Χωριανόπουλος Άγγελος

H Κίνα εν έτη 2020 ήταν ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής του Αφγανιστάν χρηματοδοτώντας τεράστια έργα κρατικών υποδομών και γεωοικονομικών έργων με μεγάλο αντίκτυπο στο Αφγανικό κράτος. Από το 2007 παρείχε εξοπλισμό τηλεπικοινωνιών στο Αφγανιστάν, ενώ αγόραζε δικαιώματα εξόρυξης σπάνιων γαιών με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους παρά τις αντιδράσεις των ΗΠΑ. Να σημειωθεί πως το αφγανικό έδαφος διαθέτει 1,4 εκατομμύρια τόνους σπάνιων γαιών (REE) τα οποία αποτελούν παράγοντα ζωτικής σημασίας για την παραγωγή τεχνολογιών αιχμής (ραντάρ, κινητά, υπολογιστές, επεξεργαστές).

Τα δεδομένα αυτά καθιστούν το Αφγανιστάν πρωταρχικό στόχο επενδύσεων για την Κίνα, η οποία λειτουργεί ως ο παγκόσμιος ηγεμόνας εφοδιασμού REE. Για να γίνει αντιληπτή η βαρύτητα των επενδύσεων αυτών αξίζει να σημειωθεί πως η Κίνα ελέγχει το 90% της ικανότητας επεξεργασίας των σπάνιων γαιών δημιουργώντας ένα τεράστιο δίκτυο κρατικών και παρακρατικών διεθνών δρώντων οι οποίοι εξαρτώνται από τις δικές της αλυσίδες εφοδιασμού/τιμές. Εταιρείες με υπερεθνικό χαρακτήρα (facebook, space-x, amazon, alibaba) έχουν δημιουργήσει από μόνες τους ένα χαοτικό μπλοκ ανταγωνισμού προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση σε τέτοια δομικά υλικά.

Από το 2010, η Κίνα αύξησε την οικονομική της βοήθεια στο Αφγανιστάν μέσω ”ενέσεων ρευστότητας” καθώς και επενδύσεων, κυρίως μέσω ανακοινώσεων της Metallurgical Corporation of China (MCC) η οποία δεσμεύτηκε με 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη των ορυχείων χαλκού Aynak. Έκτοτε η Κίνα έχει εξορύξει τεράστιες ποσότητες χαλκού από το Αφγανιστάν, τόσο για τις εσωτερικές ανάγκες, όσο και για εξαγωγικές.

Τον Σεπτέμβριο του 2016, το πρώτο τρένο απευθείας διασύνδεσης Κίνας-Χαϊρατάν ολοκλήρωσε με επιτυχία το δρομολόγιό του δημιουργώντας και στην πράξη έναν θεμέλιο λίθο για την εξέλιξη των υποδομών του BRI ενοποιώντας ένα μέρος της Ευρασίας. Να σημειωθεί πως αντίστοιχες κινεζικές επενδύσεις έχουν μετουσιωθεί τόσο μέσω δημιουργίας σιδηροδρομικών σταθμών που ενώνουν το Πακιστάν με την Κίνα όσο και με την Τουρκία. Από το 2017 γίνονται προσπάθειες για κατασκευή καλωδίων οπτικών ινών μεταξύ Κίνας-Αφγανιστάν με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας των χωρών στον τεχνολογικό τομέα, ενώ από τον Ιούνιο του 2018 η Κίνα ξεκίνησε την εξόρυξη πετρελαίου στη λεκάνη του Αμού Ντάρια παρά τις ενστάσεις των ΗΠΑ.