εκ τούτου, οι τρέχουσες κυρώσεις των ΗΠΑ θα παρακαμφθούν.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή η σύνοδος κορυφής στο Ντουσανμπέ, όπου συζητήθηκε το μέλλον του Αφγανιστάν, παρουσίασε και άλλες ενδιαφέρουσες εκπλήξεις, οι οποίες είναι όλες υπέρ του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης. Έτσι, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και η Αίγυπτος ζήτησαν και απέκτησαν καθεστώς παρατηρητή στην SCO, δείχνοντας έτσι όλο το ενδιαφέρον που έχουν τώρα για αυτόν τον οργανισμό.

Ας μην το πάμε τόσο μακριά ώστε να πούμε ότι «οι αρουραίοι  εγκαταλείπουν το πλοίο»… Αλλά υπάρχει σίγουρα μια πραγματική προσπάθεια εκ μέρους αυτών των χωρών να χειραφετηθούν από τη δυτική επιτροπεία.

*

Εν κατακλείδι, σε αυτή την ανασύνθεση των συμμαχιών και των ισορροπιών του κόσμου τον Σεπτέμβριο του 2021, ο δυτικός συνασπισμός θα έχει χάσει πόντους έναντι ενός SCO που θα έχει κερδίσει.

Ο μεγάλος νικητής είναι αναμφίβολα το Ιράν, το οποίο, με το να γίνει πλήρες μέλος της SCO, προστατεύεται όλο και περισσότερο από τις δυτικές κυρώσεις και επιθέσεις, οι οποίες μπορούν να ασκηθούν προς υποστήριξη του Ισραήλ ή από το Ισραήλ.

Ο μεγάλος χαμένος σε αυτή την επανασύνδεση είναι αναμφίβολα το Ισραήλ, το οποίο θα δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να αντιταχθεί σε ένα μη πυρηνικό Ιράν που έχει στραφεί αποφασιστικά προς την Ανατολή. Ένας άλλος χαμένος είναι πιθανώς το ΝΑΤΟ για λόγους συνοχής και αμοιβαίας εμπιστοσύνης, ακόμα και αν η Γαλλία καταπιεί την ταπείνωσή της και ανακτήσει τη θέση της εντός της συμμαχίας χωρίς να ανοιγοκλείνει τα μάτια της (κάτι που είναι πολύ πιθανό).

Συνολικά, πραγματοποιώντας το «coup de Jarnac»  (βαρύ και δόλιο χτύπημα), με στόχους περισσότερο οικονομικούς παρά ασφαλείας, οι ΗΠΑ μπορεί κάλλιστα να αυτοπυροβολήθηκαν στο πόδι…
.