Η Τουρκία στο Αφρίν διαπράττει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας

By Lindsey Snell

Τον Ιανουάριο του 2018, το τουρκικό καθεστώς ξεκίνησε την επιχείρηση Κλάδος Ελαίας, ισχυριζόμενο πως πρόκειται για μια στρατιωτική επίθεση η οποία ήταν αναγκαία για την απομάκρυνση των «τρομοκρατών» από την πόλη Αφρίν της βόρειας Συρίας. Η Τουρκία δήλωσε πως είχε στοχοποιήσει τον ISIS καθώς και τον YPG, που αποτελείται από κουρδικές δυνάμεις, στηριζόμενες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τις οποίες η Άγκυρα θεωρεί ως παρακλάδι του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος PKK.

Ένα μήνα νωρίτερα, το μεγαλύτερο μέρος της συριακής αντιπολίτευσης, γνωστό ως Ελεύθερος Συριακός Στρατός (FSA) έγινε μέρος μιας συμμαχίας που ονομάστηκε  Συριακός Εθνικός Στρατός (SNA), ο οποίος βρισκόταν υπό τον άμεσο έλεγχο της τουρκικής κυβέρνησης. Η εισβολή στο Αφρίν ήταν ή πρώτη σημαντική επιχείρηση του SNA.

Αφού η τουρκική πολεμική αεροπορία βομβάρδισε το Αφρίν, ο Συριακός Εθνικός Στρατός εισέβαλε στην πόλη. Τελικά, εκατοντάδες πολίτες σκοτώθηκαν και εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπίσθηκαν. Η κάποτε ειρηνική πόλη του Αφρίν μετατράπηκε σε μία χαοτική κόλαση μαχόμενων φατριών και καταπιεσμένων πολιτών.

Ο Mustafa Khaled (πρόκειται για ψεύτικο όνομα) είναι ένας πρώην πολέμαρχος του SNA ο οποίος προτίμησε να μην αποκαλύψει την ονομασία της φατρίας του. Ο Khaled έφυγε από τον SNA λίγους μήνες μετά την εισβολή στο Αφρίν. «Είμαι ένας από τους πολλούς που έφυγαν από τον Συριακό Εθνικό Στρατό μετά την εισβολή στην πόλη του Αφρίν. Η συμμετοχή μου, στην επιχείρηση αυτή, ήταν λάθος. Η Τουρκία μας είπε ψέματα για τον λόγο που πηγαίναμε εκεί. Δεν υπήρχε ISIS στο Αφρίν. Η Άγκυρα απλά ήθελε να ελέγχει την πόλη. Παρόλα αυτά, εντός ενός έτους, το μεγαλύτερο μέρος των μαχητών που έφυγαν, ξαναγύρισαν στον SNA. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να βγάλει χρήματα ένας άντρας στη Συρία»: είπε ο Mustafa Khaled.

Ο πρώην πολέμαρχος μιλάει με ειλικρίνεια για τη ζημιά που προκάλεσε το τουρκικό καθεστώς και οι φατρίες οι οποίες στηρίζονται από αυτό, στο λαό του Αφρίν, λέγοντας: «Από την πρώτη ημέρα της εισβολής, οι Κούρδοι πολίτες εκτοπίσθηκαν κατόπιν σχεδίου και αντικαταστάθηκαν με Άραβες και Τουρκμένιους. Οι κόποι των Κούρδων έγιναν βορά των φατριών αφού οι άνδρες αυτών λεηλατούσαν τα πάντα. Συχνά πωλούσαν μέχρι και σπίτια χωρίς τα απαραίτητα έγγραφα ή έστω την άδεια των πραγματικών τους ιδιοκτητών».

Επίσης,  ο Khaled προσέθεσε ότι οι φατρίες του SNA επινόησαν ένα απλό σύστημα για την πώληση των κατασχεθέντων οικιών. Πιο συγκεκριμένα, είπε: «Οι φατρίες έφτιαχναν ένα απλό πλαστό συμβόλαιο και πωλούσαν το κλεμμένο σπίτι για περίπου δύο χιλιάδες δολάρια. Στην πραγματικότητα, όμως, η πιο φθηνή οικία στο Αφρίν κατά πάσα πιθανότητα κοστίζει περισσότερο από δέκα χιλιάδες δολάρια, αλλά δεν έχει σημασία μιας και οι ιδιοκτήτες δεν μπορούν να κάνουν τίποτε για αυτό».

Ο Hussam Arshami (πρόκειται για ακόμη ένα ψεύτικο όνομα), μέλος της Μεραρχίας Hamza που μένει στο Αφρίν ήταν παρών σε μια κομπίνα αγοραπωλησίας οικίας όταν κάποιος φίλος του αγόρασε ένα σπίτι το 2019. «Η εν λόγω οικία πουλήθηκε για τρεις χιλιάδες δολάρια από μία φατρία. Όταν ο πραγματικός ιδιοκτήτης του σπιτιού προσπάθησε να πάει στην αστυνομία του Συριακού Εθνικού Στρατού, (η οποία δεν αποτελεί μέρος καμίας φατρίας, επιβλέπεται από τους Τούρκους και για αυτό το λόγο οι κάτοικοι του Αφρίν την θεωρούν πιο δίκαια από τις φατρίες), για να καταθέσει μήνυση εναντίον του φίλου μου, δύο μέρες αργότερα εξαφανίστηκε και μετέπειτα μάθαμε πως η φατρία που πούλησε το σπίτι του ανθρώπου, τον είχε απαγάγει και απειλούσε πως θα τον σκοτώσει αν εκείνος δεν απέσυρε τη μήνυση. Αυτό, λοιπόν και έκανε το θύμα της απαγωγής.

Ο Mustafa Khaled ισχυρίζεται ότι στα περισσότερα από τα μισά σπίτια στο Αφρίν μένουν άνθρωποι οι οποίοι δεν είναι οι πραγματικοί τους ιδιοκτήτες και μάλιστα λέει: «Δεν είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες και δεν νοικιάζουν, ούτε έχουν αγοράσει τα σπίτια από αυτούς. Οι Κούρδοι πολίτες που έχουν καταφέρει να παραμείνουν στις οικίες τους αναγκάζονται να δωροδοκούν τη φατρία του Συριακού Εθνικού Στρατού που ελέγχει την περιοχή στην οποία βρίσκονται. Αλλά ακόμη και τότε κανείς δεν τους εγγυάται ασφάλεια».

Ο Khaled θυμάται έναν ηλικιωμένο άνδρα ονόματι Abu Jawan που ζούσε στη γειτονιά Al-Vilaat του Αφρίν. «Η περιοχή Al-Vilaat ελέγχεται από την φατρία Ahrar al-Sharqiya του SNA. Το περασμένο καλοκαίρι, ο Abu Jawan αποφάσισε να περάσει λίγο χρόνο στο κτήμα του, έξω από το Αφρίν. Πήρε μαζί του τη γυναίκα και τις δυο του κόρες, με αποτέλεσμα η οικία του στο Αφρίν να μην κατοικείται από κανέναν. Μετά από μια εβδομάδα, ο Abu Jawan επέστρεψε στο Αφρίν για να ρίξει μια ματιά στο σπίτι του. Αμέσως, όμως, παρατήρησε ότι η κλειδαριά στην εξώπορτα είχε παραβιαστεί. Όταν μπήκε μέσα, είδε ότι του είχαν κλέψει όλα τα έπιπλα. Πήγε στο αρχηγείο της φατρίας Ahrar al-Sharqiya για να μάθει τι είχε συμβεί και ένας διοικητής του είπε ότι η φατρία είχε πληροφορίες ότι ο γιος του δούλευε για το PKK. Όμως, ο γιος του Abu Jawan δεν είχε καμία σχέση με το PKK, αφού εδώ και πολλά χρόνια ζούσε στη Γερμανία. Ο ηλικιωμένος άνδρας τους παρέθεσε αποδείξεις των ισχυρισμών του, αλλά ο διοικητής τον αγνόησε παντελώς. Τότε, ο Abu Jawan έφυγε από κει και πήγε στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα του Συριακού Εθνικού Στρατού. Στο τμήμα, του πήραν κατάθεση και στη συνέχεια τον αποδέσμευσαν. Λίγες μέρες μετά, μέλη της φατρίας Ahrar al-Sharqiya πήγαν στο σπίτι του και τον συνέλαβαν. Επί τρεις ημέρες χτυπούσαν και βασάνιζαν αυτόν τον ηλικιωμένο άνθρωπο. Όταν τελικά τον άφησαν ελεύθερο, εκείνος έφυγε από το Αφρίν. Δεν εγκατέλειψε μόνο την οικία του, αλλά και το κτήμα του έξω από την πόλη. Ο Abu Jawan φέρεται να πήγε στην Τουρκία και από κει να μετανάστευσε στην Ευρώπη μαζί με την οικογένειά του. Πάντα επαναλαμβάνεται το ίδιο σενάριο. Μια φατρία του SNA συλλαμβάνει έναν Κούρδο πολίτη και τον κατηγορεί ότι δουλεύει για το PKK. Τον χτυπούν, τον βασανίζουν και μετά ζητούν λύτρα από την οικογένειά του. Οι φυλακές του Αφρίν είναι γεμάτες από Κούρδους πολίτες των οποίων οι οικογένειες δεν μπόρεσαν να πληρώσουν»: αφηγήθηκε ο Khaled.

Σύμφωνα με τον Mustafa Khaled, τον τελευταίο καιρό, η κατάσταση στο Αφρίν έχει γίνει πιο σταθερή σε σχέση με τα δύο πρώτα χρόνια της τουρκικής κατοχής και συμπληρώνει λέγοντας: «Οι απειλές στους πολίτες συνεχίζονται, αλλά σε γενικές γραμμές οι πολίτες έχουν αρχίσει να προσαρμόζονται. Για παράδειγμα, υπάρχει μια οικογένεια Κούρδων που ζει στο διαμέρισμα που βρίσκεται κάτω από το δικό μου. Πριν τρεις μήνες, είδα έναν άνδρα τον οποίο δεν είχα αντικρίσει ξανά. Επειδή ανησύχησα για αυτούς, πήγα και χτύπησα την εξώπορτά τους. Τότε, η  ηλικιωμένη γυναίκα του σπιτιού, μου είπε να μην ανησυχώ και ότι ο άνδρας που είδα ήταν ο γιος της που μένει μαζί της στο διαμέρισμα. Εξεπλάγην… Πώς και δεν τον είχα ξαναδεί τη στιγμή που ζω στον πάνω όροφο από την οικογένεια αυτή; Η γυναίκα, μου είπε ότι τον πρώτο χρόνο της κατοχής, ο γιος της είχε συλληφθεί τρεις φορές από τρεις διαφορετικές φατρίες. Κάθε φορά που τον συνελάμβαναν, τον βασάνιζαν και απαιτούσαν λύτρα από την οικογένειά του για να τον αφήσουν ελεύθερο. Το συνολικό χρηματικό ποσό που πλήρωσε η οικογένεια ήταν οκτώ χιλιάδες δολάρια. Επομένως, ο γιος της αποφάσισε να μένει μέσα στην οικία βγαίνοντας έξω μόνο αν ήταν απολύτως αναγκαίο».

Μερικούς μήνες πριν, ηγέτες από αρκετές φατρίες του SNA που βρίσκονται στο Αφρίν δημιούργησαν τη Μεικτή Επιτροπή για την Αποκατάσταση των Δικαιωμάτων. «Ο βασικός σκοπός της επιτροπής ήταν να επιστρέφει τις κλεμμένες περιουσίες στους ιδιοκτήτες τους. Αλλά υποτίθεται πως αυτός είναι ένας τρόπος, έτσι ώστε οι πολίτες του Αφρίν να προβούν σε άλλες καταγγελίες»: είπε ο Khaled.

Ο Muhammad al-Khatib, εκπρόσωπος της φατρίας Jabhat Shamiya του SNA, έχει ανεβάσει στο λογαριασμό του στο Twitter φωτογραφίες από συνεδριάσεις της επιτροπής, γράφοντας τον Φεβρουάριο: «Δεν είναι όλα σκοτεινά στην επιτροπή. Υπάρχουν πολλοί έντιμοι άνθρωποι που δεν βγάζουν παράνομα χρήματα και δεν αδικούν κανέναν».

Όμως, παρά το tweet  του al-Khatib, ο Mustafa Khaled λέει πως η πρωτοβουλία απέτυχε. «Γνωρίζω κάποιους από τους εκπροσώπους της φατρίας Sultan Murad του Συριακού Εθνικού Στρατού, οι οποίοι είναι στην Μεικτή Επιτροπή για την Αποκατάσταση των Δικαιωμάτων. Μου λένε ότι δεν έχουν καταφέρει να επιστρέψουν τα σπίτια στους ιδιοκτήτες τους. Και δεν θα σημειώσουν καμία πρόοδο, διότι η επιτροπή αυτή είναι για το θεαθήναι. Είναι απλώς ένας τρόπος για να βελτιώσουν την αμαυρωμένη τους εικόνα στο Αφρίν»: συμπλήρωσε ο Khaled.

Δεν είναι σε καμία περίπτωση ξεκάθαρο, αν η Μεικτή Επιτροπή για την Αποκατάσταση των Δικαιωμάτων έχει επιστρέψει μέχρι στιγμής έστω και μία κλεμμένη περιουσία. «Προσωπικά, γνωρίζω πολλές οικογένειες στο Αφρίν που ζουν σε πολύ μικρά διαμερίσματα και θέλουν απεγνωσμένα να πάρουν τα σπίτια τους πίσω από την φατρία Sultan Murad και μέχρι τώρα δεν τα έχουν καταφέρει»: είπε ο Khaled.

Πέραν από την αμφισβητούμενη πρωτοβουλία του SNA για επανόρθωση, υπάρχει και ένας αριθμός ΜΚΟ, κυρίως τουρκικών, που λειτουργεί στο Αφρίν. «Τόσες πολλές οργανώσεις έρχονται εδώ. Κάποιες από αυτές βοηθούν τους ανθρώπους δίνοντάς τους φαγητό ή φάρμακα. Παρόλα αυτά, έχω την εντύπωση ότι κάποιες από αυτές τις ΜΚΟ βρίσκονται στο Αφρίν με σκοπό να αυξήσουν την επιρροή της Τουρκίας. Όταν βλέπω φωτογραφίες των ανθρώπων εκείνων, που δουλεύουν για αυτές τις ΜΚΟ, μαζί με νέα αγόρια από τη Συρία, νιώθω πως ετοιμάζονται να τα χρησιμοποιήσουν ως στρατιώτες στο μέλλον»: είπε ο Hussam Arshami.

To Instagramm βρίθει φωτογραφιών ανθρώπων που εργάζονται σε τουρκικές ΜΚΟ, οι οποίοι ποζάρουν μαζί με μικρούς σε ηλικία Άραβες στο Αφρίν. Ένας υπάλληλος της τουρκικής Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης ANDA, η οποία συνεργάζεται με το κυβερνών κόμμα της Τουρκίας, AKP, ανέβασε μια φωτογραφία, η οποία τραβήχτηκε σε δημοτικό σχολείο του Αφρίν που στηρίζει η τουρκική κυβέρνηση. Στην εν λόγω φωτογραφία, ο εργαζόμενος της ΜΚΟ καθώς και τα παιδάκια του σχολείου κάνουν τη χειρονομία των γκρίζων λύκων που είναι ένα τουρκικό εθνικιστικό κίνημα, το οποίο έχει απαγορευθεί και χαρακτηρισθεί ως τρομοκρατική οργάνωση σε αρκετές χώρες.

Εκτός από δύο ορφανοτροφεία στο al-Bab και στο Αφρίν, η ANDA άνοιξε ένα πολιτιστικό κέντρο στο al-Bab, το οποίο προσφέρει μαθήματα τουρκικής γλώσσας. Φωτογραφίες στο λογαριασμό της ANDA στο Instagramm, δείχνουν ότι μέσα στη βοήθεια που προσφέρει η τουρκική ΜΚΟ συμπεριλαμβάνονται παιδικά βιβλία με κινούμενα σχέδια που αναπαριστούν διάσημες φιγούρες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, γραμμένα στην αραβική και στην τουρκική γλώσσα.

Η εικόνα, πίσω από την εικόνα προφίλ, (γνωστή και ως header) του γενικού προέδρου της ANDA, ονόματι Okan Tosun, δείχνει έναν χάρτη εδαφών που κάποτε βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Σύμφωνα με τον χάρτη, ο οποίος για πολλούς Τούρκους εθνικιστές αντικατοπτρίζει το έδαφος που πρέπει να ελέγχει η σημερινή Τουρκία, το Αφρίν αποτελεί μέρος  αυτού. Σε συνέντευξή του, τον Φεβρουάριο, στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα The Independent (Türkçe), ο Tosun είπε ότι μέρος του έργου της ANDA είναι: «να δώσει έμφαση στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που βιώνουν οι κάτοικοι των κατεχόμενων περιοχών όπως είναι η Κριμαία, το Κιρκούκ του Ιράκ, η Κύπρος και η Δυτική Θράκη».

Και συμπληρώνει ο Mustafa Khaled λέγοντας: «Ναι, είναι βέβαιο ότι η Τουρκία θέλει να αυξήσει την επιρροή της εδώ. Ρίχνοντας μια ματιά στη γειτονιά μου, βλέπω περισσότερες ταμπέλες γραμμένες στα τουρκικά παρά στα αραβικά. Τα σχολεία διδάσκουν στα παιδιά την τουρκική γλώσσα και οι ΜΚΟ εδώ πέρα είναι τουρκικές. Αλλά δεν νομίζω πως βρίσκονται εδώ για να διαδώσουν απλά την τουρκική κουλτούρα».

«Κάθε Σύριος που ζει στο Αφρίν, στο Ras al-Ain και στο Tel Abyad πρέπει να κάνει εγγραφή για ένα ειδικό δελτίο ταυτότητας από την Τουρκία που οι Σύριοι σε ελεύθερες περιοχές, όπως το Idlib, δεν χρειάζονται. Δεν μπορείς να στείλεις το παιδί σου στο σχολείο ή να πάρεις ρεύμα χωρίς αυτή την κάρτα. Αν και δεν μπορώ να το αποδείξω ακόμη, πιστεύω πως κάπως έτσι, με τον τρόπο αυτό η Τουρκία ισχυρίζεται πως καθένας από εμάς είναι εσωτερικά εκτοπισμένος (IDPs) και ζει σε αυτή την ασφαλή ζώνη, την οποία δημιούργησε εκείνη. Νομίζω ότι το κάνουν για να πάρουν χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση για εμάς, διότι γνωρίζουμε πως η Τουρκία παίρνει χρήματα από την Ε.Ε. για την φιλοξενία Σύριων προσφύγων. Επομένως, είναι πιθανό τα χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να πηγαίνουν στις τουρκικές ΜΚΟ, σε αυτά τα μέρη της Συρίας.

Μετάφραση: Γιάννης Λιναρδάτος

Πηγή: https://npasyria.com/en/57229/